Bài 1. Nhận biết ánh sáng - Nguồn sáng và vật sáng

:
QUANG HỌC
CHƯƠNG 1


Mục tiêu của Chương:
- Nhận biết được rằng, ta nhìn thấy các vật khi có ánh
sáng từ các vật đó truyền vào mắt ta.
- Nêu được ví dụ về nguồn sáng và vật sáng.
- Phát biểu được định luật truyền thẳng của ánh sáng.
- Nhận biết được ba loại chùm sáng
- Phát biểu được định luật phản xạ ánh sáng.
- Nhận biết được tia tới, tia phản xạ, góc tới, góc phản
xạ, pháp tuyến.
- Nêu được những đặc điểm chung về ảnh của một vật
tạo bởi gương phẳng.
- Nêu được những đặc điểm của ảnh ảo của một vật
tạo bởi gương cầu lõm và gương cầu lồi.


Bài 1


ĐẶT VẤN ĐỀ
-Thanh đố Hải: Đặt một cái đèn pin nằm ngang trước mắt sao
cho không nhìn thấy bóng đèn.Bấm công tắc bật đèn pin, mắt
ta có nhìn thấy ánh sáng trực tiếp từ đèn phát ra không ? Vì
sao ? Hình 1.1
-Hải: Tất nhiên là nhìn thấy vì đèn pin đã bật sáng
-Thanh cãi lại: Đèn không chiếu thẳng vào mắt làm sao mà
nhìn thấy được!

Bạn nào đúng ???


I/ Nhận biết ánh sáng
Từ những thí nghiệm hoặc quan sát hàng ngày sau đây, trường
hợp nào mắt ta nhận biết ánh sáng?
•Ban đêm đứng trong phòng có cửa gỗ đóng kín, không bật
đèn, mở mắt.
•Ban đêm đứng trong phòng đóng kín cửa, bật đèn, mở mắt.
•Ban ngày, đứng ngoài trời, mở mắt.
•Ban ngày, đứng ngoài trời, mở mắt, lấy tay che kín mắt.


C1. Trong những trường hợp mắt ta nhận
biết được ánh sáng, có điều kiện gì giống
nhau ?
Giống nhau: có ánh sáng truyền vào mắt.


Từ đó rút ra kết luận rằng :

ánh sáng
Mắt ta nhận biết được ánh sáng khi có ………..
truyền vào mắt ta


II. Nhìn thấy một vật

 ThÝ nghiÖm
C2: Hãy nhìn hình 1.2a. mảnh giấy trắng dán trên thành màu

đen bên trong hộp kín. Trường hợp nào dưới đây ta nhìn thấy
mảnh giấy trắng:
a) Đèn sáng (hình 1.2a)
b) Đèn tắt (hình 1.2b)


II/ Nhìn thấy một vật
 ThÝ nghiÖm
C2: Ta nhìn thấy mảnh giấy trắng khi đèn sáng vì ánh sáng từ
đèn hắt qua tờ giấy truyền tới mắt ta.

 KÕt luËn
Ta nhìn thấy một vật khi có ánh sáng
vào mắt ta.

từ ______truyền
vật đó


III. Nguồn sáng và vật sáng


phát ra

hắt lại


?

Cho 5 VD về nguồn sáng

tự nhiên và 5 VD về
nguồn sáng nhân tạo ?
+ Mặt Trời, Đom đóm , tia chớp,
nham thạch, nấm sáng.
+ Đèn điện , đèn pha ôtô, đđốm
lửa, tia la-ze, thanh sắt nung đỏ.


III/ Vận dụng
H/s đọc C.4 và C.5

C4: Thanh đúng vì tuy đèn có bật sáng nhưng vì mắt
ta không trực tiếp nhìn thấy bóng đèn nên không có
ánh sáng từ đèn truyền vào mắt nên không nhìn thấy.

C5: Khói gồm các hạt nhỏ li ti được chiếu sáng trở

thành các vật sáng, ánh sáng từ các vật này truyền đến
mắt. Các hạt nhỏ li ti xếp gần nhau tạo thành vệt sáng
mà mắt ta đã nhìn thấy.


Sân khấu ca nhạc ( hiệu ứng ánh sáng kết hợp khói )


GHI NHỚ:


Câu 2: Em hãy tìm nguồn sáng trong các vật
sau:

A. Quyển sách.
B. Mặt
Trời.
C. Bóng đèn bò đứt dây tóc.
D. Mặt
Trăng.
TL: B. Mặt Trời.
Câu 3: Hãy chỉ ra vật nào dưới đây là vật
sáng?
A. Đèn dầu đang cháy.
B. Mặt
Trăng.
C. Vỏ hộp sáng chói dưới trời nắng.
D. Cả
A,B,C đều đúng.
TL: D. Cả A,B,C đều đúng.
Câu 4: Hãy chỉ ra vật nào dưới đây không
phải là nguồn sáng?
Xem video Bắc cực
quang ->
A. Ngọn nến đang cháy.
B. Mặt
Trời.


Hướng dẫn học tập : ( 2 ph )
* Đối với bài học vừa học : Học
bài . Nêu được :
+ Ta nhận biết ánh sáng khi nào ?
+ Ta nhìn thấy một vật khi nào ?

+ Nguồn sáng , vật sáng là gì ?
+ Vì sao ta nhìn thấy vật đen ?
+ Làm bài tập trong SBT (1.1 – 1.5 ).
* Đối với bài học ở tiết tiếp
theo: Xem trước bài “ Sự truyền ánh
sáng”.
+ Ánh sáng truyền từ đđèn đến
mắt ta đi theo đường nào?
+ Có mấy loại chùm sáng ? Kể tên
các loại chùm sáng đó?
+ Chuẩn bò trước 1 đèn pin, ống trụ
thẳng, ống cong, kim .