Bài 3. Ứng dụng định luật truyền thẳng của ánh sáng

V

T
Ậ

L

Ý



1. Định luật truyền thẳng ánh sáng:
Trong môi trường trong suốt và
đồng tính, ánh sáng truyền đi theo
đường thẳng.
2. Đường truyền của tia sáng được
biểu diễn bằng một đường thẳng
có hướng gọi là tia sáng


a) Chùm sáng song song gồm
các tia sáng song song trên
đường truyền của chúng.


b) Chùm sáng hội tụ gồm các
tia sáng giao nhau trên
đường truyền của chúng.


c) Chùm sáng phân kỳ gồm

các tia sáng loe rộng ra trên
đường truyền của chúng.


2

Vùng bóng -> Vì vùng này chỉ nhận một phần
ánh sáng từ ngọn đèn điện truyền
nửa tối
tới.

3 Vùng được chiếu
sáng đầy đủ

1 Vùng bóng tối

Hình 3.2


I. Bóng tối – Bóng nửa tối :
* Kết luận:

- Bóng tối nằm ở phía sau vật cản
không nhận được ánh sáng từ nguồn
sáng truyền tới .
- Bóng nửa tối nằm ở phía sau vật cản
chỉ nhận được ánh sáng từ một phần
của nguồn sáng truyền tới .

Đây là những hiện tượng tự
nhiên gì?

Nhật thực Nguyệt thực



Hiện tượng nhật thực

Nhật thực toàn phần

Nhật thực một phần


II. Nhật thực-Nguyệt thực :
1.Nhật thực
-Nhật thực xảy ra vào ban ngày
-Khi đó Mặt Trời, Mặt Trăng,Trái Đất
cùng nằm trên một đường thẳng.
-Mặt Trời bị Mặt Trăng che khuất.
-Vùng tối (hay bóng nửa tối) trên Trái
Đất cho ta thấy hiện tượng Nhật thực
toàn phần (hoặc 1 phần)


C3: Giải thích vì sao đứng ở nơi có nhật
thực toàn phần ta lại không nhìn thấy
Mặt Trời và thấy trời tối lại?

 Trả lời: Vì lúc này ta đang đứng

trong vùng bóng tối của Mặt Trăng,
ánh sáng từ Mặt Trời chiếu tới khu
vực có nhật thực toàn phần đã bị
Mặt Trăng che khuất hoàn toàn, tại
đó ta thấy trời tối lại.


 Đứng ở chỗ bóng tối. Vì
đứng ở vị trí bóng tối ta
không nhìn thấy Mặt Trời ta
gọi là có Nhật thực toàn phần.

Nhật thực toàn phần

 Khi đứng ở chỗ bóng nửa tối ta
nhìn thấy một phần mặt trời ta
gọi là có nhật thực 1 phần.

Nhật thực một phần


Ở vùng bóng tối này xảy ra hiện
tượng Nguyệt Thực

Các hình dạng của Mặt Trăng khi diễn
ra Nguyệt thực


C4: Hãy chỉ ra trên hình, Mặt Trăng ở vị trí nào thì người đứng ở điểm A trên
Trái Đất thấy trăng sáng, thấy có Nguyệt thực?

3

2

A

1

Mặt trăng ở vị trí 2 và 3 thì người đứng
ở điểm A sẽ thấy trăng sáng.
Mặt trăng ở vị trí 1 thì người đứng ở
điểm A sẽ thấy Nguyệt thực.


2.Nguyệt thực:

-Nguyệt thực xảy ra ban đêm.
-Khi đó, Mặt Trời,Trái Đất, Mặt
Trăng cùng nằm trên một đường
thẳng.
-Mặt Trăng bị trái đất che khuất
không được mặt trời chiếu sáng.


Hình 3.2


III. Vận dụng:

 Trả lời C6: Vì kích thước nguồn sáng
của đèn ống lớn, nên khi ta che thì ánh
sáng từ đèn vẫn còn tạo ra ít nhất là
bóng nửa tối, nên ta vẫn đọc sách được.
Còn đèn dây tóc có kích thước nguồn
sáng nhỏ, không tạo ra bóng nửa tối


HIỆN TƯỢNG NHẬT THỰC

TRÁI ĐẤT

MẶT TRỜI


HIỆN TƯỢNG NGUYỆT THỰC

TRÁI ĐẤT

MẶT TRỜI