Tài liệu thao giảng CÔNG NGHỆ THÁO lắp máy

BÀI 6: CÔNG NGHỆ THÁO LẮP MÁY ( giờ thao giảng )
Tài nhắc lớp đi đầy đủ, đúng giờ ( Thứ 6 ngày 15/09/2017 )

I
I. LẮP BỘ TRUYỀN BÁNH RĂNG
II.11. Lắp bộ truyền bánh răng trụ.
1. Kiểm tra bánh răng trước khi lắp: Khi lắp bộ truyền bánh răng phải kiểm tra:
a) Độ đảo hướng kính và mặt đầu của bánh răng.
b) Khoảng cách tâm;
c) Trị số khe hở cạnh răng ;
d) Vết tiếp xúc trên bề mặt làm việc của răng.
Độ đảo hướng kính và mặt đầu được kiểm tra bằng cách lắp lên trục gá đặc
biệt hay sau khi lắp bánh răng vào trục theo chế độ lắp ghép có khe hở hay độ dôi
(tùy theo lắp ghép trên bảng vẽ); để lắp dùng đồ gá đặc biệt.
Kiểm tra độ đảo hướng kính và mặt đầu của bánh răng đã lắp vào trục, tùy
theo yêu cầu chính xác của lắp ghép, được tiến hành bằng mũi vạch hay đồng hồ so
trực tiếp tại chỗ và trên ổ đỡ. Để kiểm tra độ đảo theo vòng cơ sở (ở bánh răng có
răng thẳng), giữa các răng đặt con lăn kiểm tra và đặt đầu đo của đồng hồ so lên
trên con lăn và xác định vị trí của kim chỉ thị. Chuyển con lăn kiểm tra qua ba bốn
răng, xác định vi trí của kim chỉ thị khác nhau cho biết độ đảo hướng kính của vòng
vòng cơ sở của bánh răng. Độ đảo mặt đầu của bánh răng được kiểm tra bằng đồng
hồ so.
2. Lắp bộ truyền bánh răng .
Lắp bộ truyền bánh răng bắt đầu công việc lắp đặt thêm ổ đỡ hay nửa dưới
của hộp giảm tốc lên nền ; kiểm tra sự tiếp xúc giữa trục và lót trục (trong ổ trượt),
sau đó lắp bánh răng vào trục. Các bánh răng khớp đúng khi các đường trục của
chúng phải song song với nhau và giữ khỏang cách giữa các trục bằng trị số đã
tính toán. Độ song song của các trục được kiểm tra bằng calíp đo trong 1 và nivô
2(h.3.53). Phương pháp đã nêu chỉ dùng để kiểm tra các bộ truyền bánh răng ít quan
trọng vì dạng định tâm như vậy không hoàn toàn đảm bảo có được sự tiếp xúc tối
ưu của bộ truyền bánh răng.

Kiểm tra lần cuối sự ăn khớp của bộ truyền được tiến hành theo vết bột
màu(h.3.54) để kiểm tra diện tích tiếp xúc của răng ,trên bánh răng dẫn phủ một lớp
bột màu mỏng và quay một vài vòng sao cho trên mặt đối tiếp của bánh răng bị
động hằn lên các vết bột màu tiếp xúc. Theo vết bột màu trên bánh răng bị động
xác định chất lượng của sự ăn khớp , diện tích vết bột màu càng đều và lớn chất
lượng ăn khớp càng tốt.

3. Thử không tải bộ truyền bánh răng
Bộ truyền bánh răng không quan trọng sau khi lắp đặt xong tiến hành thử
không tải trong 2 – 3 giờ với số vòng quay toàn bộ. Sau khi cho chạy không tải,
dùng máy và kiểm tra sự ăn khớp. Nếu có hình thành các phải cạo sạch đi.
Các bộ truyền bánh răng quan trọng bắt đầu từ thứ tự số vòng quay bằng
25% vòng quay danh nghĩa, sau đó tăng số vòng quay đến 50 %, thử với tốc độ
quay này dần tăng đến tốc độ quay danh nghĩa. Sau mỗi vòng thử với một cấp độ
vòng quay phải dừng máy và kiểm tra cẩn thận bề mặt làm việc của răng.
Thời gian thử với chế độ thử không tải như trên phải tiến hành không nhỏ
hơn 6 – 8 giờ.
4. Thử có tải bộ truyền bánh răng.
Thử có tải được thực hiện với chế độ làm việc sau:
+ Nâng dần tải trọng từ 25% đến toàn bộ và thử trong thời gian 3 giờ, sau đó
kiểm tra răng, cạo bỏ các vết sây sát và các khuyết tật làm cản sự tiếp xúc bình
thường trên suốt chiều dài của răng .
+ Nâng dần tải trọng từ 50 % đến toàn bộ và thử trong 3 – 4 giờ và lại cạo bỏ
các vết sây sát mới.
+ Tăng tải trọng từ 75% đến toàn bộ và thử trong 4 – 5 giờ.
+ Đặt tải trọng toàn bộ thử trong 1 – 2 giờ, chú ý nghe tiếng động của bộ truyền
và quan sát ổ đỡ, sau đó dừng máy quan sát các bề mặt tiếp xúc và cạo bỏ các
khuyết tật.

Bộ truyền làm việc bình thường khi phát ra tiếng ồn đều và âm thấp.
Chạy rà và mài rà bánh răng
Để làm tốt chất lượng sử dụng của bộ truyền bánh răng (nâng cao hiệu suất,
giảm tiếng ồn) phải tiến hành chạy rà hay mài rà. Việc chạy rà tiến hành đối với các
bánh răng không tôi bằng cách cho ăn khớp với một bánh răng mẫu đã tôi. Khi chạy
rà dùng chất bôi trơn là hỗn hợp dầu hỏa và dầu máy. Đối với các bánh răng đã tôi,
để khắc phục các sai lệch hình dáng của prophin răng phải mài trên máy mài răng
hay mài rà từng cặp. Vật liệu để mài rà là hạt mài hay bộ mài rà trộn vào dầu hỏa
và dầu máy.
II.12. Lắp bộ truyền bánh răng côn


Khi lắp bộ truyền bánh răng côn phải kiểm tra độ đảo của côn đỉnh, khe hở
cạnh răng nhỏ nhất và vết tiếp xúc của bề mặt răng , cũng như độ chéo của trục( khi
cần thiết), sai lệch về góc giữa trục và sự dịch chuyển của đỉnh côn chia.

Kiểm tra độ đảo bánh răng côn

Các loại bánh răng côn

Độ đảo côn được kiểm tra bằng đồng hồ so kẹp vào gía đỡ, cần đo đặt vuông
góc với cạnh bên của đỉnh côn trị số khe hờ răng có đảm bảo jnmin ; các dạng dung
sai khe hở cạnh răng được lấy theo tiêu chuẩn.