Bài 21. Tính theo công thức hoá học

MÔN HOÁ HỌC 8
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kiều Lệ
Nămhọc:
học:20142014-2015
2015
Năm


KIỂM TRA BÀI CŨ


KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1. Tính thành phần trăm theo khối lượng của các nguyên tố
trong hợp chất C2H6 ?
Câu 2: Điền phần còn thiếu vào chỗ trống(……) Để xác định
thành phần trăm theo khối lượng của các nguyên tố trong hợp chất
AxBy ta làm như sau:
Khèi l î ng mol cña hî p chÊt lµ: MAxBy = MA.x + MB.y = mA + ....(g)
Trong1mol Ax By cã.....mol nguyªntö Avµ.....mol nguyªn tö B
Thµnh phÇn phÇn tr¨mc¸c nguyªn tè trong hî p chÊt:
mA.100%
....
mB.100%
..... =
(hoÆ
c %B =100%-%A)
MAxBy
%A =


KIỂM TRA BÀI CŨ

Câu 1. Tính thành phần trăm theo khối lượng của các
nguyên tố trong hợp chất C2H6?

M C2 H 6 = 2C + 6 H = 2.12 + 6.1 = 30( g )

Đáp án

- Trong 1 mol C2H6 cã 2 mol nguyªn tö C, 6 mol
nguyªn tö H
- Thành phần trăm các nguyên tố trong hợp chất:
%C =

2 M C .100% 2.12.100
=
= 80%
M hc
30

Hoặc:
6M H .100% 6.1.100 20%
%H =
=
= 20%
M hc

30

%H= 100% - 80% =

Câu 2: Biết công thức hóa học của hợp chất là AxBy. Thì sẽ tính được:
Khèi l î ng mol cña hî p chÊt lµ: MAxBy = MA.x + MB.y = mA + .......
mB (g)

y ol nguyªn tö B
x ol nguyªntö Avµ........m
Trong1mol Ax By cã.......m
Thµnh phÇn phÇn tr¨mc¸c nguyªn tè trong hî p chÊt:
mA.100%
%A =
M A... B
x

y

mB.100%
%B
...... =
(hoÆc %B =100%-%A)
MAxBy



Tiết 31, Bài 21: TÍNH THEO CÔNG THỨC HÓA HỌC
I. Biết công thức hóa học của hợp chất, hãy xác định thành phần
phần trăm các nguyên tố trong hợp chất.
II. Biết thành phần phần trăm các nguyên tố, hãy xác định công
thức hóa học của hợp chất.

Ví dụ 1: Một hợp chất có 40% Cu, 20% S, 40% O. Biết hợp chất có khối

lượng mol là 160g. Hãy xác định công thức của hợp chất?
(Cu=64, S = 32, O= 16)
*Tóm tắt :
Biết
%Cu = 40%
%S = 20%
%O= 40%
Mhc= 160g
Tìm công thức hóa học
của hợp chất?


Tiết 31, Bài 21: TÍNH THEO CÔNG THỨC HÓA HỌC
II. Biết thành phần phần trăm các nguyên tố, hãy xác định công
thức hóa học của hợp chất.

Vd 1:*Tóm tắt :
Biết:
%Cu = 40%
%S = 20%
%O= 40%
Mhc = 160g
Tìm công thức
hóa học của
hợp chất?

Công thức của hợp chất có dạng: CuxSyOz
* Ta cần xác định x, y, z
Trong 1 phân tử hợp chất CuxSyOz. có x nguyên tử Cu,
y nguyên tử S và z nguyên tử O.

Hay trong 1mol hợp chất CuxSyOz. có x mol nguyên tử
Cu, y mol nguyên tử S và z mol nguyên tử O
* Như vậy ta cần tìm số mol nguyên tử của từng
nguyên tố trong 1 mol hợp chất.
Muốn tìm số mol nguyên tử của mỗi nguyên tố trong 1
mol hợp chất các em phải biết gì?
*Cần tìm khối lượng của từng nguyên tố trong 1
mol hợp chất.


Tiết 31, Bài 21: TÍNH THEO CÔNG THỨC HÓA HỌC
II. Biết thành phần phần trăm các nguyên tố, hãy xác định công
thức hóa học của hợp chất.

Vd 1:*Tóm tắt :
Biết:
%Cu = 40%
%S = 20%
%O= 40%
Mhc = 160g
Tìm công thức
hóa học?

Như vậy qua phân tích bài tập chúng ta cần
làm bài theo trình tự sau:
*Gọi công thức của hợp chất
*Tìm khối lượng của từng nguyên tố có trong 1
mol hợp chất.
*Tìm số mol nguyên tử của từng nguyên tố có
trong 1 mol hợp chất

* Viết công thức hóa học cần tìm.


Vd 1:*Tóm tắt :
Biết:%Cu = 40%; %S = 20%; %O= 40%; Mhc = 160g
Tìm công thức hóa học?

Các bước tiến hành:
- B1: Đặt công thức hợp chất:
AxByCz
- B2: Tìm khối lượng (m) mỗi
nguyên tố có trong 1 mol hợp
chất.

% A . M hc
mA =
100%

- B3: Tìm số mol nguyên tử (n)
của mỗi nguyên tố có trong 1
mol hợp chất.

nA

mA
=
MA

- B4: Thế số mol nguyên tử vào
công thưc hóa học

Giải:
- Công thức hợp chất:CuxSyOz
- Khối lượng của mỗi nguyên tố có trong 1 mol
hợp chất là:
%Cu . M hc 40 . 160
mCu =
=
= 64( g )
100%
100

20 . 160
= 32( g )
100
40 . 160
mO =
= 64( g ) Hoặc: mO= 160-64-32= 64(g)
100

mS =

Số mol nguyên tử của mỗi nguyên tố có trong 1
mol hợp chất là:
mCu
64
nCu =
=
= 1( mol )
M Cu

64
64
32
nO =
= 4(mol )
nS =
= 1(mol )
16
32
Công thức hợp chất: CuSO4


Tiết 31, Bài 21: TÍNH THEO CÔNG THỨC HÓA HỌC
II. Biết thành phần phần trăm các nguyên tố, hãy xác định công
thức hóa học của hợp chất.
Ví dụ 2 : Một hợp chất có thành
Các bước tiến hành:
- B1: Đặt công thức hợp chất: AxByCz
- B2: Tìm khối lượng (m) mỗi
nguyên tố có trong 1 mol hợp chất.

% A.M HC
mA =
100%
- B3: Tìm số mol nguyên tử (n)
của mỗi nguyên tố có trong 1 mol
hợp chất.
mA
nA =
MA

- B4: Thế số mol nguyên tử vào công
thức hóa học

phần các nguyên tố là 70% Fe và
30% O. Biết hợp chất có khối
lượng mol là 160g. Hãy tìm công
thức hóa học của hợp chất?
Tóm tắt:
% Fe = 70%
% O = 30%
Mhc = 160 (g)
Tìm công thức hóa học của
hợp chất?
Phân thành 4 nhóm: Thảo
luận 5 phút giải ví dụ 1.


Ví dụ 2 : Một hợp chất có thành phần các nguyên tố là 70% Fe và 30%O.
Biết hợp chất có khối lượng mol là 160g. Hãy tìm công thức hóa học của
hợp chất?
Giải:
Công thức hợp chất:FexOy
Tóm tắt:
% Fe= 70%
% O = 30%
Mhc = 160 (g)

Tìm công
thức hóa học?

Khối lượng của mỗi nguyên tố có trong 1 mol hợp chất
là:
% Fe M
70 160

mFe =

.

hc

.

=

= 112( g )

100%
100
%O . M hc 30 . 160
mO =
=
= 48( g )
100%
100

Hoặc: mO= 160 -112= 48(g)

Số mol nguyên tử của mỗi nguyên tố có trong 1 mol
hợp chất là:

m 112

x = nFe =

Fe

MFe

=

56

= 2(mol);

mO 48
y = nO =
= = 3(mol)
MO 16

Công thức hóa học của hợp chất là :

Fe2O3


Ví dụ 2 : Một hợp chất có thành phần các nguyên tố là 70% Fe và
30%O. Biết hợp chất có khối lượng mol là 160g. Hãy tìm công thức hóa
học của hợp chất?
Giải:
Cách 2: Các bước tiến hành
Công thức hợp chất:FexOy

B1: Đặt công thức hợp chất:
AxByCz
Lập tỉ lệ.

- B2: Lập tỉ lệ.

M A . x M B . y M C . z M HC
=
=
=
%A
%B
%C
100

- B3: Giải tìm x,y,z.

M A . x M HC
=
%A
100
M HC . %A
⇒x=
100 . M A

- B4: Thế x,y,z vào công thức hóa
học?

M Fe . x
% Fe

=

MO

56 x

.y

%O

M hc
=
100

16 y

160
=
=
70
30
100

Giải tìm x, y
x=

160.70
= 2( mol )
56.100

y =

160.30
= 3( mol )
16.100

Công thức hợp chất: Fe2O3


Tiết 31, Bài 21: TÍNH THEO CÔNG THỨC HÓA HỌC
II. Biết thành phần phần trăm các nguyên tố, hãy xác định công thức
hóa học của hợp chất.
Cách 1
Cách 2
Các bước tiến hành:
- B1: Đặt công thức hợp chất: AxByCz
- B1: Đặt công thức hợp chất: AxByCz
- B2: Tìm khối lượng (m) mỗi
nguyên tố có trong 1 mol hợp chất.

% A.M HC
mA =
100%
- B3: Tìm số mol nguyên tử (n)
của mỗi nguyên tố có trong 1 mol
hợp chất.
mA
nA =
MA

- B4: Thế số mol nguyên tử vào công
thức hóa học

- B2: Lập tỉ lệ.

M A . x M B . y M C . z M HC
=
=
=
%A
%B
%C
100
- B3: Giải tìm x,y,z.

M A . x M HC
=
%A
100
M HC % A
⇒x=
100 M A

.

- B4: Thế x,y,z vào công thức hóa học


Bài tập 4(SGK/71): Một loại đồng oxit màu đen có khối lượng mol phân tử
là 80g. Oxit này có thành phần là: 80%Cu và 20%O. Hãy xác định công

thức hóa học của loại đồng oxit nói trên.
PHÂN THÀNH 4 NHÓM: THẢO LUẬN 5 PHÚT ĐỂ GIẢI BÀI TẬP 4 THEO 2 CÁCH.

Nhóm I và III giải theo Cách 1
- B1: Đặt công thức hợp chất: AxByCz
- B2: Tìm khối lượng (m) mỗi nguyên tố
có trong 1 mol hợp chất.

% A . M HC
mA =
100%

- B3: Tìm số mol nguyên tử (n) của
mỗi nguyên tố có trong 1 mol hợp
chất.
mA

nA =

MA

- B4: Thế số mol nguyên tử vào CTHC

Nhóm II và IV giải theo Cách 2
- B1: Đặt công thức hợp chất: AxByCz
- B2: Lập tỉ lệ.

M A . x M B . y M C . z M HC
=
=

=
%A
%B
%C
100

- B3: Giải tìm x,y,z.
M A . x M HC
=
%A
100
M HC % A
⇒x=
.
100 M A
- B4: Thế x,y,z vào công thức hóa học.


Bài tập 4(SGK/71): Một loại đồng oxit màu đen có khối lượng mol
phân tử là 80g. Oxit này có thành phần là: 80%Cu và 20%O. Hãy
xác định công thức hóa học của loại đồng oxit nói trên?
Giải (cách 1)
Tóm tắt:
% Cu = 80%
% O = 20%
Mhc = 80 (g)
Tìm công thức hóa
học của hợp chất?

Công thức hợp chất: CuxOy

Khối lượng của mỗi nguyên tố có trong 1 mol
hợp chất là:

%Cu . M hc 80.80
mCu =
=
= 64( g )
100%
100
mO=80-64=16(g)

Số mol nguyên tử của mỗi nguyên tố có trong
1 mol hợp chất là:
x = nCu =

mCu 64
m 16
= = 1(mol); y = nO = O = = 1(mol)
MCu 64
MO 16

Công thức hoá học của hợp chất là:

CuO


Bài tập 4(SGK/71): Một loại đồng oxit màu đen có khối lượng mol
phân tử là 80g. Oxit này có thành phần là: 80%Cu và 20%O. Hãy
xác định công thức hóa học của loại đồng oxit nói trên?
Giải (cách 2)

Tóm tắt:
% Cu = 80%
% O = 20%
Mhc = 80 (g)
Tìm công thức hóa
học của hợp chất?

Công thức hợp chất: CuxOy
Lập tỉ lệ.
M Cu
MO
M hc
=
=
% Cu
%O
100

.x

.y

64 x 16 y 80
=
=
80
20 100
Giải tìm x, y.
x=

80.80
= 1( mol )
64.100

20.80
y=
= 1( mol )
16.100

Công thức hoá học của hợp chất là:

CuO.



HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
 Làm bài tập 2,4,5 /71 SGK.
*Đọc bài: Tính theo phương trình hóa học.
*Ôn lại công thức tính số mol, khối lượng, thể tích khí (đktc)
*Ôn lại các bước cân bằng phương trình hóa học.


BÀI HỌC ĐẾN ĐÂY KẾT THÚC.
KÍNH CHÚC THẦY CÔ GIÁO MẠNH KHỎE HẠNH PHÚC
CHÚC CÁC EM LUÔN HỌC TẬP THẬT TỐT