Bài 13. Các mạch điện xoay chiều

TIẾT 22 - BÀI 13

CÁC MẠCH ĐIỆN XOAY CHIỀU (tt)

III. MẠCH ĐIỆN XOAY CHIỀU CHỈ CÓ CUỘN THUẦN CẢM CẢM
1. Thí nghiệm
+ NX TN1: Đối với nguồn điện không đổi: hai bóng đèn
sáng như nhau, như vậy cuộn cảm cho dòng điện
không đổi đi qua và không cản trở dòng không đổi
+ NX TN2: Đối với nguồn điện Xoay chiều, mạch có
cuộn cảm, đèn sáng yếu hơn. Như vậy cuộn cảm cho
dòng xoay chiều đi qua có cản trở

ε
Đ
L

Đ’
u

L

∼
Đ
Đ’


∼

III. MẠCH ĐIỆN XOAY CHIỀU CHỈ CÓ CUỘN CẢM

u

2. Khảo sát mạch điện xoay chiều chỉ chứa cuộn cảm
+ Cường độ dòng điện trong mạch:

+ Suất điện động tự cảm:e = − L

+ Điện áp hai đầu cuộn cảm:

i = I0 cos ( ωt )

∆i
di
= − Li '
= −L
∆t
dt
e = ωLI0 sin ( ωt )

u = −e = −ωLI0 sin ( ωt ) = − U 0 sin ( ωt )
π

u = U 0 cos  ωt + ÷ ? Hãy nhận xét về
2

quan hệ giữa điện áp

* Kết luận về đoạn mạch xoay chiều chỉ chứa cuộn cảm
+ Biện độ:

U 0 = ωLI0

+ Pha: Điện áp nhanh pha π/2 so với cường độ đòng điện.
* Định luật Ohm cho đoạn mạch chỉ chứa cuộn cảm

* Từ biểu thức:
Với:

L

i

và cường độ dòng điện
trong đoạn mạch chỉ
π
chứa cuộn thuần
cảm!

ϕuL = ϕi +

2

uu?u
r Hãy biểu diễn giản
U 0 = ωLI0 Ta có: U = ωLI = I.ZL u
U 0L
đồ vector cho đoạn

ZL = ωL = 2πfL

Gọi là cảm kháng

* Giản đồ vector cho đoạn mạch chỉ chứa cuộn cảm:

đồ vector cho đoạn
mạch chỉ chứa tụ điện
ur
I0


III. MẠCH ĐIỆN XOAY CHIỀU CHỈ CÓ CUỘN CẢM
3. Ý nghĩa của cảm kháng

ZL
* Biểu tức cảm kháng:

= ωL = 2πfL

* Ý nghĩa:
+ Đặc trưng cho tính chất cản trở dòng điện xoay chiều
của cuộn cảm
Dòng điện có tần số càng cao thì cảm kháng càng
lớn, tức là càng khó đi qua.
+ Gây ra cho điện áp sớm pha π/2 so với cường độ dòng điện

∼


CỦNG CỐ
* Kết luận về đoạn mạch chỉ chứa cuộn cảm

+ Biện độ:

? Hãy cho biết các vấn đề
liên quan đến đoạn mạch
chỉ chứa cuộn cảm!

U 0 = ωLI0
ϕuL = ϕi +

+ Pha: Điện áp nhanh pha π/2 so với cường độ đòng điện.
* Định luật Ohm cho đoạn mạch chỉ chứa cuộn cảm

U = ωLI = I.ZL
Với:

ZL = ωL = 2πfL

π
2

uuuu
r
U 0L

Gọi là cảm kháng

* Giản đồ vector cho đoạn mạch chỉ chứa cuộn cảm:

* Ý nghĩa:
+ Đặc trưng cho tính chất cản trở dòng điện xoay chiều

của cuộn cảm
Dòng điện có tần số càng cao thì cảm kháng càng
lớn, tức là càng khó đi qua.
+ Gây ra cho điện áp sớm pha π/2 so với cường độ dòng điện

ur
I0