CẤU TẠO, TÍNH CHẤT VÀ CHỨC NĂNG CỦA MÀNG SINH CHẤT Ở TẾ BÀO EUKARYOTE.

CHUYÊN ĐỀ 1:
CẤU TẠO, TÍNH CHẤT VÀ CHỨC NĂNG
CỦA MÀNG SINH CHẤT Ở TẾ BÀO
EUKARYOTE.

TÔ NGỌC HÂN


A.CẤU TRÚC CỦA MÀNG SINH CHẤT
• Thành phần hóa học
Gồm Lipid, protêin, carbonhydrate.
• Mô tả các thành phần của màng sinh chất:
 Lipid : Chủ yếu là Phospholipid và cholesterol.
 Protêin : Protein xuyên màng và protein rìa màng.
 Carbonhydrate : Dạng chuỗi oligosaccharide liên kết với
phospholipid (glycolipid) hoặc protein(glycoprotein).


Cacbohidrat
Glicoprotein

4

6

5
1

2
3

Colesteron
Lớp photpholipit
kép

Protein
xuyên màng

Protêin
bám màng

3


1.Lipit của màng
• Chủ yếu là phospholipid và cholesterol.
• Các phân tử có thể tự quay, cử động.
• Các phân tử photpholipit có phần đầu ưa nước
( chứa nhóm photphat), phần đuôi hướng vào
trong là đuôi kị nước (chứa axit béo). Do nó gồm 2
lớp nên được gọi là lớp kép photpholipit.
• Trong khung lipit, các phân tử cholesterol sắp xếp
xen kẽ vào giữa các phân tử photpholipit tạo thêm
tính ổn định cho khung.



CÁC PHÂN TỬ
PHOTPHOLIPIT

2. Protein của màng
• Rất đa dạng, phân bố “khảm” vào khung lipit.
 Protein xuyên màng: Nằm xuyên qua khung lipit.
 Protein rìa màng: Bám vào mặt ngoài hoặc mặt
trong của màng.
• Có nhiều chức năng:
 Vận chuyển chất qua màng.
 Chức năng enzyme.
 Thu nhận và truyền đạt thông tin.
 Chức năng nhận biết tế bào.


3. Cacbonhydrat của màng.
• Hiện diện dưới dạng chuỗi oligosaccharide, liên
kết với photpholipit (glycolipit) hoặc protein
(glycoprotein)
• Phân bố ở ngoài màng.
• Tham gia tạo nên khối chất nền ngoại bào giữa các
tế bào trong mô của cơ thể đa bào.


B. TÍNH CHẤT CỦA MÀNG SINH CHẤT
1. Tính động (lỏng): Do 2 yếu tố
 Các chỗ xoắn ở vị trí các cầu nối đôi trong đuôi kị
nước của photpholipit.
 Cholesterol


2. Tính không cân xứng.
• Liên quan đến thành phần lipit :

 Các glucolipit và cholesterol xen trong màng
phân bố không cân xứng.
 Cử động flip-flop của các phân tử
photpholipit.
• Do protein của màng.
• Do sự khác biệt ở hai bên màng.


3. Tính thấm chọn lọc
• Nhờ các đặc tính:
 Các phân tử photpholipit di chuyển không ngừng.
 Sự hiện diện của vùng kỵ nước ở giữa lớp kép
photpholipit.
 Sự hiện diện của các protein vận chuyển chuyên
biệt.


C. CHỨC NĂNG CỦA MÀNG SINH CHẤT.
 Các protein của màng quyết định phần lớn các
chức năng của màng.
 Gồm 6 chức năng chính:
1. Vận chuyển.
 Enzyme.
 Truyền tín hiệu.
 Tiếp nối liên bào.
 Nhận biết tế bào- tế bào.
 Liên kết bộ xương tế bào và chất nền ngoài tế bào.


Cảm ơn quí thầy cô và

các bạn đã theo dõi!