Bài 41. Tia X. Thuyết điện từ ánh sáng. Thang sóng điện từ

BÀI 41


1. TIA X:

Là bức xạ có bước sóng từ 10-8 m đến 10-11m.
a. Cách tạo tia X:
Dùng ống Rơnghen


Bình thuỷ tinh
ĐỐI CA TỐT

A NỐT

CA TỐT -

TIA X

+

UAK 20- 50kV
P khoảng 10 -3mmHg


b. Tính chất của tia Rơnghen:

* Khả năng đâm xuyên mạnh
* Tác dụng mạnh lên phim ảnh,iôn hoá không khí

* Làm phát quang một số chất

* Gây ra hiện tượng quang điện
* Tác dụng sinh lý mạnh :hủy diệt tế bào ,
vi khuẩn.


c. Công dụng của tia X:
* Chiếu điện , chụp điện ( y học )
* Tìm khuyết tật bên trong các vật đúc bằng
kim loại (lỗ hỏng bọt khí , vết nứt …
* Kiểm tra hành lý của hành khách đi máy
bay , nghiên cứu cấu trúc của vật rắn …
* Chữa bệnh ung thư nông , ngoài da …


Ứng dụng trong y học:

Phát hiện bệnh bằng chụp X quang



2. Thuyết điện từ về ánh sáng:
Theo Mắc – xoen, ánh sáng là sóng điện từ có
bước sóng rất ngắn.
•

Mối liên hệ giữa tính chất điện từ và tính chất
quang của môi trường.
•

c = εµ ⇒ n = εµ

v
Lo – ren – xơ còn chứng tỏ đươc hằng số điện môi
ε phụ thuộc vào tần số f của ánh sáng: ε = F(f ) →
giải thích được sự tán sắc ánh sáng
•


3. Nhìn tống quát về sóng điện từ -Thang sóng
điện từ :
a. Nhìn tống quát về sóng điện từ:
+ Sóng điện từ gồm :sóng VT , tia HN , tia
TN ,Ánh sáng nhìn thấy ,tia X , tia gamma
+ Do các nguồn khác nhau phát ra nên
biểu hiện tính chất cũng khác nhau
+ Bước sóng càng ngắn : tính đâm xuyên
càng mạnh,giao thoa càng yếu và ngược
lại


b. Thang sóng điện từ:
SÓNG VÔ TUYẾN

λ > 10- 4m. MÁY PHÁT VÔ TUYẾN

λ =10-3 m đến λ = 10-6 m
HỒNG NGOẠI

(t mt< t<5000C)

ÁNH SÁNG NHÌN THẤY

TIA TỬ NGOẠI

λ = 0,38 µm đến λ = 0,76 µm

λ =10-6 m đến λ = 10-9m
t >20000C

Tia X

λ =10-8 m đến λ = 10-11 m
ống tia X

TIA GAMMA

λ(m)

λ < 10-10m
Phản ứng hạt nhân : phân rã ,
phóng xạ


b. Thang sóng điện từ :

Các sóng điện từ được sắp xếp theo thứ tự
bước sóng giảm dần , hay tần số thì tăng dần.