Bài 27. Quá trình dựng nước và giữ nước

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG CÁC THẦY GIÁO,
CÔ GIÁO VỀ DỰ GIỜ DẠY CỦA LỚP 1O B2

Môn Lịch sử

TRƯỜNG THPT GIA VIỄN B


BÀI 27. QUÁ TRÌNH DỰNG
NƯỚC VÀ GIỮ NƯỚC.


- CÁC THỜI KỲ XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN ĐẤT NƯỚC từ buổi đầu dựng nước cho đên thế kỷ XIX

- Cuộc kháng chiến bảo vệ đất nước từ sau khi ta giành được độc lập sau 1000 năm Bắc thuộc đến thế kỷ XVIII


i. CÁC THỜI KỲ XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN ĐẤT NƯỚC

Câu hỏi: Dựa vào SGK các em hãy cho biết quá trình xây dựng và phát triển
của nước ta có thể được chia thành bao nhiêu thời kỳ?

1. THỜI KỲ DỰNG NƯỚC TỪ THẾ KỶ VII TCN – II TCN( Từ thế kỷ I – X nước ta bị phong kiến phương Bắc đô hộ).

2. GIAI ĐOẠN ĐẦU CỦA THỜI KỲ PHONG KIẾN ĐỘC LẬP TỪ THẾ KỶ X – XV.

3. GIAI ĐOẠN ĐẤT NUỚC BỊ CHIA CẮT TỪ THẾ KỶ XVI - XVIII

4. VIỆT NAM GIỮA THẾ KỶ XIX

chính trị
Kinh tế
XÃ HỘI
VĂN HÓA – GIÁO DỤC


NỘI DUNG CHỦ YẾU
VĂN HÓA

THỜI KỲ
Thời kỳ dựng nước VII TCN – II TCN (Từ thế kỷ I – X nước ta
chịu sự đô hộ của phong kiến Phương Bắc)

Giai đoạn đầu của thời kỳ phong kiến độc lập từ thế kỷ X - XV

Giai đoạn đất nước chia cắt XVI - XVIII

Việt Nam nửa đầu thế kỷ XIX

CHÍNH TRỊ

KINH TẾ

XÃ HỘI

GIÁO DỤC

(Nhóm I)

(Nhóm II)

(Nhóm III)

(Nhóm IV)


NỘI DUNG

THỜI KỲ

Thời kỳ dựng nước VII TCN – II TCN
(từ thế kỷ I - X nước ta chịu sự đô hộ
của chế độ phong kiến phương Bắc)

Chính
Chính trị
trị
-Nhà
-Nhà nước
nước Văn
Văn Lang-Âu
Lang-Âu Lạc
Lạc
thành
lập
thành lập ở
ở Bắc
Bắc Bộnhà
Bộnhà
nước

nước quân
quân chủ
chủ sơ
sơ khai.
khai.
-Thế
kỷ
II
TCN
ở
Nam
Trung
-Thế kỷ II TCN ở Nam Trung Bộ
Bộ
Lâm
Lâm Ấp
Ấp ChămPa
ChămPa ra
ra đời.
đời.
-Thế
-Thế kỉ
kỉ II
II TCN
TCN quốc
quốc gia
gia Phù
Phù
Nam
Nam ra

ra đời
đời ở
ở Tây
Tây Nam
Nam
Bộ
Bộ

Giai đoạn đầu của thời kỳ phong kiến
độc lập ( từ thế kỷ X – XV)

Giai đoạn đất nước bị chia cắt ( từ thế
kỷ XVI – XVIII).

Việt Nam nửa đầu thế kỷ XIX

Nhà
Nhà nước
nước quân
quân chủ
chủ phong
phong kiến
kiến
ra
đời.Thế
kỷ
ra đời.Thế kỷ XV
XV hoàn
hoàn
chỉnh

chỉnh tư
tư trung
trung ương
ương đến
đến
địa
địa phương.
phương.

Kinh
Kinh tế
tế

-- Nông
Nông nghiệp
nghiệp trồng
trồng
lúa
lúa nước.
nước.
-- Các
Các nghề
nghề thủ
thủ công
công
truyền
thống
truyền thống

Xã

Xã hội
hội

Quan
Quan hệ
hệ vua
vua tôi
tôi gần
gần gũi
gũi

-Tín
-Tín ngưỡng
ngưỡng đa
đa thần.
thần.
-Đời
-Đời sống
sống tinh
tinh thần
thần phong
phong
phú,
đa
dạng,
chất
phú, đa dạng, chất phát,
phát,
nguyên
sơ.

nguyên sơ.
-Giáo
-Giáo dục
dục từ
từ năm
năm 1070
1070 được
được
tôn
vinh
ngày
càng
tôn vinh ngày càng phát
phát
triển.
triển.

Quan
Quan hệ
hệ xã
xã hội
hội chưa
chưa
phát
phát triển
triển thành
thành
mâu
mâu thuẫn
thuẫn đối

đối
kháng
kháng

-Nho
-Nho giáo,
giáo, Phật
Phật giáo
giáo thịnh
thịnh hành.
hành. Nho
Nho
giáo
ngày
càng
được
giáo ngày càng được đề
đề cao.
cao.
-Văn
-Văn hóa
hóa vẫn
vẫn chịu
chịu ảnh
ảnh hưởng
hưởng của
của yếu
yếu tố
tố
bên

ngoài
nhưng
mang
đậm
bên ngoài nhưng mang đậm bản
bản
sắc
sắc dân
dân tộc.
tộc.

Giữa
Giữa thế
thế kỷ
kỷ XVIII
XVIII chế
chế
độ
phong
độ phong kiến
kiến
khủng
khủng hoảng
hoảng cả
cả
Đàng
Trong
Đàng Trong và
và
Đàng

Đàng Ngoài
Ngoài
Phong
Phong trào
trào nông
nông
dân
bùng
dân bùng nổ,
nổ,
tiêu
tiêu biểu
biểu là
là
phong
phong trào
trào Tây
Tây
Sơn.
Sơn.

Nho
Nho giáo
giáo suy
suy thoái,
thoái, Phật
Phật giáo
giáo được
được phục
phục

hồi.
Thiên
chúa
giáo
được
hồi. Thiên chúa giáo được truyền
truyền
bá.
bá.
Tín
ngưỡng
Tín ngưỡng dân
dân gian
gian nở
nở rộ.
rộ.

Sự
Sự tách
tách biệt
biệt giữa
giữa các
các
tầng
lớp
tầng lớp xã
xã hội
hội
Việt
Việt Nam

Nam ngày
ngày
càng
càng lớn,
lớn,
Mâu
thuẫn
xã
Mâu thuẫn xã hội
hội tăng
tăng
cao,
phong
cao, phong trào
trào
đấu
đấu tranh
tranh liên
liên
tục
bùng
tục bùng nổ.
nổ.

Nho
Nho giáo
giáo chiếm
chiếm vị
vị trí
trí độc

độc tôn.
tôn.
Văn
hóa
giáo
dục
có
những
Văn hóa giáo dục có những đóng
đóng góp
góp đáng
đáng
kể
đặc
biệt
là
sự
phát
triển
kể đặc biệt là sự phát triển của
của văn
văn
học
học chữ
chữ Nôm
Nôm

-- Đời
Đời sống
sống vật

vật chất
chất
giản
dị
thích
giản dị thích ứng
ứng
với
tự
nhiên
với tự nhiên
Nhà nước quan tâm đến nông nghiệp. Thủ,
Nhà nước quan tâm đến nông nghiệp. Thủ,
công, Thương nghiệp cũng phát triển.
công, Thương nghiệp cũng phát triển.
Đời sống kinh tê của nhân dân được ổn định.
Đời sống kinh tê của nhân dân được ổn định.

Chiến
Chiến tranh
tranh phong
phong kiến
kiến chia
chia
cắt
đất
nước
cắt đất nước làm
làm hai
hai

miền:
miền: Đàng
Đàng Trong,
Trong,
Đàng
Đàng Ngoài
Ngoài với
với hai
hai
chính
quyền
chính quyền riêng
riêng 
 nền
nền
quân
chủ
không
còn
quân chủ không còn
vững
vững chắc
chắc như
như trước
trước
nữa
nữa

Thế
Thế kỷ

kỷ XVII
XVII kinh
kinh tế
tế phục
phục hồi.
hồi.
+Nông
nghiệp
ổn
định
và
phát
+Nông nghiệp ổn định và phát
triển
triển nhất
nhất là
là Đàng
Đàng Trong.
Trong.

Năm
Năm 1802
1802 nhà
nhà Nguyễn
Nguyễn được
được
thành
lập
thành lập duy
duy trì

trì bộ
bộ
máy
máy nhà
nhà nước
nước quân
quân chủ
chủ
chuyên
chuyên chế
chế phong
phong kiến
kiến
đã
đã lỗi
lỗi thời
thời và
và khungr
khungr
hoảng
trầm
hoảng trầm trọng
trọng

Chính
Chính sách
sách đóng
đóng cửa
cửa của
của nhà

nhà
Nguyễn
đã
hạn
Nguyễn đã hạn chế
chế sự
sự phát
phát
triển
triển của
của nền
nền kinh
kinh tế.
tế. Kinh
Kinh
tế
tế Việt
Việt Nam
Nam trở
trở nên
nên lạc
lạc hâu
hâu
và
kém
phát
triển.
và kém phát triển.

+Kinh

+Kinh tế
tế hàng
hàng hóa
hóa phát
phát triển
triển
mạnh,
giao
lưu
mạnh, giao lưu với
với nước
nước
ngoài
ngoài mở
mở rộng
rộng tạo
tạo điều
điều
kiện
kiện cho
cho đô
đô thị
thị hình
hình
thành,
hưng
thành, hưng khởi.
khởi.

Văn

Văn hóa
hóa
giáo
dục
giáo dục

Giáo
Giáo dục
dục tiếp
tiếp tục
tục phát
phát triển
triển nhưng
nhưng chất
chất
lượng
đã
suy
giảm.
lượng đã suy giảm.




II. Cuộc kháng chiến bảo vệ tổ quốc

Song song với quá trình xây dựng đất nước, nhân dân Việt Nam phải liên tục cầm vũ khí đứng lên chống giặc ngoại
xâm để bảo vệ độc lập Tổ quốc.

Câu hỏi: Hãy lập bảng thống kê, kể tên và nêu một cách tóm tắt các cuộc kháng chiến chống xâm lược của nước ta

từ thế kỉ X – XVIII.

TÊN CUỘC KHÁNG CHIẾN

THỜI GIAN

LÃNH ĐẠO

KẾT QUẢ


TÊN CUỘC ĐẤU TRANH

Cuộc
Cuộc kháng
kháng chiến
chiến chống
chống Tống(981)
Tống(981)

Kháng
Kháng chiến
chiến chống
chống Tống
Tống
(1075
(1075 –– 1077)
1077)

Kháng

Kháng chiến
chiến chống
chống Nguyên
Nguyên Mông
Mông

THỜI GIAN

LÃNH ĐẠO

Thế
Thế kỉ
kỉ X
X

Lê
Lê Hoàn
Hoàn

Thế
Thế kỷ
kỷ thứ
thứ XI
XI
Thế
Thế kỉ
kỉ XIII
XIII

Lý

Lý Thường
Thường Kiệt
Kiệt



Vua
Vua Trần
Trần (lần
(lần I)
I)



Vua
Vua Trần,
Trần, Trần
Trần Quốc
Quốc Tuấn
Tuấn (lần
(lần II
II ––

KẾT QUẢ

Thắng
Thắng lợi
lợi nhanh
nhanh chóng
chóng

Năm
Năm 1077
1077 kết
kết thúc
thúc thắng
thắng lợi
lợi

Cả
Cả ba
ba lần
lần kháng
kháng chiến
chiến đều
đều giành
giành
thắng
thắng lợi.
lợi.

lần
lần III)
III)

Phong
Phong trào
trào đấu
đấu tránh
tránh chống
chống quân

quân
xâm
lược
Ming
xâm lược Ming và
và khởi
khởi nghĩa
nghĩa
Lam
sơn
1407
1427
Lam sơn 1407 - 1427



Thế
Thế kỷ
kỷ XV
XV

Kháng
Kháng chiến
chiến chống
chống quân
quân Minh
Minh do
do



nhà
nhà Hồ
Hồ lãnh
lãnh đạo.
đạo.



Thất
Thất bại
bại nước
nước ta
ta bị
bị nhà
nhà Minh
Minh đô
đô
hộ.
hộ.

Khởi
Khởi nghĩa
nghĩa Lam
Lam Sơn
Sơn chống
chống ách
ách đô
đô
hộ

hộ của
của nhà
nhà Minh
Minh do
do Lê
Lê Lợi
Lợi ––
Nguyễn
Nguyễn Trãi
Trãi lãnh
lãnh đạo.
đạo.



Lật
Lật đổ
đổ ách
ách thống
thống trị
trị của
của nhà
nhà
Minh
Minh giành
giành lại
lại được
được độc
độc lập.
lập.

Kháng
Kháng chiến
chiến chống
chống quân
quân Xiêm
Xiêm
1785
1785

Kháng
Kháng chiến
chiến chống
chống quân
quân Thanh
Thanh

Thế
Thế kỷ
kỷ XVIII
XVIII

Thế
Thế kỷ
kỷ XVIII
XVIII

Nguyễn
Nguyễn Huệ
Huệ

Vua
Vua Quang
Quang Trung
Trung (Nguyễn
(Nguyễn Huệ)
Huệ)

Đánh
Đánh tan
tan 55 vạn
vạn quân
quân xâm
xâm lược
lược
Xiêm.
Xiêm.

Đánh
Đánh tan
tan 29
29 vạn
vạn quân
quân Thanh.
Thanh.


Ý nghĩa của các cuộc kháng chiến chống ngoại xâm:



Các cuộc kháng chiến của nhân dân ta diễn ra ở hầu hết các thế kỷ nối tiếp từ triều đại này sang triều đại
khác.



Để lại kỳ tích anh hùng đáng tự hào, những truyền thống cao quý tươi đẹp mãi mãi khắc sâu vào lòng mỗi
người Việt Nam yêu nước.