Bài 26. Cân bằng của vật rắn dưới tác dụng của hai lực. Trọng tâm

NhiÖt liÖt chµo mõng c¸c
thÇy gi¸o, c« gi¸o vÒ dù TIÕT HäC líp
10 A3
Ngêi thùc hiÖn: Lª v¨n an
Trêng THPT nguyÔn du


KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu1: Trình bày đặc điểm của
vec tơ lực, giá của lực là gì, Vẽ
hình biểu diễn?
Câu2:Thế nào là hai lực trực đối, hai
lực cân bằng? Xác định cặp lực cân
bằng và cặp lực trực đối trong trường
hợp sau đây?

uu
r
N

ur u
r
P Q
Câu3: Điều kiện cân bằng của chất
điểm chịu tác dụng của hai lực?

Câu1:
Câu3: -Điểm đặt: Gốc của vectơ
Câu2:

uHai

r -Phương
và chiều:
Là có
phương
chiều
lực trực đối
là hai lực
cùng và
phương,
Fngược
của bằng:Chất
vectơ
có cùng độđiểm
lớn chịu
nhưng
điểmcủa
đặt
Điều
kiệnchiều,
cân
táccódụng

trên
vật
khác
nhau
hai
lực-hai
cân
bằng

là haibiểu
lực có
cùng
Độ
dài
của(vectơ
diễn
độ phương,
lớn của lực
ngược chiều, có cùng độ lớn)
Hai lực cân bằng là hai lực có cùng phương,
Gingược
á của chiều,
lực
đường
thẳng
vectơ
lựcđặt
u
rlàcó
u
r
cùng độ
lớn chứa
nhưng
có điểm
trên cùngF
một1vật

u

r
Cặp lực trực đối là: Q
u
r
Cặp lực cân bằng là: P

u
r
FF2

u
u
r
N
u
u
r
N


NỘI DUNG CHÍNH CỦA BÀI HỌC
1. ĐIỀU KIỆN CÂN BẰNG CỦA VẬT RẮN DƯỚI TÁC DỤNG CỦA HAI LỰC
2. TRỌNG TÂM CỦA VẬT RẮN. CÁCH XÁC ĐỊNH TRỌNG TÂM
3. XÁC ĐỊNH TRỌNG TÂM CỦA VẬT RẮN MỎNG PHẲNG
4.CÂN BẰNG CỦA MỘT SỐ VẬT THƯỜNG GẶP
5. CÁC DẠNG CÂN BẰNG


I/ ĐIỀU KIỆN CÂN BẰNG CỦA VẬT RẮN DƯỚI TÁC DỤNG CỦA HAI LỰC

1.Thí nghiệm:
2.Quan sát, nhận xét

+ Hai sợi dây
+ Số chỉ hai lực kế
+Đặc điểm hai lực

ur
F1

uur
F2

Hai sợi dây móc vào A và C cùng nằm trên một đường thẳng
Số chỉ của hai lực kế bằng nhau
Hai lực cùng phương, ngược chiều, có cùng độ lớn, khác điểm đặt
3. Điều kiện cân

bằng của vặt rắn dưới tác dụng của hai lực

Muốn cho một vật rắn chòu tác dụng của hai lực ở
trạng thái cân bằng thì hai lực phải trực đối.

r
r
r
F1 +F 2 =0


I/ ĐIỀU KIỆN CÂN BẰNG CỦA VẬT RẮN DƯỚI TÁC DỤNG CỦA HAI LỰC

1.Thí nghiệm:
2.Quan sát, nhận xét
3. Điều kiện cân bằng của vặt rắn dưới tác dụng của hai lực

QUAN chÊt:
SÁT HIỆN TƯỢNG
TÝnh
XẢY RA KHI TA DI CHUYỂN
TácĐẶT
dụng
lực lên một vật rắn
ĐIỂM
CỦAcủa
LỰC Fmột
2 ĐẾN
không thay
đổi
ĐIỂM
B
khi điểm đặt của
trên giá của
ur lực đó dờiuuchỗ
r
nó.
F
F
1

2

II/ TRỌNG TÂM CỦA VẬT RẮN VÀ CÁCH XÁC ĐỊNH TRỌNG TÂM
1.Trọng tâm của vât rắn:
Trọng lực có giá là đường thẳng đứng,

Trình bày khái niệm
hướng
xuống
dưới
và đặtlượng?
ở một điểm
trọng
lực,
trọng
Nêuđịnh
đặc
điểm
của
xác
gắn
với vật
gọitrọng
là trọnglực?
tâm

2. Cách xác định trọng tâm của vật rắn

m
h

M

M .m
P = Fhd = G
( R + h) 2
R

Trái
Đất


II/ TRỌNG TÂM CỦA VẬT RẮN VÀ CÁCH XÁC ĐỊNH TRỌNG TÂM
1.Trọng tâm của vât rắn:
Trọng lực có giá là đường thẳng đứng,
hướng xuống dưới và đặt ở một điểm
xác định gắn với vật gọi là trọng tâm
2. Cách xác định trọng tâm của vật rắn


III/ XÁC ĐỊNH TRỌNG TÂM CỦA VẬT RẮN PHẲNG
MỎNG ĐỒNG TÍNH.


III/ XÁC ĐỊNH TRỌNG TÂM CỦA VẬT RẮN PHẲNG
MỎNG ĐỒNG TÍNH.


IV/ CÂN BẰNG CỦA MỘT SỐ VẬT THƯỜNG GẶP

1. Cân bằng của vật rắn treo ở đầu dây
2.
Cân
bằng của vật
rắn NÀO
trên giáTÁC
đỡ nằm
ngang
CĨ
NHỮNG
LỰC
DỤNG
2.1 MặtVẬT?
chân đế treo trùng với đường
Dây
LÊN
thẳng đứng đi qua trọng tâm G
Mặt chân đế là hình đa giác lồi nhỏ nhất chứa tất
cả
u
r
của
vật.
các
diện
tíchĐIỂM
tiếp xúc.
NÊU
ĐẶC
CỦA CÁC LỰC ĐĨ?

T
Độ lớn của lực căng T bằng
độ lớn của trọng lực P (trọng
G
lượng) của vật.
uu
r

N

ur
P
2.2 Điều kiện

cân bằng:

Đường thẳng đứng đi qua trọng tâm của vật gặp mặt chân đế

u
r
P


V/ CAÙC DAÏNG CAÂN BAÈNG.


V/ CÁC DẠNG CÂN BẰNG.
1/ Cân bằng bền :

V/ CÁC DẠNG CÂN BẰNG.
1/ Cân bằng bền :
2/ Cân bằng không bền :


7/ CÁC DẠNG CÂN BẰNG.
1/ Cân bằng bền :
2/ Cân bằng không bền :
3/ Cân bằng phiếm đònh
:


V/ CAÙC
BAÈNG.
Cân bằng bền

DAÏNG

CAÂN

Cân bằng không
bền

Trọng tâm ở

Cân bằng phiếm định

vịSO
tríSÁNHTrTRỌNG
ọng tâmTÂM

ở vịCỦA
trí THANHTrỞọng
CÁCtâm có độ
thấp nhất TRẠNG THÁI
cao
nhất
CÂN
BẰNG VỚI CÁC VỊ
caoTRÍ
không đổi
LÂN CẬN?


7/ CAÙC DAÏNG CAÂN BAÈNG.
CÂN BẰNG BỀN

CÂN BẰNG KHÔNG BỀN

CÂN BẰNG PHIẾM ĐỊNH


Liên hệ thực tế:
Làm thế nào tăng mức vững vàng của
vật rắn: như chiếc đèn học, chiếc quạt để
bàn... ?
Tại sao khi đi thuyền không nên đứng ?
Tại sao chân các cây cột điện bên đường thường
làm rộng ra ở phía dưới ?

CỦNG CỐ BÀI HỌC
Câu1: Không có dụng cụ nào khác em hãy xác định trọng tâm
của một thanh dài?

Câu2: Cho một vật mỏng đồng chất chịu tác dụng của ba lực
như hình vẽ, tìm điều kiện của chúng để vật nằm cân bằng?

ur
F2

ur
F1

ur
F3

ur
F2

ur
F1

ur
F3