Chýõng trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright
2005-2006
Ngun lý kế tốn
Bài giảng 1a
Tài khoản và ghi sổ kép
Chương trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright
Tp. Hồ Chí Minh, Việt Nam
Niên khố: 2005-2006
Nguyên lý kế toán
8/30/2005
Nguyễn Tấn Bình
1
Bài giảng 1a
• Ghi sổ kép
• Tài khoản kế toán
8/30/2005
Nguyễn Tấn Bình
Nguyễn Tấn Bình
2
1
Ngun lý kế tốn
Chýõng trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright
2005-2006
Bài giảng 1a
Tài khoản và ghi sổ kép
Tổng quát qui trình ghi chép
• Một chuỗi các bước ghi chép một giao dòch:
8/30/2005
Giao dòch
Chứng từ
Nhật ký
Báo cáo
tài chính
Cân đối thử
Sổ cái
Nguyễn Tấn Bình
3
Hệ thống kế toán kép
• Nhiều doanh nghiệp cần phải nhập liệu hàng
ngàn giao dòch trong một ngày, thậm chí
trong một giờ.
– Kế toán viên cần ghi chép và phân loại một cách
có hệ thống.
• Kế toán viên sử dụng hệ thống kế toán kép,
theo đó một giao dòch được ghi chép vào ít
nhất là hai tài khoản.
8/30/2005
Nguyễn Tấn Bình
Nguyễn Tấn Bình
4
2
Chýõng trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright
2005-2006
Ngun lý kế tốn
Bài giảng 1a
Tài khoản và ghi sổ kép
Hệ thống kế toán kép (tt)
• Trước mỗi giao dòch phải xác đònh được tài
khoản nào cần ghi chép, tài khoản nào ghi
tăng và tài khoản nào ghi giảm, và thay đổi
bao nhiêu.
• Đẳng thức kế toán có thể được sử dụng cho
các phân tích này, nhưng trong nhiều giao
dòch, điều này là không hiện thực.
– Trong thực tế, kế toán sử dụng những sổ cái.
8/30/2005
Nguyễn Tấn Bình
5
Các tài khoản trên sổ cái
• Sổ cái – một nhóm các tài khoản được phân loại có
hệ thống
– Sổ cái là một quyển sổ (hoặc trang sổ), mỗi trang dành để
ghi chép một tài khoản.
• Sổ cái tổng hợp – tổng hợp một số tài khoản, tích
luỹ chúng lại chuẩn bò cho các khoản mục chính
trên các báo cáo tài chính
8/30/2005
Nguyễn Tấn Bình
Nguyễn Tấn Bình
6
3
Ngun lý kế tốn
Chýõng trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright
2005-2006
Bài giảng 1a
Tài khoản và ghi sổ kép
Tài khoản
• Là một phần của sổ cái, và thường gọi là tài
khoản chữ T.
– Chúng cho phép ta nắm rõ cốt lõi của qui trình kế
toán mà không phải lo lắng vì quá nhiều chi tiết.
– Tài khoản được chia làm hai bên, dùng để ghi tăng và
ghi giảm.
Tài khoản
Bên trái
Bên phải
Nguyễn Tấn Bình
8/30/2005
7
Tài khoản
N
8/30/2005
Nguyễn Tấn Bình
CÓ
Nguyễn Tấn Bình
8
4
Chýõng trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright
2005-2006
Ngun lý kế tốn
Bài giảng 1a
Tài khoản và ghi sổ kép
Nợ và Có
• Nợ (N) – một bút toán hoặc một số dư nằm
bên trái tài khoản
• Có (C) - một bút toán hoặc một số dư nằm
bên phải tài khoản
• Luôn nhớ:
– Nợ luôn ở bên trái !
– Có luôn ở bên phải !
8/30/2005
Nguyễn Tấn Bình
9
Nợ và Có
(Chữ Nợ và Có hoàn
toàn chỉ là các ký hiệu,
không hàm chứa bất kỳ
một ngữ nghóa nào cả.)
8/30/2005
Nguyễn Tấn Bình
Nguyễn Tấn Bình
10
5
Ngun lý kế tốn
Chýõng trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright
2005-2006
Bài giảng 1a
Tài khoản và ghi sổ kép
Số dư tài khoản
• Số dư tài khoản – chênh lệch giữa tổng số tiền ghi
bên trái và tổng số tiền ghi bên phải tại bất kỳ thời
điểm nào
– Tài khoản Tài sản có số dư bên trái.
• Phát sinh tăng ghi bên trái
• Phát sinh giảm ghi bên phải
– Tài khoản Nợ phải trả và Vốn chủ sở hữu có số dư
bên phải.
• Phát sinh tăng ghi bên phải
• Phát sinh giảm ghi bên trái
Nguyễn Tấn Bình
8/30/2005
11
Tài khoản chữ T và đẳng thức kế toán:
Tài sản = Nợ phải trả + Vốn chủ sở hữu
Tài sản
Tăng
Giảm
Nợ phải trả
Giảm
Tăng
Vốn chủ sở hữu
Giảm
8/30/2005
Nguyễn Tấn Bình
Nguyễn Tấn Bình
Tăng
12
6
Ngun lý kế tốn
Chýõng trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright
2005-2006
Bài giảng 1a
Tài khoản và ghi sổ kép
Tài khoản thuộc bảng cân đối kế toán
1. Các tài khoản thuộc về bảng cân đối kế
toán:
• Tài khoản tài sản
• Tài khoản nợ phải trả
• Tài khoản vốn chủ sở hữu
(TK Nợ phải trả và TK Vốn chủ sở hữu còn gọi chung là
những TK Nguồn vốn)
Nguyễn Tấn Bình
8/30/2005
13
Tài khoản thuộc bảng cân đối kế toán
Nợ
Tài khoản tài sản
Có
Dư đầu kỳ: xxxx
Phát sinh tăng
Phát sinh giảm
Dư cuối kỳ: xxxx
8/30/2005
Nguyễn Tấn Bình
Nguyễn Tấn Bình
14
7
Ngun lý kế tốn
Chýõng trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright
2005-2006
Bài giảng 1a
Tài khoản và ghi sổ kép
Tài khoản thuộc bảng cân đối kế toán
Nợ
Tài khoản nợ phải trả
Có
Dư đầu kỳ: xxxx
Phát sinh giảm
Phát sinh tăng
Dư cuối kỳ: xxxx
Nguyễn Tấn Bình
8/30/2005
15
Tài khoản thuộc bảng cân đối kế toán
Nợ
Tài khoản vốn chủ sở hữu
Có
Dư đầu kỳ: xxxx
Phát sinh giảm
Phát sinh tăng
Dư cuối kỳ: xxxx
8/30/2005
Nguyễn Tấn Bình
Nguyễn Tấn Bình
16
8
Chýõng trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright
2005-2006
Ngun lý kế tốn
Bài giảng 1a
Tài khoản và ghi sổ kép
Nguyên tắc cân đối
(Ghi sổ kép)
• Bất kỳ một giao dòch phát sinh nào cũng đều
ảnh hưởng đến ít nhất là 2 tài khoản, một ghi
bên Nợ và một ghi bên Có.
• Nguyên tắc ghi sổ kép làm cho Tổng phát
sinh ghi bên Nợ luôn bằng với Tổng phát
sinh ghi bên Có của tất cả các tài khoản.
8/30/2005
Nguyễn Tấn Bình
Nguyễn Tấn Bình
17
9