Bài 9. Ông lão đánh cá và con cá vàng

1


?Em hãy nêu ý nghĩa truyện cổ tích "Cây bút thần"?
- “Cây bút thần” là truyện cổ tích về nhân vật có tài năng
kì lạ. Cây bút thần với những khả năng, sức mạnh kì diệu của
nó là chi tiết tưởng tượng thần kì đặc sắc. Truyện thể hiện
quan niệm của nhân dân về công lí, xã hội, về mục đích của
tài năng nghệ thuật, đồng thời thể hiện ước mơ về những khả
năng kì diệu của con người.
?Chi tiết nào trong truyện làm em thích thú hơn cả ?Vì sao?
2


BÀI MỚI
… là một câu chuyện hết sức thú vị !

“Xưa có một ông già với vợ
Sống bên bờ biển cả xanh xanh
Xác xơ một túp lều tranh
Băm ba năm trọn một mình bơ vơ
Chồng chuyên đi quăng chài thả lưới
Vợ ở nhà kéo sợi xe dây…”
(HoàngTrung Thông dịch )

3


(Truy
(Truyện
ện cổ

cổ tích
tích của
của A.
A. Puskin)
Puskin)
Giới

thiệu tác giả
A. Puskin (1799-1837)
- Nhà thơ Nga vĩ đại, tác giả của
nhiều trường ca và truyện cổ tích tuyệt
diệu.
Giới thiệu tác phẩm
- Sáng tác năm 1833, được xây
dựng từ một truyện cổ tích Nga quen
thuộc… nhưng có sự sáng tạo của
Puskin.
- Bản dịch trong SGK Ngữ văn 6
của Vũ Đình Liên và Lê Trí Viễn qua
tiếng Pháp.

4


(Truyện cổ tích của A. Puskin)

I. ĐỌC -HIỂU VĂN BẢN:
•
•
•

•

Giải thích từ khó :
Nông dân quèn:
người dân cày tầm thường
Sinh phúc:
mở lòng nhân từ
Trận lôi đình:
cơn giận dữ như sấm sét
Bắt quàng làm họ:

không phải họ hàng mà
cứ nhận là họ hàng

5


(Truyện cổ tích của A. Puskin)

I. Đọc - hiểu văn bản
- vợ
chồn
gông
lão
sống
trong
túp
lều…

- ông lão

bắt được
cá
vàng…,
cá van
xin thả
ra, hứa
đền ơn…

- mụ
vợ đòi
hỏi
trả
ơn…
(5
lần)

- trở lại
cuộc
sống
nghèo
khổ với
túp lều
nát và
máng
6
lợn sứt


(Truyện cổ tích của A. Puskin)

I. ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN :
Tóm tắt những sự việc chính:
Mở

Bố cục

Thân
Kết

- hai vợ chồng ông lão sống trong túp lều nát…
- ông lão bắt được cá vàng…
- cá van xin thả ra, hứa đền ơn…
- mụ vợ đòi trả ơn (5 lần)
- trở lại cuộc sống nghèo khổ …

Ngôi 3
Văn bản tự sự

Thứ tự kể xuôi

7


(Truyện cổ tích của A. Puskin)

I. Đọc -hiểu văn bản
II. Tìm hiểu truyện
1. Nhân vật ông lão

- Nghèo, sống trong túp lều nát trên bờ

biển, làm ngề đánh cá
- Tốt bụng, lương thiện, không tham lam

8


2. Nhân vật mụ vợ

thái độ

đòi hỏi

- mắng "đồ ngốc"
- đòi cái máng
- quát to "đồ ngu"
- đòi cái nhà rộng
- mắng như tát, "đồ ngu, ngốc…"
- đòi làm "Nhất phẩm phu nhân"
- giận dữ, tát…"mày cãi à?"
- đòi làm Nữ Hoàng
- nổi cơn thịnh nộ, sai người bắt…
- đòi làm Long Vương

Lặp, tăng tiến

Được
voi đòi
tiên

Lòng tham

ngày càng
lớn.

Bội bạc
ngày càng
tăng.

Ăn cháo
đá bát
9


Tính cách của mụ vợ:


Tham lam vô độ:
- đòi hỏi từ vật chất (cái máng, cái nhà) đến danh vọng,
quyền hành (Nhất phẩm phu nhân, Nữ hoàng, Long
vương) từ thực ảo.
- lòng tham không ngừng tăng tiến, không bao giờ thoả
mãn, vô lý…

Bội bạc, tàn nhẫn:
- không tỏ ra biết ơn, không hề tôn trọng chồng, sai phái,
cáu bẳn, hoạnh hoẹ, quát nạt, mắng chửi, đánh đuổi, làm
nhục... Mỗi lần thoả mãn lại bội bạc hơn  vượt quá
giới hạn.
=> là người nông dân nhưng lại mang bản chất của giai
cấp thống trị bóc lột !
10

•


3. Nhân vật biển cả và cá vàng
a. Biển cả: mang ý nghĩa ẩn dụ đại diện cho thái
độ của nhân dân trước lòng tham ngày càng
tăng của mụ vợ
b. Cá vàng: đại diện cho những người biết nhớ
ơn và đền ơn, sự công bằng trong việc trừng
trị kẻ tham lam
11


12


13


S

14


CỦNG CỐ
ĩ
h
g
n
m

cả
ó
c
m
E
t
é
h
h
g
n
í
t
ăcm
ớ
c
ư
r
g
t
n
ì
g
á
đ
ụ
aỉ.
ủ
c
b

m
h
c
h
á
kchin
ml,am g
e
o m ừn .
ợ?
v
e
ụ
m
h
Qua nhân v
T tha bị tr bạcì?
Bài học: ậNếu
t
được tựvợ ội ội g
mụ vợ em r
bvì t
à
ú
t
ra
tham thìtay
trừng
trị
mụvvợ

ị
Nhân
Vật
r
t
t
h
â
B ài học gì m
tronsẽ
làm
như
gmụ
ởcáu c gặp ácem
mA giốE
vợ
C
ụn n m
ộc sống?
á
c
thế nào?
h
Câ hvợtr g n th
Bị Cu
giy ocnó gưấy
C
t
trở cùngrừnốgi váậm ốknhgế g ttrínu ời
Đãlại c, mụ trị: t (nTấm n, mhâẹ yhện

ào
b ị t u ộ c vợ
ncon
C
n
r
…
ừ
s
Nhghè ng ốn
?ám)
ư tho k trị g
ế n hổ
ào?
15