Bài 19. Môi trường hoang mạc

Chào mừng quý Thầy Cô
đến dự giờ thăm lớp.



Kiểm tra bài cũ:
? Em hãy kể tên các kiểu môi trường ở đới ôn
hoà ? Cho biết kiểu môi trường nào vừa có ở đới
nóng và đới ôn hoà?
- Môi trường ôn đới hải dương
- Môi trường ôn đới lục địa
- Môi trường Địa Trung Hải
- Môi trường cận nhiệt gió mùa, cận nhiệt đới ẩm.
- Môi trường hoang mạc
mạc.


Chương III: MÔI TRƯỜNG HOANG MẠC. HOẠT ĐỘNG
KINH TẾ CỦA CON NGƯỜI Ở HOANG MẠC
Tiết 20 - Bài 19: MÔI TRƯỜNG HOANG MẠC


Bài 19: MÔI TRƯỜNG HOANG MẠC
1. ĐẶC ĐIỂM CỦA MÔI TRƯỜNG

Gôbi
Xahara

Arap

Simso

n

?Tạisát
saoH19.1:
dọc 2lược
bên đồ
chíphân
tuyếnbốthường
thànhthế
hoang
? Quan
hoang hình
mạc trên
giới. mạc?

2chí
bêntuyến
chí
tuyến.
Dọc? Tại
2Dọc
bên
là nơi
mưa,
khô
hạn
vì:
dảinhưng
khí áp
saosâu

hoang
mạclục
Gôbi
ở ítchâu
Á không
nằm kéo
dọccủa
2dài,
bên
chí có
tuyến
là
Nằm
trong
địa,
ít
chịu
ảnh
hưởng
biển.
0
?cao
Các
hoang
trên
thếlớn
giới
thường
ở biết?
đâu?

30tên
B-N
nên
hơi
nước
khótrên
ngưng
tụphân
thành
mây.
Kể
1 số
hoang
mạc
thế giới
màbố
em
hoang
mạc
?mạc


Bài 19: MÔI TRƯỜNG HOANG MẠC
1. ĐẶC ĐIỂM CỦA MÔI TRƯỜNG

Gôbi

A Ri Zo
Na

Xahara

Arap
Arap

Na Mip
A Ta Ca
Ma

? Hãy xác định một số hoang mạc ở ven biển?
Vì
? Vậy
có dòng
hoang
biển
mạc
lạnh
trên
chảy
thế sát
giớiven
thường
bờ. phân bố ở những
? Vì sao ven biển lại xuất hiện hoang mạc?
nơi nào?


Tiết 20 - Bài 19: MÔI TRƯỜNG HOANG MẠC
1. ĐẶC ĐIỂM CỦA MÔI TRƯỜNG
* Vị trí:

- Phần lớn các hoang mạc nằm dọc 2 bên chí tuyến, giữa lục địa Á- Âu
- Ven biển những nơi có dòng biển lạnh chảy qua.


Tiết 20 - Bài 19: MÔI TRƯỜNG HOANG MẠC
1. ĐẶC ĐIỂM CỦA MÔI TRƯỜNG
* Vị trí:
* Khí hậu:

Thảo luận nhóm
4 phút

* Nhóm 1 - 2: Phân tích chế độ nhiệt - mưa biểu đồ 19.2 và rút ra kết luận.
* Nhóm 3 - 4: Phân tích chế độ nhiệt - mưa biểu đồ 19.3 và rút ra kết luận.


Các
yếu tố

Hoang mạc Xahara
(190B)
Mùa
Biên độ
đông Mùa hạ nhiệt ,

Hoang mạc Gôbi
(430B)
Mùa
Biên độ

đông Mùa hạ
nhiệt,

(tháng 1)

(tháng 7) lượng mưa (tháng1) (tháng 7)

lượng mưa

0 mưa

5mm

mưa ít

mưa rất ít

5mm

60mm

Mưa
Nhiệt
độ
Đặc
điểm

> 100C

360C

260C

Lượng mưa rất ít, mùa hè rất
nóng, mùa đông ấm. Biên độ nhiệt
năm cao => nóng, khô hạn.

- 240C

200C

440C

Mưa ít, mùa hè không quá nóng,
mùa đông rất lạnh. Biên độ nhiệt
năm rất cao.

* Giống:
Mưa
biên
độvà
nhiệt
năm
lớn…
* Khác:
HM
ởđiểm
đớiít,
nóng
mùa

hạ
rất nóng,
mùa
lạnh mưa
lắm.
? So- sánh
giống
khác
nhau
vềđông
chếkhông
độ nhiệt,

? Từ phân tích trên hãy nêu lên đặc điểm của khí hậu
của -hoang
mạc
đớihạ
nóng
vànóng
đới lắm,
ôn hoà?
HM
ở ôn
đớiởmùa
không
nhưng mùa đông rất lạnh.
hoang
mạc?

Tiết 20 - Bài 19: MÔI TRƯỜNG HOANG MẠC
1. ĐẶC ĐIỂM CỦA MÔI TRƯỜNG
* Vị trí:

- Phần lớn các hoang mạc nằm dọc 2 bên chí tuyến, giữa lục địa Á- Âu
- Ven biển những nơi có dòng biển lạnh chảy qua.
* Khí hậu:

- Khí hậu ở hoang mạc hết sức khô hạn, khắc nghiệt.
- Biên độ nhiệt giữa ngày và đêm rất lớn.

Các em quan sát các hình ảnh sau:


Hoang mạc Xahara


Hoang mạc Gôbi


Hình 19.4 – Hoang mạc cát và ốc đảo ở
châu Phi

Hình 19.5 – Hoang mạc ở Bắc Mĩ


- Bề mặt : Chủ yếu là cát, sỏi, đá.
Mô tả cảnh quang hoang mạc ?
- Thực vật : Cằn cỗi, thưa thớt.
- Động vật : Thì hiếm hoi.

Tiết 20 - Bài 19: MÔI TRƯỜNG HOANG MẠC
1. ĐẶC ĐIỂM CỦA MÔI TRƯỜNG
* Vị trí:

- Phần lớn các hoang mạc nằm dọc 2 bên chí tuyến, giữa lục địa Á- Âu
- Ven biển những nơi có dòng biển lạnh chảy qua.
* Khí hậu:

- Khí hậu ở hoang mạc hết sức khô hạn, khắc nghiệt.
- Biên độ nhiệt giữa ngày và đêm rất lớn.
* Thực, động vật:
- Thực vật: Cằn cõi, thưa thớt
- Động vật: Hiếm hoi


? Dựa vào
sự hiểu biết
của mình
các em cho
biết Việt
nam ta có
hoang mạc
hóa không?
Ninh Thuận,
Bình Thuận


Mỗi năm Việt Nam mất tới 20 ha đất vì bị cát lấn

(Ảnh do Công ước chống sa mạc hóa – Bộ NN PTNT cung cấp)


Ở Việt Nam có khoảng 9,34 triệu hecta đất hoang hóa, trong
đó diện tích đã và đang chịu tác động mạnh bởi hoang mạc
hóa khoảng 7.550.000 ha, bao gồm đất trống bị thoái hóa
mạnh trên cả nước là 7.000.000 ha; Đụn cát và bãi cát di
động tập trung ở các tỉnh miền Trung là 400.000 ha; Đất bị
xói mòn tại Tây Bắc, Tây Nguyên và một số nơi khác là
120.000 ha; Đất bị nhiễm mặn, nhiễm phèn tập trung ở đồng
bằng sông Cửu Long là 30.000 ha và đất khô hạn theo mùa
hoặc vĩnh viễn tập trung ở Bình Thuận, Ninh Thuận và Nam
Khánh Hòa là 300.000 ha.
Theo em để chống hoang mạc hóa ta phải làm gì?
Ở Ninh Thuận cây Neem sẽ được trồng theo phương thức tập trung và
phân tán để góp phần hạn chế và tiến đến chặn đứng nguy cơ hoang
mạc hóa đất đai trên địa bàn toàn tỉnh, đồng thời tạo vùng nguyên
liệu ổn định cho các nhà máy chế biến sản phẩm từ cây Neem.


-Kể
Thực
xươngđộng
rồng,vật
cây
bụi gai...
tênvật
1 số: thực,
ở hoang
mạc?

- Động vật : lạc đà, linh dương, côn trùng…


Tiết 20 - Bài 19: MÔI TRƯỜNG HOANG MẠC
1. ĐẶC ĐIỂM CỦA MÔI TRƯỜNG
* Vị trí:
* Khí hậu:
* Thực, động vật:

2. SỰ THÍCH NGHI CỦA THỰC, ĐỘNG VẬT VỚI MÔI TRƯỜNG

Thảo luận nhóm: 2 phút
- Nhóm 1-2: Tìm hiểu sự thích nghi của thực vật với môi trường
- Nhóm 3-4: Tìm hiểu sự thích nghi của động vật với môi trường


Tiết 20 - Bài 19: MÔI TRƯỜNG HOANG MẠC
Cách thích nghi của thực vật
- Rút ngắn chu kì sinh trưởng.
- Lá biến thành gai, bọc sáp.
- Dự trữ nước trong thân.
- Rễ dài để hút được nước dưới
sâu.

Cách thích nghi của động vật

- Côn trùng, bò sát vùi mình
trong cát hoặc trong hốc đá, chỉ
kiếm ăn vào ban đêm.
- Một số khác chịu đói, chịu hát

giỏi, chạy nhanh, đi xa tìm thức
ăn, nước uống.


Tiết 20 - Bài 19: MÔI TRƯỜNG HOANG MẠC
1. ĐẶC ĐIỂM CỦA MÔI TRƯỜNG
* Vị trí:
* Khí hậu:
* Khí hậu:

2. SỰ THÍCH NGHI CỦA THỰC, ĐỘNG VẬT VỚI MÔI TRƯỜNG
- Tự hạn chế sự mất nước, tăng cường dự trữ nước và chất dinh
dưỡng trong cơ thể:
+ TV: Rút ngắn chu kì sinh trưởng, lá biến thành gai, bọc sáp, rễ rất dài…
+ ĐV: Vùi mình trong cát hoặc trong hốc đá, kiếm ăn vào ban đêm,
chịu đói, chịu khát giỏi…


Con người mặc
thícháo
nghi
choàng
với môi
nhiều
trường
lớp, trùm
hoangkín
mạc
đầunhư
để thế

tránh
nào?
mất
nước vào ban ngày và chống rét vào ban đêm.


Tiết 20 - Bài 19: MÔI TRƯỜNG HOANG MẠC

Bài tập củng cố :
Câu1 : Điều kiện để hình thành hoang mạc?
a. Nơi có chí tuyến đi qua
b. Nằm sâu trong lục địa
c. Nơi có dòng biển lạnh chảy qua.
d. Cả 3 điều kiện trên .


Tiết 20 - Bài 19: MÔI TRƯỜNG HOANG MẠC

Câu 2: Đặc điểm chung của khí hậu hoang mạc :
a. Lượng mưa rất ít, lượng bốc hơi lớn.
b. Rất khô hạn, chênh lệch nhiệt độ giữa các mùa lớn.
c. Khô hạn, lượng bốc hơi rất lớn.
d. Rất khô hạn, chênh lệch nhiệt độ rất lớn giữa ngày và
đêm, giữa mùa đông và mùa hạ.