Bài 12. Công dân với tình yêu, hôn nhân và gia đình

1

Năm học

: 2013- 2014

Ngày soạn

Học kỳ

: II

Ngày lên lớp: 18 /02 /2014

Tiết PPCT : 24

Tuần

: 14 /02 /2014
: 24

BÀI 12
CÔNG DÂN VỚI TÌNH YÊU, HÔN NHÂN VÀ GIA ĐÌNH
(Tiết 1)
I. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT
Học xong bài này học sinh cần nắm được
1. Về kiến thức
- Học sinh cần nắm được tình yêu là gì?
- Thế nào là tình yêu chân chính?
- Những điều nên tránh trong tình yêu nam nữ thanh niên
2. Về kỹ năng

- Biết nhận xét, đánh giá một số quan niệm sai lầm về tình yêu
- Tránh những biểu hiện xấu của tình yêu
3. Về thái độ
- Đồng tình ủng hộ các quan niệm đúng đắn về tình yêu, lên án những thái độ
không đúng về tình yêu
- Xây dựng tình yêu trong sáng, lành mạnh
II. KIẾN THỨC TRỌNG TÂM
- Làm rõ tình yêu là gì ?
- Những biểu hiện của một tình yêu chân chính
- Một số điều cần tránh trong tình yêu nam nữ thanh niên
III. PHƯƠNG PHÁP VÀ HÌNH THỨC TỔ CHỨC DẠY HỌC
1. Phương pháp
- Phương pháp thuyết trình
- Phương pháp đàm thoại
- Phương pháp kể chuyện
- Phương pháp nêu vấn đề
- Phương pháp thảo luận nhóm


2

2. Hình thức tổ chức dạy học
- Làm việc cá nhân
- Làm việc nhóm
IV. CHUẨN BỊ
1. Giáo viên
- SGK, SGV GDCD lớp 10
- Tài liệu tham khảo
- Thiết bị dạy học
2. Học sinh

- Sách giáo khoa, sách bài tập GDCD 10
- Phiếu học tập
- Vở, đồ dùng học tập khác
V. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP
1. Ổn định tổ chức lớp, kiểm tra sĩ số (1 phút )
2. Kiểm tra bài cũ (4 phút )
Câu hỏi: Em hãy cho biết hạnh phúc là gì? Lấy ví dụ minh họa ?
3. Bài mới (40 phút)
3.1. Dẫn dắt vào bài
Tình yêu là một đề tài muôn thuở. Từ lâu đã có biêt bao tác phẩm văn học,
nghệ thuật nói về tình yêu làm rung động triệu triệu con tim chúng ta. Vậy tình
yêu là gì? Nó được biểu hiện ra sao? Chúng ta - Những học sinh đang độ tuổi
trưởng thành nói gì về tình yêu, trách nhiệm của chúng ta như thế nào để có được
một tình yêu đẹp, trong sáng, lành mạnh... Chúng ta sẽ cùng nhau tìm hiểu trong
tiết học ngày hôm nay.


3

3.2. Dạy bài mới
Hoạt động của GV và HS

Nội dung ghi bảng

* Hoạt động 1: Sử dụng phương pháp 1.Tình yêu
thuyết trình và đàm thoại để giảng dạy
GV: Những cung bậc, những cảm xúc
mãnh liệt của tình yêu đã được đề cập
rất nhiều qua ca dao, tục ngữ, qua
những câu thơ, những bài hát…

GV: Vậy em nào có thể đọc cho lớp
nghe một số câu ca dao, tục ngữ về tình
yêu ?
HS: Trả lời
GV: Ghi lên bảng phụ và bổ sung:
“Nhớ ai bổi hổi, bồi hồi.
Như đứng đống lửa, như ngồi đống
than.”
“Yêu anh em biết để đâu
Để vào tay áo lâu lâu lại dòm”
“Đố ai định nghĩa được tình yêu
Có khó gì đâu một buổi chiều
Nó chiếm hồn ta bằng nắng nhạt
Bằng mây nhè nhẹ gió hiu hiu”
(Xuân Diệu)
GV: Vậy qua những câu ca dao trên,
em hãy cho biết tình yêu có những biểu
hiện gì?
HS: Trả lời
GV: Nhận xét và kết luận
+ Nhớ nhung, quyến luyến

a.Tình yêu là gì?


4

+ Tình cảm mãnh liệt, dạt dào
+ Sẵn sàng hi sinh cho nhau
GV: Trong thực tế thì biểu hiện của

tình yêu rất đa dạng và phong phú,
không bao giờ có một tình yêu chung
cho tất cả mọi người. Mỗi một tình yêu
có một biểu hiện, một sắc thái riêng,
tùy thuộc vào hoàn cảnh, quan niệm,
tính cách của từng người. Có thể tình
yêu của những người xa nhau khác với
tình yêu của những người ở gần nhau…
Do vậy mà có rất nhiều quan niệm khác
nhau về tình yêu. Nhưng dù có những
cung bậc khác nhau thì tình yêu vẫn có
những biểu hiện chung, mà từ những
điểm chung ấy chúng ta có một định
nghĩa khá bao quát về tình yêu.
GV: Yêu cầu học sinh đọc khái niệm
GV: Phân tích khái niệm
- Tình yêu được nói đến ở đây là tình

*Khái niệm tình yêu
Tình yêu là sự rung cảm và quyến

yêu giữa hai người khác giới ( tình yêu luyến sâu sắc giữa hai người khác giới.
nam, nữ). Như chúng ta đã biết ở nước Ở họ có sự phù hợp về nhiều mặt…
ta đã có tình yêu đồng tính và một làm cho họ có nhu cầu gần gũi, gắn bó
trong số ít đó đã tổ chức đám cưới với với nhau và sẵn sàng hiến dâng cho
nhau nhưng việc hôn nhân giữa họ hiện nhau cuộc sống của mình.
nay vẫn không được pháp luật nước ta
công nhận, nhà nước ta không cấm việc
hôn nhân đồng tính những cũng không
khuyến kích cho nó phát triển.

- Nhu cầu được nói đến trong định


5

nghĩa tình yêu đó được hiểu là những
nhu cầu chân chính, phù hợp với những
quan niệm đạo đức xã hội. Không phải
là những nhu cầu tâm thường, đi ngược
lại với những quan niệm đạo đức tiến
bộ của xã hội.
GV: Nêu tình huống cho HS cùng trao
đổi: Có ý kiến cho rằng “tình yêu là
chuyện riêng tư, thầm kín của mỗi
người, không có liên quan gì đến người
khác”.Theo em có đúng không? Vì sao?
GV: Đưa ra các câu hỏi gợi ý
+ Theo em Tình yêu là chuyện riêng tư
đúng hay sai ?
+ Tình yêu được bắt nguồn từ đâu ? Nó
bị chi phối bởi những yếu tố ?
+ Tình yêu luôn đặt ra những vấn đề gì
cho xã hội ?
HS: Trả lời
GV: Ghi các ý kiến của HS lên bảng
GV: Nhận xét, kết luận
Tình yêu là tình cảm của mỗi cá
nhân,tuy nhiên không nên cho rằng đó - Tình yêu mang tính xã hội
chỉ là việc riêng tư của mỗi cá nhân. Xã
hội không can thiệp đến tình yêu cá

nhân nhưng có trách nhiệm hướng dẫn
mọi người có quan niệm đúng đắn về
tình yêu, đặc biệt là ở những người bắt
đầu bước sang tuổi thanh niên.Vì vậy
tình yêu còn mang tính xã hội


6

* Hoạt động 2 : Sử dụng phương pháp
thuyết trình,đàm thoại và thảo luận
nhóm để giảng dạy

b.Tình yêu chân chính

GV: Em hãy cho biết quan niệm của
các chế độ xã hội trong lịch sử về tình
yêu nam nữ?
HS: Trả lời
GV: Nhận xét, kết luận
+Xã hội Phong kiến: " Nam nữ thụ thụ
bất thân", hôn nhân phải môn đăng hộ
đối…
+Xã hội XHCN: Tình yêu mang tính
dân chủ, tự nguyện, tình yêu là một tình
cảm đẹp đẽ, cao thượng tạo nên sức
mạnh, động lực to lớn, nó phù hợp với
quan điểm tiến bộ của xã hội, đó là tình
yêu chân chính.
GV: Vậy thế nào là tình yêu chân

chính?
HS: Trả lời
GV: Kết luận
*Khái niệm:
Tình yêu chân chính là tình yêu trong
sán và lành mạnh. Phù hợp với các
GV: Cho HS thảo luận nhóm( chia lớp quan niệm đạo đức tiến bộ của xã hội.
thành 3 nhóm )
Đưa ra 3 tình huống đã chuẩn bị sẵn
trên giấy
+ Nhóm 1: Hoa là người rất xinh đẹp


7

nên có nhiều người đến tìm hiểu. Hoa
băn khoăn không biết chọn ai, thấy vậy
Lan bạn thân của Hoa đã khuyên: bạn
dại thế sao không yêu thử 2, 3 người rồi
chọn ra một người yêu thật sự.
Em có đồng ý với ý kiến của Lan
không? Nếu là Lan, em sẽ khuyên Hoa
như thế nào?
+ Nhóm 2: Thúy là một người xinh
đẹp, cô quan niệm rằng lựa chọn người
yêu thì tiêu chuẩn đầu tiên phải là
người đẹp trai và lắm tiền. Nếu không
có hai thứ đó thì tình yêu không có gì là
thú vị cả.
Suy nghĩ của em về quan điểm của

Thúy?
+Nhóm 3: Tuấn và Mai yêu nhau
nhưng Tuấn có tính hay ghen. Một hôm
thấy bạn trai cùng lớp chở Mai đến
thăm thầy giáo ốm, Tuấn giận hờn,
trách mắng Mai, mặc cho Mai hết lời
giải thích. Tuấn bảo rằng Mai là người
yêu của Tuấn thì sẽ thuộc quyền sở hữu
của Tuấn.
Em nghĩ sao về quan niệm của Tuấn?
Theo em điều quan trọng nhất để bảo
vệ tình yêu là gì?
HS: Thảo luận, đại diện nhóm lên trả
lời
GV: Ghi các ý kiến của HS lên bảng


8

GV: Như vậy, qua 3 tình huống đó,
chúng ta có thể rút ra những biểu hiện
gì của 1 tình yêu chân chính?
HS: Trả lời
GV: Nhận xét, kết luận
*Những biểu hiện của tình yêu chân
chính:
+Có tình cảm chân thực, quyến luyến,
mong được gần nhau
+Quan tâm sâu sắc đến nhau, không
vụ lợi

+Có sự chân thành, tin cậy và tôn
GV: Tình yêu chân chính làm cho con trọng từ hai phía
người trưởng thành hơn, hoàn thiện +Có lòng vị tha, thông cảm
hơn. Tình yêu quan trọng như vậy
nhưng nếu không được trang bị kiến
thức đúng đắn, chúng ta dễ mắc sai lầm
trong tình yêu. Vậy các em – những
thanh niên sắp bước vào ngưỡng cửa
tình yêu, chúng ta cần tránh những điều
gì trong tình yêu?Chúng ta cùng sang
phần C.
* Hoạt động 3: Sử dụng phương pháp
thuyết trình và đàm thoại để, kể chuyện
để giảng dạy

c. Một số điều cần tránh trong tình

GV: Kể một câu chuyện

yêu của nam nữ thanh niên

“ Cách đây 2 năm, trên báo Pháp Luật
ghi lại câu chuyện xảy ra tại Q.Bình
như sau: H là 1 hs lớp 11, tuy là hs lớp


9

11 nhưng H đã có chiến tích rất vang
dội trong yêu đương.Đó là yêu cùng 1

lúc nhiều bạn gái và H thường tự hào
với bạn bè về điều đó, bởi cậu ta cho
rằng như vậy là thể hiện bản lĩnh đàn
ông. Chưa dừng lại ở đấy, trong quá
trình yêu, H đã đi quá đà và kết quả là 2
trong số những người yêu của H mang
thai. Cha mẹ của 2 cô bé này đều bắt H
phải ghánh chịu hậu quả đã gây ra. Họ
sẵn sàng làm đám cưới, mặc dù con gái
của họ chưa đủ tuổi thành niên”.
GV: Theo em, chúng ta nên phê phán
điều gì trong câu chuyện ? Từ đó, rút ra
những điều cần tránh trong tình yêu của
nam nữ?
HS: Thảo luận, trả lời
GV: Nhận xét, kết luận
- Yêu đương quá sớm.
- Nhầm lẫn tình bạn với tình yêu.
- Yêu một lúc nhiều người hoặc vụ lợi
trong tình yêu.
GV bổ sung: Hiện nay, Việt Nam là - Có quan hệ tình dục trước hôn nhân.
một trong 5 nước có tỉ lệ nạo phá thai
cao nhất thế giới. Trong đó có đến 44%
thanh thiếu niên chấp nhận tình dục
trước hôn nhân, trong khi cuộc điều tra
trước đây là 36%.
GV: Kết luận
Qua bài học này, chúng ta đã biết được

10

thế nào là tình yêu; những biểu hiện
của nó. Hiểu được thế nào là tình yêu
chân chính và những điều nên tránh
trong tình yêu. Là những học sinh
THPT, chúng ta phải không ngừng học
tập và rèn luyện, xây dựng những mối
quan hệ bạn bè tốt đẹp, lành mạnh. Khi
chúng ta trưởng thành hơn, cánh cửa
tình yêu sẽ đón nhận chúng ta. Đó là
thông điệp mà thầy muốn gửi gắm tới
lớp ta qua tiết học này.

3.3. Củng cố (4 phút)
Bức thư Mác gửi cho con gái
Con ơi! Dù con sợ Tình yêu, Tình yêu vẫn cứ đến. Nếu là nguồn vui thì con
phải nâng niu nó như một người mẹ âu yếm đứa con nhỏ. Nếu đấy là một vết
thương lòng thì cũng có thể làm con vương vấn, nhưng rồi tình yêu sẽ lại băng bó
cho con. Con đừng bao giờ tự hỏi rằng người yêu con có xứng với con không?
Cái thứ Tình yêu mà lại mặc cả như món hàng ngoài chợ thì không còn gọi là tình
yêu được nữa. Yêu là không so tính thiệt hơn, con ạ!

Nếu người con yêu là

một người nghèo khổ thì con sẽ cùng người ấy chung sức lao động để xây đắp tô
thắm cho Tình yêu. Nếu người yêu của con già hơn con thì con làm cho người đó
trẻ lại với con. Nếu người yêu con bị cụt chân thì con sẽ là cái nạng vững chắc
nhất đời họ. Tình yêu đẹp nhất sẽ đến với con nếu con nghĩ và làm đúng lời cha
dạy.Nhưng con cũng phải luôn tự hỏi xem người đó yêu con vì lẽ gì. Nếu người

đó yêu con vì sắc đẹp, con nên nhớ sắc rồi sẽ tàn. Nếu người đó yêu con vì có
chức tước cao thì khẳng định người đó không yêu con, con hãy từ chối và bảo họ
rằng địa vị không bao giờ làm sung sướng cho con người, chỉ có sự làm việc chân
chính mới thoả mãn lòng người chân chính. Con phải độ lượng, phải giàu lòng vị


11

tha nếu có sự hối hận thực sự. Con phải chung thuỷ với người con yêu. Nếu con
làm mất hai chữ quý báu ấy, con sẽ hổ thẹn không lấy gì mà mua lại được. Con sẽ
không được quyền tự hào với chồng, với con, với xã hội. Nếu con dễ dàng để cho
một kẻ xa lạ nào đó đặt cái hôn gian manh bẩn thỉu lên môi con, thì trước khi hôn
họ đã khinh con, đang khi hôn họ cũng khinh con và sau khi hôn họ càng khinh
con hơn nhất. Ai sẽ vì con mà chăm sóc đời con, vui khi con có tin mừng, buồn
khi con không may, nhất định đó là chồng con. Con hãy yêu đi, tha thiết yêu đi,
yêu như trước kia mẹ con đã yêu cha. Cha của con
- Cảm nghĩ của em qua bước thư “Bức thư Mác gửi cho con gái”

?

3.4. Hoạt động nối tiếp (1 phút)
- Làm bài tập 1,2,3,6 trong SGK trang 86.
- Chuẩn bị bài mới (tiết 2).
3.5. Đánh giá, nhận xét tiết dạy
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
Đà nẵng, ngày 14 tháng 02 năm 2014
Giáo viên hướng dẫn

Sinh viên thực tập

Nguyễn Thị Đoan

Phan Công Lực