Bài 29. Từ trường của một số dòng điện có dạng đơn giản

KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1
Viết công thức đònh luật Ampe,
nêu tên gọi và đơn vò các đại lượng
?
Trả lời câu 1

F =I.B.lsinα
F : Lực từ (N).
I : Cường độ dòng điện (A).
l : Chiều dài đoạn dây dẫn (m).
α : Góc hợp bởi dòng điện và øvéc
tơ cảm ứng từ (độ, rad).


KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 2
Trình bày qui tắc bàn tay trái ?
Trả“Đặt
lời câu
bàn2 tay trái sao cho các
đường sức đâm xuyên vào lòng
bàn tay, chiều từ cổ tay đến các
ngón tay trùng với chiều của
dòng điện thì ngón tay cái choãi ra
900 chỉ chiều của lực từ tác dụng
lên dòng điện”


Tieát 47

1. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG
ĐIỆN THẲNG.

a)Thí nghiệm từ phổ
Cho 1 dòng điện thẳng xuyên qua
1 mắt phẳng, rắc mạt sắt lên, gõ
nhẹ, ta được từ phổ

I


1. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG
ĐIỆN THẲNG.

a)Thí nghiệm từ phổ
Cho 1 dòng điện thẳng xuyên qua
1 mắt phẳng, rắc mạt sắt lên, gõ
nhẹ, ta được từ phổ

I
N S

S

N

N S

S

N


1. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG
ĐIỆN THẲNG.

b) Các đường sức từ
Dạng đường sức từ là những
đường tròn đồng tâm vng góc với
dòng điện, tâm của những đường tròn
này là giao điểm của dây dẫn và
miếng bìa.

I


1. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG
ĐIỆN THẲNG.
Qui tắc nắm tay phải

Giơ ngón cái của bàn tay
phải hướng theo chiều dòng
điện ,khum bốn ngón kia
xung quanh dây dẫn thì
chiều từ cổ tay đến các ngón
là chiều của đường sức từ.

1. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG
ĐIỆN THẲNG.
c) Công thức

I
B =2.10
r
-7

B

I
O

r

A

Trong đó :
B : Cảm ứng từ (T)
I : Cường độ dòng điện (A)
r : Khoảng cách từ dòng điện đến
điểm khảo sát (m)


1. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG
ĐIỆN THẲNG.

Thí dụ :

Cho dòng điện cường độ 2 A chạy
trong dây dẫn thẳng. Tính cảm ứng
từ tại một điểm M cách dây dẫn 4
cm.

Đáp án :
2
-7 I
-7
-5
B =2.10
=2.10
=10 (T)
-2
r
4.10


2. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG
ĐIỆN TRÒN

a)Tn từ phổ
Cho khung dây tròn mang dòng
điện xuyên qua một mặt phẳng,
rắc mạt sắt lên, gõ nhẹ ta có từ
phổ như hình vẽ

I

2. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG
ĐIỆN TRÒN

a)Tn từ phổ
Cho khung dây tròn mang dòng
điện xuyên qua một mặt phẳng,
rắc mạt sắt lên, gõ nhẹ ta có từ
phổ như hình vẽ

B

I


II. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG
ĐIỆN TRÒN
2) Các đường sức từ

Các đường sức từ đều là những
đường cong. Càng gần tâm O độ cong
của các đường sức từ càng giảm.
Đường sức từ qua tâm O là đường
thẳng.
I

B


2. Tệỉ TRệễỉNG CUA DOỉNG
ẹIEN TROỉN

Quy tc nm tay phi
khum bn tay phi theo vũng
dõy ca khung sao cho chiu
t c tai n cỏc ngún tay
trựng vi chiu dũng in
trong khung ;ngún cỏi choi
ra ch chiu ca ng sc
t xuyờn qua mt phng
dũng in .

B

I


2. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG
ĐIỆN TRÒN

c) Công thức
Tính cảm ứng từ tại tâm dòng
điện tròn :

I
B =2π .10
R
-7

B
R

I
Trong đó :
B: Cảm ứng từ tại tâm vòng dây
dẫn (T)
I : Cường độ dòng điện (A)
R : B1n kính vòng dây dẫn (m)


2. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG
ĐIỆN TRÒN

Thí
dụ
: dòng điện tròn có cường
Cho
một

độ
I = 4 A, bán kính dây dẫn
tròn R = 4 cm. Hãy xác đònh cảm
ứng từ tại tâm của dòng điện
tròn.

Đáp án :

I
B =2π .10
R
-7

4
-5
=2π .10
=2π .10 (T)
-2
4.10
-7


3. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG
ĐIỆN TRONG ỐNG DÂY
a)Tn từ phổ
Cho ống dây dẫn mang dòng điện
xuyên qua mặt phẳng, rắc mạt sắt
lên, gõ nhẹ, ta có từ phổ như hình
vẽ :

I


3. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG
ĐIỆN TRONG ỐNG DÂY
b) Các đường sức từ

Dạng đường sức từ bên ngoài ống dây
rất giống các đường sức từ bên ngoài
một nam châm thẳng. Các đường sức từ
bên trong ống dây là những đường thẳng
song song và cách đều với nhau.

S

I

N


3. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG
ĐIỆN TRONG ỐNG DÂY
*Chiều các đường sức:ống dây như một
nam châm thẳng có 2 cực ,đầu ống mà các
đường sức đi ra là cực Bắc, đầu kia là cực
nam.

S

N

I


3. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG
ĐIỆN TRONG ỐNG DÂY
c) Công thức

S

Từ trường trong ống dây đều.
Từ trường trong lòng ống dây.

I

N
B =4π .10 n.I =4π .10
.I
l
-7

N

n

-7

B : Cảm ứng từ trong lòng ống dây (T)
I : Cường độ dòng điện (A)
n : Số vòng dây có trong 1 m chiều dài
(vòng/m)
N : Tỏng số vòng dây (vòng)
l : Chiều dài ống dây (m)


3. TỪ TRƯỜNG CỦA DÒNG
ĐIỆN TRONG ỐNG DÂY

Thí
dụ
:
Cho dòng

điện có cường độ 1A đi
qua một ống dây có tổng số vòng
dây là 2000 vòng, chiều dài ống
dây là 20 cm. Tính cảm ứng từ trong
lòng ống dây.

Đáp án :

N
-7 2000
B =4π .10
.I =4π .10
.1
-2
l
20.10
-3
=4π .10 (T)
-7


CỦNG CỐ

Từ trường của dòng điện
thẳng :

I
B =2.10
r
-7

Từ trường của dòng điện
tròn :
-7 I
B =2π .10
R
Từ trường của dòng điện trong
ống dây :
-7
-7 N
B =4π .10 n.I =4π .10
.I
l