Bài 5. Châu Phi và khu vực Mĩ Latinh (Thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX)

BÀI 5

CHÂU PHI VÀ MĨ LA TINH


BÀI 5

CHÂU PHI VÀ MĨ LA TINH

II- Các nước Mĩ la tinh


BÀI 5

CÁC NƯỚC CHÂU PHI VÀ MĨ LA TINH

II- Các nước Mĩ la tinh
Đặc điểm khu vực :
+ Phạm vi : là một phần lãnh thổ rộng lớn của châu Mĩ. Gồm một phần Bắc Mĩ,
toàn bộ Trung Mĩ, Nam Mĩ và những quần đảo ở vùng biển Ca-ri-bê. Sở dĩ gọi
đây là khu vực Mĩ La-tinh vì cư dân ở đây nói tiếng Tây Ban Nha hay Bồ Đào
Nha (ngữ hệ La -tinh).
+ Cư dân : thổ dân da đỏ, chủ nhân của nền văn hóa các dân tộc May-a; In-ca,
Adơ-tếch…
- Thế kỉ XV, Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha, Anh, Pháp, Hà Lan lần lượt xâm chiếm
- Chính sách thống trị : Tàn sát dân bản địa, đuổi họ vào rừng sâu, chiếm đất lập
đồn điền, buôn bán nô lệ từ châu Phi sang để khai thác vùng đất này
-Tác động : Hình thành cộng đồng cư dân da trắng, da đỏ và da đen. Bùng nổ
các cuộc đấu tranh chống chủ nghĩa thực dân

Lược đồ khu vực Mỹ La Tinh đầu thế kỷ XIX

Mĩ la tinh cuối thế kỷ XIX
N

P

A

CHÚ GIẢI:
A: Anh

T
H: Hà Lan
P: Pháp
B: Bồ Đào Nha
H

T: Tây Ban Nha
N: Nga

T

B


BÀI 5

CÁC NƯỚC CHÂU PHI VÀ MĨ LA TINH

II- Các nước Mĩ la tinh
1, Vài nét về cuộc đấu tranh giành độc lập
* Chế độ thực dân ở Mĩ La-tinh:
-       Đầu thế kỉ XIX, đa số các nước Mĩ La-tnh đều là thuộc địa của Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha.
-       Chủ nghĩa thực dân đã thiết lập chế độ thống trị phản động, dã man, tàn khốc:
+         Tàn sát dồn đuổi cư dân bản địa, chiếm đất đai lập đồn điền
+         Đưa người Châu Phi sang để khai thác tài nguyên (vàng và bạc, người ta còn chở từ châu Mĩ về Tây Ban Nha
đường, ca cao, gỗ, đá quý, ngọc trai, cánh kiến, thuốc lá, bông... )
→Cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc diễn ra quyết liệt


CÁC NƯỚC CHÂU PHI VÀ MĨ LA TINH

II- Các nước Mĩ la tinh
1, Vài nét về cuộc đấu tranh giành độc lập
* Phong trào đấu tranh giành độc lập
Thời gian

Cuối XVIII

Tên nước

Ở Haiti bùng nổ cuộc đấu tranh (1791) chống
Pháp  dưới sự lãnh đạo của Tút-xanh Lu-véc-tuy-a.

Kết quả

- Năm 1803 thắng lợi .
-Haiti thành nước cộng hòa da đen đầu tiên ở Nam Mĩ.
-Cổ vũ phong trào đấu tranh ở Mĩ La-tinh.

- Các quốc gia độc lập ra đời :
+ Mê hi cô : 1821
+ Áchentina : 1816

20 năm đầu thế kỉ XX

-Phong trào đấu tranh nổ ra sôi nổi, quyết liệt ,các
quốc gia độc lập ở Mĩ La-tinh lần lượt hình thành .

+ Urugoay: 1828
+ Paragoay: 1811
+ Braxin: 1822
+ Pê-ru: 1821
+ Colômbia: 1830
+ Ecuađo: 1830


Ha-i-ti 1791

1810-1821
lập nền cộng hoà

1822, đôc lập
vẫn theo PK

1810-1816
lập nền cộng hoà

1, Vài nét về cuộc đấu tranh giành độc lập
2, Nhận xét chung
Nhận xét
+ Đầu thế kỉ XX phong trào đấu tranh giành độc lập ở Mĩ La-tinh diễn ra sôi nổi, quyết liệt.
+ Kết quả hầu hết khu vực đã thóat khỏi ách thống trị của thực dân Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha trở thành
quốc gia độc lập

+ Có ảnh hưởng đến phong trào giải phóng dân tộc ở các nơi khác


•
•

* Tình hình Mĩ La-tinh sau khi giành độc lập và chính sách bành trướng của Mĩ

•
•

+         Mĩ âm mưu biến Mĩ La-tnh thành “sân sau” của Mĩ ở Mĩ La-tnh.

•
•
•

+         Sau khi giành độc lập, các nước Mĩ La-tnh có tến bộ về kinh tế xã hội: Braxin
trồng nhiều bông và cao su, cung cấp một nữa cà phê cho thị trường thế giới. Achentna
sản xuất len, da cừu, thịt bò xuất khẩu sang Anh... Các đồn điền trồng lúa mì, cây công
nghiệp, chăn nuôi lấy thịt, sữa và lông phát triển mạnh trở thành nguồn hành xuất khẩu có
giá trị của nhiều nước. Dân số tăng nhanh do người nhập cư ngày càng đông.
+         Để thực hiện được âm mưu của mình, Mĩ đã đưa ra thủ đoạn tuyên truyền học

thuyết: “Châu Mĩ của người châu Mĩ” (1823), thành lập “Liên minh dân tộc các nước cộng
hòa châu Mĩ”  ( Liên Mỹ )dưới sự chỉ huy của Oa-sinh-tơn.
+         Năm 1898  Mỹ hất cẳng Tây Ban Nha (người châu Âu) khởi châu Mĩ.
+         Đầu thế kỉ XX, dùng chính sách “Cái gậy lớn” và “Ngoại giao đô la” để khống chế
khu vực này.
+         Mĩ La-tnh trở thành thuộc địa kiểu mới của Mĩ.


Tút-xanh Lu-véc-tuy-a(Ha-i- ti)


Cuộc khởi nghĩa của Tút-xanh Lu-véc-tuy-a(Ha-i- ti) năm 1791


Hình cắt một đoạn kênh đào Panana
Kênh đào Panama

Mặt cắt ngang này cho thấy các tuyến đường của một con tàu qua kênh đào

Kênh đào Panama bao gồm ba ổ khóa kênh riêng biệt, cũng như đường thủy nhân tạo khác.

Panama. Từ Đại Tây Dương, một chiếc tàu được nâng lên 26 m (85 ft) thông qua

Các kênh trải dài một khoảng cách tổng cộng 64 km (40 dặm) từ Thái Bình Dương sang Đại

ba bộ ổ khóa với mức độ Gatun Hồ. Nó đi qua các hồ nước và Gaillard Cut, phần

Tây Dương qua eo đất Panama. Con tàu ở ảnh trên đang bước vào kênh đào Panama từ

hẹp nhất của kênh. Sau đó nó được hạ xuống thông qua một khóa để Miraflores

vùng biển Caribe, hay Đại Tây Dương.

Lake, và đi qua hai ổ khóa nhiều hơn trước khi đến Thái Bình Dương.


Thổ dân

Sông Amaron

Thành phố Xaopaolo