BÀI 20
LỰC TỪ VÀ CẢM ỨNG TỪ
I. LỰC TỪ:
1/ Từ trường đều: được tạo giữa hai cực nam châm
hình chữ U
Từ trường đều ( sách giáo khoa)
S
N
2/ Xác định lực từ do từ trường đều tác dụng lên một đoạn
dây dẫn có dòng điện:
1
- Đoạn dây dẫn ℓ có dòng điện I bị lực từ F tác dụng
làm dây treo nghiêng một góc θ.
F ? d.điện I và F
từ trường
2
- Chiều của lực từ F theo quy tắc bàn tay trái:
Hướng từ trường
Cho đường sức từ hướng
Ve
vào lòng bàn tay, dòng
T
hìn
điện có chiều từ cổ tay đến
h?
θ
ngón giữa, ngón cái choãi
ra chỉ chiều lực từ F.
I x
F
-Ta có: tanθ =
F
P
→ F = mg tanθ
θ
P
T
II. CẢM ỨNG TỪ:
+ Định nghĩa:
Tại mỗi điểm trong từ trường, thương số F/I ℓ được gọi là
cảm ứng từ B tại điểm đang xét.
Hướng từ trường
T( tesla) → B = F
Iℓ
θ
B
Tên gọi, đơn vị
các đại lượng ?
I x
+ Vectơ cảm ứng từ B tại một điểm: (Sgk)
- Có hướng trùng với hướng từ trường tại điểm đó.
F
- Có độ lớn là:
B=
Iℓ
F
+ Biểu thức tổng quát của lực từ F theo B: (Sgk)
Lực từ F tác dụng lên phần tử dòng điện Iℓ đặt trong từ
trường đều B:
- Có điểm đặt tại trung điểm của ℓ.
- Có phương vuông góc với ℓ (I) và B.
- Có chiều tuân theo quy tắc bàn tay trái: ( Hs tự ghi)
- Có độ lớn:
F = IℓBsinα .
với α ?
B
α
Ve
hình
F
I
CÂU HỎI VÀ BÀI TẬP:
+ Xem câu 4 và 5 Sách giáo khoa.
+ Giải câu 6, 7 trang 128 Sách giáo khoa vào tập bài tập.
Câu 4: Phát biểu nào dưới đây là sai ?
Lực tác dụng lên phần tử dòng điện
A. vuông góc với phần tử dòng điện.
B cùng hướng với từ trường.
B.
C. tỉ lệ với cường độ dòng điện.
D. tỉ lệ với cảm ứng từ.
Câu 5: Phát biểu nào dưới đây là đúng ?
Cảm ứng từ tại một điểm trong từ trường
A. vuông góc với đườngh sức từ.
B nằm theo hướng của đường sức từ.
B.
C. nằm theo hướng của lực từ.
D. không có hướng xác định.
2/ Xác định lực từ do từ trường đều tác dụng lên một đoạn
dây dẫn có dòng điện:
1
Dây dẫn có d.điện, lực
từ tác dụng làm dây treo
nghiêng một góc
S
S
N
N
2
Hướng từ trường
Hướng từ trường
F
I
I
F
II. CẢM ỨNG TỪ:
+ Định nghĩa:
Tại mỗi điểm trong từ trường, thương số F/I ℓ được gọi là
cảm ứng từ B tại điểm đang xét.
T( tesla) → B =
F
Iℓ
+ Vectơ cảm ứng từ B tại một điểm: (sgk)
+ Biểu thức tổng quát của lực từ F theo B: (sgk)
B
M
α
F = B.I.ℓsinα
F
I
X
N
B