Bài 10. Trung Quốc cuối thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX

Kiểm tra bài cũ
1. Trình bày chính sách cai trị của TD Anh trên
đất nước Ấn Độ? Hậu quả của chính sách đó đối
với nhân dân Ấn Độ?


TIẾT 14 - BÀI 10

TRUNG QUỐC CUỐI THẾ KỈ XIX
- ĐẦU THẾ KỈ XX


Bản đồ các nước Châu Á



Tiết 14, Bài 7: TRUNG QUỐC CUỐI THẾ KỈ XIX ĐẦU
THẾ KỈ XX
I. TRUNG QUỐC BỊ CÁC NƯỚC ĐẾ QUỐC CHIA XẺ

- Trung Quốc là nước lớn, đông dân, giàu tài
nguyên, chế độ phong kiến suy yếu.


Chiến tranh thuốc phiện 1840 - 1842


LÂM TẮC TỪ


Tiết 14, Bài 7: TRUNG QUỐC CUỐI THẾ KỈ XIX ĐẦU

THẾ KỈ XX
I. TRUNG QUỐC BỊ CÁC NƯỚC ĐẾ QUỐC CHIA XẺ
- Trung Quốc là nước lớn, đông dân, giàu tài nguyên, chế
độ phong kiến suy yếu.

- Tháng 6/1840, thực dân Anh gây ra “Chiến tranh
thuốc phiện”, mở đầu cho quá trình xâm lược
Trung Quốc. Tiếp đó các nước Châu Âu, Mĩ, Nhật
đua nhau xâm chiếm.


Bản đồ các nước đế quốc xâu xé Trung Quốc
ANH

NGA

PHÁP
NGA- NHẬT

Cáp Nhĩ Tân

MÔNG CỔ

MÃN CHÂU

ĐỨC

Vì sao không
phải một nước
mà nhiều nước

Vìxâm
... không
nước
lược TQ?
nào đủ sức xâm lược
nên phải hợp sức lại.

BẮC KINH
Thiên Tân

Trực Lệ
SƠN TÂY

Hoaøng Haø

Tây An
THIỂM TÂY

Côn Minh
VÂN NAM

QUẢNG TÂY

Tế Nam
SƠN ĐÔNG

g Töû
n
ô
ö

S. D

Phúc Châu
PHÚC KIẾN
Kiêm Điền

QUẢNG CHÂU
Châu Giang
QUẢNG ĐÔNG

LÊ HỮU PHONG TRƯỜNG PTDT NỘI TRÚ
MANG YANG


Hình 42. Các nước đế quốc xâu xé “cái bánh ngọt ”Trung
Quốc


Tiết 14, Bài 7: TRUNG QUỐC CUỐI THẾ KỈ XIX ĐẦU
THẾ KỈ XX
I. TRUNG QUỐC BỊ CÁC NƯỚC ĐẾ QUỐC CHIA XẺ
- Trung Quốc là nước lớn, đông dân, giàu tài nguyên, chế
độ phong kiến suy yếu.
- Tháng 6/1840, thực dân Anh gây ra “Chiến tranh thuốc
phiện”, mở đầu cho quá trình xâm lược Trung Quốc. Tiếp
đó các nước Châu Âu, Mĩ, Nhật đua nhau xâm chiếm.

- Hậu quả: Nhà Thanh bất lực ký hiệp ước nhường
cho đế quốc nhiều quyền lợi. Trung Quốc trở thành
nước “nửa thuộc địa, nửa phong kiến”.

Điều ước Nam Kinh (Điều ước Hòa bình, Hữu nghị và
Thương mại giữa Nữ hoàng của Vương quốc Anh và
Ireland và Hoàng đế của Trung Quốc) được ký kết vào
ngày 29/8/1842


Tiết 14, Bài 7: TRUNG QUỐC CUỐI THẾ KỈ XIX ĐẦU
THẾ KỈ XX
II. PHONG TRÀO ĐẤU TRANH CỦA NHÂN DÂN TRUNG
QUỐC CUỐI THẾ KỶ XIX - ĐẦU THẾ KỶ XX


ST
T

Tên cuộc
khởi nghĩa

Thời gian

1

Chiến
tranh
thuốc
phiện

2

Phong trào
nông dân
Thái bình
Thiên Quốc
Cuộc vận
động
Duy Tân

Làm lung
lay trật tự
Lâm Tắc Từ
1840-1842
nền
tảng
phong kiến,
Hồng Tú
mở đường
1851- 1864
Toàn
Thất cho trào lưu
tưởng
bại tư
mới
xâm
Khang Hữu
nhập
vào
Vi, Lương
1898

Trung
Khải Siêu
Quốc.

3

4

Phong trào
Nghĩa
Hoà đoàn

1900

Lãnh đạo

Quách Du
Nguyên, nhóm
Nghĩa Hoà đoàn

Kết quả Ý nghĩa


Lương Khải Siêu

Vua Quang Tự

Từ Hi thái hậu

Tiết 14, Bài 7: TRUNG QUỐC CUỐI THẾ KỈ XIX ĐẦU
THẾ KỈ XX
III. CÁCH MẠNG TÂN HỢI (1911)

1. Tôn Trung Sơn và Trung quốc đồng minh hội
- Tháng 8/1905, Tôn Trung Sơn thành lập Trung
Quốc đồng minh hội. Đường lối theo học thuyết
Tam dân.


Tôn Trung Sơn: (18661925) xuất thân trong một
gia đình nông dân ở Tỉnh
Quảng Đông, thuở nhỏ,ông
vốn đồng cảm với những
người dân nghèo khổ, lớn
lên được người anh là một
nhà tư bản cho đi du học ở
Mĩ, Anh. 1882, ông tốt
nghiệp bác sĩ y khoa ở
Hồng Kông. Từ 1902 –
1905, ông đã từng đi nhiều
nước trên thế giới, qua Hà
Nội (Việt Nam), Nhật Bản,
Mĩ, châu Âu.


Hình 45. Lược đồ cách mạng Tân Hợi

Thanh Đảo
Nam Kinh

Vũ Xương

Thượng Hải

Quảng Tây
Quảng Đông
LÊ HỮU PHONG TRƯỜNG PTDT NỘI
TRÚ MANG YANG

Nơi chính quyền nhà
Thanh còn tồn tại
Phạm vi cách mạng
lan rộng


IM
Ô
NG
NG
OA
Ï

g
n
â
o
M

BẮC KINH

i
ä
No

THANH ĐẢO
NAM KINH
29 – 12 /1911

LƯC ĐỒ
CUỘC CÁCH
MẠNG TÂN HƠ
(1911)

THƯNG HẢI
VŨ XƯƠNG
TÂY
AN
TÂY AN

10 -10 /1911

NƠI CÁCH
MẠNG BÙNG

QUẢNG
TÂY
QUẢNG TÂY

VÂN NAM
VÂN

NAM

QUẢNG ĐÔNG

PHẠM VI CÁCH
MẠNG LAN RỘNG

NƠI CÁCH
NƠI CHÍNH QUYỀN NHÀ
MẠNG LAN RỘNG
THANH CÒN TỒN TẠI


BẮC KINH

M
i
ộ
N

g
n
ô
THANH ĐẢO

29 – 12 / 1911

LƯC ĐỒ
CUỘC CÁCH
MẠNG TÂN HƠ

(1911)

NAM KINH
THƯNG HẢI
VŨ XƯƠNG
TÂY AN

10 -10 /1911

NƠI CÁCH
MẠNG BÙNG

CÁC TỈNH TUYÊ
BỐ ĐỘC LẬP

QUẢNG TÂY
VÂN NAM

QUẢNG ĐÔNG

PHẠM VI CÁCH
MẠNG LAN RỘNG NƠI CÁCH
MẠNG LAN RỘNG
NƠI CHÍNH QUYỀN NHÀ
THANH CÒN TỒN TẠI


MIỀN TRUNG

VŨ XƯƠNG

10-10-1911
MIỀN NAM

Tôn Trung Sơn
Làm Đại Tổng thố
Chính phủ lâm thơ


Tiết 14, Bài 7: TRUNG QUỐC CUỐI THẾ KỈ XIX ĐẦU
THẾ KỈ XX
III. CÁCH MẠNG TÂN HỢI (1911)
2. Cách mạng Tân Hợi (1911)

a. Diễn biến
- Ngày 10/10/1911, khởi nghĩa diễn ra ở Vũ Xương
dẫn đến thắng lợi lan khắp cả nước. Chính phủ
Mãn Thanh sụp đổ.
- Ngày 29/12/1911, Chính phủ lâm thời thành lập,
cách mạng Tân Hợi thắng lợi.
- Tháng 2/1912, Viên Thế Khải làm Tổng thống,
cách mạng Tân Hợi kết thúc.


Tôn Trung Sơn mắc sai
lầm là thương lượng với
Viên Thế Khải, (do triều
Mãn Thanh phản ứng
có sự hậu thuẫn của đế
quốc) nhường cho ông
ta làm Tổng thống vào

tháng 2/1912, Cách
mạng kết thúc.
Viên Thế Khải


Phổ Nghi- Hoàng
đế cuối cùng


Tiết 14, Bài 7: TRUNG QUỐC CUỐI THẾ KỈ XIX ĐẦU
THẾ KỈ XX
2. Cách mạng Tân Hợi (1911)
b. Tính chất
- Là cuộc CMTS không triệt để:

+ Chưa xóa bỏ được sở hữu ruộng đất phong
kiến.
+ Chưa đánh đuổi được các nước đế quốc
+ Chưa đem lại quyền lợi cho nhân dân lao động