KHẢO sát hàm LƯỢNG SO2, NO2 và bụi TRONG KHÔNG KHÍ tại THÀNH PHỐ cần THƠ
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.55 MB, 67 trang )
WWW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM
WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA KHOA HỌC TỰ NHIÊN
BỘ MÔN HÓA HỌC
----------
CHÂU QUỐC HÙNG
BÙI THÚY VY
KHẢO SÁT HÀM LƯỢNG SO2, NO2 VÀ BỤI TRONG
KHÔNG KHÍ TẠI THÀNH PHỐ CẦN THƠ
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
NGÀNH CỬ NHÂN HÓA HỌC
CẦN THƠ – 2013
Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú
WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COM
WWW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM
WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA KHOA HỌC TỰ NHIÊN
BỘ MÔN HÓA HỌC
----------
CHÂU QUỐC HÙNG
BÙI THÚY VY
KHẢO SÁT HÀM LƯỢNG SO2, NO2 VÀ BỤI TRONG
KHÔNG KHÍ TẠI THÀNH PHỐ CẦN THƠ
LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
NGÀNH CỬ NHÂN HÓA HỌC
HƯỚNG DẪN KHOA HỌC
Ths. NGUYỄN THỊ DIỆP CHI
CẦN THƠ - 2013
Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú
WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COM
WWW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM
WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON
LỜI CẢM ƠN
Trong suốt bốn năm Đại học và bốn tháng làm đề tài luận văn tốt nghiệp,
chúng em đã học hỏi, tiếp thu và bổ sung rất nhiều khiến thức và kinh nghiệm
cũng như kỹ năng làm việc sau này. Để đạt được những điều đó, chúng em xin
chân thành cảm ơn sự hướng dẫn tận tình cùng những đóng góp và động viên
quý báu của:
Toàn thể quý Thầy Cô của Bộ môn Hóa - khoa Khoa Học Tự Nhiên.
Đặc biệt, chúng em xin chân thành cảm ơn Cô Nguyễn Thị Diệp Chi- Bộ
Môn Hóa- Khoa Khoa Học Tự Nhiên đã tận tình hướng dẫn chúng em trong
suốt thời gian làm đề tài luận văn tốt nghiệp.
Chúng em xin cảm ơn anh Nguyễn Khánh Luân và chị Đặng Thúy An
trong Trung Tâm Quan Trắc Môi trường Thành Phố Cần Thơ đã tạo mọi điều
kiện thuận lợi cho chúng em hoàn thành tốt đề tài này.
Cuối cùng chúng em xin gửi lời cảm ơn đặc biệt đến gia đình. Ba Mẹ đã
tạo mọi điều kiền thuận lợi nhất, cho con hưởng những điều tốt đẹp nhất, sự
an ủi động viên từ Ba Mẹ là nguồn động viên lớn nhất của con giúp con vượt
qua mọi khó khăn, thử thách.
Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú
WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COM
WWW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM
WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA HỌC TỰ NHIÊN
BỘ MÔN HÓA HỌC
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
-----------Cần Thơ, ngày……tháng…...năm 2013
NHẬN XÉT VÀ ĐÁNH GIÁ CỦA CÁN BỘ HƯỚNG DẪN
Cán bộ hướng dẫn:
Th.S Nguyễn Thị Diệp Chi
Kỹ sư Nguyễn Khánh Luân
Kỹ sư Đặng Thúy An
Tên đề tài
Khảo sát hàm lượng SO2, NO2 và bụi trong không khí
tại Thành Phố Cần Thơ
Sinh viên thực hiện:
Lớp: Hóa Học
Châu Quốc Hùng MSSV: 2102247
Bùi Thúy Vy
MSSV: 2102317
Khóa: 36
Nội dung nhận xét:
a. Nhận xét về hình thức luận văn tốt nghiệp:
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
b. Nhận xét về nội dung luận văn tốt nghiệp:
Đánh giá nội dung thực hiện đề tài: ............................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
Những vấn đề còn hạn chế: .........................................................................
....................................................................................................................................
Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú
WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COM
WWW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM
WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
c. Nhận xét đối với sinh viên tham gia thực hiện đề tài:
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
d. Kết luận, đề nghị
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
Điểm đánh giá………………………………………………………………
Cần Thơ, ngày……tháng…….năm 2013
Cán bộ hướng dẫn
Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú
WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COM
WWW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM
WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA HỌC TỰ NHIÊN
BỘ MÔN HÓA HỌC
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
-----------Cần Thơ, ngày……tháng…...năm 2013
NHẬN XÉT VÀ ĐÁNH GIÁ CỦA CÁN BỘ PHẢN BIỆN
Cán bộ phản biện:…………………………………………………………
……………………………………………………………..............................
Tên đề tài
Khảo sát hàm lượng SO2, NO2 và bụi trong không khí
tại Thành Phố Cần Thơ
Sinh viên thực hiện:
Lớp: Hóa Học
Châu Quốc Hùng MSSV: 2102247
Bùi Thúy Vy
MSSV: 2102317
Khóa: 36
a. Nhận xét về hình thức luận văn tốt nghiệp:
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
b. Nhận xét về nội dung luận văn tốt nghiệp:
Đánh giá nội dung thực hiện đề tài: ............................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú
WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COM
WWW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM
WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON
Những vấn đề còn hạn chế: .........................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
c. Nhận xét đối với sinh viên tham gia thực hiện đề tài:
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
d. Kết luận, đề nghị và điểm:
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
....................................................................................................................................
Cần Thơ, ngày…..tháng……năm 2013.
Cán bộ phản biện
Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú
WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COM
WWW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM
WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON
TÓM TẮT
Đề tài được thực hiện với mục đích khảo sát vài chỉ tiêu quan trọng
nhằm đánh giá chất lượng không khí ở Thành phố Cần Thơ. SO2, NO2 và bụi
là những chỉ tiêu cần thiết được khảo sát dựa trên những phương pháp thử theo
TCVN và QCVN. Cuộc khảo sát này diễn ra ở một vài nơi như các KCN, các
tuyến đường có mật độ xe cộ thông cao và khu vực nông thôn. Kết quả cho
thấy, ở một số khu vực hàm lượng SO2 và NO2 trong không khí vượt giới hạn
cho phép và hàm lượng bụi trong không khí ở toàn Thành phố Cần Thơ đều
vượt mức cho phép. Do đó, đề tài này đã cho thấy rằng chất lượng không khí ở
Thành phố Cần Thơ đã có dấu hiệu suy giảm.
ABSTRACT
The study is performed to investigate some of important parameters of
the air quality in Can Tho city. SO2, NO2, and dust are needed to survey which
are according to Vietnam Standards and National Technical Regulation. This
survey is carried out in different places including industrial zones, main roads
with many kinds of transportation movements, and rural areas. The result
indicates that some places, SO2, NO2 content in air is was exceeded the
allowed limitation, and dust content in air in Can Tho city was, too. It can be
concluded that the air quality is decreasing
Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú
WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COM
WWW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM
WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON
MỤC LỤC
NHẬN XÉT VÀ ĐÁNH GIÁ CỦA CÁN BỘ HƯỚNG DẪN .......................... i
NHẬN XÉT VÀ ĐÁNH GIÁ CỦA CÁN BỘ PHẢN BIỆN ........................... iii
LỜI CẢM ƠN .................................................................................................... v
TÓM TẮT ......................................................................................................... vi
LỜI CAM ĐOAN ............................................................................................ vii
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ................................................................ viii
DANH MỤC BẢNG ...................................................................................... ixx
DANH MỤC HÌNH VÀ BIỂU ĐỒ ................................................................... x
CHƯƠNG 1: PHẦN MỞ ĐẦU
.........................................................................Error! Bookmark not defined.
1.1
ĐẶT
VẤN
ĐỀ
.........................................................................................Error! Bookmark
not defined.
1.2
MỤC
TIÊU
CỤ
THỂ
...............................................................................Error! Bookmark not
defined.
CHƯƠNG 2: LƯỢC KHẢO TÀI LIỆU
...........................................................Error! Bookmark not defined.
2.1 TỔNG QUAN VỀ SO2 (SulfurDioxide).................................................
Error! Bookmark not defined.
2.1.1 Giới thiệu sơ lược về SO2
.................................................................Error! Bookmark not defined.
2.1.2 Tính chất vật lý
................................................................................Error! Bookmark not
defined.
2.1.3 Tính chất hóa học
..............................................................................Error! Bookmark not
defined.
2.1.4 Ứng dụng
..........................................................................................Error!
Bookmark not defined.
2.1.5 Sự hình thành SO2 trong không khí
..................................................Error! Bookmark not defined.
2.1.6 Ảnh hưởng của khí SO2 đến sức khỏe con người, động vật, thực vật
.....................................................................................................................
Error! Bookmark not defined.
2.2
TỔNG
QUAN
VỀ
NO2
(
Nitrogen
Dioxide)
..........................................Error! Bookmark not defined.
2.2.1 Giới thiệu sơ lược về NO2
................................................................Error! Bookmark not defined.
2.2.2 Tính chất vật lý
.................................................................................Error! Bookmark not
defined.
Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú
WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COM
WWW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM
WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON
2.2.3 Tính chất hóa học..............................................................................
Error! Bookmark not defined.
2.2.4 Ứng dụng
..........................................................................................Error!
Bookmark not defined.
2.2.5 Sự hình thành NO2 trong không khí
.................................................Error! Bookmark not defined.
2.2.6 Ảnh hưởng của NO2 đến sức khỏe con người, động vật, thực vật
...Error! Bookmark not defined.
2.2.7 Một số ảnh hưởng toàn cầu quan trọng của khí SO2 và NO2
...........Error! Bookmark not defined.
2.2.7.1 Sương mù quang hóa (Photochemical smog)
............................Error! Bookmark not defined.
2.2.7.2 Mưa axit ( Acid rain).................................................................
Error! Bookmark not defined.
2.2.8 Cách giảm bớt phát thải khí SO2 và NOx
......................................Error! Bookmark not defined.
2.3
BỤI
........................................................................................................Error!
Bookmark not defined.
2.3.1 Bụi là gì?
.........................................................................................Error!
Bookmark not defined.
2.3.2 Nguồn gốc và cấu tạo của bụi
.........................................................Error! Bookmark not defined.
2.3.3 Phân loại bụi
..................................................................................Error! Bookmark
not defined.
2.3.3.1 Bụi lơ lửng tổng số
(TSP).........................................................Error! Bookmark not
defined.
2.3.3.2 Bụi PM10
...................................................................................Error! Bookmark
not defined.
2.3.3.3 Bụi PM2,5
..................................................................................Error! Bookmark
not defined.
2.3.4 Ảnh hưởng của bụi đến sức khỏe con người, động vật, thựcvật
...Error! Bookmark not defined.
2.3.5 Sự ô nhiễm bụi trong không khí tại các đô thị ở nước ta
................Error! Bookmark not defined.
2.4 CÁC PHƯƠNG PHÁP PHÂN TÍCH SO2, NO2 VÀ BỤI (TSP) TRONG
KHÔNG
KHÍ
XUNG
QUANH
...................................................................Error! Bookmark not defined.
2.4.1 Xác định nồng độ khối lượng khí SO2
............................................Error! Bookmark not defined.
Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú
WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COM
WWW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM
WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON
2.4.1.1 Phương pháp Tetracloromercurat (TCM)/Pararosanilin (TCVN
5971-1995)
...........................................................................................Error!
Bookmark not defined.
2.4.1.2 Phương pháp trắc quang dùng Thorin (TCVN 5978-1995)
....Error! Bookmark not defined.
2.4.1.3 Phương pháp sắc ký ion (TCVN 6750-2000)
...........................Error! Bookmark not defined.
2.4.1.4 Phương pháp huỳnh quang cực tím (TCVN 7726-2007)
.........Error! Bookmark not defined.
2.4.2 Các phương pháp xác định nồng độ khối lượng của NO2 trong
không khí xung quanh
..............................................................................Error! Bookmark not
defined.
2.4.2.1 Phương pháp Griess- Saltzman cải biên (TCVN 6137-2009)[7][8]
...............................................................................................................E
rror! Bookmark not defined.
2.4.2.2 Phương pháp phát quang hóa học(TCVN 6138-1996)
............Error! Bookmark not defined.
2.4.2.3 Phương pháp trắc quang dùng naphtyletylendiamin (NEDA)
(TCVN 7172-2002)...............................................................................
Error! Bookmark not defined.
2.4.3 Phương pháp xác định hàm lưọng bụi trong không khí xung quanh
(TCVN 5067-1995)
..................................................................................Error! Bookmark
not defined.
2.4.3.1 Phạm vi áp dụng
.......................................................................Error! Bookmark not
defined.
2.4.3.2 Nguyên tắc
................................................................................Error! Bookmark
not defined.
CHƯƠNG 3: THỰC NGHIỆM
......................................................................Error! Bookmark not defined.
3.1 ĐỊA ĐIỂM, THỜI GIAN VÀ ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
..............Error! Bookmark not defined.
3.2
PHƯƠNG
PHÁP
NGHIÊN
CỨU
.........................................................Error! Bookmark not defined.
3.2.1 Chuẩn bị mẫu
.................................................................................Error! Bookmark not
defined.
3.2.1.1 Vị trí lấy mẫu
............................................................................Error! Bookmark not
defined.
3.2.1.2 Phương pháp thu mẫu
..............................................................Error! Bookmark not defined.
Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú
WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COM
WWW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM
WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON
3.2.2 Phương pháp phân tích
....................................................................Error! Bookmark not
defined.
3.2.3 Phương pháp xử lý số liệu
.............................................................Error! Bookmark not defined.
3.3
Thiết
bị,
dụng
cụ
thí
nghiệm
..................................................................Error! Bookmark not defined.
3.3.1 Thiết bị
............................................................................................Error!
Bookmark not defined.
3.3.2 Dụng cụ phân tích
...........................................................................Error! Bookmark not
defined.
3.4 Hoạch định thí nghiệm
.........................................................................Error! Bookmark not defined.
3.4.1 Phân tích khí SO2
............................................................................Error! Bookmark not
defined.
3.4.1.1 Theo phương pháp Tetracloromercurat(TCM)/Pararosanilin
(TCVN 59711995)...............................................................................Error!
Bookmark not defined.
3.4.2 Phân tích NO2
..................................................................................Error! Bookmark
not defined.
3.4.2.1 Theo phương pháp Griess -Saltzman cải biên (TCVN
6137:2009)
...........................................................................................Error!
Bookmark not defined.
3.4.3 Phân tích bụi
...................................................................................Error! Bookmark
not defined.
3.4.3.1 Theo phương pháp khối lượng (TCVN
5067:1995).................Error! Bookmark not defined.
CHƯƠNG 4: THẢO LUẬN KẾT QUẢ
.........................................................Error! Bookmark not defined.
4.1
KẾT
QUẢ
KHẢO
SÁT
HÀM
LƯỢNG
SO2
........................................Error! Bookmark not defined.
4.2
KẾT
QUẢ
KHẢO
SÁT
HÀM
LƯỢNG
NO2
.......................................Error! Bookmark not defined.
4.3
KẾT
QUA
KHẢO
SÁT
HÀM
LƯỢNG
BỤI
.......................................Error! Bookmark not defined.
CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
..................................................Error! Bookmark not defined.
Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú
WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COM
WWW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM
WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON
5.1
KẾT
LUẬN
...........................................................................................Error! Bookmark
not defined.
5.2
KIẾN
NGHỊ
...........................................................................................Error! Bookmark
not defined.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
...............................................................................Error! Bookmark not
defined.
Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú
WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COM
WWW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM
WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON
DANH MỤC BẢNG
Bảng 1: Độ pH ảnh hưởng đến sinh vật........................................................... 10
Bảng 2: Các phương pháp phân tích ................................................................ 24
Bảng 3:Đường chuẩn hấp thụ khí SO2 theo phương pháp tetracloromercurat
(TCM)/Pararosanilin) (TCVN 5971:1995) ...................................................... 29
Bảng 4: Đường chuẩn hấp thụ khí NO2 ........................................................... 31
Bảng 5: Hàm lượng SO2 ở các huyện thuộc Tp.Cần Thơ ............................... 35
Bảng 6: Hàm lượng SO2 ở các Quận trong nội thành Tp.Cần Thơ ................. 36
Bảng 7: Hàm lượng SO2 ở các Khu công nghiệp thuộc Tp.Cần Thơ .............. 37
Bảng 8: Hàm lượng NO2 ở các huyện thuộc Tp.Cần Thơ ............................... 38
Bảng 9: Hàm lượng NO2 của các Quận trong nội thành Tp.Cần Thơ ............. 39
Bảng 10: Hàm lượng NO2 ở các Khu công nghiệp thuộc Tp.Cần Thơ ........... 40
Bảng 11: Hàm lượng Bụi ở các huyện thuộc Tp.Cần Thơ .............................. 41
Bảng 12: Hàm lượng Bụi ở các Quận trong nội thành Tp.Cần Thơ ................ 42
Bảng 13: Hàm lượng Bụi ở các Khu công nghiệp thuộc Tp.Cần Thơ ............ 43
Bảng 14:Nồng độ SO2, NO2, bụi tại các tuyến đường chính Quận Ninh Kiều
đơn vị (µg/m3) ................................................................................................44
Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú
WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COM
WWW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM
WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON
DANH MỤC HÌNH VÀ BIỂU ĐỒ
Hình 1: Công thức phân tử SO2 ......................................................................... 2
Hình 2: Công thức phân tử NO2 ........................................................................ 4
Hình 3: Chu trình chuyển hóa khí NOx hình thành sương mù quang hóa ......... 9
Hình 4:Một cánh rừng thông của Czech bị hủy hoại bởi mưa axit ................. 10
Biểu đồ 1: Diễn biến nồng độ bụi PM10 trung bình năm trong không khí xung
quanh một số đô thị từ năm 2005 đến 2009..................................................... 15
Hình 5: Sơ đồ nguyên lý hoạt động máy phát huỳnh quang cực tím .............. 19
Hình 6:Máy so màu UV-VIS DR3900 ........................................................... 25
Hình 7: Máy thu mẫu khí ................................................................................. 25
Hình 8: Máy thu mẫu bụi hãng SIBATA-Nhật Bản ........................................ 25
Hình 9: Đường chuẩn độ hấp thu SO2 ............................................................. 29
Hình 10: Đường chuẩn độ hấp thu NO2 .......................................................... 32
Hình 11: Đồ thị biểu diễn nồng độ SO2 tại khu vực nông thôn ...................... 35
Hình 12: Đồ thị biểu diễn nồng độ SO2 tại các Quận trong nội thành Tp.Cần
Thơ ................................................................................................................... 36
Hình 13: Đồ thị biểu diễn nồng độ SO2 tại các Khu công nghiệp ................... 37
Hình 14: Đồ thị biểu diễn nồng độ NO2 tại khu vực nông thôn ...................... 38
Hình 15: Đồ thị biểu diễn nồng độ NO2 tại các Quận trong nội thành Tp.Cần
Thơ ................................................................................................................... 39
Hình 16: Đồ thị biểu diễn nồng độ NO2 tại các Khu công nghiệp................... 40
Hình 17: Đồ thị biểu diễn nồng độ bụi tại khu vực nông thôn ....................... 41
Hình 18: Đồ thị biểu diễn nồng độ bụi tại các Quận trong nội thành Tp.Cần
Thơ ................................................................................................................... 42
Hình 19: Đồ thị biểu diễn nồng độ bụi tại các Khu công nghiệp.................... 43
Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú
WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COM
WWW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM
WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
BTNMT: Bộ Tài nguyên Môi Trường
ONKK: Ô nhiễm không khí
Tp.Cần Thơ: Thành phố Cần Thơ
TCVN: Tiêu chuẩn Việt Nam
QCVN: Quy chuẩn Việt Nam
KCN: Khu công nghiệp
BVMT: Bảo vệ môi trường
DD: Dung dịch
Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú
WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COM
WWW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM
WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON
Luận văn tốt nghiệp – Hóa học
CHƯƠNG 1: PHẦN MỞ ĐẦU
1.1 ĐẶT VẤN ĐỀ
Thành phố Cần Thơ là một trong những vùng kinh tế trọng điểm ở nước
ta, do vị trí địa lý và điều kiện giao thông thuận lợi đã giúp cho các ngành kinh
tế ở Cần Thơ ngày càng phát triển. Trong đó, ngành công nghiệp đang ngày
càng được quan tâm và có những bước phát triển rõ rệt với nhiều khu công
nghiệp, các nhà máy và nhiều nhóm ngành công nghiệp mới phát triển.
Tuy nhiên, cùng với việc tăng trưởng đồng bộ của các ngành công
nghiệp thì vấn đề ô nhiễm môi trường chưa được quan tâm đúng mức nguyên
nhân là do các chất thải thải ra từ các ngành công nghiêp này. Một trong số đó
là vấn đề ô nhiểm không khí, môi trường không khí ô nhiễm sẽ tác động xấu
đến sức khỏe con người. Chất lượng không khí có thể bị ảnh hưởng do các khí
gây ô nhiễm thải ra từ các khu công nghiệp, các nhà máy hay mật độ lưu thông
của các phương tiện giao thông cũng góp phần tạo ra các khí thải thải vào môi
trường không khí
Xuất phát từ tình hình đó, đề tài “Khảo sát hàm lượng của SO2, NO2 và
bụi trong không khí tại thành phố Cần Thơ” được thực hiện tại Trung tâm
quan trắc môi trường thành phố nhằm khảo sát hiện trạng môi trường không
khí xung quanh Tp.Cần Thơ. Kết quả của đề tài giúp các cơ quan chức năng
có thêm dữ liệu về diễn biến mức độ ô nhiễm không khí nhằm đề xuất những
biện pháp thích hợp để giảm thiểu tình trạng ô nhiễm môi trường không khí
này.
1.2 MỤC TIÊU CỤ THỂ
Đề tài hướng đến các mục tiêu sau:
Thử nghiệm các phương pháp xác định hàm lượng SO2, NO2 và bụi theo
TCVN và QCVN 05:2009/BTNMT.
Khảo sát hàm lượng SO2, NO2 và bụi(TSP) trong không khí tại Tp.Cần
Thơ từ 01/08/2013 đến 15/11/2013.
Đánh giá mức độ ô nhiễm SO2, NO2 và bụi trong không khí tại Tp.Cần
Thơ theo TCVN 5971-1995, TCVN 6137-2009, TCVN 5067-1995 và QCVN
05:2009/BTNMT.
1
Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú
WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COM
WWW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM
WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON
Luận văn tốt nghiệp - Hóa học
CHƯƠNG 2: LƯỢC KHẢO TÀI LIỆU
Sự có mặt của nhiều chất độc hại trong không khí làm cho môi trường
không khí bị ô nhiễm và có tác đông xấu đối với con người, động vật và thực
vật. Đề tài sẽ xét về ba chỉ tiêu là SO2, NO2 và bụi, nó cũng là ba chỉ tiêu quan
trọng phản ánh phần nào chất lượng môi trường không khí.
2.1 TỔNG QUAN VỀ SO2 (SulfurDioxide)[13][14][19]
2.1.1 Giới thiệu sơ lược về SO2
Lưu huỳnh đioxit (hay còn gọi anhiđrit sunfurơ hay lưu huỳnh (IV) oxit
hay đơn giản là khí sunfurơ) là một hợp chất hóa học có công thức phân tử
(CTPT) là SO2, một chất khí trong nhóm SOx.
Khối lượng phân tử: 64.054 g.mol-1.
Hình 1: Công thức phân tử SO2
2.1.2 Tính chất vật lý [13][19]
-SO2 là một khí vô cơ không màu, không cháy, mùi hắc đặc trưng, nặng
hơn không khí.
- Là khí độc, khó cháy nổ, ngửi nhiều gây khó thở, viêm đường hô hấp.
- Hóa lỏng ở 100C.
- Tan nhiều trong nước( ở 200C, 1 thể tích nước hòa tan được 40 thể tích
khí SO2).
2.1.3 Tính chất hóa học[13][14]
SO2 là một oxit axit, tan trong nước tạo thành dung dịch axit yếu H2SO3
SO2 + H2O → H2SO3
SO2 là chất khử khi tác dụng một chất oxi hóa mạnh
Phản ứng làm mất màu nước Brom và kali permanranat
SO2 + Br2 + 2H2O → 2HBr + H2SO4
SO2 + 2KMnO4 + 2H2O → K2SO4 + 2MnSO4 + 2 H2SO4
SO2 là chất oxi hóa khi tác dụng với chất khử mạnh hơn
2
Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú
WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COM
WWW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM
WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON
Luận văn tốt nghiệp - Hóa học
SO2 + 2H2S → 3S + 2H2O
SO2 + 2Mg → S + 2MgO
2.1.4 Ứng dụng[13]
Mặc dù SO2 là một chất khí gây hại nhưng SO2 vẫn có rất nhiều ứng
dụng thực tiễn trong đời sống. Trong đó, việc sản xuất axit sunfuric từ SO2 là
ứng dụng quan trọng nhất một sản phẩm quan trọng trong công nghệ hóa học.
Ngoài ra, dựa vào tính tẩy màu mạnh của SO 2 nó cũng thường được sử dụng
để tẩy trắng giấy, bột giấy trong công nghiệp làm giấy, tẩy trắng đường trong
quá trình sản xuất đường và do có tính oxy hóa mạnh SO2 còn sử dụng trong
các kho chứa để chống nấm mốc cho các loại lương thực, thực phẩm,...
2.1.5 Sự hình thành SO2 trong không khí
Khoảng 99% SO2 thải vào không khí là do hoạt động của con người, chủ
yếu là do sự đốt cháy nhiên liệu hóa thạch có chứa lưu huỳnh - chủ yếu là than
và dầu. Than đá và dầu FO (fuel oil) chứa một lượng đáng kể SO2. Than đá có
thể chứa 5% và dầu nặng 3% lưu huỳnh. Luyện kim và điều chế axit sunfuric
cũng có vai trò thải ra lưu huỳnh. Một phần nhỏ SO2 được hình thành trong tự
nhiên chủ yếu là do các hoạt động của núi lửa.
SO2 oxi hóa chậm trong không khí sạch tạo thành SO3 và hòa tan trong
nước (11.3 g/100 mL ở 200C) thành dung dịch H2SO4 yếu[20]. Khi lượng SO2
thải vào không khí ở nồng độ cao biến đổi thành SO3 và tạo axit sunfuric, đây
nguyên nhân chính (chiếm 80% thể tích) gây mưa axit ở nhiều vùng trên thế
giới.
2.1.6 Ảnh hưởng của khí SO2 đến sức khỏe con người, động vật, thực
vật[17][18]
Khi nồng độ SO2 trong không khí tăng đến mức 5 phần triệu (5 ppm) thì
sẽ gây ảnh hưởng có hại đến sức khỏe con người:
Khí SO2 tiếp xúc qua da làm giảm dự trữ kiềm trong máu, đào thải
ammoniac ra nước tiểu và kiềm ra nước bọt
SO2 là một loại khí có mùi sốc và khi nồng độ SO2 trong không khí đạt
mức 8,13 mg/m3 thì ta sẽ phát hiện được mùi này
Giới hạn gây độc tính của SO2 là 20-30 mg/m3.
Giới hạn gây kích thích hô hấp, ho là 50 mg/m3.
Giới hạn gây nguy hiểm sau khi hít thở được 30-60 phút là từ 130-260
mg/m3.
Giới hạn gây tử vong nhanh từ 30-60 phút là 1000-1300 mg/m3.
3
Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú
WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COM
WWW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM
WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON
Luận văn tốt nghiệp - Hóa học
Khí SO2 xâm nhập vào cơ thể qua đường hô hấp hoặc hoà tan với nước
bọt, từ đó qua đường tiêu hoá để ngấm vào máu. SO2 có thể kết hợp với các
hạt nước nhỏ hoặc bụi ẩm để tham gia vào quá trình tạo các hạt axit H2SO4
nhỏ li ti, xâm nhập qua phổi vào hệ thống bạch huyết. Trong máu, SO2 tham
gia nhiều phản ứng để làm giảm dự trữ kiềm trong máu gây rối loạn chuyển
hoá đường và prôtein, gây thiếu vitamin B và C và tạo methemoglobine để
chuyển Fe2+ (hoà tan) thành Fe3+ (kết tủa) gây tắc nghẽn mạch máu cũng như
làm giảm khả năng vận chuyển oxy của hồng cầu, gây co hẹp dây thanh quản,
khó thở[18][19].
Ngoài ra khí SO2 là nguyên nhân chính gây ra mưa axit, các cơn mưa này
axit hóa đất, hồ, suối, ăn mòn nhanh của các tòa nhà và đài kỷ niệm, và làm
giảm tầm nhìn. Lưu huỳnh điôxit cũng là một tiền chất chính của hạt bồ hóng,
trong đó đặt ra một mối đe dọa sức khỏe đáng kể.
Vì vậy để phòng tránh những tác hại do sự nhiễm khí SO2 gây ra thì tại
những khu vực đun nấu có sử dụng các loại nhiên liệu sản sinh ra SO2 như
than đá cần phải đặt bếp ở nơi thông thoáng và cải tiến bếp đun để có thể cháy
triệt để nhiên liệu. Đặc biệt lưu ý đến nơi cư trú thuộc khu vực chịu ảnh hưởng
của khói các nhà máy nhiệt điện dùng than đá hoặc dầu, khí, các lò gạch, lò
gốm thủ công. Những vùng chịu tác động của khói lò các cơ sở sản xuất này là
những nơi cư trú nguy hiểm.
2.2 TỔNG QUAN VỀ NO2 ( Nitrogen Dioxide)
2.2.1 Giới thiệu sơ lược về NO2[16]
Nitơ đioxit là hợp chất hóa học có công thức phân tử (CTPT) là NO2, một
chất khí trong nhóm NOx.
Nitơ đioxit có khối lượng phân tử là 46,0055 g.mol-1.
Hình 2: Công thức phân tử NO2
4
Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú
WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COM
WWW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM
WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON
Luận văn tốt nghiệp - Hóa học
2.2.2 Tính chất vật lý[16]
Ở nhiệt độ thường, khí NO2 có màu nâu đỏ, nặng hơn không khí, mùi
khó chịu và độc.
Dễ hóa lỏng ở 21,10C và dễ đông đặc ở -11,20C, dễ tan trong nước.
Ở trạng thái rắn và lỏng, tồn tại ở dạng đime N2O4, không màu, có tính
nghịch từ; ở nhiệt độ 21 – 1350 C, tồn tại ở dạng hỗn hợp NO2 và N2O4; trên
1350 C, ở dạng monome; tác dụng với nước tạo thành axit nitrơ (HNO2) và axit
nitric (HNO3), tác dụng với dung dịch kiềm tạo thành muối nitrit và muối
nitrat. Khí NO2 vừa có tính oxi hóa vừa có tính khử. Là sản phẩm trung gian
trong sản xuất axit nitric (HNO3) từ amoniac (NH3).
2.2.3 Tính chất hóa học[16]
NO2 tồn tại trong trạng thái cân bằng với màu khí đinitơ tetroxide (N2O4)
2 NO2
N2 O 4
Nếu nhiệt độ nhỏ hơn -110C thì chất ở trạng thái rắn.
Nếu nhiệt độ từ -110C đến 1400C thì sẽ tồn tại ở dạng hỗn hợp 2 khí NO2
và N2O4 có màu nâu nhạt.
Nếu nhiệt độ = 1400C thì chỉ tồn tại khí NO2 có màu nâu đỏ.
Ở 150 0C, NO2 phân hủy giải phóng oxy thông qua quá trình thu nhiệt
(ΔH = 114 kJ / mol):
2NO2 → 2 NO + O2
Nitơ đioxit là một chất oxy hóa mạnh. Do đó, nó dễ cháy, có thể phát nổ,
với nhiều hợp chất, chẳng hạn như các hydrocacbon, kim loại, H2, CO, SO2.
2Cu +NO2 → Cu2O + NO
7H2 + 2 NO2 → 2NH3 + 4H2O
CO + NO2 → CO2 + NO
SO2+ NO2 → SO3+ NO
Nitơ đioxit là một chất khử (H2O2, O3, O2, halogen)
H2O2 + 2NO2 → 2HNO3
5
Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú
WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COM
WWW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM
WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON
Luận văn tốt nghiệp - Hóa học
O3 + 2NO2 → N2O5 + O2
Phản ứng thủy phân tạo axit nitric và axit nitrơ
2 NO2 + H2O → HNO2 + HNO3
Chuyển đổi thành nitrat
NO2 được sử dụng để tạo ra muối khan nitrat từ oxit kim loại (MO)
MO + 3 NO2 → 2 M (NO3 )2 + NO
2.2.4 Ứng dụng
Trong công nghiệp, NO2 thường được sử dụng để điều chế axit nitric.
4 NO2 + 2 H2O + O2 → 4HNO3
NO2 cũng thường được sử dụng trong tổng hợp hữu cơ.
NO2 cũng được dùng làm chất xúc tác cho một số phản ứng oxi hóa.
2.2.5 Sự hình thành NO2 trong không khí[17][19]
Nguồn gốc tự nhiên: chủ yếu do oxy hóa nitơ của không khí do sét, khí
núi lửa hoạt động của các vi sinh vật có trong đất.
Nguồn gốc nhân tạo: NO2 là sản phẩm quan trọng của sự cháy ở nhiệt độ
cao trong các máy nổ xăng và dầu. Chúng là những chất có vai trò đáng kể
trong ô nhiễm không khí. NO2 là một khí bền vững, màu vàng sậm, làm giảm
tầm nhìn và tạo nên màu nâu đặc trưng bao phủ vùng đô thị. Nó có độ hấp thụ
mạnh đối với tia cực tím tạo nên ô nhiễm quang hóa. NO2 cũng góp phần tạo
mưa axit.
2.2.6 Ảnh hưởng của NO2 đến sức khỏe con người, động vật, thực
vật[19][20]
Oxit nitơ có nhiều dạng, do nitơ có 5 hoá trị từ 1 đến 5. Do ôxy hoá
không hoàn toàn nên nhiều dạng oxit nitơ có hoá trị khác nhau hay đi cùng
nhau, được gọi chung là NOx. Trong đó, NO2 có độc tính cao nhất.
Khi con người tiếp xúc lâu với khí NO2 ở 0,06 ppm sẽ gia tăng các bệnh
về đường hô hấp. Người ta nhận biết được mùi của NO2 khi trong không khí
có chứa NO2 với nồng độ lớn hơn hoặc bằng 0,12 ppm. Với nồng độ ở 5 ppm,
NO2 gây tác hại cho bộ máy hô hấp sau vài phút và ở nồng độ từ 1,5 đến 50
ppm. Ngoài ra khí NO2 sẽ gây nguy hại cho tim, phổi trong vài giờ.
6
Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú
WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COM
WWW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM
WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON
Luận văn tốt nghiệp - Hóa học
Khí NO2 gây kích thích màng phổi dẫn đến triệu chứng khí thủng (phù
phổi) ở nồng độ 1 ppm do tạo thành axit HNO2 và HNO3 khi NO2 tiếp xúc với
bề mặt ẩm của phổi. Phổi sưng tấy dẫn đến tử vong trong thời gian ngắn và
nồng độ NO2 trong không khí chiếm 1% có thể gây tử vong trong vài phút.
Vì vậy, để tránh nhiễm độc khí NO2 con người cần tránh xa những vùng
xả khói của các nhà máy hóa chất. Mặc khác, các tuyến giao thông đông xe cộ
là nguồn ô nhiễm quan trọng nhất của NOx và kể cả nhiều loại khí độc hại đã
kể trên. Kiểm soát khí xả động cơ và không cư trú dọc theo các tuyến giao
thông chính nhiều xe cơ giới là giải pháp tốt nhất để tránh tác hại của NO x.
Tuy nhiên cả ba điểm này rất khó thực hiện trong hoàn cảnh nước ta hiện nay.
2.2.7 Một số ảnh hưởng toàn cầu quan trọng của khí SO2 và NO2
Sự gia tăng quá mức về nồng độ khí thải SO2 và NO2 ra môi trường
không khí từ các hoạt động của con người đã tạo ra nhiều ảnh hưởng vô cùng
nghiêm trọng kết quả là xuất hiện nhiều hiện tượng biến đổi trong tự nhiên
như hiện tượng mưa axit và sương mù quang hóa.
2.2.7.1 Sương mù quang hóa (Photochemical smog)[8]
Sương mù hình thành trong điều kiện khí hậu ở những nước hay thành
phố có nền công nghiệp phát triển - tức ở đó không khí đã bị ô nhiễm nặng.
Nó thường tồn tại trong những khoảng thời gian dài ở những thành phố có dân
cư tập trung cao hay khu vực đô thị như các thành phố London, New York,
Los Angeles, Mexico, Houston, Toronto, Athens, Beijing, Hong Kong,
Randstad hay vùng Rurh và nó có thể đạt đến mức nguy hiểm.
Sương mù quang hóa làm giảm tầm nhìn, gây nên những tác động có hại
đối với sức khỏe của con người, gây hại cho cây trồng và làm hao mòn nhiều
loại vật liệu.
Ở con người gây ra nhiều bệnh lý: hen suyễn, viêm phế quản, ho và tức
ngực, làm tăng sự nhạy cảm đối với các lây nhiễm về đường hô hấp và làm
giảm chức năng của phổi.
Một số dữ liệu thống kê cho thấy
London: vào khoảng thế kỷ 19 được xem là thời kỳ mãnh liệt của sương
mù và với tên gọi là: “súp đậu”. Đỉnh điểm là vào năm 1952, sương mù đã làm
tối sầm cả con đường của London và giết chết khỏang 4000 người trong thời
gian ngắn là 4 ngày và hơn 8000 người chết nữa cũng đã chịu ảnh hưởng của
nó trong những tuần, tháng tiếp theo.
Hoa Kỳ: từ ngày 30 đến 31 tháng 10 năm 1948, tại thị trấn Donora
Pennsylvania: 20 người chết, 600 người phải nhập viện, hàng ngàn người chịu
ảnh hưởng. Tháng 10 năm 1953 tại New York sương mù đã giết khoảng từ
7
Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú
WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COM
WWW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM
WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON
Luận văn tốt nghiệp - Hóa học
170 đến 260 người. Tháng 9 năm 1954 ở Los Angeles: lượng sương dày đã
làm đóng cửa các trường học, các họat động công nghiệp bị ngưng lại trong cả
tháng. Cũng tại New York, năm 1963 có 200 người chết và năm 1966 là 169
người chết vì ảnh hưởng của sương mù.
Các cây trồng cũng như những loài thực vật nhạy cảm khác thì bị gây hại
nhiều hơn là sức khỏe của con nguời. Những lá cây trong khu vực có sương
mù quang hóa xuất hiện những đốm màu nâu trên bề mặt lá sau đó chuyển
sang màu vàng. Ngoài ra còn làm giảm sự phát triển, khả năng sinh sản và quá
trình sinh sản của những loài thực vật. Nó có thể gây ra sự mất khả năng tự vệ
trước các lọai côn trùng cũng như bệnh tật và thậm chí còn gây chết cây.
Vậy hiện tượng sương mùa quang hóa là gì ? Cơ chế hình thành chúng
như thế nào?[8]
Sương mù quang hóa là hiện tượng tạo thành lớp không khí mờ đục kể từ
mặt đát ở các vùng đô thị có sử dụng các động cơ đốt trong hoặc đốt cháy than
đá giàu lưu huỳnh.
Các hợp chất hydrocarbon và các NOx trong khí quyển hình thành các
hợp chất ô nhiễm thứ cấp như formaldehyde, aldehyd và peroxyacetylnitrate
(PAN). Tập hợp những hợp chất trên hình thành nên khói mù quang hóa.
Sự quang phân của NO2 khởi đầu cho sự hình thành sương mù quang
hóa, NO dạng chiếm ưu thế (về lượng) của NOx, phản ứng với O2 để tạo thành
NO2. Lượng nhỏ NO2 này gây ra các phản ứng tiếp theo thông qua sự phân
hủy của nó, hình thành nên chu trình quang phân NO2.
NO2 + hv → NO + O
O + O2 + M → O 3 + M
M là một phân tử thứ ba (thông thường là O2 hay N2 vì chúng có nhiều
trong không khí) hấp thụ năng lượng thừa từ phản ứng để ngăn chặn phản ứng
phân hủy O3 thành O và O2.Ozon sinh ra phản ứng với phân tử NO để tái sản
sinh ra NO2 và phân tử O2.
NO(g) + O3(g) → NO2(g) + O2(g)
Phản ứng của hidrocacbon với NO và O2 sản sinh ra NO2 cũng xảy ra
dưới ánh sáng mặt trời, làm tăng tỉ lệ giữa NO2 và NO.
Khí NO2, O2 và hydrocarbon phản ứng với nhau dưới điều kiện ánh sáng
mặt trời sản sinh ra peroxyacetylnitrate (CH3CO-OO-NO2).
NO2(g) + O2(g) + hydrocarbons → CH3CO-OO-NO2(g)
8
Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú
WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COM
WWW.DAYKEMQUYNHON.UCOZ.COM
WWW.FACEBOOK.COM/DAYKEM.QUYNHON
Luận văn tốt nghiệp - Hóa học
Hình 3: Chu trình chuyển hóa khí NOx hình thành sương mù quang hóa
2.2.7.2 Mưa axit ( Acid rain)[8] [17] [19]
Mưa axit được phát hiện ra đầu tiên năm 1948 tại Thuỵ Điển nơi có rất
nhiều mỏ than. Đến năm 1960 thì các nhà khoa học mới bắt đầu quan sát và
nghiên cứu về hiện tượng này. Và thuật ngữ “mưa axit” được đặt ra bởi Robert
Angus Smith vào năm 1972.
Khí SO2 và NO2 là hai nhân tố chính gây nên mưa axit. Có nhiều khái
niệm về mưa axit và chúng được biết đến là hiện tượng mưa mà nước mưa có
độ pH dưới 5,6. Ngoài khái niệm trên, mưa axit còn được biết tới như sự lắng
đọng axit (Acid deposition), được tạo ra bởi lượng khí thải SO2 và NOx (chủ
yếu là và NO2) hậu quả của quá trình phát tiêu thụ nhiều than đá, dầu mỏ từ
các các nhà máy điện, ô tô và các trung tâm công nghiệp. Mưa axit cũng có thể
bắt nguồn từ núi lửa, cháy rừng hay sấm sét khi mà khí SO2 và NOx kết hợp
với hơi nước trong khí quyển và tạo thành axit dưới 2 dạng : khô như khí gas
và ướt như mưa axit, tuyết, sương mù.
Thông thường, mưa axit có pH dao động trong khoảng từ 4,3 đến 5,0.
Sự tham gia của khí SO2 và NO2 trong quá trình hình thành mưa axit
Khí SO2
S + O2 → SO2
SO2 + OH· → HOSO2
HOSO2· + O2 → HO2· + SO3
9
Đóng góp PDF bởi GV. Nguyễn Thanh Tú
WWW.BOIDUONGHOAHOCQUYNHON.BLOGSPOT.COM
