Một số biện pháp giúp trẻ 5 6 tuổi học tốt môn tạo hình

1. Mở đầu:
1.1. Lí do chọn đề tài
Tạo hình là hoạt động chủ đạo. Thông qua chơi trẻ được mở rộng về thế
giới xung quanh, trẻ hình dung được biểu tượng và kĩ năng cơ bản. Trẻ mẫu giáo
hoạt động tạo hình gồm có: Vẽ, nặn, xé dán, cắt dán,… Hoạt động nào cũng
mang màu sắc như hoạt động chơi với màu, với hình vẽ…Trẻ dùng hình vẽ để
phản ánh tình cảm, nhận thức của trẻ về thế giới xung quanh như một phương
tiện để nói chuyện.
Trẻ Mầm non đặc biệt là trẻ mẫu giáo lớn (5→ 6 tuổi ) nhận thức của trẻ
còn hạn chế, kinh nghiệm sống còn nghèo nàn. Vì vậy trong quá trình tiếp xúc
làm quen với thế giới xung quanh, trẻ thấy thế giới xung quanh rất mới lạ, trẻ tò
mò muốn hiểu biết và muốn trình bày những ý nghĩa nhận thức của mình với
người khác. Nhưng rất khó khăn, bởi ngôn ngữ nói trẻ còn hạn chế. Chính vì vậy
việc dạy trẻ vẽ, nặn…đã giúp trẻ bày tỏ nhận thức và hiểu biết của mình về thế
giới xung quanh. Thông qua hoạt động tạo hình trẻ rất vui sướng được cỏi mở,
bộc lộ những suy nghĩ, tình cảm của mình thông qua bài vẽ, nặn… Qua hoạt
động tạo hình đã giúp trẻ hình thành những kĩ năng ban đầu của thao tác học tập
như tư thế ngồi, cách cầm bút. Vì vậy đây là môn học không thể thiếu được và
đặc biệt không thể xem nhẹ trong công tác giáo dục Mầm non.
Từ nhiều năm nay, hoạt động tạo hình là một môn học chính. Đây là một
môn học được ngành học rất quan tâm và đưa vào làm Chuyên đề cho các năm
học và những năm học tiếp theo.
Ngành giáo dục - Đào tạo rất quan tâm tới hoạt động tạo hình đã chỉ đạo
cho ngành học mầm non đi sâu vào chuyên đề này. Mở các cuộc thi: Giáo viên
giỏi chuyên đề tạo hình và các cuộc thi “ Bé khéo tay ” các cấp cho trẻ. Đặc biệt
đã thực hiện bộ môn này trong chương trình bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ.
Vì thế ở trường mầm non Thọ Phú chúng tôi cũng rất quan tâm, đầu tư về cơ sở
vật chất trang thiết bị tài liệu, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên, vận động phụ huynh
giúp đỡ về cơ sở vật chất để thực hiện môn hoạt động tạo hình. Song kết quả ở
một số tiết chưa cao. Trẻ thực hiện ở mức độ Đạt – Chưa đạt, thực hiện đạt yêu
cầu còn nhiều. Là một giáo viên trực tiếp giảng dạy trên lớp tôi đã trăn trở tìm ra

“Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động Tạo hình cho trẻ Mẫu
giáo 5- 6 tuổi Trường Mầm non Thọ Phú” để nghiên cứu, mong muốn qua
thực hiện tìm ra được những phương pháp, biện pháp hay, tích cực góp phần
nâng cao chất lượng giáo dục trong trường Mầm non
1.2. Mục đích nghiên cứu
Tìm ra một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi học tốt môn tạo hình
Rèn luyện các kĩ năng tạo hình cho trẻ
1.3. Đối tượng nghiên cứu
Trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi Trường Mầm non Thọ Phú
1.4. Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp sử dụng tài liệu
Phương pháp đàm thoại nêu gương
Phương pháp làm mẫu
2. Nội dung
1


2.1. Cơ sở lí luận
“Giáo dục là quốc sách hàng đầu”. Nói đến hoạt động giáo dục là nói đến
khái niệm mang tính chất rộng lớn trong toàn xã hội có tác động trực tiếp đến
toàn thể nhân loại, đến sự sống còn tồn tại và phát triển của mỗi dân tộc, mỗi
Quốc gia trên Thế giới. Nắm được tầm quan trọng của giáo dục, Đảng và nhà
nước ta coi giáo dục là một chiến lược tầm cỡ nhất, quan trọng nhất để thúc đẩy
sự phát triển nền kinh tế đất nước. Đưa đất nước ngày một đi lên và phát triển
mạnh mẽ hơn về mọi mặt, sánh vai cùng với cường quốc khắp năm châu.
Một Quốc gia có nền giáo dục phát triển thì Quốc gia đó có nền kinh tế phát
triển nhanh, mạnh và bền vững. Một đất nước giàu mạnh phát triển về kinh tế thì
sẽ khiến người ta nghĩ ngay ra rằng đất nước đó có một nền giáo dục phát triển
không ngừng mạnh mẽ, tiên tiến và hiện đại…
Trong bối cảnh kinh tế trên toàn thế giới nói chung và bối cảnh kinh tế Việt

Nam hiện nay nối riêng, thì giáo dục được xã hội nhìn nhận với con mắt rất tích
cực, mọi vấn đề về giáo dục thường được chú trọng, quan tâm ưu ái hơn. Giáo
dục Việt Nam được quan tâm chỉ đạo xuyên suốt từ trung ương đến địa phương
về mọi mặt.
Trường, lớp Mẫu giáo là đơn vị nhỏ nhất để thực hiện nhiệm vụ
nuôi
dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ, nhằm hình thành và phát triển nhân cách cho trẻ
một cách toàn diện. Do đặc thù riêng, nên yêu cầu đặt ra cho cô giáo mầm non
phải là người có phẩm chất đạo đức tốt, có năng lực sư phạm với nhiều thủ thuật
thu hút trẻ và phải thật sự yêu nghề, mến trẻ mới có thể giúp trẻ cảm nhận và
yêu những cái hay, cái đẹp trong cuộc sống xung quanh, trong các sản phẩm tạo
hình nhằm hình thành nhân cách sau này cho các cháu.
2.2.Thực trạng của vấn đề nâng cao chất lượng cho trẻ làm quen với
hoạt động tạo hình
* Thuận lợi:
Trẻ ở độ 5-6 tuổi thì các kĩ năng tạo hình đa số trẻ đều nắm được và có thể
tự mình tạo hình thành sản phẩm quen thuộc với trẻ mà cô yêu cầu.
Phòng học rộng, thoáng mát, sạch đẹp, có đầy đủ ánh sáng và bàn ghế cho
trẻ hoạt động.
Đồ dùng đồ chơi tương đối đầy đủ cho công tác giảng dạy.
Năm học 2016-2017 là năm tiếp theo thực hiện chương trình giáo dục mầm
non mới, nên việc tự lên kế hoạch hoạt động cho lớp mình có nhiều thuận lợi và
đã có kinh nghiệm trong soạn giảng. Năm học 2016 - 2017 cũng là năm thực
hiện Chuyên đề giáo dục thẩm mỹ nên được sự quan tâm chỉ đạo từ phía ban
giám hiệu về nội dung chương trình khung, sách tham khảo, 1 số tài liệu có liên
quan… tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên trong công tác.
* Khó khăn:
Các cháu đa số là con em nông thôn nghèo, nhiều cháu bố mẹ đi làm ăn xa
phải ở nhà với ông bà, nên điều kiện chăm sóc giáo dục từ phía gia đình là rất
hạn chế.

Bên cạnh đó còn có một số ít phụ huynh nhận thức về nghành học Mầm non
còn thấp, chưa coi trọng việc học tập của con cái. Khi trẻ đang ở tuổi đến trường
Mầm non không được sự giúp đỡ, tạo điều kiện trong việc dạy dỗ các cháu từ
2


phía gia đình. Cũng như không tạo điều kiện phát triển những năng khiếu sẵn có
của các cháu.
Do đặc thù riêng của lớp, trong lớp có 5/37 cháu chưa qua lớp mẫu giáo lớn
nên khó tiếp cận chương trình cùng các bạn, việc rèn nề nếp đầu năm gặp nhiều
khó khăn, các kĩ năng tạo hình cháu có được đa số là do sẵn có tại gia đình, chưa
qua trường lớp hướng dẫn nên để đưa trẻ đi vào nề nếp và hướng dẫn trẻ các kĩ
năng tạo hình cơ bản gặp nhiều khó khăn. Việc lựa chọn màu sắc phù hợp để vẽ
và tô màu trẻ cũng gặp không ít khó khăn. Nhiều trẻ thiếu tự tin khi tự mình
chọn màu để vẽ và tô. Đặc biệt là kỹ năng cát dán và xé dán trẻ rất khó khăn
thực hiện để hoàn thành một sản phẩm đẹp theo yêu cầu của cô. Ở trên lớp tổ
chức hoạt động tạo hình trẻ rất hay có tâm lí chờ đợi cô hướng dẫn, chưa được
mạnh dạn trong thực hiện tạo hình theo khả năng và ý thích của mình.
Vấn đề chuyên môn của nhà trường cũng đang gặp nhiều khó khăn vì đội
ngũ quản lý cũng đang thiếu 1 đồng chí Hiệu phó chỉ đạo chuyên môn. Do đó số
giờ thao giảng rút kinh nghiệm trong năm học qua là rất ít.
Vào giờ hoạt động tạo hình đa số trẻ đều rất thích, trẻ hào hứng tham gia và
tự hào khi mình thực hiện tốt nhiệm vụ học tập, trẻ rất hay ngắm nghía sản phẩm
mình làm ra và giới thiệu với bạn bè, cha mẹ về thành quả mình đạt được.
Những trẻ thực hiện chưa tốt thì lại có tâm lí ngượng ngùng, mắc cỡ… Nhìn
chung, giờ tổ chức hoạt động tạo hình nó đã tác động đến trẻ hầu như toàn diện
về thể chất lẫn tinh thần, những sản phẩm tạo hình được trẻ tạo ra nó đã phản
ánh tâm lí và khả năng lĩnh hội của trẻ trong giờ hoạt động.
Chính vì vậy khi thực hiện các biện pháp tôi đã tiến hành khảo sát chất
lượng môn học Tạo hình của lớp tôi đầu năm học như sau:

Bảng khảo sát chất lượng đầu năm của lớp
Nội dung khảo Trẻ có sáng tạo Đạt yêu cầu
Chưa đạt yêu cầu
sát
Vẽ
16/37
17 /37
5/37
Nặn
15/37
16/37
6/37
Cắt dán, xé dán
15/37
16/37
6/37
Qua kết quả khảo sát trên tôi thấy khả năng sáng tạo của trẻ trong hoạt
động tạo hình còn nhiều hạn chế, chất lượng học môn tạo hình của trẻ đạt kết
quả chưa tốt. Vì vậy tôi đã trăn trở và tìm ra cho mình một số phương pháp,
biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ làm quen với hoạt động tạo hình như sau:
2.3. Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động tạo hình cho trẻ
5 – 6 tuổi
Biện pháp 1: Giáo dục nề nếp thói quen, phân loại trẻ trên lớp.
Nề nếp lớp học là một bước cơ bản tạo nên thành công trong giờ học, trẻ
ngoan chú ý học thì cô mới có thể truyền thụ hết kiến thức đến với trẻ. Vì thế cô
cần tạo cho trẻ những thói quen cần thiết, hình thành nên một lớp học có tổ chức
để từ đó hướng trẻ vào việc hoạt động học tập cụ thể nhất.
Bên cạnh đó giáo viên cần tìm hiểu, nắm bắt được tâm lí và sở thích của
từng trẻ.
3

Trong giờ học hoặc trong các hoạt động tạo hình cô cần chú ý quan sát để
biết được trẻ nào có khả năng tạo hình tốt, trẻ nào kém để cô có biện pháp tác
động phù hợp. Phân loại trẻ theo nhóm thực hành.
Ví dụ: - Khi cô dạy trẻ vẽ con cá.
Nếu trẻ nào có khả năng tạo hình tốt trẻ đó sẽ chú ý cô làm mẫu và thường
có động tác tay làm theo cô và khi thực hiện trẻ vẽ xong con cá trẻ còn biết sáng
tạo vẽ thêm sóng, nước, rong rêu…
Ngược lại, trẻ nào có khả năng tạo hình kém trẻ đó sẽ ít chú ý khi cô làm
mẫu, khi thực hiện trẻ chỉ vẽ được con cá hoặc là ngồi chơi…
Dựa vào thực tế cô có thể phân loại trẻ và có tác động phù hợp đến từng
trẻ.
Biện pháp 2. Tạo cho trẻ môi trường hoạt động tạo hình thuận lợi.
Để phát huy được tính tích cực, sáng tạo trong hoạt động tạo hình thì việc
tạo môi trường hoạt động thuận lợi là rất cần thiết.
Tạo điều kiện, cơ hội để trẻ thường xuyên được tiếp xúc với môi trường
xung quanh thiên nhiên muôn hình, muôn vẻ. Tổ chức cho trẻ dạo chơi, cho trẻ
được thực hành hoạt động tạo hình sau khi trẻ vừa được khám phá một hoạt
động chung.
Ví dụ: Cô có thể cho trẻ vẽ cái bát, hoặc nặn cái bát sau khi trẻ được học
bài thơ
“ Cái bát xinh xinh” –Tác giả (Thanh Hoà). Hoặc cho trẻ vẽ những lễ vật
sau khi trẻ nghe cô kể chuyện “ Sơn Tinh, Thuỷ Tinh”. Từng bước cung cấp các
biểu tượng phong phú về đối tượng cho trẻ tự khám phá bằng cách huy động sự
tham gia của các giác quan các quá trình tâm lí khác nhau để lĩnh hội các khía
cạnh khác nhau của sự vật, hiện tượng. Đồng thời trẻ phân tích so sánh, tổng
hợp, tìm ra những đặc điểm chung và riêng của các vật cùng nhóm, cùng loại
làm tăng vốn hiểu biết của trẻ về thế giới xung quanh.
Đặt và xắp xếp các vật liệu tạo hình như sáp màu, đất nặn, bút chì, giấy

màu, bảng con, giá trưng bày... sao cho trẻ có thể thấy rõ và lấy được dễ dàng
để trẻ thực hiện hoạt động tạo hình vào bất cứ lúc nào trẻ thích và trẻ có thể tự
trưng bày sản phẩm của mình sau khi trẻ thực hành song.
Tạo cho trẻ môi trường nghệ thuật xung quanh trẻ như: Bày đồ chơi đẹp,
xắp xếp các nguyên vật liệu, đồ dùng một cách hợp lí, đẹp mắt, bố trí phòng ngộ
nghĩnh… môi trường nghệ thuật sẽ tạo cho trẻ cảm giác thích thú, sung sướng
và từ đó trẻ mong muốn được tái tạo lại thông qua hoạt động tạo hình…
Nhờ được thường xuyên ngắm nhìn, nghe, sờ các âm thanh khác nhau…
trẻ sẽ có cảm xúc và dễ dàng tập trung vào quá trình hoạt động tạo hình…
Biện pháp 3. Phương pháp hướng dẫn phải dựa vào trẻ, lấy trẻ làm
trung tâm.
Sử dụng phương pháp hướng dẫn phải dựa vào trẻ, lấy trẻ làm trung tâm
là một phương pháp vô cùng quan trọng trong quá trình phát huy tính tích cực
sáng tạo của trẻ trong quá trình hoạt động tạo hình.
Phương pháp tổ chức hoạt động tạo hình hiện nay tập trung chủ yếu dựa
vào hoạt động của cô, trẻ tiếp thu một cách thụ động. Mỗi giờ hoạt động cứ tiếp
diễn theo 1 khuôn mẫu nhất định là: “Cô đưa ra vật mẫu (tranh ảnh hoặc sản
4


phẩm nặn) theo thường lệ thì trẻ phải công nhận “nó là thế” rồi đàm thoại về
mẫu, về hình dáng, cấu tạo, màu sắc, đường nét (cô làm mẫu – nếu là tiết theo
mẫu), cuối cùng là cho trẻ thực hiện và nhận xét sản phẩm dựa theo mẫu gợi ý
của cô. Với giờ hoạt động theo mẫu, nếu trẻ làm đúng những đường nét, màu
sắc, bố cục… như mẫu của cô sẽ được khen nhiều. Như thế là vô tình làm mất đi
cơ hội để trẻ tham gia nhận xét, bổ sung các ý kiến đóng giúp cho bạn và mát cơ
hội để thể hiện tính sáng tạo của trẻ.
Những học liệu chính vẫn là : Chì, sáp màu, giấy, đất nặn, keo dán. Các
nguyên vật liệu sẵn có như: Lá cây, hột hạt, màu nước, giấy cứng, dây buộc,
giấy vụn… được xem như là nguyên vật liêu phụ, chỉ được đưa vào sử dụng

trong giờ hoạt động góc nên thiếu phần phong phú, đa dạng trong hoạt động tạo
hình.
Đối với trẻ mẫu giáo lớn cô có thể cho trẻ sử dụng nhiều kỹ năng trong
tiết tại hình.
Ví dụ: Cô có thể cắt sẵn thành hình con bướm từ giấy Rôki, phát cho mổi
trẻ 2 con bướm giống nhau hoặc dạy trẻ tự cắt được hình con bướm, sau đó cô
chuẩn bị thêm màu nước, dây buộc. Cô hướng dẫn trẻ dùng muỗng nhỏ (hoặc 1
vật khác tương tự) lấy 1 ít màu nước cho vào giữa cánh bướm, thân bướm rồi
gộp 2 con bướm lại với nhau, khi mở ra trẻ sẽ được 2 con bướm với nhiều màu
sắc khác nhau hết sức ngộ nghĩnh và độc đáo. Hoặc cho trẻ làm tương tự với
cách cho trẻ tự pha nhiều màu nước qua nhiều chai, lọ và nhỏ từng giọt lên trên
tờ giấy to cô đã chuẩn bị, trẻ dùng miệng để thổi những giọt nước đó để tạo
thành hình bông hoa nhiều màu sắc (hoặc là pháo hoa), các đám mây nhiều
màu sắc đẹp.
Xuất phát từ việc nâng cao chất lượng giảng dạy hoạt động tao hình qua
hoạt động thực tế ở lớp mình tôi nhận thấy rằng mỗi giáo viên mầm non trước
khi tổ chức cho trẻ cần cho trẻ làm quen với đề tài là vô cùng quan trọng (điều
này ai cũng biết, nhưng việc thực hiện đều đặn và xuyên suốt thì rất khó) nhằm
giúp cô nắm được tình hình lớp và có sự điều chỉnh cho phù hợp (nâng cao yêu
cầu hoặc giảm nhẹ yêu cầu so với dự kiến trong giáo án và vật mẫu). Nếu làm
được điều đó giờ hoạt động sẽ mang lại hiệu quả cao hơn rõ rệt so với những dự
kiến trong kế hoạch mà giáo án cô đã đề ra. Từ đó, dựa vào vốn kiến thức, kĩ
năng và kinh nghiệm sống của trẻ mà cô có thể rèn luyện thêm cho trẻ những
kiến thức, kĩ năng mới cho phù hợp với trẻ lớp mình. Mẫu gợi ý của cô chuẩn bị
cũng gần gũi với trẻ hơn, trẻ sẽ cảm thấy thích thú và rất hứng khởi khi được sử
dụng vốn sống để chủ động thực hiện các yêu cầu cô đề ra qua sự tìm tòi, khám
phá, phát hiện những kiến thức, kĩ năng mới, trẻ có sự yêu thích và mong muốn
tự thể hiện ý nghĩ của mình qua sản phấm sáng tạo theo cách riêng của mình.
Cô không nên lạm dụng các sản phẩm và làm mẫu, càng ít làm mẫu và sử
dụng vật mẫu sẽ càng kích thích trẻ tích cực tư duy, tìm kiếm cách thể hiện. Nếu

xem nhiều các sản phẩm mẫu và xem cô làm mẫu sẽ làm tê liệt những cảm xúc
trước đó ở trẻ, làm giảm tính tích cực hoạt động trí tuệ của trẻ, với các hoạt động
tạo hình được làm mẫu đầy đủ, trẻ chỉ việc ghi nhớ và bắt chước là không phát
huy được tính sáng tạo của trẻ, không thể hiện được nét nghệ thuật tự nhiên ngộ
nghĩnh của trẻ.
5


Trong trường hợp yêu cầu làm mẫu, cô không nên vội vàng làm mẫu ngay,
mà phải giúp trẻ suy nghĩ bằng các câu hỏi gợi ý.
Cô vừa làm mẫu vừa hỏi:
Ví dụ
Con sẽ bắt đầu vẽ từ đâu đến đâu?
Con vẽ như thế nào?
Làm thế nào để đất nặn mềm ra.
Con sẽ gấp giấy như thế nào, con bắt đầu cắt từ đâu?
Con sẽ dán cái gì trước, cái gì sau?....
Tạo tình huống như mình không biết và phải nhờ trẻ giúp đỡ, động viên
giúp trẻ tự tin, tích cực, chủ động thể hiện sự sáng tạo. Và muốn được như thế
thì cô phải chuẩn bị cho cháu nắm vững các kĩ năng tạo hình một cách thuần
thục để cháu thực hiện yêu cầu dễ dàng hơn.
Cô giáo hãy để trẻ tự thực hiện và khuyến khích trẻ sáng tạo. Trong quá
trình hoạt động tạo hình trẻ cần được động viên để thể hiện ý muốn, hiểu biết
cảm xúc, tình cảm của người đối với các sự vật hiện tượng xung quanh bằng
cách được lựa chọn.
Cái trẻ muốn làm ( Nội dung )
Làm như thế nào ( Quá trình )
Cái hoàn thành sẽ ra sao ( Sản phẩm → kết quả)
* Trẻ cần được tự thể hiện với những phương tiện tạo hình khác nhau, sự thể
hiện mang tất cả vì trẻ sẽ tiếp cận tạo hình theo cách riêng của mình.

Ví dụ: Sau khi cho trẻ tham quan mô hình vuờn bách thú.
Một số trẻ được khuyến khích thực hiện hoạt động tạo hình, một trẻ vẽ con
gấu trong chuồng, ba trẻ khác nặn con gấu, có trẻ thì dùng que, hột hạt để xếp
hình con gấu...
Có trẻ nặn khối cầu trẻ bảo là con Hải Cẩu
Có trẻ lại lăn những di đất nhỏ xíu làm tia nắng mặt trời.
Có trẻ cán đất phẳng và dùng que vạch cắt thành hình con voi
Có trẻ tổi mực làm đám mây, làn sóng,….
Cô cần tăng cường sử dụng các câu hỏi gợi ý giúp trẻ củng cố và vận dụng
những kinh nghiệm đã học trong các hoạt động khác nhau.
Khuyến khích trẻ suy nghĩ, tìm cách giải quyết vấn đề thăm được khả năng
của trẻ . Cô hãy để trẻ tự miêu tả những gì trẻ đã đang và đã làm.
Cô đặt câu hỏi:
Ví dụ: Nói cho cô biết về ý tưởng con sẽ vẽ như thế nào?
Ví dụ: Tại sao con lại nghĩ là….?
Trong quá trình trẻ thực hiện tạo hình cô nhớ phối hợp những câu hỏi đó
với những lời nói tỏ rõ cho trẻ thấy được là trẻ được đánh giá tốt việc trẻ đang
làm.
Ví dụ: - Bức tranh con vẽ đẹp quá.
Cô rất thích cách con tô màu ngôi nhà..
Tóm lại: Trong quá trình hoạt động tạo hình giáo viên không được lạm
dụng các sản phẩm mẫu, và làm mẫu. Nếu càng ít làm mẫu và sử dụng mẫu sẽ
càng kích thích trẻ phát huy tính tích cực tư duy trẻ sẽ tìm cách thể hiện .Thực tế
6


cho thấy các sản phẩm mẫu xem làm mẫu sẽ làm tê liệt những cảm xúc đã có
trước đó của trẻ, làm giảm tính tích cực hoạt động trí tuệ của trẻ vì các hoạt
động cần thiết để tạo hình đã được làm mẫu đầy đủ, trẻ chỉ việc ghi nhớ và bắt
trước. Trong trường hợp yêu cầu làm mẫu giáo viên không nên vội vàng làm

mẫu ngay mà phải giúp trẻ tích cực suy nghĩ bằng các câu hỏi gợi ý.Trong quá
trình làm mẫu cô phải luôn coi trọng quan điểm của trẻ là chủ thể hoạt động,
phải tạo điều kiện để trẻ phát triển khả năng phân tích suy nghĩ về nhiệm vụ để
trẻ luôn tìm cách thực hiện và luôn thể hiện sự sáng tạo.
Biện pháp 4. Giúp trẻ nắm vững các kỹ năng tạo hình.
Vào đầu năm học và các hoạt động mọi lúc mọi nơi cô có thể hướng dẫn
cháu nắm vững kĩ năng tạo hình theo các nội dung sau:
Dạy vẽ:
Phải giúp trẻ nắm vững các kỹ năng cơ bản, cảm giác về màu sắc, đường
nét, hình dạng, kích thước, bố cục của hình vẽ. Cần giáo dục trẻ hiểu được
rằng bức tranh được công nhận là đẹp không nhất thiết phải giống mẫu của
cô hay bất cứ ai khác, mà nó đẹp ở sự thể hiện tính độc đáo của sản phẩm qua
cách trình bày, ý tưởng hay và cách tô màu sao cho đẹp mắt và phù hợp với
thực tế.

Hình ảnh giờ dạy vẽ.
* Dạy nặn: Dạy trẻ nắm vững các kĩ năng xoay tròn, ấn bẹp, bẻ cong,
vuốt nhọn, dàn mỏng, cách chia đất… Giúp cháu biết cách ước lượng tỉ lệ giữa
các phần trong sản phẩm khi chia đất và hiểu được một sản phẩm nặn đẹp là
phải có sự cân đối, màu sắc hài hòa...

7


Hình ảnh giờ dạy nặn
* Dạy cắt dán: Cần giúp cháu biết cách cầm kéo đúng cách, thực hiện được
các kĩ năng cắt nhát thẳng, cong, cong tròn, cắt nhát xiên, cách gấp và cắt giấy
sao cho ngay ngắn, cách ước lượng và sắp xếp bố cục lên bức tranh và phết hồ
sao cho thẳng và đều. Với kĩ năng cắt gây nhiều khó khăn cho trẻ, cô có thể tập
cho trẻ sử dụng (giấy A4 in bị hư, giấy báo…) cho cháu tập cắt từng kĩ năng vào

mọi lúc mọi nơi để trẻ có nhiều cơ hội cầm kéo thực hiện kĩ năng cắt hoàn thiện
hơn.
*Dạy xé dán: Cô dạy cháu nắm được kĩ năng xé giấy, xé vụn, xé cong lượn,
cong tròn, xé dải... Với kĩ năng này nhiều trẻ chưa thành thạo, vì thế cô phải hết
sức kiên nhẫn dạy cháu kiên trì thực hiện nhiệm vụ được giao, tuyệt đối không
nhờ bạn làm hoặc hấp tấp vội vàng cho xong. Trẻ rất hay xé bằng cách cầm 2
đầu giấy và xé thẳng theo chiều dọc tờ giấy, cô cần chỉ ra cho cháu cách xé bằng
2 ngón tay (cái và trỏ của 2 bàn tay ), xé nhỏ ra từng tờ một và đề ra yêu cầu là
khi xé nét thẳng hay nét cong thì sản phẩm không nhăn, không bị đứt, nét xé
mịn, sắp xếp bố cục đều, dán phẳng. Cô cũng có thể chuẩn bị cho trẻ tập xé ở
mọi lúc mọi nơi qua cách xé theo hình ảnh sưu tầm trên giấy báo, tranh ảnh… để
rèn dần kĩ năng xé giấy cho trẻ. Hoạt động xé dán này cô phải cho trẻ thực hành
trải nghiệm nhiều thì kết quả của hoạt động chính mới đạt.

8


Hình ảnh giờ xé dán
Biện pháp 5. Phương pháp sử dụng nguyên vật liệu tạo hình.
Hoạt động tạo hình không thể thực hiện được nếu không có nguyên vật liệu
tạo hình. Để hoạt động tạo hình có hiệu quả phát huy tính tích cực của trẻ thì
việc sử dụng nguyên vật liệu tạo hình là rất quan trọng.
Nguyên vật liệu là những đồ dùng, dụng cụ trẻ sử dụng để thể hiện bản thân
một cách thoải mái tự nhiên và tự phát trong các quá trình hoạt động tạo hình.
Nguyên vật liệu có thể được sản xuất như giấy, kéo hoặc có sẵn như lá cây
hay những phế liệu vỏ hộp…
Sự đa dạng của nguyên vật liệu tạo hình để lựa chọn nhằm khuyến khích
tính chủ động và khả năng sáng tạo của trẻ.
Những hoạt động tạo hình liên quan tới thể hiện màu sắc và biểu tượng như
tô màu, vẽ và nặn, khuyến khích sự tự thể hiện của trẻ. Những hoạt động này

giúp trẻ giải toả sự căng thẳng về tinh thần, luyện tập cơ tay và ngón tay, thông
qua thao tác, động tác nhịp nhàng (như khi tô màu và nặn…)

9


Hình ảnh cô cùng các cháu đang sử dụng lá cây gấp con vật
Biện pháp 6. Phương pháp phối hợp với phụ huynh:
Ngoài các biện pháp trên thì việc phối kết hợp với phụ huynh góp phần
không nhỏ vào việc nâng cao khả năng tư duy, tích cực sáng tạo của trẻ trong
hoạt động tạo hình.
Tôi đã tìm hiểu đối tượng trẻ trong lớp và rút ra những thông tin chính xác
cho phụ huynh, biết cách tổ chức cho trẻ hoạt động tạo hình và trong đó cô, trẻ
phải làm gì để phụ huynh tác động đến trẻ cùng cô.
Trao đổi với phụ huynh tạo điều kiện cho trẻ, được tiếp xúc với các tác
phẩm nghệ thuật, sản phẩm tạo hình và cùng cô sưu tầm các nguyên vật liệu tạo
hình có sẵn phục vụ cho hoạt động tạo hình. Hai nữa việc trao đổi với phụ huynh
để cho trẻ đi học thường xuyên, đều đặn vì nó sẽ giúp trẻ tiếp thu có hệ thống
liên tục, trẻ sẽ ghi nhớ lại một cách tích cực sáng tạo trong quá trình tạo hình.
Tóm lại:
Tôi thấy rằng để giúp bé phát huy tích cực sáng tạo trong hoạt động tạo
hình không phải ngày một ngày hai mà cần có biện pháp thực hiện thường
xuyên, liên tục và cũng không có biện pháp nào là tối ưu còn phụ thuộc vào thực
tế lớp mà cô sử dụng các biện pháp cho phù hợp với những biện pháp trên tôi đã
thu được kết quả đáng mừng trên trẻ.
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm
Sau một thời gian áp dụng những phương pháp, biện pháp trên các hoạt
động tạo hình do tôi phụ trách. Tôi thấy có sự chuyển biến rõ nét trong giờ học
hứng thú với các hoạt động tạo hình.
10

Kỹ năng tạo hình được nâng lên đặc biệt là cách cầm bút, tư thế ngồi học,
cách dùng màu, khả năng sáng tạo của trẻ được bộc lộ rõ nét trong từng bài học
tạo hình. Các cháu ham học tạo hình các có những sáng tạo ngộ nghĩnh đến bất
ngờ. Phụ huynh rất vui và phấn khởi khi nhìn thấy sản phẩm tạo hình của trẻ
được trưng bày trên góc tạo hình của lớp.
Và sau đây là kết quả khảo sát trên trẻ lần thứ hai sau khi đã đúc rút kinh
nghiệm và thực hiện một số biện pháp.
Bảng khảo sát sau khi áp dụng sáng kiến
Nội dung khảo Trẻ có sáng tạo Đạt yêu cầu
Chưa đạt yêu cầu
sát
Vẽ
22/37
15/37
0/37
Nặn
18/37
18/37
1/37
Cắt dán, xé dán
15/37
21/37
1/37
Đối với bản thân
Cô giáo được trau dồi thêm kiến thức hiểu sâu hơn về
cách thức thực hiện chuyên đề hoạt động tạo hình cho trẻ.
Đối với học sinh
Trước khi đưa ra sáng kiến này thì tôi thấy trẻ vẽ, nặn, xé

dán còn kém.Sau khi thực hiện tôi thấy trẻ có hướng tích cực
hơn rõ rệt. Các sản phẩm trẻ tạo ra đã thể hiện kĩ năng kĩ sảo
của giờ tạo hình .
Đối với nhà trường
Nhà trường trang bị đồ dùng, đồ chơi tương đối đầy đủ.
Giáo viên làm thêm một số đồ dùng, đồ chơi sáng tạo ở
góc nghệ thuật
Đồ dùng, đồ chơi sắp xếp gọn gàng, sạch sẽ.
Nhà trường đã mua một số loại sách, tranh truyện về
góc nghệ thuật.

3. Kết luận, kiến nghị:
Kết luận:
Khi tổ chức thực hiện hoạt động tạo hình cho trẻ cần tạo bầu không khí
thoải mái, công bằng khi nhận xét, đánh giá sản phẩm tạo hình của trẻ. Khuyến
khích những sản phẩm mang tính sáng tạo, nhận xét góp ý của trẻ về sản phẩm
của bạn, động viên trẻ nếu những thắc mắc về vấn đề trẻ đang quan sát, tìm hiểu.
Dành sự ưu tiên thích đáng cho những suy nghĩ thông minh, sáng tạo của trẻ, tạo
điều kiện để trẻ tham gia nhận xét, bổ sung các câu trả lời của bạn.
Thường xuyên cho trẻ tiếp xúc với môi trường xung quanh để trẻ tri giác
đồ vật, không cho trẻ xem quá lâu hoặc nhiều sản phẩm tạo hình sẽ gây cho trẻ
tâm lí dựa dẫm, chờ đợi và lười sáng tạo. Khi xem quá nhiều vật mẫu trẻ sẽ ít
động não hơn và khi đó trẻ sẽ bị phân tâm, khó tập trung. Nếu như chỉ có một
vài hình ảnh đơn giản gợi ý thì trẻ sẽ “nghiên cứu” nó thật kỹ và cố nghĩ ra thật
11


nhiều ý tưởng khác nhau để thể hiện sự độc đáo của cả nhón trẻ. Nhưng nếu có
cả một hoặc nhiều vật mẫu đa dạng… vây quanh thì trẻ sẽ không dừng lại lâu
với mẫu nào để “Tư duy” kỹ lưỡng cả.

Ngoài ra, để trẻ có thể phát triển lối tư duy khác biệt, tích cực, giáo viên
chưa vội thực hiện (hướng dẫn) ngay yêu cầu của cháu những thứ mà trẻ còn
đang tư duy. Cứ để trẻ thiếu thốn một chút thì trí tưởng tượng của trẻ càng có cơ
hội tự do bay bổng.
Tất cả những gì mà trẻ tự tạo ra bằng đôi tay của chính mình – vẽ, nặn, tô,
hay thậm chí là xé tan, làm hư hỏng thứ gì đấy… thì cũng giúp trí thông minh và
bản năng sáng tạo của trẻ phát triển. Và cô giáo đừng nên liên tục phê bình,
chỉnh đốn trẻ theo kiểu như: “Cầm bút cao cao lên nào!”, “Không được
dùng ...”, “Sao mặt trời lại màu tím, màu đỏ chứ?”…. Vì như vậy ta chỉ cản trở
sự sáng tạo của trẻ mà thôi.
Kiến nghị:
Bằng sự nghiên cứu thực trạng của trường lớp và cỏc đồng nghiệp khác,
sưu tầm các tài liệu về chăm súc giáo dục trẻ và lòng nhiệt huyết của mình tôi
rất mong nhận được sự quan tâm chỉ đạo từ phía nhà trường, góp phần nâng cao
chất lượng chăm súc giáo dục trẻ trong lĩnh vực phát triển năng khiếu thẩm mĩ
cho trẻ.
Đối với phòng giáo dục: Tổ chức nhiều hơn công tác bồi dưỡng chuyên môn
về lĩnh vực tạo hình qua hội thảo, chuyên đề để giáo viên có nhiều cơ hội cọ xát
và rút kinh nghiệm trong giảng dạy.
Đối với nhà trường và tổ khối chuyên môn: Cần hướng dẫn cho giáo viên
bổ sung thêm vào những nguyên vật liệu chính truyền thống (Chì màu, giấy, đất
nặn, keo dán, thêm vào các nguyên vật liệu sẳn có như lá cây, hột hạt,…) những
nguyên vật liệu đa dạng hơn vào hoạt động chung khi tổ chức cho trẻ tạo hình
như: Màu nước, giấy cứng, lá cây, hột hạt… nhằm giúp cho hoạt động tạo hình
ngày càng sáng tạo thêm. .
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG Thọ Phú, ngày 20 tháng 04 năm 2017
ĐƠN VỊ
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình
viết, không sao chép nội dung của người
khác.

Người viết SKKN

Lê Thị Hạnh

12