Nghiên cứu tiêu chuẩn nén h.264 và ứng dụng trong truyền hình có độ phân giải cao (HDTV) (tt)

HỌC VIỆN CÔNG NGHỆ BƢU CHÍNH VIỄN THÔNG
---------------------------------------

Nguyễn Đức Thiệp

NGHIÊN CỨU TIÊU CHUẨN NÉN H.264 VÀ ỨNG DỤNG TRONG
TRUYỀN HÌNH CÓ ĐỘ PHÂN GIẢI CAO (HDTV)

CHUYÊN NGÀNH: KỸ THUẬT VIỄN THÔNG
MÃ SỐ: 60.52.02.08

TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ

HÀ NỘI – 2017


Luận văn được hoàn thành tại:
HỌC VIỆN CÔNG NGHỆ BƢU CHÍNH VIỄN THÔNG
---------------------------------------

Người hướng dẫn khoa học: TS Nguyễn Quý Sỹ

Phản biện 1: PGS.TS Lê Nhật Thăng
Phản biện 2: TS Phạm Mạnh Lâm

Luận văn sẽ được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận văn thạc sĩ tại
Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông
Vào lúc:
8 giờ 00 ngày 05 tháng 08 năm 2017

Có thể tìm hiểu luận văn tại:

- Thư viện của Học viện Công nghệ Bưu chính Viễn thông


2

LỜI MỞ ĐẦU
Trong kỹ thuật truyền hình, việc nén Video là một vấn đề quan trọng cho việc truyền
tải các chương trình truyền hình. Những Video này thường là những dữ liệu có dung lượng
rất lớn, với truyền hình có độ phân giải cao (HDTV) không nén sẽ tiêu thụ khoảng 1,5 Gb/s
đến 2Gb/s băng thông, như vậy để truyền tải được là rất khó. Với chuẩn H.264/MPEG-4
AVC hiện nay, các nhà cung cấp nội dung có thể mã hóa video HD (High Definition) full
HD với dung lượng chỉ còn từ 5Mb/s đến 10Mb/s, tùy thuộc vào độ phân giải, chất lượng
yêu cầu và phương thức mã hóa. Do vậy các chuẩn nén video ra đời nhằm loại bỏ những dữ
liệu dư thừa mà vẫn đảm bảo chất lượng. Tiêu chuẩn mã hóa (nén) H.264 là một chuẩn tiên
tiến, nó đã tạo ra sự đột phá, cho phép nén video một cách tốt hơn đồng thời cải thiện được
chất lượng so với các tiêu chuẩn nén trước đó.
Với mong muốn đóng góp thêm nghiên cứu về tiêu chuẩn nén H.264 và ứng dụng
của H.264, người viết đã lựa chọn đề tài “Nghiên cứu tiêu chuẩn nén H.264 và ứng dụng
trong truyền hình có độ phân giải cao (HDTV)”. Luận văn của em gồm 3 chương:
Chương 1: Nghiên cứu về cơ sở lý thuyết của số hóa tín hiệu và nén video số
Chương 2: Nghiên cứu tiêu chuẩn nén H.264/AVC
Chương 3: Ứng dụng tiêu chuẩn nén H.264/AVC trong truyền hình có độ phân giải
cao HDTV

CHƢƠNG 1: NGHIÊN CỨU VỀ CƠ SỞ LÝ THUYẾT CỦA
SỐ HÓA TÍN HIỆU VIDEO VÀ NÉN VIDEO SỐ


3

1.1 Mục đích của nén tín hiệu
Với sự phát triển của khoa học kỹ thuật, ngày nay đã sản xuất được bộ cảm biến màu
có độ phân giải lên đến 16 triệu pixel tương đương với một bức ảnh có độ phân giải
4096x4096 pixels, nhưng thực tế ứng dụng cần độ phân giải cao nhất hiện nay cũng chỉ
dùng lại ở 1920x1080 pixel, do đó để có thể tiết kiệm không gian lưu trữ và băng thông
kênh truyền thì cần nén tín hiệu.

1.2 Quá trính số hóa tín hiệu
Quá trình số hoá tín hiệu tương tự, bao gồm quá trình lọc trước (prefiltering), lấy
mẫu, lượng tử và mã hoá. Quá trình lọc trước nhằm loại bỏ các tần số không cần thiết ở tín
hiệu cũng như nhiễu, bộ lọc này còn gọi là bộ lọc chống nhiễu xuyên kênh Aliasing.

1.3 Tốc độ bít và thông lƣợng kênh truyền tín hiệu số
1.3.1 Tốc độ bit
Là số lượng bit được truyền đi hay lưu trữ trong một đơn vị thời gian.
C = fs * n (bit/s)

1.3.2 Thông lượng kênh truyền tín hiệu số:
Là tốc độ số liệu cực đại có thể truyền được trên kênh truyền có độ rộng băng tần B.
C = B.log2(1 +

S
) (bps)
N

1.4 Quá trình biến đổi tín hiệu màu
Một bức ảnh được chuyển từ RGB sang YUV nhằm giảm dung lượng lưu trữ cũng
như truyền đi, trong quá trình giải mã, trước khi hiển thị ảnh thì nó được biến đổi ngược lại
thành RGB.

1.5 Các tiêu chuẩn lấy mẫu video tín hiệu số
+ Tiêu chuẩn 4:4:4
+ Tiêu chuẩn 4:2:2
+ Tiêu chuẩn 4:2:0
+ Tiêu chuẩn 4:1:1

1.6 Mô hình nén tín hiệu Video


4

Hình 1.1: Sơ đồ khối nén tín hiệu video

1.6.1 Nén tín hiệu Video:
Tín hiệu video có dải phổ nằm trong khoảng 0 -> 6Mhz, do thành phần tần số cao chỉ
xuất hiện ở các đường viền của hình ảnh nên năng lượng phổ rất ít tập trung ở miền tần số
cao mà chủ yếu tập trung ở miền tần số thấp. Điều đó có nghĩa là số lượng bit ở miền tần số
thấp sẽ nhiều hơn ở miền tần số cao. Trong các hệ thống nén, tỉ số nén chính là tham số
quan trọng đánh giá khả năng nén của hệ thống, ta gọi n1, n2 là số lượng bit của tín hiệu
trước và sau khi nén nên ta có công thức như sau:
Tỷ số nén sẽ là Nb =

n1
n2

1.6.2 Lượng tin trung bình
Thông tin được ký hiệu là ai và có xác suất p(ai) thì lượng tin được xác định theo
công thức sau:
I(ai) = log2[

1
] = -log2 p(ai)
p (ai )

Gọi lượng tin trung bình của hình ảnh là H(X) và được tính bằng công thức sau:
N

H(X) =

 p(ai) * log2[
1

N
1
] = -  p(ai) * log2 p(ai)
p (ai )
1

Xác suất phân bố càng nhiều thì lượng tin trung bình entropy càng nhỏ. Entropy đạt
giá trị cực đại đối với phân bố đều, do đó nếu một ký hiệu có xác suất lớn sẽ có số Entropy
nhỏ.

1.7 Phân loại kĩ thuật nén
Nén video được chia thành hai họ lớn: Nén không tổn hao và nén tổn hao.
+ Nén không tổn hao là quy trình biểu diễn các ký hiệu trong dòng bit nguồn thành dòng các
từ mã sao cho ảnh được khôi phục hoàn toàn giống ảnh gốc, các thuật toán chỉ phụ thuộc
vào cách thống kê nội dung dữ liệu và thường dựa trên việc thay thế một nhóm các ký tự
trùng lặp bởi một nhóm các ký tự đặc biệt khác ngắn hơn mà không quan tâm đến ý nghĩa

5

của dòng bit dữ liệu, nên đòi hỏi phải có thiết bị lưu trữ và đường truyền lớn hơn.
+ Nén có tổn hao: là ảnh được khôi phục không hoàn toàn giống ảnh gốc, dạng nén này
thích hợp cho việc lưu trữ và truyền ảnh tĩnh, ảnh video qua một mạng có băng thông hạn
chế. Các dạng nén này thường có hệ số nén cao hơn từ 2:1 đến 100:1.

1.8 Quá trình biến đổi
Một số phép biến đổi phổ biến hiện nay như:

1.8.1 Điều xung mã vi sai DPCM
Các phương pháp nén dùng DPCM dựa trên nguyên tắc phát hiện sự giống nhau và
khác nhau giữa các điểm ảnh gần nhau để loại bỏ các thông tin dư thừa. Trong DPCM chỉ
có phần khác nhau giữa mẫu-mẫu được truyền đi, sự khác nhau này được cộng vào giá trị
mẫu đã giải mã hiện hành ở phía giải mã để tạo ra giá trị mẫu phục hồi.

1.8.2 Mã hóa biến đổi
Nhằm biến đổi các hệ số trong miền thời gian (video số), không gian 2D (bức ảnh
tĩnh) thành các hệ số trong miền tần số. Các hệ số này ít tương quan hơn có phổ năng lượng
tập trung hơn, thuận tiện cho việc loại bỏ thông tin dư thừa.
- Biến đổi cosin rời rạc DCT

- Biến đổi Hadamard
1.9 Quá trình lƣợng tử
Sau khi thực hiện biến đối DCT, các hệ số sẽ được lượng tử hoá dựa trên một bảng
lượng tử Q(u,v) với 0≤u, v≤ n-1, n là kích thước khối. Có 2 loại lượng tử hóa chủ yếu:

1.9.1 Lượng tử vô hướng
Lượng tử từng giá trị một cách độc lập hay nói cách khác là ánh xạ một mẫu của tín
hiệu ngõ vào tạo thành một hệ số lượng tử ở ngõ ra. Đây là một quá trình tổn hao vì khi giải

lượng tử, không thể xác định chính xác giá trị gốc từ số nguyên đã được làm tròn.

1.9.2 Lượng tử vector
Là một quá trình biểu diễn một tập vector (mỗi vector gồm nhiều giá trị) bằng một
tập các số hữu hạn các ký hiệu ở ngõ ra, bảng mã ánh xạ sẽ có các giá trị xấp xỉ với giá trị
gốc

1.10 Quá trình mã hóa
Bộ mã hóa có chức năng loại bỏ độ dư thừa trong các ký tự ở ngõ ra lượng tử hóa và
ánh xạ các ký tự này thành các từ mã tạo thành dòng bit ở ngõ ra bằng các loại mã hóa như:


6

mã hóa dự đoán, mã hóa VLC, mã hóa số học nhị phân, mã hóa theo hình dạng…

Mã hóa độ dài thay đổi: Kỹ thuật mã hóa độ dài thay đổi VLC dựa trên xác suất
các giá trị biên độ giống nhau trong một ảnh để lựa chọn các từ mã để mã hoá. Các loại mã
hóa VLC cơ bản như: mã hóa Huffman, mã hoá RLC, mã hóa ExpGolomb…

1.11 Tiêu chuẩn đánh giá chất lƣợng ảnh nén
Để đánh giá chất lượng của bức ảnh (hay khung ảnh video) ở đầu ra của bộ mã hoá,
người ta thường sử dụng các tham số truyền thống sau để đánh giá:
+ Sai số bình phương trung bình
+ Tỉ số tín hiệu trên nhiễu đỉnh
+ Sai số tuyệt đối trung bình
+ Tổng của các sai số tuyệt đối

1.12 Kết luận chƣơng 1
Chương 1 đã phân tích các cơ sở lý thuyết về kĩ thuật nén tín hiệu, số hóa tín hiệu,

quá trình biến đổi tín hiệu màu, phân loại các nguyên lý nén, các kỹ thuật được sử dụng
trong nén Video, các phép biến đổi và các kỹ thuật mã hóa, … Để hiểu rõ hơn về các công
nghệ nén tín hiệu video và quá trình phát triển của các chuẩn nén qua các thời kì, Chương 2
sẽ trình bày khái quát về các chuẩn nén MPEG nói chung và đi sâu chi tiết về chuẩn nén
H.264/AVC.

CHƢƠNG 2: NGHIÊN CỨU TIÊU CHUẨN NÉN H.264/AVC
2.1 Tổng quan về các chuẩn video
Hiện nay trên thế giới có hai tổ chức chịu trách nhiệm chính trong việc đưa ra các
chuẩn về nén và giải nén video đó là ITU và ISO.
- Tổ chức ITU – International Telecommunications Union chuyên tập trung vào các
ứng dụng truyền thông với dòng video chuẩn H.26x, với dung lượng lưu trữ nhỏ và hiệu quả


7

cao trong việc truyền tải trên mạng. Dòng H.26x bao gồm các chuẩn H.261, H.262, H.263,
H.264[15].
- Tổ chức ISO – International Standards Organization đưa ra dòng MPEG chủ yếu
tập trung phát triển các ứng dụng đa người dùng (phim, video,...). Dòng MPEG bao gồm các
chuẩn MPEG-1, MPEG-2, MPEG4.
Hai tổ chức này cùng nhau lập nên nhóm JVT – Joint Video Team để đưa ra chuẩn
H.264 (tổ chức ISO gọi chuẩn này là MPEG-4 Part 10). H.264 được xem là dòng nén video
thế hệ thứ 3

Hình 2.1: Quá trình phát triển các dòng video H.26x và MPEG

2.2 Cấu trúc H.264
2.2.1 Không gian màu YCrCb và kiểu lấy mẫu 4:2:0
Trong H.264/AVC không gian màu YCrCb chia một màu hiển thị thành 3 thành phần

Y, Cr, và Cb. Trong đó, Y được gọi là thành phần luma – đại diện cho độ sáng của hình ảnh.
Cb và Cr là các thành phần chroma - đại diện cho thông tin màu xanh và màu đỏ của hình
ảnh.
Bởi vì mắt người ít nhạy cảm đối với chroma hơn luma, H.264 sử dụng cấu trúc lấy
mẫu: thành phần chroma có số điểm ảnh chỉ bằng ¼ so với số điểm ảnh của thành phần
luma. Đây là kiểu lấy mẫu 4:2:0.

2.2.2 Macroblock
Một ảnh khi xử lý được chia thành nhiều macroblock. Mỗi macroblock ứng với vùng
ảnh gồm 16x16 điểm ảnh trong một ảnh. Macroblock là đơn vị xử lý cơ bản cho dự đoán bù
chuyển động trong một số chuẩn nén video thông dụng như MPEG-1, MPEG-2, MPEG-4,
H.261, H.263 và H.264. Chuẩn H.264 thực hiện lấy mẫu theo định dạng 4:2:0. Vì thế, một


8

macroblock 16x16 điểm ảnh sẽ bao gồm bởi 256 thành phần luma Y, 64 thành phần chroma
màu xanh và 64 thành phần chroma màu đỏ Cr.

2.2.3 Slice
Ảnh khi mã hóa được chia thành một hoặc nhiều slice. Một slice có thể chứa một
hoặc nhiều macroblock.
Có 5 loại slice và một ảnh có thể chứa nhiều loại slice khác nhau. Các ảnh được mã
hóa của profile cơ bản chứa các slice loại P và I, các ảnh được mã hóa của profile chính và
profile mở rộng có thể chứa tập các slice kiểu I, P, B, SI và SP.
Bảng 2.1: Các loại slice mã hóa trong H.264
Loại Slice
I (Intra)

Mô tả

Chứa các macroblock I (mỗi macroblock

Profile hỗ trợ
Tất cả

được dự đoán từ các dữ liệu đã được mã hóa
trong cùng slice).
P (Predicted)

Chứa các macroblock P (mỗi macroblock

Tất cả

hoặc phần chia macroblock được dự đoán từ
danh sách ảnh tham chiếu list 0 và /hoặc từ
các macroblock I).
B (Bi-predictive )

Chứa các macroblock B (mỗi macroblock

Profile chính

hoặc phần chia macroblock được dự đoán từ

và mở rộng

danh sách ảnh tham chiếu list 0 và/hoặc list 1
và/hoặc các maroblock I).
SP (Switching P)

Chứa các macroblock kiểu I và/hoặc P, cung

Profile mở

cấp khả năng chuyển đổi dễ dàng giữa những

rộng

luồng bit được mã hóa.
SI (Switching I)

Chứa các macroblock SI (loại maroblock đặc

Profile mở

biệt trong mã hóa Intra), cung cấp khả năng

rộng

chuyển đổi dễ dàng giữa những luồng bit
được mã hóa.

2.2.4 Profile
Chuẩn H.264 bao gồm 3 profile. Mỗi profile hỗ trợ một tập các chức năng và công cụ
mã hóa xác định cho bộ nén và bộ giải nén nhằm để tạo ra luồng bit nén ứng với profile đó.
• Profile cơ bản (Baseline Profile): Hỗ trợ mã hóa Inter và mã hóa Intra (dùng các


9

slice I và slice P), nén entropy sử dụng thuật toán mã hóa chiều dài thay đổi ứng ngữ cảnh
CAVLC. Các ứng dụng của profile này là trong điện thoại video, hội nghị trực tuyến và các
hệ thống truyền thông không dây.
• Profile chính (Main Profile): Ngoài các slice I, P được mã hóa, profile này còn mã
hóa video dùng các slice B. Mã hóa entropy dùng thuật toán mã hóa số học ứng ngữ cảnh
(CABAC). Profile chính được ứng dụng cho các hệ thống broadcast như truyền hình kỹ
thuật số, các hệ thống lưu trữ dữ liệu.
• Profile mở rộng (Extended Profile): Ngoài các kỹ thuật sử dụng trong profile cơ bản
và một phần của profile chính, profile mở rộng còn sử dụng thêm các slice SI và SP trong
mã hóa ảnh.

2.3 Qui trình nén và giải nén của H.264
2.3.1 Quy trình nén
Một Frame Fn được chia thành các marcroblock. Với mỗi block trong một
macroblock được đưa vào quá trình dự đoán Inter hoặc Intra và kết quả ra là một block dự
đoán P. Trong quá trình dự đoán Intra, P được tính từ slice hiện tại đã được mã hóa, giải mã
và tái xây dựng. Còn trong quá trình dự đoán Inter thì P được tính từ dự đoán sự bù chuyển
động của một hoặc hai ảnh được chọn từ những ảnh tham chiếu trong list 0 hoặc list 1.
Block dự đoán P được trừ với block hiện tại để cho ra block Dn chỉ sự khác nhau giữa hai
block. Sau đó, block Dn được biến đổi T (thường là DCT) và rồi lượng tử hóa Q kết quả cho
ra X.

Hình 2.2: Quá trình nén H.264/AVC

Kết quả của quá trình tái cấu trúc và mã hóa entropy X, cùng với những thông tin cần


10

cho quá trình giải mã mỗi block như tham số lượng tử , thông tin vector chuyển động, …

được chuyển thành luồng dữ liệu NAL cho việc truyền tải hoặc lưu trữ.
Song song với quá trình tái cấu trúc và mã hóa entropy X, thì những hệ số X được
lượng tử hóa ngược Q-1 và biến đổi ngược T-1 rồi cho ra block D‟n. Block dự đoán P được
cộng với D‟n để tạo ra block tái cấu trúc uF‟n. Một bộ lọc được áp dụng lên block uF‟n để
làm giảm nhiễu và được kết quả F‟n.

2.3.1.1 Dự đoán
2.3.1.1.1 Dự đoán Inter
Dự đoán Inter hay dự đoán bù chuyển động (Motion Compensation Prediction) là
dạng dự đoán được sử dụng thông dụng trong H.264. Dự đoán Inter lợi dụng thực tế rằng dữ
liệu các điểm ảnh của ảnh hiện tại cần được mã hóa có tính tương đồng cao với dữ liệu của
các ảnh đã được mã hóa trước đó.
Dự đoán Inter bao gồm 3 quy trình chính: quản lý danh sách ảnh tham chiếu, tính
toán các vector chuyển động và nội suy các giá trị sub-sample.
Quản lý danh sách ảnh tham chiếu
Mỗi bộ nén và bộ giải nén quản lý danh sách gồm các ảnh tham chiếu nhằm phục vụ
cho dự đoán bù chuyển động tại các macroblock được mã hóa Inter trong các slice P. Danh
sách List 0 chứa các ảnh đã được giải nén, các ảnh này có thể trước hoặc sau ảnh hiện tại
theo thứ tự hiển thị. Có hai loại ảnh khác nhau được lưu trong danh sách ảnh tham chiếu bao
gồm:
• Ảnh ngắn hạn (shortterm picture): ảnh vừa được thực hiện quá trình nén và tái xây
dựng trong bộ giải nén. Ảnh được xác định bởi số khung ảnh.
• Ảnh dài hạn (longterm picture): ảnh được lưu lâu hơn trong bộ nhớ ảnh tham
chiếu. Ảnh dài hạn được lưu trong danh sách các ảnh tham chiếu cho đến khi được thay thế
hoặc loại bỏ. Ảnh được xác định bởi giá trị longtermpicnum.
Vector chuyển động
Mỗi maroblock partition hoặc sub-macroblock partition của một macroblock mã hóa
Inter được dự đoán từ vùng ảnh có cùng kích thước trong ảnh tham chiếu. Vector chuyển
động thể hiện sự dịch chuyển giữa hai vùng ảnh, hiện tại và tham chiếu, có vị trí các tọa độ
bằng 1/4 khoảng cách hai pixel ứng với thành phần luma và bằng 1/8 ứng với các thành

phần chroma (Cr và Cb). Tuy nhiên, các điểm ảnh tại các vị trí này không tồn tại trong ảnh
tham chiếu nên cần phải tính bằng phép nội suy từ các điểm ảnh lân cận đã được mã hóa


11

trong ảnh tham chiếu.
Phép nội suy các vị trí sub-sample trong ảnh tham chiếu

Hình 2.3: Nội suy các điểm ảnh tại các vị trí half-pixel trong ảnh tham chiếu[17]

Các điểm ảnh half-pixel (điểm ảnh giữa 2 điểm ảnh có vị trí nguyên trong ảnh tham
chiếu) sẽ được nội suy trước. Mỗi điểm ảnh half-pixel nằm liền kề với 2 điểm ảnh có vị trí
nguyên (ví dụ b, h, m, s trong hình 2.3 sẽ được nội suy từ các điểm ảnh vị trí nguyên này
bằng cách sử dụng bộ lọc FIR gồm 6 hệ số (Finite Impulse Response) với giá trị các hệ số là
(1/32,−5/32, 5/8, 5/8,−5/32, 1/32).
Chẳng hạn, half-pixel b được tính từ 6 giá trị theo chiều ngang ứng với 6 pixel E, F,
G, H, I, J theo công thức sau:
b = round((E − 5F + 20G + 20H − 5I + J) /32)
Tương tự, h được nội suy từ các điểm ảnh A, C, G, M, R, T. Khi tất cả các điểm ảnh
half-pixel kề với các điểm ảnh có vị trí nguyên đã được tính hết, vị trí half-pixel còn lại
được tính bằng cách nội suy từ 6 vị trí halfpixel đã được tính theo chiều ngang hoặc chiều
thẳng đứng so với vị trí half-pixel còn lại này.

2.3.1.1.2 Dự đoán Intra
Trong quá trình nén các ảnh, dự báo Inter không phải lúc nào cũng được sử dụng.
Đặc biệt, đối với các cảnh chuyển trong một đoạn phim, khi ảnh đầu tiên của cảnh mới
không có hoặc có rất ít độ tương đồng so với các ảnh truớc đó. Lúc đó, dự đoán Intra cho
ảnh này sẽ được bộ nén sử dụng.

12

Trong dự đoán Intra, block dự doán P được tạo thành dựa trên các block đã được mã
hóa trước đó trong cùng 1 ảnh. Block khác biệt có được bằng cách trừ block hiện tại cho
block dự đoán P. Block khác biệt sẽ thực hiện quá trình biến đổi, lượng tử và nén entropy
(hình 2.4).

Hình 2.4: Mô hình dự báo Intra

Đối với thành phần luma, block dự đoán P được có thể gồm 4x4 điểm ảnh (Intra 4x4)
hoặc 16x16 điểm ảnh (Intra 16x16). Trong một ảnh, dự đoán Intra 4x4 được dùng cho các
vùng ảnh có nhiều chi tiết thay đổi, còn Intra 16x16 dùng cho các vùng ảnh có tính tương
đồng cao.

2.3.1.2 Biến đổi và lượng tử hóa
Quá trình biến đổi DCT được thực hiện với từng block trong macroblock và thu được
một tập các hệ số biến đổi. Các hệ số này sẽ được lượng tử hóa bằng nhiều phương pháp
khác nhau, chẳng hạn như mỗi hệ số sẽ được chia bởi một giá trị nguyên, … Quá trình
lượng tử sẽ làm giảm độ chính xác của các hệ số biến đổi với các mức độ khác nhau. Nếu
giá trị lượng tử cao thì cũng đồng nghĩa với việc xuất hiện nhiều hệ số biến đổi có giá trị 0.
Điều này sẽ làm tăng hiệu suất nén ảnh nhưng bù lại chất lượng ảnh sau khi được giải nén sẽ
giảm và ngược lại. Thông thường sau quá trình lượng tử, hầu hết các hệ số có giá trị là 0,
một vài hệ số khác 0.

Biến đổi DCT và lượng tử vô hướng
Biến đổi này áp dụng cho block X gồm NxN điểm ảnh (thông thường là phần dữ liệu
khác biệt sau quá trình dự đoán). Sau quá trình biến đổi sẽ tạo ra block Y gồm NxN các hệ
số biến đổi. Quá trình biến đổi xuôi FDCT và biến đổi DCT ngược (Inverse DCT) có thể
được biểu diễn dựa theo ma trận biến đổi A như sau.

• Biến đổi xuôi FDCT (Forward DCT) của block gồm NxN điểm ảnh như sau:


13

Y = AXAT
• Biến đổi DCT ngược (Inverse DCT):

X = ATYA

Lượng tử hóa: là quá trình biến đổi một tập các giá trị của tín hiệu X thành tập các
giá trị của tín hiệu Y thay thế cho X sao cho số bit cần dùng để biểu diễn cho Y ít hơn X. Có
2 loại lượng tử: lượng tử vô hướng và lượng tử vector.

2.3.1.3 Tái sắp xếp
Trong bộ nén, mỗi block 4x4 của các hệ số biến đổi được lượng tử sẽ được ánh xạ
thành một mảng gồm 16 phần tử theo thứ tự zig-zag.

2.3.1.4 Mã hóa luồng bit nén hay mã hóa Entropy
Trong quá trình nén video, một số giá trị phải được mã hóa để tạo thành luồng bit
nén để lưu trữ hoặc truyền dẫn nhằm phục vụ cho bộ giải nén.
Có 3 loại mã hóa entropy được sử dụng trong H.264 đó là mã hóa Exp-Golomb, mã
hóa CAVLC, và mã hóa CABAC.

Mã hóa Entropy Exp-Golomb: Mã hóa Exp-Golomb được dùng để nén hầu như
các thành phần dữ liệu của luồng video cần mã hóa ngoại trừ phần dữ liệu của block khác
biệt.

Mã hóa chiều dài thay đổi ứng ngữ cảnh CAVLC
CAVLC (Context-based Adaptive Variable Length Coding): mã hóa chiều dài thay

đổi ứng ngữ cảnh. Đây là một dạng mã hóa entropy mà bảng từ mã (codeword table) áp
dụng cho block hiện tại cần mã hóa sẽ có chiều dài thay đổi dựa vào các phần dữ liệu đã
được mã hóa trước đó (các block lân cận đã được mã hóa). CAVLC là phương pháp mã hóa
entropy của profile cơ bản của H.264. Nó được dùng để mã hóa các block khác biệt 4x4
hoặc 2x2 gồm các hệ số đã lượng tử sau khi block được tái sắp xếp.

Mã hóa nhị phân số học ứng ngữ cảnh CABAC
CABAC (Context-based Adaptive Binary Arithmetic Coding): mã hóa nhị phân số
học ứng ngữ cảnh. Giống như CAVLC, CABAC sẽ mã hóa phần dữ liệu hiện tại dựa trên
phần dữ liệu trước đó đã được mã hóa trong các block lân cận. CABAC đạt được tỉ lệ nén
tốt dựa vào việc lựa chọn mô hình thích hợp cho mỗi dữ liệu cần mã hóa theo ngữ cảnh của
nó và sự ước lượng hợp lý dựa trên các thống kê cục bộ và dùng mã hóa số học (arithmetic
coding) thay cho mã hóa chiều dài thay đổi (variable-length coding) như trong CAVLC.
CABAC dùng mã hóa số học có nghĩa là chỉ có 2 giá trị nhị phân (0 và 1) được mã hóa. Nếu
một giá trị không phải là nhị phân (chẳng hạn các hệ số biến đổi, các vector chuyển động)


14

thì sẽ được „nhị phân hóa‟ để chuyển thành dạng nhị phân trước khi dùng mã hóa số học.
Mã hóa CABAC được dùng trong profile chính.

2.3.1.5 Lọc tách khối
Lọc được thực hiện với mỗi macroblock sau khi được giải nén để làm mờ đi những
cạnh giữa các block và cung cấp khả năng hiển thị hình ảnh sau khi giải nén tốt hơn. Đây là
một cải tiến của H.264 so với các chuẩn nén video trước.
Tại bộ nén, lọc tách khối được thực hiện cho các macroblock trước quá trình lưu trữ
macroblock đó làm tham chiếu cho các dự đoán sau này. Các maroblock sau khi lọc có thể
được sử dụng cho việc dự doán bù chuyển động cho các ảnh tương lai. Tại bộ giải nén, lọc
được thực hiện trước khi macroblock được tái xây dựng và hiển thị.

Hình 2.5: Thứ tự lọc các cạnh của thành phần luma và chroma trong 1 macroblock

2.3.2 Quy trình giải nén

Hình 2.6: Quy trình giải nén video của chuẩn H.264/AVC


15

Bộ giải nén nhận luồng bit nén được truyền dẫn bởi bộ nén, thực hiện giải nén
entropy và tái sắp xếp các thành phần dữ liệu để tạo tập các hệ số biến đổi đã lượng tử X.
Sau đó, tập hệ số X này sẽ được lượng tử ngược và biến đổi ngược để tạo block khác biệt
D‟n.
Bộ giải nén dùng các thông tin có được từ việc giải nén luồng bit để tạo một block dự
đoán P bằng một trong hai phương pháp dự đoán (Inter hoặc Intra), block này sẽ giống với
block dự đoán được tạo ra trong bộ nén. Block P sẽ cộng với block khác biệt D‟n để tạo
thành block uF‟n. Block uF‟n sẽ được lọc tách khối để tạo thành block F‟n đã lọc để có thể
được dùng cho việc hiển thị.

2.3.2.1 Giải mã luồng bit nén
Bộ giải nén sẽ nhận luồng bit nén H.264, tiến hành giải nén các thành phần dữ liệu,
tái tạo lại các thông tin đã được nén bởi bộ nén như các hệ số biến đổi được lượng tử, thông
tin dự đoán,... Sau đó thông tin này được được dùng để thực hiện lại quá trình biến đổi và
lượng tử ngược nhằm tái xây dựng lại chuỗi gồm các ảnh video.

2.3.2.2 Rescaling và biến đổi ngược
Các hệ số biến đổi đã lượng tử sẽ được re-scaled. (mỗi hệ số được nhân với một giá
trị nguyên để phục hồi lại giá trị ban đầu của nó).

2.3.2.3 Tái xây dựng
Với mỗi macroblock, bộ giải nén tạo một block P giống với block được tạo bởi bộ
nén. Bộ giải nén sẽ cộng block này với phần block khác biệt được tạo thành trong quá trình
giải nén để tái xây dựng block. Sau đó, các block này được lọc và có thể được dùng để hiển
thị như một phần của ảnh video.

2.4 Những ƣu điểm của chuẩn nén H.264 so với các chuẩn trƣớc đó.
• Ƣu điểm của nén không gian:
Chuẩn nén H.264 có hai cải tiến mới trong lĩnh vực nén không gian. Trước hết, bộ
lập mã này có thể tiến hành nén không gian tại các macroblock 16x16 điểm ảnh thay vì các
block 8x8 như trước đây. Điều này giúp tăng cường đáng kể khả năng nén không gian đối
với các hình ảnh có chứa nhiều khoảng lớn các điểm ảnh giống nhau.
Thứ hai là thao tác nén được tiến hành trong miền không gian trước khi công đoạn
DCT diễn ra. Chuẩn nén H.264 so sánh macroblock hiện thời với các macroblock kế bên
trong cùng một khung, tính toán độ chênh lệch, và sau đó sẽ chỉ gởi đoạn chênh lệch tới
DCT. Điều này giúp cải thiện khả năng nén ảnh chi tiết.


16

• Ƣu điểm của nén thời gian:
Điểm cải tiến lớn nhất ở H2.64 là chế độ mã hoá giữa. Những phương pháp tiên tiến
ở chế độ này khiến cho nén thời gian đạt đến một cấp độ cao hơn nhiều, cùng với chất lượng
chuyển động tốt hơn so với các chuẩn MPEG trước đây.
• Kích cỡ khối:
Ở chế độ giữa khối, MPEG-2 chỉ hỗ trợ các macroblock 16x16 điểm ảnh, không đủ
độ phân giải để mã hoá chính xác các chuyển động phức tạp hoặc phi tuyến tính, ví dụ như
phóng hay to thu nhỏ. Ngược lại, H.264 lại tăng cường hiệu chỉnh chuyển động bằng cách
cho phép bộ lập mã biến đổi kích cỡ thành phần chói của mỗi macroblock.
Việc phân chia các macroblock cho phép bộ lập mã xử lý được một vài loại chuyển

động tuỳ theo độ phức tạp của chuyển động đó cũng như nguồn lực về tốc độ bit. Nhìn
chung, kích cỡ phân chia lớn phù hợp với việc xử lý chuyển động tại các khu vực giống
nhau trong ảnh, trong khi đó kích cỡ phân chia nhỏ lại rất có ích khi xử lý chuyển động tại
các chỗ có nhiều chi tiết hơn. Kết quả là chất lượng hình ảnh cao hơn, ít bị vỡ khối hơn.
+ Độ chính xác trong hiệu chỉnh chuyển động
+ Chọn nhiều hình tham chiếu
+ Giải khối tích hợp
• Ƣu điểm về lƣợng tử hóa và biến đổi:
Chấm di động 8x8 DCT cùng với dung sai của lỗi làm tròn chính là phần cốt lõi của
các chuẩn MPEG trước đây. H.264 độc đáo hơn ở chỗ nó sử dụng biến đổi không gian
nguyên (gần giống như DCT) đối với các khối 4x4 điểm ảnh. Kích cỡ nhỏ giúp giảm bớt
hiện tượng “kết khối”, trong khi thông số nguyên tuyệt đối giúp loại bỏ nguy cơ không thích
ứng giữa bộ lập mã và giải mã trong phép biến đổi ngược.
• Ƣu điểm đối với má hóa entropy:
Sau khi tiến hành hiệu chỉnh, biến đổi và lượng tử hoá chuyển động, các bộ lập mã
MPEG trước đây sẽ vạch ra các symbol biểu diễn vector chuyển động và hệ số đã lượng tử
hoá thành các bit thực sự. Ví dụ như chuẩn nén MPEG-2 sử dụng phương pháp mã có chiều
dài biến thiên tĩnh (VLC-Variable-length code) không thể tối ưu hoá trong môi trường video
thời gian thực (trong đó nội dung và các cảnh biến đổi theo thời gian).
Chuẩn nén H.264 sử dụng mã hoá thuật toán nhị phân theo tình huống CABAC
(Context-Adaptive Binary Arithmetic Coding). Hiệu suất mã hoá của CABAC cao hơn hẳn
nhờ khả năng thích nghi với các thay đổi có thể xảy ra trong phân bổ symbol.


17

2.5 Kết luận chƣơng 2
Chương 2 đi vào chi tiết chuẩn mã hóa H.264 như: Cấu trúc bộ codec H.264 (bộ mã
hóa và giải mã hóa), cấu trúc dữ liệu trong H.264, các profile của H.264 và một số kỹ thuật
trong H.264, những ưu điểm của chuẩn nén H.264 so với các chuẩn mã hóa video trước đó.

Chƣơng 3: ỨNG DỤNG TIÊU CHUẨN NÉN H.264/AVC TRONG
TRUYỀN HÌNH CÓ ĐỘ PHÂN GIẢI CAO HDTV
3.1 Các thông số kỹ thuật cơ bản đặc trƣng cho hệ thống
Truyền hình độ phân giải cao HDTV
3.1.1 Khái niệm Truyền hình HDTV
HDTV là viết tắt của chữ High Definition Television (truyền hình có độ nét cao), so
với SDTV độ phân giải cuả màn hình được tạo từ 720x480 hay 768x576 tạo ra trên dưới
400.000 pixel còn HDTV độ phân giải của màn hình được taọ ra từ 1280x720 gần 1 triệu
pixel (Ready HD) hay 1920x1080 hơn 2 triệu pixel (Full HD) vậy độ phân giải của HDTV
gấp từ 2,5 đến 5 lần SDTV. Vì thế HDTV thể hiện hình ảnh chi tiết hơn ro nét hơn. Sự khác
biệt lớn nhất của SDTV và HDTV là độ phân giải.
Hệ thống HDTV quảng bá được xác định với ba thông số chính:
• Kích thƣớc khung được định nghĩa là số lượng pixel ngang x số pixe dọc, ví dụ 1280 x
720 hoặc 1920 x 1080.
• Chức năng quét hệ thống được xác định bằng chữ i cho cách quét xen kẽ hoặc p cho
quét liên tục.
• Tốc độ khung được xác định như số lượng khung/giây.

3.1.2. Kỹ thuật xử lý tín hiệu và các thông số đặc trưng cơ bản
Đối với truyền hìn số độ phân giải tiêu chuẩn (SDTV)
- Số hoá tín hiệu kiểu PCM
- Số bít /mẫu: 8 bít hay 10 bít
- Định dạng mẫu: 4: 2: 2 đối với sản xuất và thường 4: 2: 0 đối với truyền dẫn
(thường áp dụng ).
- Nén tín hiệu: MPEG2
- Ghép kênh kiểu xác xuất thống kê theo thời gian
- Điều chế: 4-PSK , QAM, COFDM tuỳ theo hệ thống truyền hình
- Loại mã sửa sai đường truyền: 3/4; 4/5; 5/6…

18

- Tốc độ bít: đối với sản xuất thường cỡ khoảng 20 Mb/s, đối với truyền dẫn
thường cỡ khoảng 3Mb/s.
Đối với truyền hình số độ phân giải cao (HDTV)
Về cơ bản, khâu xử lý tương tự như đối với hệ thống truyền hình SDTV nhưng khác
ở chỗ kỹ thuật nén có thể sử dụng MPEG2 hay MPEG4, hoặc H.264. Tốc độ bít đương
nhiên sẽ cao hơn, trong truyền dẫn phát sóng có thể lên tới 20 Mb/s, tỷ lệ khuôn hình 16/9.

3.2 Ứng dụng H.264 trong truyền dẫn phát sóng HDTV
Sản phẩm của Truyền hình là các chương trình Truyền hình sau khi đã được hoàn
thành xong các khâu từ tiền kỳ đến hậu kỳ. Một công việc tiếp theo là đưa được các chương
trình này đến các máy thu hình của người xem.
Sử dụng các phương tiện kỹ thuật và áp dụng các cách xử lý tín hiệu hình ảnh và âm
thanh như: Truyền trực tiếp bằng dây dẫn, truyền dưới dạng sóng điện từ dùng các thiết bị
như: Máy phát hình mặt đất, vệ tinh, cáp quang để đưa tín hiệu tới các máy thu phủ sóng
toàn quốc.

3.2.1 Sơ đồ tổng quan truyền dẫn phát sóng của một Đài Truyền hình

Hình 3.1: Các tín hiệu vào và ra của phòng tổng khống

Nhiệm vụ của phòng Tổng khống chế.
Là một phòng điều hành chính trong Trung tâm sản xuất chương trình truyền hình để
từ đây làm nhiệm vụ chuyển mạch, phân đường chọn nguồn tín hiệu vào cũng như phân


19

chia các tín hiệu đi các đài phát hình mặt đất, phát lên vệ tinh hoặc các studio hay phòng
máy.
Các tín hiệu vào và ra của phòng tổng khống chế được mô tả như hình 3.1

3.2.2 Truyền dẫn phát sóng HDTV của kênh Truyền hình Quốc Phòng
3.2.2.1 Chuẩn file phát sóng của kênh
Hiện tại QPVN có thể phát được các chuẩn .mpeg2, .mpeg4, .h264. Và sau khi thử nghiệm
với các chuẩn khác nhau thì cho đến bây giờ chúng tôi đã và đang dùng các file video chuẩn
H.264 có các thông số như sau.
Video
Format: H.264
Field Order: Progressive
TV Standard: PAL
Aspect: Square Pixels (1.0)
Profile: Main
Frame rate: 25 fps
WxH: 1920X1080
Level: 4.1
Bitrate Encoding: CBR (Tốc độ bít không đổi)
Target Bitrate [Mbps]: 20
Audio
Audio Format: AAC
Audio Codec: AAC
Channels: Stereo
Sample Rate: 48000 Hz
Audio Quality: High
Bitrate [kbps]: 320
+ m thanh của file được phát sóng sau khi đã trộn (mix).
Mức thấp nhất khoảng - 20 dB.
Mức cao nhất khoảng - 6 dB.

+ m thanh của file không trộn:
- Kênh 1 (Thuyết minh) khoảng - 6dB.
- Kênh 2 (Tiếng động nền) khoảng - 20 db đến - 15dB (khoảng 70

của kênh 1).


20

3.2.2.2 Sơ đồ tổng quan của Kênh
Nhiệm vụ của phòng phát sóng:
+ Phát 1 chương trình trực tiếp: Các bản tin thời sự, tọa đàm… tại một Studio.
+ Phát chương trình từ những băng thành phẩm: Chuyên đề, phim truyện…
+ Phát trực tiếp các chương trình thu qua vệ tinh: Bóng đá, thời sự chính trị…
+ Phát tường thuật trực tiếp các sự kiện bên ngoài qua hệ thống thu phát truyền hình trực
tiếp bằng xe truyền hình lưu động: Quốc hội họp…
+ Phát thẳng tín hiệu tại trường quay các bản tin thời sự (6h00, 12h, 20h…) và một số bản
tin thông báo đột xuất.
Theo sơ đồ hình 3.3 thì ta lấy Master Control Router 32x32 làm trung tâm, khối bên trái là
nguồn input, khối bên phải là output.
+ Khối H.264: chỉ nhận các file có chuẩn phát sóng là: .mpeg-4, .H.264. Tất cả các định
dạng file khác mà đạo diễn nhận từ phòng tư liệu, các file từ phía các đối tác bên ngoài…
đều phải được convert sang định dạng H.264 trước khi đưa vào phát sóng.
Mặc dù đã thống nhất chuẩn file video phát sóng là H.264 như đã nói ở trên, tuy
nhiên chúng tôi cũng dự phòng một máy tính convert file video sang chuẩn H.264. Mục
đích của việc dự phòng này sẽ có ích trong một số trường hợp sau:
• Có những chương trình đạo diễn nhận từ phòng tư liệu ở định dạng mpg, avi, mov.
• Có những đối tác bên ngoài vì nhiều lý do khác nhau mà không thể đưa file đúng định
dạng theo yêu cầu và vì thời gian phát sóng đã cận kề, việc yêu cầu đối tác xuất file lại với
chuẩn file phù hợp không khả thi vào thời điểm đó thì chúng tôi sẽ dùng máy convert file.

• Và nhiều khi vì một lý do nào đó mà kỹ thuật dựng xuất chương trình không đúng chuẩn
H.264 như quy định (mặc dù vẫn là chuẩn file H.264, có thể một số thông số khác chưa phù
hợp) mà thời gian để kỹ thuật dựng xuất lại là không khả thi vì nhiều lý do thì giải pháp
dùng máy convert file là hợp lý nhất.
Ở đây chúng tôi dùng phần mềm Adobe Premiere (Hình 3.2) là chủ yếu để xuất lại file đó
cho đúng chuẩn phát sóng.


21

Hình 3.2: Phần mềm convert Adobe Premiere Pro CC 2017

Hình 3.3: Sơ đồ truyền dẫn phát sóng của kênh Truyền hình Quốc phòng

Về khối bên trái (nguồn input): tín hiệu từ server phát sóng K2-EDGE main và
backup đi vào ACO (tự động chuyển đổi tín hiệu) rồi đi vào router.
+ Thiết bị đầu AG có các file đệm sóng chuẩn MPEG 4, H.264 dùng cho khi có sự cố về
sóng sẽ chuyển sang nguồn này để phát.


22

+ Frame1,2(1801): dùng để cắm các tín hiệu ngoài vào như: tín hiệu Live, liveU….
+ CG convert : tín hiệu Key, fill : để bắn logo, chữ chạy, POPUP
+ FIBER : dùng cho tín hiệu quang trắng
+ Studio1,2…..n: các tín hiệu từ trường quay vào
+ X50: up/down converter các tín hiệu , Hiện đang dùng cho tín hiệu VTV1 để tiếp sóng
hàng ngày
+ Tín hiệu đồng bộ được lấy từ anten GPS đưa qua TG800 được đưa vào các bộ khuếch đại
(video amplifier) rồi đến từng thiết bị một. Nếu anten GPS bị hỏng thì TG800 sẽ chuyển về

chế độ internal tự phát xung đồng bộ.
Khối bên phải output: tín hiệu main và backup đưa vào Frame1,2(3901) qua 2 con
Frame LOGO HD SD rồi được đưa qua ACO để dự phòng khi 1 trong hai tín hiệu bị mất,
sau đó vào các bộ khuếch đại đưa đến các encoder truyền dẫn đi đến Tổng khống chế
Viettel.

3.2.2.3 Ƣu nhƣợc điểm của việc ứng dụng triển khai chuẩn nén
H.264/AVC cho truyền dẫn phát sóng HDTV của Kênh
H.264/AVC có thể giảm tốc độ bit xuống hơn 50

so với chuẩn MPEG-2. Tốc độ bít

của MPEG-2 là 40 Mbps trong khi tốc độ bít H.264 là 20 Mbps (đối với truyền dẫn phát
sóng của kênh). Với hiệu suất sử dụng băng thông tăng từ 30

đến 131%, số chương trình

mà H.264/AVC mang lại có thể tăng gấp ba so với việc dùng MPEG-2, ví dụ như có thể
phát 21-26 chương trình SDTV hoặc 5-6 chương trình HDTV trên một transponder 36Mhz.
Tỉ lệ nén của H.264 bằng ½ so với nén MPEG-2
Chất lượng nén video của H.264 rõ nét hơn nén video MPEG-2
Chi phí đầu tư mới cho hệ thống truyền dẫn phát sóng HDTV chuẩn H.264 thấp hơn
nhiều so với chi phí đầu tư các chuẩn MPEG-2, AVI… trước đó.
Hệ thống truyền dẫn phát sóng H.264 nhỏ gọn, không cồng kềnh, thao tác dễ dàng,
không phức tạp.
Tuy nhiên, H.264 đòi hỏi một cấp độ phức tạp cao hơn cả về phần cứng và phần
mềm trong cả quá trình mã hóa lẫn giải mã.
Một số kênh, đài truyền hình địa phương muốn tiếp sóng trực tiếp của kênh sẽ rất
khó khăn do hệ thống truyền dẫn, tiếp sóng không đồng bộ.

3.3 Kết luận chƣơng 3
H.264 có tỉ lệ nén rất cao nên nó có một phạm vi ứng dụng rất rộng bao gồm tất cả


23

các hình thức nén video kĩ thuật số từ Internet bit-rate thấp streaming các ứng dụng để phát
sóng HDTV và Điện ảnh kĩ thuật số ứng dụng với gần lossless mã hóa. Chương 3 đã trình
bày ứng của chuẩn nén H.264 trong truyền hình có độ phân giải cao, cụ thể là truyền dẫn
phát sóng chuẩn full HD của kênh Truyền hình Quốc phòng Việt Nam.

KẾT LUẬN VÀ HƢỚNG PHÁT TRIỂN CỦA ĐỀ TÀI
Trong luận văn này tôi đã trình bày chuẩn nén H.264/AVC và ứng dụng của chuẩn
nén H.264 trong truyền hình có độ phân giải cao. Chuẩn nén H.264 đánh dấu một bước
ngoặt trong lĩnh vực nén video, áp dụng các kỹ thuật tiên tiến nhằm mục đích sử dụng băng
thông hiệu quả hơn và đem lại chất lượng ảnh cao hơn. Với các kỹ thuật này, MPEG-4 AVC


24

có thể giảm tốc độ bit xuống hơn 50

so với chuẩn MPEG-2. Tuy nhiên, MPEG-4 AVC

đòi hỏi một cấp độ phức tạp cao hơn trong cả quá trình mã hóa lẫn giải mã.
Chuẩn H.264 có thể làm giảm băng thông cần thiết để truyền video so với các hệ
thống cung cấp dựa trên MPEG hiện có. Video có thể được phân phối với chất lượng cao
hơn hoặc có cùng chất lượng nhưng sử dụng tốc độ bit thấp hơn. Nhờ đó, các hãng truyền
hình có khả năng cung cấp dịch vụ chất lượng cao, mở rộng và khác biệt hơn bao giờ hết
với mức chi phí hợp lý và hiệu quả.

Hướng phát triển của luận văn tôi sẽ nghiên cứu hệ nén, thực nghiệm nén với chuẩn
mã hóa H.265 (HEVC - High Efficiency Video Coding). Đồng thời nghiên cứu thêm các
phương pháp để có thể nén video hiệu quả hơn. Áp dụng các kiến thức nghiên cứu được và
các kết quả thực nghiệm vào thực tế.