Bài 55. Tiến hoá về sinh sản

GV: Lê Đức Điểu


Bài 55:

Tiến Hóa Về Sinh Sản


Bài 55: TIẾN HÓA VỀ SINH SẢN
I. Sinh sản vô tính

Hình 1. Các bước sinh sản ở trùng roi

Trùng roi sinh sản bằng cách nào ?
F Trùng roi sinh sản bằng cách phân đôi cơ thể


Sinh sản của Thuỷ tức

Thuỷ Tức sinh sản bằng cách nào ?
Thủy tức sinh sản bằng cách mọc chồi


Bài 55: TIẾN HÓA VỀ SINH SẢN
I. Sinh sản vô tính

Trùng roi: sinh sản bằng cách phân đôi cơ thể

Sinh sản của Thuỷ tức

Phân đôi cơ thể

Một cơ thể
(không có sự kết hợp giữa
tinh trùng và trứng)

(Trùng roi)

Mọc chồi

(Thủy tức)

Sinh sản vô tính vô tính là gì?

Cơ thể mới


Bài 55: TIẾN HÓA VỀ SINH SẢN
I. Sinh sản vô tính
Sinh sản vô tính là hình thức sinh sản không có sự kết
hợp giữa tế bào sinh dục đực (tinh trùng) và tế bào sinh
dục
(trứng).
Có 2cái
hình
thức chính: Sự phân đôi cơ thể và mọc chồi

Có những hình thức
sinh sản vô tính nào?


BÀI 55 : TIẾN HÓA VỀ SINH SẢN

I. Sinh sản vô tính
Sắp xếp các loài động vật tương ứng với các hình thức
sinh sản vô tính?
Trùng biến
hình

Thuỷ
tức

San hô

Trùng
roi

Trùng
giày

Kiểu sinh
sản

Phân đôi
Mọc chồi

Tên động
vật

Trùng roi, Trùng giày, trùng
biến hình
San hô, Thuỷ tức,…

Bài 55: TIẾN HÓA VỀ SINH SẢN
I. Sinh sản vô tính
II. Sinh sản hữu tính

Hình 3. Hoạt động giao phối ở ếch

Hình 4: thụ tinh của trứng và tinh trùng ở người

Quan sát hình thức giao phối và thụ tinh trên, cho biết:
Thế nào là sinh sản hữu tính?


Bài 55: TIẾN HÓA VỀ SINH SẢN
I. Sinh sản vô tính
II. Sinh sản hữu tính
Sinh sản hữu tính là hình thức sinh sản có sự kết hợp giữa
tế bào sinh dục đực (tinh trùng) và tế bào sinh dục cái
(trứng). Trứng được thụ tinh sẽ phát triển thành phôi.


So sánh hình thức sinh sản vô tính và sinh sản hữu
tính bằng cách hoàn thành bảng sau?
Hình
thức
sinh sản

Vô tính
Hữu tính

Số cơ thể
tham gia
1 cơ thể

Kế thừa
đặc điểm
2 cơ thể 1 cơ thể 2 cơ thể

X

Sự kết hợp giữa
tinh trùng
và trứng
Có

X
X

Không
có
X

X

X

Từ nội dung bảng em hãy cho biết hình
thức sinh sản nào ưu việt hơn? Vì sao?

Sinh sản hữu tính ưu việt hơn.

• Vì có sự kết hợp giữa
các đặc điểm sinh
học khác nhau của
hai cá thể (thông qua
trứng và tinh trùng
để cho ra hợp tử)
 con sinh ra hơn
hẳn bố mẹ


Bài 55: TIẾN HÓA VỀ SINH SẢN
I. Sinh sản vô tính
II. Sinh sản hữu tính

Hình 3. Hoạt động giao phối ở ếch

hoạt động giao phối ở gà

Thụ tinh trong
Thụ tinh ngoài
Sinh
sản
hữuthụ
tính
cóngoài
những hình thức
thụđược
tinh thụ

nào?
Trứng
được
tinh
Trứng
tinh
cơ thể mẹ
ở bên trong cơ thể mẹ


Bài 55: TIẾN HÓA VỀ SINH SẢN
I. Sinh sản vô tính
II. Sinh sản hữu tính

Cá thể lưỡng tính

Cá thể đơn tính


Cho biết Giun Đất cơ thể là:
- lưỡng tính hay phân tính?
- thụ tinh ngoài hay thụ tinh trong?
Giun đất lưỡng tính, thụ tinh trong

Lỗ sinh dục
cái
Lỗ sinh dục
đực
Hình 3.Cấu tạo ngoài và ghép đôi ở giun đất

Cho biết Giun Đũa cơ thể là
- lưỡng tính hay phân tính?
- thụ tinh ngoài hay thụ tinh trong?

Giun cái có lỗ sinh dục cái
Giun đực có lỗ sinh dục đực
Hình 4. Hình dạng giun đũa

Giun đũa cơ thể phân tính, thụ tinh trong


Kể tên một số động
vật có hình thức sinh
sản hữu tính?


Một số hình thức sinh sản hữu tính

Sinh sản và biến thái của châu chấu

Sinh sản của dê


Tập tính bảo vệ trứng và nuôi con

Chim mớm mồi cho con

Mèo cho con bú sữa

(?) Hãy kể tên những hình thức bảo vệ
trứng và nuôi con của động vật mà em
biết?


Sinh sản hữu tính và chăm sóc con
của động vật :
+ Hình thức thụ tinh: ngoài và trong
+ Hình thức sinh sản: Đẻ trứng và đẻ con
+ Phát triển phôi: Biến thái, phát triển
trực tiếp.
+ Tập tính bảo vệ trứng: Không làm tổ,
đào hang, lót ổ ấp trứng...
+ Nuôi con: Con non tự kiếm mồi, mẹ
mớm mồi, Bú sữa mẹ.


III. Sự tiến hóa các hình thức sinh sản hữu tính
Thảo luận nhóm, lựa chọn các câu trả lời để hoàn thành bảng sau
Tên loài

Thụ tinh

Sinh sản

Phát triển phôi

Trai sông

Thụ tinh ngoài

Đẻ trứng

Biến thái

Châu chấu

Thụ tinh trong

Đẻ trứng

Biến thái

Cá chép

Thụ tinh ngoài

Đẻ trứng

Trực tiếp không
nhau thai

Tập tính bảo vệ
trứng
Không
Không
Không

Ếch đồng

Thụ tinh ngoài

Thằn lằn
đuôi dài

Thụ tinh trong

Chim bồ câu

Thụ tinh trong

Đẻ trứng

Trực tiếp không
nhau thai

Làm tổ, ấp trứng

Thỏ

Thụ tinh trong

Đẻ con

Trực tiếp có
nhau thai

Đào hang, lót ổ

Những câu

lựa chọn

Đẻ trứng

Đẻ trứng

-Thụ tinh
ngoài
-Thụ tinh
trong

-Đẻ con
-Đẻ trứng

Biến thái
Trực tiếp không
nhau thai

-Biến thái
-Trực tiếp không
nhau thai
-Trực tiếp có nhau
thai

ấu trùng tự đi kiếm mồi
ấu trùng tự đi kiếm mồi

Con non tự đi kiếm mồi

Không

Nòng nọc tự đi kiếm mồ

Không

Con non tự đi kiếm mồi

-Đào hang, lót ổ
-Làm tổ, ấp trứng
-Không (đào hang
và làm tổ)

Bảng. Sự sinh sản hữu tính và tập tính chăm sóc con ở động vật

Tập tính
nuôi con

Bằng sữa diều,
mớm mồi
Bằng sữa mẹ
-Bằng sữa diều, mớm
mồi
-Bằng sữa mẹ
-Con non (ấu trùng
hay nòng nọc) tự đi
kiếm mồi


• (?) Hãy đọc bảng theo cột dọc và cho biết
chiều hướng tiến hoá trong sinh sản hữu

tính (về thụ tinh, sinh sản, phát triển phôi,
tập tính bảo vệ trứng và nuôi con?
+ Thụ tinh: thụ tinh trong tiến hoá hơn thụ tinh ngoài
+ Sinh sản: Đẻ con tiến hoá hơn đẻ trứng
+ Phát triển phôi: Phát triển trực tiếp tiến bộ hơn
phát triển qua biến thái
+ Tập tính bảo vệ trứng và nuôi con: Làm tổ, nuôi
con bằng sữa mẹ là tiến bộ nhất.
+ Thai sinh tiến hoá nhất


III. Sự tiến hóa các hình thức sinh sản hữu tính
Tên loài

Thụ tinh

Sinh sản

Phát triển phôi

Trai sông

Thụ tinh ngoài

Đẻ trứng

Biến thái

Châu chấu

Thụ tinh trong

Đẻ trứng

Biến thái

Cá chép

Thụ tinh ngoài

Đẻ trứng

Trực tiếp không
nhau thai

Tập tính bảo vệ
trứng
Không
Không
Không

Ếch đồng

Thụ tinh ngoài

Thằn lằn
đuôi dài

Thụ tinh trong

Chim bồ câu

Thụ tinh trong

Đẻ trứng

Trực tiếp không
nhau thai

Làm tổ, ấp trứng

Thỏ

Thụ tinh trong

Đẻ con

Trực tiếp có
nhau thai

Đào hang, lót ổ

Những câu
lựa chọn

Đẻ trứng
Đẻ trứng

-Thụ tinh
ngoài

-Thụ tinh
trong

-Đẻ con
-Đẻ trứng

Biến thái
Trực tiếp không
nhau thai

-Biến thái
-Trực tiếp không
nhau thai
-Trực tiếp có nhau
thai

ấu trùng tự đi kiếm mồi
ấu trùng tự đi kiếm mồi

Con non tự đi kiếm mồi

Không

Nòng nọc tự đi kiếm mồ

Không

Con non tự đi kiếm mồi

-Đào hang, lót ổ

-Làm tổ, ấp trứng
-Không (đào hang
và làm tổ)

Bảng. Sự sinh sản hữu tính và tập tính chăm sóc con ở động vật

Tập tính
nuôi con

Bằng sữa diều,
mớm mồi
Bằng sữa mẹ
-Bằng sữa diều, mớm
mồi
-Bằng sữa mẹ
-Con non (ấu trùng
hay nòng nọc) tự đi
kiếm mồi


THỤ
TINH
TRONG
Thằn Lằn

THỤ TINH
NGOÀI
Ếch Đồng

ThụThụ

tinhtinh
trong
:
trong
số lượng
ưu việttrứng
hơn
so thụ
với thụ
được
tinh
tinh ngoài
nhiều
như thế nào?
sự
Thụ
pháttinh
triển
của
trong
trứng
tiến an
hóatoàn
hơn
hơn
cơ thể
thụ(trong
tinh ngoài
mẹ).

Một số loài động vật đẻ trứng

Một số loài động vật đẻ con

Phôi phát triển
trực tiếp trong cơ
Sự đẻlấy
con chất
thểtiến
mẹ,
hoá hơn
dinhsodưỡng
với đẻ từ cơ
thể trứng
mẹ như
thế nào?
 phôi được
bảo vệ an toàn
hơn, không phụ
thuộc vào môi
trường bên ngoài
như đẻ trứng.


III. Sự tiến hóa các hình thức sinh sản hữu tính
Tên loài

Trai sông
Châu chấu

Cá chép
Ếch đồng

Sinh sản
Đẻ trứng
Đẻ trứng
Đẻ trứng
Đẻ trứng

Thằn lằn
đuôi dài

Đẻ trứng (ít)

Chim bồ câu

Đẻ trứng(ít)

Thỏ

Đẻ con

Sự tiến hoá các hình thức sinh
sản hữu tính thể hiện ở.
-Thụ tinh ngoàithụ tinh trong
-Đẻ nhiều trứngđẻ ít trứngđẻ con