Tình yêu trong thần thoại hy lạp (2016)

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI 2
KHOA NGỮ VĂN

ĐỖ THỊ ÁNH NGUYỆT

TÌNH YÊU TRONG THẦN THOẠI
HY LẠP

KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC

Chuyên ngành: Văn học nước ngoài

HÀ NỘI


LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành khóa luận tốt nghiệp với đề tài “Tình yêu trong Thần
thoại Hy Lạp” tôi đã thường xuyên nhận được sự giúp đỡ, tạo điều kiện thuận
lợi và chỉ bảo tận tình của các thầy cô trong khoa Ngữ văn, đặc biệt là các cô
giáo trong tổ Văn học nước ngoài và ThS. Đỗ Thị Thạch - người hướng dẫn
trực tiếp.
Tôi xin bày tỏ sự biết ơn và gửi lời cảm ơn trân trọng nhất tới các
thầy cô!

Hà Nội, ngày tháng 05 năm 2016
Người thực hiện
Đỗ Thị Ánh Nguyệt


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan công trình nghiên cứu này là của riêng tôi dưới sự

hướng dẫn của ThS. Đỗ Thị Thạch. Các kết quả nghiên cứu trong khóa luận
là trung thực và không trùng với kết quả của các tác giả khác. Nếu sai tôi xin
hoàn toàn chịu trách nhiệm.
Hà Nội, ngày tháng năm 2016
Người cam đoan
Đỗ Thị Ánh Nguyệt


LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành khóa luận tốt nghiệp với đề tài “Tình yêu trong Thần
thoại Hy Lạp” tôi đã thường xuyên nhận được sự giúp đỡ, tạo điều kiện thuận
lợi và chỉ bảo tận tình của các thầy cô trong khoa Ngữ văn, đặc biệt là các cô
giáo trong tổ Văn học nước ngoài và ThS. Đỗ Thị Thạch - người hướng dẫn
trực tiếp.
Tôi xin bày tỏ sự biết ơn và gửi lời cảm ơn trân trọng nhất tới các thầy
cô!
Hà Nội, ngày tháng năm 2016
Người thực hiện
Đỗ Thị Ánh Nguyệt


MỤC LỤC
MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 1
1.Lý do chọn đề tài ............................................................................................ 1
2. Lịch sử vấn đề ............................................................................................... 2
3. Mục đích của khóa luận ................................................................................ 4
4. Nhiệm vụ nghiên cứu .................................................................................... 4
5. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ................................................................. 4
6. Phương pháp nghiên cứu............................................................................... 7
7. Bố cục của khóa luận .................................................................................... 7

NỘI DUNG ....................................................................................................... 8
CHƯƠNG 1: THẦN TÌNH YÊU CỦA NGƯỜI HY LẠP CỔ ĐẠI VÀ
QUAN NIỆM VỀ TÌNH YÊU .......................................................................... 8
1.1. Thần tình yêu trong thần thoại Hy Lạp ...................................................... 8
1.1.1. Thần tình yêu và sắc đẹp Aphrôđitơ ....................................................... 9
1.1.1.1. Nguồn gốc xuất thân ............................................................................ 9
1.1.1.2. Ngoại hình và tính cách........................................................................ 9
1.1.1.3. Chức năng .......................................................................................... 14
1.1.2. Thần tình yêu Êrôx ................................................................................ 18
1.1.2.1. Nguồn gốc xuất thân .......................................................................... 18
1.1.2.2. Ngoại hình .......................................................................................... 18
1.1.2.3. Chức năng .......................................................................................... 20
1.2. Quan niệm về tình yêu ............................................................................. 22
CHƯƠNG 2: SỨC HẤP DẪN CỦA ĐỀ TÀI TÌNH YÊU TRONG
“THẦN THOẠI HY LẠP” ............................................................................. 29


2.1. Biểu hiện muôn mặt của tình yêu trong “Thần thoại Hy Lạp” ................ 30
2.1.1. Tình yêu chung thủy.............................................................................. 30
2.1.2. Tình yêu đơn phương ............................................................................ 33
2.1.3. Tình yêu dang dở................................................................................... 35
2.1.4. Tình yêu vị kỉ ........................................................................................ 37
2.1.5. Ngoại tình .............................................................................................. 40
2.2. Muôn vàn những cung bậc cảm xúc trong tình yêu ................................. 44
2.2.1. Say đắm ................................................................................................. 44
2.2.2. Hối tiếc .................................................................................................. 46
2.2.3. Ghen tuông ............................................................................................ 48
2.2.4. Thù hận .................................................................................................. 50
KẾT LUẬN ..................................................................................................... 55
TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................................................................

PHỤ LỤC ............................................................................................................


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Trong kho tàng văn hóa Cổ đại, “Thần thoại Hy Lạp” là một đỉnh cao
sáng chói. Ngay từ khi mới xuất hiện, thần thoại không chỉ là nguồn cảm
hứng bất tận cho văn học, thơ ca, hội họa, điêu khắc, kiến trúc mà qua đó còn
nói lên được những phong tục tập quán của người dân Hy Lạp.
Có thể nói “Thần thoại Hy Lạp” không chỉ là di sản văn hóa của nhân
dân Hy Lạp mà từ lâu đã trở thành một giá trị phổ biến và vô cùng quý báu
của gia tài văn hóa nhân loại. Thật hiếm có thần thoại của dân tộc nào lại luôn
tái sinh và luôn có mặt, hiện diện trong đời sống hàng ngày như thần thoại Hy
Lạp. Các nhà nghiên cứu đã từng thấy ở thần thoại Hy Lạp cái nôi của nền
văn minh Châu Âu, thì ngày nay họ càng thấy rõ hơn cái hào quang rực rỡ
đánh thức tiềm năng tri thức và nghệ thuật tiềm ẩn đủ sức giúp con người vén
tấm màn Trung Cổ, bước vào ánh sáng của thời kì Phục Hưng và bước tiếp
vào thế kỉ XXI với những sức mạnh to lớn. Như nhà nghiên cứu Đỗ Văn
Khang khi bàn luận về đời sống thẩm mĩ đã nhận xét: “Những tác phẩm của
nghệ thuật Hy Lạp cho đến nay vẫn phải làm cho ta phải ngạc nhiên về tính
hiện thực, tính hài hòa, nhân tố hoàn chỉnh, tinh thần lạc quan anh hùng và
lòng tôn trọng phẩm chất của con người. Ở đây lần đầu tiên vẻ đẹp toàn diện
của con người trở thành lí tưởng thẩm mĩ trong sáng, thành nguồn cảm hứng
chủ yếu qua văn học nghệ thuật”[8;74].
“Thần thoại Hy Lạp” là một hệ thống các truyện cổ phong phú, đẹp đẽ,
được xếp vào hạng những câu chuyện hay nhất thế giới. Đó là cả một quá
trình chinh phục tự nhiên kéo dài vô cùng chậm chạp từ khi con người xuất
hiện trên trái đất. Trước khi có chữ viết người Hy Lạp sáng tác ra những câu

1

chuyện kì diệu để gửi vào đó những nhận thức về thế giới, kinh nghiệm sống,
ước mơ khát vọng của họ.
Tình yêu là một đề tài không bao giờ vơi cạn cho những nghệ sĩ đa tài
trong mọi lĩnh vực. Trong “Thần thoại Hy Lạp” cũng vậy, tình yêu được thể
hiện một cách sâu sắc với tất cả những cung bậc cảm xúc tinh tế nhất. Những
tình cảm đời thường cũng được người Hy Lạp hết sức quan tâm. “Thần
thoại Hy Lạp” không chỉ là những câu chuyện li kỳ về các vị thần, những
người anh hùng, mà còn là những thiên tình sử về các mối tình lãng mạn, thơ
mộng. Các câu chuyện tình yêu mọi cung bậc cảm xúc đều được người dân
Hy Lạp đề cập tới. Chính điều đó một phần đã tạo nên sức hấp dẫn của đề tài
này
Tìm hiểu về tình yêu trong thần thoại Hy Lạp ta có thể thấy thế giới tâm
hồn hết sức tinh tế và phong phú của người xưa, cảm nhận được những ước
mơ khát vọng về một cuộc sống chan chứa tình yêu, hạnh phúc của người dân
Hy Lạp cổ đại.
2. Lịch sử vấn đề
Văn học Cổ Đại Hy Lạp từ lâu đã trở thành một giá trị văn hóa phi vật
thể của nhân loại. Nó là nguồn cảm hứng không hề vơi cạn của sáng tạo nghệ
thuật. Karx Marx từng nói “Không có cơ sở văn minh Hy Lạp Cổ Đại và đế
quốc La Mã thì không có Châu Âu hiện đại”. Marx đã khẳng định vị trí không
thể thiếu của văn hóa Hy Lạp trong quá trình phát triển của văn minh nhân
loại. Hy Lạp được coi là chiếc nôi của văn minh nhân loại. Đó là nền văn
minh đảo Cret - Misen chấm dứt thời tiền sử chuyển sang thời đại văn minh
của con người.
“Thần thoại Hy Lạp” không còn là một vấn đề, khái niệm mới lạ đối
với các nhà nghiên cứu trên thế giới nói chung và ở Việt Nam nói riêng.
Trong khả năng bao quát những tài liệu nghiên cứu, chúng tôi thấy có một số
2

nhà nghiên cứu ở Việt Nam quan tâm đến “Thần thoại Hy Lạp”. Tuy nhiên
vấn đề tình yêu trong “Thần thoại Hy Lạp” chưa có sự nghiên cứu sâu rộng.
“Thần thoại Hy Lạp” với nội dung nhân văn sâu sắc với nghệ thuật
diễm lệ mãi là công trình“ dệt gấm vóc bằng từ ngữ, xuất hiện từ thời tối cổ,
những sợi tơ muôn màu của nó bay khắp bốn phương, phủ lên trái đất một
tấm thảm từ ngữ đẹp lạ lùng.”[4;26].
Bài viết “Tình yêu của các vị thần trong thần thoại” đã đề cập đến tình
yêu của các vị thần, nhưng chưa đi sâu. Bài viết chủ yếu tìm hiểu những câu
chuyện tình yêu của các vị thần không phải lúc nào cũng lãng mạn. Đó là câu
chuyện tình của vị thần chúa tể Dớt và Hêra, bi kịch tình yêu của chàng
Hêraclex với nàng công chúa Đêdania. Đây là những câu chuyện tình yêu
buồn không có kết quả tốt đẹp.[14;1].
Trong bài viết: “Thần thoại Hy Lạp: Tình yêu vô bờ bến của nàng
Ankextơ” vấn đề về tình yêu cũng đã được nói tới. Đó là sự hi sinh của
Ankextơ, nàng chấp nhận lấy cái chết để chồng được sống. Vì chồng, nàng có
thể làm tất cả cho dù phải đón lấy cái chết. Nhưng Hêraclex đã cứu được nàng
Ankextơ khỏi tay thần Hadex. Cuối cùng Ađmet cũng được sống với người
vợ thân yêu cho đến cuối đời.[13;3].
“Thần thoại Hy Lạp” là thành quả tuyệt vời của văn học thế giới nói
chung và của văn học Hy Lạp nói riêng. Chính vì vậy qua thời gian hấp dẫn
của nó vẫn lan tỏa, thôi thúc say mê lòng người đọc. Đã có nhiều công trình
nghiên cứu khoa học về tình yêu trong thần thoại nhưng chủ yếu ở hình thức
nhỏ lẻ, chưa được nghiên cứu sâu.
Đề tài “Tình yêu trong thần thoại Hy Lạp” là một đề tài khoa học hấp
dẫn, riêng ở Việt Nam cũng có những tư liệu sưu tầm và có ý kiến trao đổi về
vấn đề này song những bài viết về tình yêu trong thần thoại Hy Lạp còn bỏ
ngỏ, chưa được quan tâm.
3

Việc tìm hiểu “Tình yêu trong thần thoại Hy Lạp” người viết khóa luận
hy vọng góp một phần nhỏ của mình trong việc trả lời những câu hỏi còn thắc
mắc, chưa giải đáp và thấy được mơ ước khát vọng cao cả của người Hy Lạp.
3. Mục đích của khóa luận
Nghiên cứu đề tài này người viết mong muốn khám phá sâu hơn thế
giới tình cảm hết sức tinh tế, phong phú của người dân Hy Lạp. Đồng thời
đóng góp một phần nhỏ bé vào việc làm phong phú tư liệu nghiên cứu về
“Thần thoại Hy Lạp”.
4. Nhiệm vụ nghiên cứu
Trong khuôn khổ một khóa luận tốt nghiệp người viết tập trung thực hiện
những nhiệm vụ sau:
- Tập hợp những vấn đề lí luận liên quan đến đề tài.
- Khảo sát, thống kê những câu chuyện tình yêu trong “Thần thoại Hy
Lạp” để vận dụng thể hiện nội dung đề tài.
- Tìm hiểu về hai vị thần tình yêu của người Hy Lạp.
- Tìm hiểu các biểu hiện và các cung bậc tình yêu trong Thần thoại Hy
Lạp.
5. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
5.1. Đối tượng nghiên cứu
Đề tài tập trung nghiên cứu về : “Tình yêu trong thần thoại Hy Lạp”.
5.2. Phạm vi nghiên cứu
5.2.1. Giới thuyết về khái niệm tình yêu
“Tình yêu là thứ tình cảm nồng nhiệt, làm cho gắn bó mật thiết và có
trách nhiệm với người, với vật như tình yêu đồng bào đồng chí, tình cảm yêu
đương giữa nam và nữ như tình yêu son sắt, thủy chung”.[10;1030].
Như vậy khái niệm về tình yêu ta có thể hiểu theo hai cách. Theo nghĩa
rộng đó là tình cảm nồng nhiệt, là cho gắn bó mật thiết trách nhiệm với người
4

với vật. Đó có thể là tình yêu đồng bào, đồng chí, tình yêu quê hương đất
nước, tình đồng loại...là tình yêu thương, thông cảm giữa hai người với nhau.
Họ thông cảm, giúp đỡ nhau về hoàn cảnh, kinh tế gia đình, rủi ro do thiên tai,
không phân biệt về ngôn ngữ, quốc gia, dân tộc. Người xưa có câu “người với
người sống để yêu nhau” thì tình yêu trong câu này được hiểu đó là tình cảm
con người nói chung trong đó tình cảm cụ thể như tình mẫu tử, tình bằng hữu,
tình thầy trò...
Tình yêu được hiểu theo nghĩa hẹp đó là tình cảm giữa một người nam
với một người nữ. Theo triết học: “Tình yêu là một loại tình cảm giữa người
với người hướng con người đến chân, thiện, mĩ. Bản năng con người nhìn
nhận trong đây là những hành động suy nghĩ có sẵn trong tự nhiên. Trong đó
có việc giao cấu để duy trì nòi giống (giữa hai giống đực và cái)”.[15;14].
Tình yêu thông thường người ta hay dùng chữ “ái tình” đó là: “tình yêu nam
nữ”[10;20]. Đó là tình cảm có sự rung động của hai con tim, mà trong “Thần
thoại Hy Lạp” nhiều khi tình yêu gắn liền với sự đụng chạm xác thịt.
Tình yêu là một khái niệm đa nghĩa trong cách diễn đạt và cách hiểu.
Chủ thể của tình yêu ngoại trừ một số trường hợp được nhân cách hóa, còn lại
đều là con người. Còn chủ thể tác động đến tình yêu thì rất đa dạng, có thể là
bất kì thứ gì từ đơn giản đến phức tạp, từ nhỏ bé đến vĩ đại, từ hữu hình đến
vô hình.Có rất nhiều khái niệm về tình yêu, mỗi quan niệm lại đưa ra những
cách hiểu về tình yêu không giống nhau.
Trong cuốn sách có tựa đề “Tình yêu”, những cảm xúc mãnh liệt ảnh
hưởng đến tình cảm, suy nghĩ, hành động của chúng ta, nhà tâm lí học
Barbara Fredriclson đã đưa ra một định nghĩa mới về tình yêu: “Tình yêu
không như chúng ta vẫn nghĩ - nó không phải là mối quan hệ lâu dài với
những cảm xúc được duy trì bằng cuộc hôn nhân, cũng không phải khao khát
và cảm xúc của tình yêu, tuổi trẻ và đương nhiên tình yêu cũng không phải là
5

máu mủ ruột thịt. Trên thực tế nhà tâm lí học cho rằng, tình yêu là khoảnh
khắc của sự cộng hưởng tích cực”.[16;3]
Tình yêu thường liên quan đến việc chăm sóc cho một người hay một vật
(thuyết chăm sóc về tình yêu), bao gồm cả bản thân mình (từ ngưỡng mộ bản
thân). Ngoài sự khác biệt giữa các văn hóa trong sự hiểu biết về tình yêu,
quan điểm về tình yêu cũng thay đổi rất nhiều theo thời gian.
Một số nhà sử học trong giai đoạn Phục Hưng, Châu Âu hoặc sau thời
Trung Cổ lại có quan niệm hiện đại về tình yêu lãng mạn. Mặc dù sự tồn tại
các cảm xúc lãng mạn được các bài thơ tình Cổ Đại ghi nhận. Tính chất phức
tạp và trừu tượng về tình yêu ở đó thì tình yêu vượt lên mọi cảm xúc khác
“Tình yêu sẽ chiến thắng tất cả” của Virgil đến “Tất cả thứ bạn cần là tình
yêu” của Beatles. Thánh Thomas Aquinas, sau Aristotle, định nghĩa về tình
yêu là “Tạo ra những điều tốt lành cho người khác”. Nhà sinh học Jeremy
Griffith định nghĩa tình yêu là“Lòng vị tha vô điều kiện”.
Tình yêu không giống như các khái niệm thông thường khác, nó là một
khái niệm đa nghĩa trừu tượng khó nắm bắt, không ai có thể định nghĩa hoặc
đưa ra một khái niệm chính xác về tình yêu. Muốn hiểu được nó con người
cần cảm nhận yêu thương từ chính những cảm xúc bên trong của con tim
mình. Chính vì vậy mỗi người sẽ đưa ra được những khái niệm, những cách
hiểu mới về tình yêu.
Có rất nhiều những khái niệm về tình yêu, nhưng khóa luận sử dụng khái
niệm tình yêu theo nghĩa hẹp đó là tình yêu nam nữ là sự rung động của hai
con tim. Ngoài ra khóa luận còn tìm hiểu thêm về tình cảm vợ chồng, ngoại
tình trong tình yêu.
5.2.2. Tư liệu nghiên cứu
Do phạm vi khóa luận nên người viết chỉ đi sâu nghiên cứu “Tình yêu
trong thần thoại Hy Lạp”. Tình yêu là một thế giới đa dạng phong phú với
6

những tình cảm cung bậc cảm xúc khác nhau. Vì vậy trong quá trình viết
người viết chỉ tìm hiểu những vấn đề liên quan đến tình yêu của con người và
thần linh trong “Thần thoại Hy Lạp” để phục vụ cho đề tài.
Do điều kiện ngoại ngữ còn hạn hẹp người viết không thể khảo sát trực
tiếp các văn bản gốc mà chỉ có thể khảo sát dựa trên bản dịch chủ yếu của
Việt Thanh, Văn Trọng, Vương Đăng – Nhà xuất bản văn hóa thông tin năm
2011.
Người viết cũng sử dụng cách phiên âm cách đọc tên nhân vật theo tài
liệu thần thoại Hy Lạp của Việt Thanh, Văn Trọng, Vương Đăng, để có sự
thống nhất trong cách diễn đạt.
Qua việc khảo sát 102 truyện trong thần thoại Hy Lạp có 44/102 câu
chuyện nói về tình yêu. Vì vậy khóa luận đi sâu vào tìm hiểu 44 truyện này.
6. Phương pháp nghiên cứu
Trong qua trình triển khai đề tài chúng tôi sử dụng các phương pháp
nghiên cứu sau:
- Phương pháp thống kê phân loại
- Phương pháp phân tích, tổng hợp
- Phương pháp hệ thống
- Phương pháp so sánh đối chiếu
7. Bố cục của khóa luận
Ngoài phần mở đầu, phần kết luận, khóa luận gồm 2 chương
CHƯƠNG 1: THẦN TÌNH YÊU VÀ QUAN NIỆM VỀ TÌNH YÊU
CỦA NGƯỜI HY LẠP CỔ ĐẠI.
CHƯƠNG 2: SỨC HẤP DẪN CỦA ĐỀ TÀI TÌNH YÊU TRONG“
THẦN THOẠI HY LẠP”.

7

NỘI DUNG
CHƯƠNG 1: THẦN TÌNH YÊU CỦA NGƯỜI HY LẠP CỔ ĐẠI VÀ
QUAN NIỆM VỀ TÌNH YÊU
1.1. Thần tình yêu trong thần thoại Hy Lạp
Trong “Thần thoại Hy Lạp” mỗi khi có vị thần nào ra đời thì những vị
thần đó đều đảm đương những nhiệm vụ, cai quản một lĩnh vực khác nhau
trong đời sống của con người mà đấng Dớt tối cao đã ban cho họ. Nhờ có các
vị thần, cuộc sống của con người trở nên tốt đẹp, ấm no hơn. Như vị nữ thần
Đêmêtê, vị nữ thần cai quản sự phì nhiêu của đất đai, trông nom việc trồng
trọt mùa màng. Người dân được mùa hay mất mùa đều tùy thuộc vào vị nữ
thần này. Nữ thần Hextia là vị nữ thần Nội trợ và của ngọn lửa trong lò sưởi
gia đình, bảo hộ cho sự quần tụ, ấm cúng của người trong gia đình. Hay thần
Hađex vị thần cai quản thế giới âm phủ, có chiếc mũ tàng hình, mặt mày dữ
tợn, tóc rậm. Hađex cai quản trật tự của thế giới linh hồn, khi con người chết
phải xuống với thế giới của thần Hađex có khi được ban thưởng hoặc bị trừng
phạt thích đáng với những tội lỗi khi sống đã tạo ra. Còn rất nhiều các vị thần
khác như vị nữ thần Athêna vị nữ thần của trí tuệ, chiến thắng, nữ thần
Artêmix nữ thần săn bắn,... Mỗi vị thần đều có công việc riêng.
Không chỉ có các vị thần đảm đương về cuộc sống vật chất mới được
nhắc tới trong thần thoại Hy Lạp. Đời sống tinh thần cũng được người Hy Lạp
hết sức quan tâm bằng việc xây dựng hình tượng vị thần tình yêu làm cuộc
sống của họ đầy đủ sắc màu, với những thăng trầm,bồi hồi nhớ nhung trong
tâm hồn. Họ cảm thấy cuộc sống có ý nghĩa hơn, sống là để yêu thương.

8


1.1.1. Thần tình yêu và sắc đẹp Aphrôđitơ
1.1.1.1. Nguồn gốc xuất thân

Nữ thần Aphrôđitơ, nữ thần tình yêu và Sắc đẹp, nàng chẳng được thần
Dớt ban cho một đặc ân gì, chẳng có vũ khí gì đặc biệt nhưng lại là một vị nữ
thần có sức mạnh phi thường. Cả thế giới Olimpus cho đến thế giới người trần
đoản mệnh đều phải khuất phục trước quyền lực của nàng, phải quỳ gối nộp
mình dưới chân nàng.
Sự ra đời của vị nữ thần xinh đẹp này có nhiều sự tích khác nhau, như
một truyền thuyết kể nàng là con của thần Dớt và tiên nữ Điônê. Nhưng người
Hy Lạp xưa vẫn coi quê hương của Aphrôđitơ ở đảo Síp vì nàng sinh ra ở
vùng biển của đảo Síp. Thần Crônôx trong khi thực hiện mưu đồ lật đổ vua
cha Uranôx đã dùng lưỡi hái chém chết Uranôx. Máu của Uranôx từ trời cao
nhỏ xuống vùng biển Síp hòa tan vào những con sóng bạc đầu. Từ một đám
bọt sóng trong như ngọc, trắng như ngà ấp ủ được tinh khí của trời và biển
giao hòa đã nảy sinh ra nữ thần Aphrôđitơ. Aphrôđitơ ra đời từ một đám bọt
của một con sóng trên mặt biển.
1.1.1.2. Ngoại hình và tính cách
Aphrôđitơ là vị nữ thần xinh đẹp nhất trên đỉnh Olimpus. Vẻ đẹp của nữ
thần không chỉ được người đời ca tụng. Đến các vi thần cũng phải khuất phục
trước nhan sắc của nàng. Cho nên khi được hỏi ai là người xinh đẹp nhất
trong ba vị nữ thần là nữ thần Hêra, nữ thần Athena và nữ thần tình yêu và sắc
đẹp Aphrôđitơ thì Paris hoàng tử thành Troy đã lựa chọn nữ thần Aphrôđitơ là
người xinh đẹp nhất. Mặc dù hai vị nữ thần kia hứa sẽ ban cho chàng quyền
lực và chiến thắng nhưng Aphrôđitơ đã hứa sẽ ban cho chàng tình yêu của
người đẹp nhất trần gian. Paris đã đồng ý và trao quả táo vào tay người xinh
đẹp nhất là nữ thần Aphrôđitơ.

9


Nàng hiện ra trên mặt biển trong nhịp ru lâng lâng của sóng và tiếng ca
dìu dặt của gió biển Nam. Biết diễn tả thế nào cho đúng, cho hết được vẻ đẹp

của Aphrôđitơ, vị nữ thần Sắc đẹp. Chỉ có thể nói là đẹp bao la, lồng lộng của
bầu trời xanh, là ánh sáng trong trẻo, ngời ngời tràn lên những áng mây trắng
muốt đang lững thững êm trôi, là vẻ đẹp mênh mông căng đầy. Tóm lại, đó là
vẻ đẹp bao la, bát ngát, vô tư bình thản của Trời và Biển, vẻ đẹp của tự nhiên
đang sinh thành, đang sống, đang dào dạt sức sống và luôn luôn khao khát
được sống. Người xưa kể, mỗi khi xuống trần nữ thần Aphrôđitơ với dáng
người thanh tao, gương mặt diễm lệ, đầu tóc vàng lượn sóng như một vòng
hoa và là hình ảnh tượng trưng cho sắc đẹp thần tiên và sự trẻ trung bất diệt.
Khi nàng bước đi trong sắc đẹp kiều diễm và bộ áo ngát hương thơm, nữ thần
duyên dáng- Kharitêx đi theo nàng để trải mớ tóc cho vàng của nàng và đội
lên đấu nàng chiếc mũ vàng lấp lánh. Khi Aphrôđitơ từ đám bọt bể hiện lên
tươi tắn, ngời ngời như một đóa hoa xòe nở, sóng và gió dịu hiền đưa nàng tới
hòn đảo Síp. Các vị nữ thần Hora- thần Thời gian luôn luôn đi theo bên nàng
để chăm sóc phục trang và sắc đẹp của nàng. Chim chóc từng đàn bay lượn
trên đầu nàng ríu rít, nô đùa, vờn lướt trước mặt nàng, bên vai nàng. Bướm
dập dờn, tung tăng quẩn quanh theo những bước đi của nàng. Những loài thú
dữ như hổ, báo, gấu sói,... lặng lẽ đến ngồi bên đường đi của nàng như muốn
chiêm ngưỡng sắc đẹp diệu kỳ của một vị nữ thần đẹp có một không hai của
thế giới thần thánh. Sau đó, chúng lặng lẽ bước đi nối gót theo nàng.
Tính cách của Aphrôđitơ rất đặc biệt, là nữ thần tình yêu và sắc đẹp nàng
có nhiều cuộc tình duyên với thần thánh và người trần. Chồng nàng là
Hêphaixtôx, vị thần Thợ rèn chân thọt. Nàng chẳng chung thủy với chồng
mình mà lại đi lăng nhăng với vị thần chiến tranh Arex. Có lần đã bị
Hêphaixtôx chăng lưới sắt chụp xuống bắt quả tang, gây ra một vụ phiền hà
trong thế giới thần linh. Aphrôđitơ có với Arex năm người con, một người
10


con gái là nữ thần Hài hòa - Harmôni và bốn trai là Êrôx, Antêrôx, Đâymôx
và Phôbôx. Và mối tình của nàng với Điônixôx, Hermex, với một người trần

thế Ankhixêx có sắc đẹp sánh tựa thần linh. Aphrôđitơ bay tới “khăn choàng
của nàng sáng hơn ánh lửa, ngực nàng rực rỡ như ánh trăng”. Kết quả của
cuộc tình duyên này là Ênê - vị anh hùng trứ danh của thành Troa, ra đời.
Aphrôđitơ là vị nữ thần của tình yêu say đắm, tình yêu dục vọng thường làm
cho con người mất tỉnh táo đến nỗi khi xảy ra điều tiếng. Đối với người Hy
Lạp xưa kia, Aphrôđitơ là vị nữ thần thể hiện vẻ đẹp nhục cảm của người phụ
nữ. Một vẻ đẹp hấp dẫn nhất trong mọi vẻ đẹp của thế gian. Khác hẳn với vẻ
đẹp “liễu yếu đào tơ”, “yểu điệu thục nữ” mềm mại, thướt tha, ẩn giấu, kín
đáo của phương Đông. Aphrôđitơ là vẻ đẹp phô diễn, biểu hiện sự mềm mại
uyển chuyển của đường nét sự đầy đặn, nở nang, khỏe khoắn, cân đối của
thân hình. Aphrôđitơ là vị nữ thần của thiên hướng tình dục thẩm mĩ của con
người. Mặc dù là vị nữ thần tình yêu, Aphrôđitơ cũng không điểu khiển được
trái tim của mình. Nàng yêu với một tình yêu nồng cháy, sống trong mọi cung
bật cảm xúc của tình yêu. Đọc qua các trang truyện về nữ thần Aphrôđitơ
dường như đó là những mối tình lãng mạn nhất trong “Thần Thoại Hy Lạp”.
Như “Chuyện tình của Aphrôđitơ và chàng Ađônix” là câu chuyện về
tình yêu say đắm. Nữ thần tình yêu và Sắc đẹp Aphrôđitơ, đã nhiều lần khiến
các thần linh, từ thần Dớt cho đến những người trần, đều bị tình yêu và sắc
đẹp làm cho khổ sở. Nhưng chính bản thân nữ thần lại cũng không tránh khỏi
tai họa đó, không chế ngự được quyền lực của mình để đến nỗi mình cũng bị
đau khổ vì tình yêu và sắc đẹp. Nàng yêu Ađônix - Hoàng tử đảo Síp chàng
trai có vẻ bề ngoài đẹp hơn cả thần linh. Vì chàng, nàng đã quên đi tất cả.
Chuyện về gia đình Ađônix cũng khá phức tạp. Cha của Ađônix là
Kinirax - vua đảo Síp. Kinirax sinh được một người con gái vô cùng xinh đẹp
tên gọi là Miara. Vì quá tự hào về sắc đẹp của con gái, ông đã cho rằng con
11


gái mình đẹp hơn cả nữ thần Aphrôđitơ. Nàng đã làm cho Kinirax mất trí đến
nỗi tưởng con gái là vợ mình. Ađônix ra đời từ cuộc loạn luân đó. Nữ thần

Aphrôđitơ động lòng trắc ẩn đón cậu bé về nuôi, nhưng lại nhờ nữ thần
Perxêphôn vợ của thần Hađex nuôi hộ.
Ít lâu sau, Aphrôđitơ xuống xin lại Ađônix nhưng Perxêphôn nhất quyết
không trả. Bởi một lẽ rất đơn giản: Ađônix đẹp quá, đẹp đến nỗi Perxêphôn
đã yêu chàng và muốn sở hữu chàng. Thành ra giữa hai vị nữ thần xảy ra sự
tranh giành, cãi cọ với nhau nhất quyết không chịu nhân nhượng, cuối cùng
phải đưa lên thần Dớt. Thần Dớt quả xứng đáng là bậc phụ vương của các
thần, quyết định: Ađônix luôn phiên ở với mỗi vị nữ thần nửa năm. Aphrôđitơ
yêu Ađônix hơn cả chính bản thân mình. Lúc nào cũng lo sợ chàng gặp nguy
hiểm. Mỗi khi Ađônix đi săn Aphrôđitơ cũng đi theo, nàng quên cả việc gìn
giữ sắc đẹp. Aphrôđitơ luôn cầu khấn các vị thần phù hộ cho Ađônix thoát
khỏi những chuyện không may.
Nhưng mọi sự tính toán, lo xa của nàng vẫn không giúp Ađônix thoát
khỏi tai nạn. Ađônix bị một con lợn rừng với cái đầu rắn như đá bổ vào đùi
sục vào bụng, Ađônix đã về với thế giới của thần Hađex. Aphrôđitơ biết tin
Ađônix chết bủn rủn cả người. Nàng cố nén đau thương, trèo đèo lội suối, len
qua rừng cây với những bụi gai sắc nhọn với bao nhiêu khó nhọc. Cuối cùng
Aphrôđitơ cũng tìm thấy xác chàng trai yêu dấu của mình. Đau đớn thay cho
vị nữ thần, Aphrôđitơ đã khóc than rất nhiều và nàng đã đưa chàng về an táng.
Câu chuyện tình của Aphrôđitơ và chàng trai trần gian Ađônix là một
trong những câu chuyện tình hay nhất của thần thoại Hy Lạp. Nó vừa mang
nét lãng mạn huyền ảo lại vừa chân thực, sâu xa. Nữ thần tình yêu và Sắc đẹp
tưởng chừng phải khống chế nổi tình yêu và sắc đẹp. Nhưng đến cuối cùng
nàng cũng không thoát khỏi bùa chú của thứ tình cảm diệu kì đó. Aphrôđitơ
đã hạnh phúc, lo âu, thấp thỏm và đau khổ... Cung bậc của tình yêu được nữ
12


thần thể hiện một cách sinh động qua những suy tư, cử chỉ, hành động của
nàng.

Còn chàng trai trẻ Ađônix là nguyên nhân cho mọi sự rắc rối. Người ta
nói chàng có vẻ đẹp sánh tựa thần linh, được sinh ra từ sự loạn luân của vua
đảo Síp Kinirax và công chúa xinh đẹp Maria. Chàng là một đứa bé bất hạnh,
có nhà mà không được về, mẹ chết từ khi còn nhỏ và phải lớn lên trong địa
ngục tăm tối. Phải nói chàng là người may mắn vì cùng lúc đó có được tình
yêu của hai nữ thần xinh đẹp.
Tuy yêu thần nhưng Ađônix chẳng thể nào trở thành thần, chẳng có sự
thông minh, nhạy bén. Chàng cũng rất tham lam, ham hố công danh mà
không biết lường sức mình. Ađônix đại diện cho sự nông nổi của tuổi trẻ, dám
nghĩ, dám làm, luôn muốn chinh phục những đỉnh cao mới. Trong câu chuyện
ta thấy Ađônix đại diện cho sắc đẹp, không phải Aphrôđitơ mà chính là
Ađônix. Sức trẻ, tuổi thanh xuân là ước mơ của nhân dân. Họ tạo ra một
người trần có sắc đẹp khiến thần linh cũng phải ghen tỵ. Nhiều triết lí được
gửi gắm qua chàng trai trẻ Ađônix những người đẹp lạ thường sẽ bắt đầu cho
những rắc rối. Dường như đây là điều cấm kị khi họ có vẻ đẹp khác thường và
kết cục của họ thường không mấy tốt đẹp. Mẹ của chàng là một ví dụ, chỉ vì
nàng xinh đẹp, xinh đẹp hơn cả vị nữ thần Aphrôđitơ mà phải chịu bất hạnh,
nàng Perxikhê xinh đẹp cũng vậy. Những vị thần mang sắc thái của con người
đó là thói ghen tỵ. Thần cũng có tình cảm như con người. Nếu như sắc đẹp
của mẹ chàng khiến Aphrôđitơ căm phẫn thì nàng lại chìm đắm trong sắc đẹp
của con trai Maria. Ađônix đã chứng minh cho một quy luật trên đời, đó là
không ai thoát khỏi bể khổ của tình ái kể cả vị nữ thần tình yêu.
Đây là câu chuyện tình yêu hay trong thần thoại, đó là tình yêu say đắm
của một vị thần với một người trần. Tình yêu thì không có sự phân biệt giữa
người trần và thần tiên, tình cảm luôn được coi trọng. Tình cảm mà Aphrôđitơ
13


dành cho Ađônix là một tình yêu say đắm đó là tình cảm thiêng liêng được
người dân Hy Lạp hết sức coi trọng và đề cao.

1.1.1.3. Chức năng
Trước khi gia nhập thế giới Olimpus, Aphrôđitơ là vị nữ thần của sự phì
nhiêu. Những loại quả có hạt tượng trưng cho sự phát triển, sự phong phú như
quả lựu, quả anh đào, quả táo thường được dâng cúng cho Aphrôđitơ. Người
ta đã từng tôn thờ nàng như là một nữ thần biển, người bảo hộ cho sự giao lưu
trên mặt biển được thuận buồm xuôi gió, vạn sự bình an.
Cả thế giới thần thánh và loài người đều phải khuất phục trước quyền lực
của Aphrôđitơ. Vì thần thánh và loài người chẳng thể sống mà không có tình
yêu, chẳng thể sống mà không rung động trước sắc đẹp, nhắm mắt trước cái
đẹp. Hơn nữa chẳng thể yêu cái xấu, cái dị dạng dị hình. Tuy thế cũng có một,
hai vị thần bất tuân theo quyền lực của Aphrôđitơ. Quyền lực của Aphrôđitơ
biểu hiện ở chiếc thắt lưng của nàng. Đây là một chiếc thắt lưng huyền diệu.
Hễ ai thắt nó trong người thì có phép làm cho người mình yêu trở thành người
yêu của mình. Chiếc thắt lưng có thể làm cho người mình yêu vốn kiêu kì
hoặc lạnh nhạt, đã từng làm cho mình đêm năm canh, ngày sáu khắc thao
thức, trằn trọc, tơ tưởng, tương tư thì bỗng chốc trở thành người yêu của mình
đích thực, yêu mình say đắm, đam mê. Nữ thần Aphrôđitơ đã cho chàng Parix
mượn chiếc thắt lưng, nhờ đó Parix đã chinh phục được nàng Hêlen, vợ của
Mênênax ở vương triều Xpart trên đất Hy Lạp. Vì lẽ đó mà người Hy Lạp
phải kéo quân sang thành Troa để giành lại nàng Hêlen. Trong Iliat,
Aphrôđitơ cũng cho Hêra mượn thắt lưng để mê hoặc Dớt, khiến thần xao
lãng cuộc chiến dưới trần thế của người Hy Lạp và người Troa.
Tình yêu là báu vật của nữ thần Aphrôđitơ ban cho cả vũ trụ và thế gian.
Tình yêu là quyền lực của nữ thần Aphrôđitơ điều khiển vũ trụ, thế gian làm
cho vạn vật sinh thành, giao thoa, gắn bó. Chống lại quyền lực của Aphrôđitơ
14


chẳng có mấy ai, ngay cả Dớt cũng không dám hay nói đúng hơn cũng không
muốn chống lại quyền lực của vị nữ thần tình yêu và Sắc đẹp. Một quyền lực

không gây nên những đòn khủng khiếp như cây búa giáng sấm sét của thần
Dớt, hay cây đinh ba tạo ra những trận cuồng phong lay chuyển mặt đất của
thần Pôxêiđôn nhưng ai ai cũng phải khuất phục. Một vài vị thần chống lại thì
thôi cũng được bởi vì đó là thần. Nhưng con người mà chống lại thì quả thật
là một sự xúc phạm, một sự thách thức đối với nữ thần Aphrôđitơ. Bởi nhiệm
vụ chính của nàng là ban phát tình yêu cho mọi người, tất nhiên đi ngược lại
điều đó thì không thể tha thứ. Trong câu chuyện “Nữ thần Aphrôđitơ trừng
phạt Narxix” vì Narxix là kẻ phạm tội khinh thị quyền lực của Aphrôđitơ,
dám khước từ tình yêu mà Aphrôđitơ đã ban phát cho loài người. Chàng là
con của thần sông Kêphidơ và tiên nữ Nimphơ Liriôpê. Trên thế gian này khó
mà tìm được một người con trai nào lại đẹp như Narxix. Nhưng tiếc thay,
Narxix đều khước từ tình cảm của những người con gái khác với thái độ kiêu
kì và lạnh nhạt khiến họ cảm thấy mình bị xúc phạm. Trong những người
thiếu nữ thầm yêu trộm nhớ Narxix có nàng Êkhô. Bữa kia Narxix trong một
cuộc đi săn không may lạc bước vào rừng sâu. Cứ thế, nàng theo đuổi từng
bước đi của Narxix. Khi Narxix phát hiện ra có tiếng chân người theo sau
mình, chàng quay lại nhìn thấy Êkhô, Narxix khó chịu, chàng quay ngoắt đi
không nói một lời nào. Êkhô cảm thấy bị tổn thương đau khổ khi Narxix từ
chối tình cảm của mình. Từ đó nàng không ra ngoài đón ánh nắng mặt trời mà
ở trong hang suốt ngày. Tình yêu có sức mạnh thật lớn, nó có thể làm cho con
người có thêm niềm tin yêu, động lực vào cuộc sống nhưng ngược lại nó cũng
có thể hủy hoại cuộc đời của con người.
Sau đó Narxix vẫn tiếp tục sống kiêu kì và lạnh nhạt, điều đó đã khiến
các thiếu nữ căm ghét chàng. Một thiếu nữ bị cự tuyệt tình yêu một cách thô
bạo khiến lòng tự trọng bị tổn thương sâu sắc đã cầu khấn nữ thần Aphrôđitơ
15


trừng phạt Narxix. Một hình phạt rất nhẹ nhàng nhưng khiến chàng hết sức
đau đớn, thất vọng. Nữ thần Aphrôđitơ đã trừng phạt Narxix cho chàng tự yêu

thích chính bản thân mình, tự chàng say mê chàng, đắm chìm trong một tình
yêu mê muội, mù quáng. Nó khiến tim chàng đau khổ, nuối tiếc như chính các
cô gái đã bị chàng từ trối và nhận lại đó là sự tủi nhục. Cuối cùng Narxix chết,
đầu ngả ra trên lớp cỏ xanh trên bờ suối. Các nàng tiên nữ Nimphơ ngồi bên
xác chàng, khóc than thương tiếc cho chàng mất đi tuổi trẻ trong một mối tình
tuyệt vọng mơ hồ.
Đây là một câu chuyện buồn về một chàng trai có nhan sắc sánh tựa thần
linh. Chàng có tất cả tình yêu mến của mọi người nhưng Narxix đã quá kiêu
kì khước từ mọi tình cảm đó một cách quá đáng. Narxix dám chống lại sự ban
phát của Aphrôđitơ cho loài người, đó là một sự xúc phạm lớn. Qua câu
chuyện ta thấy một triết lý được gợi ra những ai đi ngược với tạo hóa, dám
chống lại số phận, quyền lực của thần linh đều phải chịu hậu quả thích đáng là
cái chết.
Đó là hình phạt khi ai chống lại quyền lực của nữ thần, những ai có trái
tim yêu nồng cháy, say mê thì nữ thần sẽ ban cho người đó một tình yêu đích
thực chân thành như trong câu chuyện “Aphrôđitơ ban tình yêu và hạnh phúc
cho Pigmaliôn”. Chuyện kể rằng ở đảo Síp có một vị vua đồng thời là một
nhà điêu khác đại tài tên gọi là Pigmaliôn. Chàng là một người rất ghét phụ
nữ, tránh hôn nhân và quyết định sống độc thân suốt đời. Mặc dù ghét đàn bà
là thế nhưng lạ thay chàng lại say mê tạc bức tượng một người đàn bà, đúng
hơn, tạc bức tượng một người thiếu nữ. Một thiếu nữ xinh đẹp bằng ngà voi
trắng muốt. Chàng làm việc quên ăn, quên ngủ. Bằng đôi bàn tay khéo léo của
mình Pigmaliôn đã tạo ra một người phụ nữ rất đẹp đẽ. Chàng say sưa ngắm
nghía nó có lúc chàng tưởng rằng đây là con người thật. Một người phụ nữ
bằng da bằng thịt thật gợi cảm. Người thiếu nữ bằng ngà voi cũng khiến trái
16


tim Pigmaliôn đau khổ, buồn tủi trước một tình yêu vô vọng. Khiến trong đầu
chàng diễn ra bao nhiêu lầm tưởng về một người thiếu nữ bằng xương bằng

thịt. Tất cả những gì diễn ra với Pigmaliôn chỉ có duy nhất nữ thần Aphrôđitơ
biết. Thấy Pigmaliôn đau khổ trước một tình yêu vô vọng, nữ thần tình yêu và
Sắc đẹp hết sức xúc động trước tình yêu mãnh liệt, tình yêu nồng cháy trong
tâm hồn người nghệ sĩ chân chính.
Mở đầu câu chuyện có nói Pigmaliôn là một người ghét phụ nữ, không
cần tình yêu. Nhưng đến ngày lễ thần Aphrôđitơ chàng cũng đem lễ vật tới
dâng lên bàn thờ nữ thần. Chàng thì thầm cầu nguyện: “Hỡi nữ thần tình yêu
và Sắc đẹp! Nàng Aphrôđitơ tóc vàng xinh đẹp tuyệt trần! Cầu xin nữ thần
với quyền lực vô biên của mình, hãy ban cho ta một người vợ xinh đẹp, duyên
dáng như người phụ nữ mà ta đã sáng tạo ra, như bức tượng bằng ngà voi
trong bức tường vắng vẻ của ta!”. Trước lời cầu khấn của Pigmaliôn ta thấy
được những suy nghĩ về tình yêu, về người phụ nữ trong con người chàng đã
thay đổi. Giờ chàng lại muốn có được hạnh phúc gia đình cùng người vợ xinh
đẹp: Động lòng trước tấm chân tình của Pigmaliôn nữ thần Aphrôđitơ đã biến
bức tượng bằng ngà voi thàng một người phụ nữ xinh đẹp như Pigmaliôn từng
mong muốn. Pigmaliôn đặt tên cho vợ mình là Galate. Đôi vợ chồng sống với
nhau thật đầm ấm hạnh phúc, ho đã sinh được một người con trai đặt tên là
Paphôx.
Tình yêu thương không bao giờ là quá xa vời chỉ cần chân thành, sống
với tình cảm của mình thì tình yêu đích thực sẽ đến nhanh thôi. Phải chăng đó
là quan niệm về tình yêu mà câu chuyện muốn truyền tải đến bạn đọc. Chúng
ta cần phải giữ gìn, trân trọng những tình cảm thiêng liêng đó. Bởi lẽ tình yêu
là một cái gì đó mà không thể thiếu cho con người và vạn vật.

17


1.1.2. Thần tình yêu Êrôx
1.1.2.1. Nguồn gốc xuất thân
Nguồn gốc xuất thân của vị thần tình yêu Êrôx cũng khá phức tạp. Sự

ra đời của vị thần tình yêu được kể lại qua hai giả thuyết khác nhau. Đầu tiên
Êrôx được kể lại là một vị thần tình yêu ra đời từ chốn hư không, hỗn mang
Khaôx cùng bầu trời Uranôx và mặt đất Gaia. Êrôx là đứa con cuối cùng của
cõi hỗn mang, nhưng lại là vị thần xinh đẹp nhất với sứ mạng làm cho thần
linh, con người, cỏ cây, hoa lá và vạn vật gắn bó với nhau để tạo nên thế gian
và cuộc sống muôn đời bất diệt. Giả thuyết thứ hai cho rằng Êrôx là con trai
của thần Arex với Aphrôđitơ, hay của thần Dớt với Aphrôđitơ, hoặc của
Hermex với Aphrôđitơ... Chuyện thần thoại thì không thể nói một cách chính
xác được. Nhiều người cho rằng thần Êrôx là con trai của vị thần chiến tranh
Arex và Aphrôđitơ. Ta thấy nữ thần tình yêu và Sắc đẹp kết hợp với thần
chiến tranh, kết quả của cuộc tình này đã mang lại một vi thần tình yêu cho
thế gian. Qua đó ta thấy một quan niệm về tình yêu của người Hy Lạp, tình
yêu có được khi ta phải vượt qua những thử thách khó khăn, cũng như chiến
tranh và Sắc đẹp kết hợp với nhau tạo ra vị thần tình yêu Êrôx. Khi ra đời thần
Dớt, vì sự tính toán lo xa đã định giết ngay vị thiên thần nhỏ này. Vì sợ tài
năng bắn cung của cậu bé sẽ làm thế giới thiên đình và loài người sẽ có lúc
phải rối tinh rối mù lên. Aphrôđitơ biết trước ý đồ của thần Dớt. Nàng đã đem
con giấu vào tận một khu rừng già sâu thẳm chưa có một dấu chân người, nhờ
con sư tử cái nuôi hộ. Sự ra đời của thần Êrôx về đằng cha có hơi phức tạp
nhưng mẹ thì đích thực Êrôx là con của vị thần tình yêu và Sắc đẹp
Aphrôđitơ.
1.1.2.2. Ngoại hình
Trí tưởng tượng của người xưa đã hình dung ra vị thần tình yêu Êrôx là
một cậu bé vui vẻ, ranh mãnh, nghịch ngợm, song cũng có lúc tàn nhẫn. Êrôx
18


được miêu tả là vị thần có cánh bằng vàng, thần bay nhanh hơn gió qua các
lục địa để mang tình yêu đến cho con người và vạn vật. Thần tình yêu có đôi
cánh ượng trưng cho sự bay bổng, lãng mạn của tình yêu.

Êrôx được nói đến là một đứa trẻ bởi vì vị thần tượng trưng cho một tình
yêu chân chính, trong sáng, chân thành, không vụ lợi. Tay cậu bé cầm một
chiếc cung bằng bạc nhỏ xíu, vai mang ống tên vàng. Êrôx bắn mũi tên vào
tim người và các thần. Mỗi khi bắn xong, mắt cậu sáng lên. Cậu ngẩng cái
đầu tóc quăn phá lên cười, trong khi các thần cũng như người, sẽ vì những
mũi tên ấy mà đau khổ hay sung sướng. Mũi tên bằng vàng muốn nói đến tình
yêu là một báu vât hiếm có mà thần linh ban phát cho con người. Con người
cần phải biết giữ gìn và quý trọng nó. Mỗi một chi tiết nói về ngoại hình của
thần tình yêu Êrôx thì đó là những quan niệm hết sức giản dị của người Hy
Lạp về tình yêu. Tùy thuộc vào hoàn cảnh lịch sử, con người, địa lí mà ở mỗi
đất nước sẽ hình dung ra những vị thần tình yêu cho riêng mình. Như trong sử
thi Ấn Độ, có vị thần tình yêu là Kama. Giống như vị thân tình yêu trong thần
thoại Hy Lạp cả hai vị thần này đều ban phát tình yêu đến cho mọi người.
Nhưng vị thần tình yêu Kama ở Ấn Độ có những nét riêng cùng với quan
niệm của người Ấn Độ về tình yêu. Mỗi sự vật hay con người đều mang một
ý nghĩa riêng. Kama được miêu tả là một chàng trai tuấn tú, hình ảnh này cho
thấy tình yêu gắn với tuổi trẻ với lòng đam mê nhiệt huyết và rạo rực trong
tình yêu. Kama thường cưỡi một chiếc xe do chim vẹt kéo, chi tiết này có ý
nghĩa dù tình yêu của tuổi trẻ có say đắm, mãnh liệt như thế nào nhưng lí trí
trong tình yêu đóng vai trò hết sức quan trọng. Nó giúp con người tỉnh táo,
suy nghĩ để tình yêu được toàn vẹn hơn. Chiếc cung tên của vị thần tình yêu
Kama rất đặc biệt: cánh làm bằng cây mía uốn cong. Dây cung do đàn ong kết
cánh lại với nhau và mũi tên làm bằng hoa xoài mềm mại. Chi tiết này cho ta
thấy quan niệm tình yêu của người Ấn Độ đó là hương vị ngọt ngào của tình
19