Bài 13. Định luật Ôm đối với toàn mạch

Kiểm tra bài cũ:
Công của dòng
điện là gì?
Phát biểu đònh luật JunLenxơ?


Công của dòng điện chạy
qua đoạn mạch là công của lực
điện làm di chuyển các điện tích
tự do trong đoạn mạch và bằng
tích của hiệu điện thế giữa hai
đầu đoạn mạch với cường độ
dòng
điện
và thời
dòng
Nhiệt
lượng
toả gian
ra trên
vật
điện
đoạn
mạch
đó.
dẫn chạy
tỉ lệqua
thuận
với
điện
trở

của
vật, với bình phương cường
A=UIt
độ dòng điện và với thời gian
2
dòng điện chạy qua vật.Q=RI t


Để bóng đèn loại 120V-60W
sáng bình thường ở mạng điện
có hiệu điện thế là 220V, người
ta mắc nối tiếp với một điện
trở phụ R. Tìm GIẢI
điện trở phụ đó?
Pdm = U dm I dm
I dm

2
2
U dm
U dm
=
⇒ Rd =
= 240Ω
Rd
Pdm

Pdm
=
= 0,5 A

U dm

I = I dm

U
U
=
⇒ R = − Rd = 200Ω
Rd + R
I


Như chúng ta đã biết CĐDĐ
U AB
trong đoạn mạch được xác đònh
I=
R
theo công thức
A
R
B
Vậy CĐDĐ trong toàn mạch
được xác đònh nhưE,
thế nào?
r
A

B
R

Bài 13. ĐỊNH LUẬT
ÔM ĐỐI VỚI TOÀN
MẠCH


1.Đònh luật Ôm đối với toàn
E,
r
Hãy xác
xác đònh
đònh
Hãy
mạch
Hãy phát biểu
I A

B

nhiệtcủa
lượng
toả
công
nguồn
ra trên
toàn
đònh
luật
BT năng
điện

thực
hiện
mạchkhoảng
trong
trong
lượng?
khoảng
thời
gianthời
t?
gian t?

R
Nguồn điện đã thực hiện
Nhiệt A=EIt
lượng toả ra ở điện trở
công:
trong và điện trở ngoài :
Q=RI2t
2
+ rITheo
t
ĐLBT NL, ta có :Q=A
⇒ E =I(R+r) (*)


Ha E = IR + Ir (**)
Với
y U=IR gọi là độ giảm điện
thế ở mạch ngoài (Hiệu điện

thế giữa hai cực của nguồn) Ir
gọi là độ giảm điện thế bên
Suất
điện
động
của
nguồn
Suất
điện
động
của
nguồn
điện
trong
nguồn
điện
cótrò
giá
bằng
tổng các
có giá
nhưtrò
thế
nào?
độ giảm điện thế ở mạch ngoài
và mạch trong.


Từ (*) ⇒ I =

E
R+r

Cường
dòng
điện
Hãy
phátđộ
biểu
đònh
luậttrong
Ôm
mạch
kín tỉ
lệ thuạân
đối với
toàn
mạch? với suất
điện động của nguồn điện và
tỉ
lệ
nghòch
với điện trở toàn
Từ
(**)
⇒ U=E-Ir
phần của mạch.


Xét mạch điện kín gồm

nguồn điện có suất điện
động E=2v, điện trở trong
r=0.1ôm mắc với điện trở
ngoài R=100ôm. Tìm HĐT
giữa hai cực của nguồn
điện?

E
Ta có I =
= 0.01998 A
R+r
U = IR = 1.998V


Hãy giải thích vì sao
mạng điện gia đình,
người ta lại mắc thêm
cầu chì vào các táp lô
điện?


2. Hiện tượng đoản mạch
E ,r

A
B
R
Hiện tượng đoản mạch xảy ra
khi nào? Khi đó cường độ dòng
điện phụ thuộc vào những yếu

tố nào?Tại sao lại rất có hại
cho acquy nếu xảy ra đoản

E
R ≈0⇒ I =
r


3. Trường hợp mạch ngoài
,r
có máyE thu
điện
Hãy
sơ để
đồ
Dấu vẽ
hiệu

mạch
nhận điện
biết
CĐDĐ đối với
gồm
nguồn
nguồn
điện
và
’
toàn mạch có
điện,

máy
máy
thu?thu
2
chứa máy thu
’ điện, điện trở
2
p
p
được xác đònh
R?
như thế nào?

Năng
lượng
+
NL
Q
toả
ra
I A
B
NL
Q
toả
ra
ĐN
A
tiêu
thụ

tiêu
thụ
trên
ở
các
điện
ở
các
điện
ở
máy
thu
toàn
mạch
E
−
Q=(R+r)I
tE p
trở
R,r
A
=E
It+r
I
t
trở
R,r
được
I
được

I = những
xác
gồm
Ep r
xác
đònh
như
+
ĐN
tiêu
thụ
R
+
r
+ rp
đònh
theo
thành phần
R CĐ D Đ trong toàn
thế
nào?
ở
máy
thu
công
thức
nào?
mạch
trên
Đây là nội dung của đònh

điện
được
xác
đònh
theo
biểumạch
thức
luật Ôm đối vớinào?
toàn
nào? nguồn và máy thu mắc
chứa
,

p

nối tiếp


4.
Hiệu
suất
của
nguồn
điện
+
Công
của
dòng
điện
sản

ra
Công
toàn
phần
của
nguồn
Công toàn phần có
Hãy xác đònh công toàn
ở
mạch
ngoài
(
Công
có
ích)
A:
Công
toàn
điện
gồm
mấy
thành
phần?
bằng
công
có
ích
không?
phần của một quạt máy tiêu
phần

(J)
Vì
sao?
' ra
Không.
r≠0
nên
Avô
thụ
điện
năng?
+ Công Vì
của
dòng
điện
sản
ích
A U
≠0mạch
H =ích) =
ở
trong
(Công
A’: Công
có
ích ⇒
(J)vô

A

E

H: Hiệu suất (%)
r
Hãy chứng minh công thức
H = 1− I
U = E − rI 
r

 ⇒ H = 1− I
U
E
H=

E


E


Phát
biểu
đònh
luật Ôm
Hiện
tượng
đoản
mạch
đối ra
với

mạch? Biểu
xảy
khitoàn
nào?
Cường
thức? độ dòng điện trong
mạch kín tỉ lệ thuạân vớiE
suất
điện động
nguồn
R ≈của
0⇒
I =điện và
tỉ lệ nghòch với điện trởr
toàn
phần của mạch.

E
I=
R+r


Câu 1. Hiện tượng đoản
mạch xảy ra khi:
A.sử dụng các dây dẫn ngắn
để mắc mạch điện.
B.nối hai cực của một nguồn
điện bằng dây dẫn có điện
trở rất nhỏ
C. khi mắc cầu chì cho một

mạch điện kín
D. dùng pin hay acquy để mắc


Một nguồn điện có
Ω
điện trở trong 0,1
Ωđược mắc
với điện trở 4,8
thành
mạch kín. Khi đó hiệu điện
thế giữa hai cực của nguồn
là 12V. Tính suất điện động
của nguồn và cường độ
dòng điện trong mạch?

U AB
U AB = RI → I =
= 2,5 A
R
E = I (r + R ) = 12,25V