Bài 9. Tổng hợp và phân tích lực. Điều kiện cân bằng của chất điểm

Với ba định luật chuyển
động và định luật vạn vật hấp
dẫn nổi tiếng, Niutơn đã xây
dựng môn cơ học mà ngày
nay chúng ta quen gọi là "Cơ
học cổ điển".
I. Niu tơn
(1624-1727)

Nhà Vật Lí người Anh

Niutơn từ trần vào đêm 20 rạng ngày
21-3-1727. Thi hài ông được chôn cất
trọng thể tại tu viện Oetminxtơ, lăng
mộ các danh nhân nước Anh.


NGUYÊN NHÂN
NÀO GÂY RA
CHUYỂN ĐỘNG ?

Đây là các
thí dụ về
chuyển
động !


Vì sao vật này đứng yên ,vật
kia lại chuyển động? Vì sao
vật kia chuyển động thẳng
đều vật này lại chuyển động

có gia tốc ?
Để trả lời câu hỏi
này,chúng ta hãy xét
mối liên quan giữa
chuyển động và lực


Tiết 16



C1. Vật nào tác
dụng làm cho
cung biến dạng ?


C1. Vật nào tác
dụng vào mũi tên
làm mũi tên bay
đi ?


Vậy lực là gì?
Các lực cân bằng là gì?


*

NHẮC LẠI VỀ LỰC :

Lực được mô tả bằng một vectơ :
 Gốc của vectơ là điểm đặt của lực.
 Phương của vectơ là phương của lực.
 Chiều của vectơ là chiều của lực.
 Độ dài của vectơ là số đo độ lớn của lực
(theo một tỉ lệ xích nhất định).


Giá dể

Sợi dây
Lực căng dây T
Quaû
caàu


T

P

Trọng lực

C2. Các lực nào tác dụng
lên quả cầu, các lực này do
vật nào gây ra?


Thí nghiệm

Hãy tìm véctơ
tổng của 2vectơ F1

,

F2
Thuyền chịu tác dụng
của những lực nào ?

FA

FC

P

F1
F2


2 ròng rọc

Sợi dây


Tại O có những
lực nào?


F1

1

m1


F2

F3

2
3

m3

m2


 
C3. Nếu thay đổi độ lớn của F1 , F2 thì

khi vòng nhẫn
đứng
yên ta nối các đầu



Vì đây là 3 lực cân  
mút củaF1 , F2 , F3′ ta sẽ đợc hình
bình
bằng nên khi thay thế 2F1 , F2

hành nữa không ?
lực bằng 1 lực , thì lực
đó có phương, chiều,
độ lớn như thế nào ?


F3′


F1


F2


F3

Nếu nối
 đầu
 các
 , mút
của F1 , F2 , F3 ta sẽ
được hình gì ?


3. Quy tắc hình bình hành
Dùng quy tắc nào để tổng hợp lực, hãy
phát biểu quy tắc đó ?

F

  
F1 + F2 = F


F2

F1


3. Quy tắc hình bình hành
Nếu hai lực đồng quy làm thành hai cạnh của một
hình bình hành, thì đường chéo kẻ từ điểm đồng quy
biểu diễn hợp lực của chúng

F1
F

O
F2


Trong trường hợp có nhiều lực
đồng quy ta tổng hợp 2 lực thành 1
C4.
Trong
êng
hîpvới
cã
lực sau

đó tổngtr
hợp
lực này
lực
nhiÒu
®ång
th×
thứ 3lùc
cứ như
thế chỉquy
còn một
lựcsö
. Lực
nàyc«ng
là hợp lực
của tất
cả các
dông
thøc
nµy
nhlựcthÕ

nµo ?

  

F = F1 + F2 + ... + Fn


Trong trường hợp có nhiều lực đồng quy ta tổng

hợp 2 lực thành 1 lực sau đó tổng hợp lực này với
lực thứ 3 cứ như thế chỉ còn một lực . Lực này
làhợp lực của tất cả các lực
 Quy tắc đa giác

F2
F3

F4
F

F1

O


Muốn cho một chất điểm đứng cân bằng
thì hợp lực tác dụng lên nó phải bằng
không.

  
 →
F = F1 + F2 + ... + Fn = 0



F1


F2′


F2


F3


F1′


M

N

O
G

E

F2’

F1’
F3

C



F


F2

F1


A

C
F2

F

O

F1

B


Củng cố
Cho hai lực đồng quy có cùng độ lớn 10N.
a. Góc giữa hai lực bằng bao nhiêu thì
hợp lực cũng có độ lớn bằng 10N ?
O

A. 90

O

B. 120

O

C. 60

b. Vẽ hình minh họa

O

D. 0

E. 180

o


Khi α = 900

F ( F =14,14 N
)
F1

F2


Khi α = 1200

F ( F =10 N )

F1

F2