SKKN một số BIỆN PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG các tổ CHUYÊN môn ở TRƯỜNG TIỂU học

0PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO MỎ CÀY NAM
TRƯỜNG TIỂU HỌC THỊ TRẤN MỎ CÀY

SÁNG KIẾN
Đề tài:

MỘT SỐ BIỆN PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ
HOẠT ĐỘNG CÁC TỔ CHUYÊN MÔN Ở
TRƯỜNG TIỂU HỌC

Đề tài thuộc lĩnh vực chuyên môn: Giáo dục Tiểu học
Họ và tên người thực hiện: Nguyễn Thành Uyên
Chức vụ: Phó Hiệu trưởng
Sinh hoạt tổ chuyên môn: Tổ khối 5

Mỏ Cày Nam, tháng 03/2012

1


PHẦN MỞ ĐẦU
I. Bối cảnh của đề tài:
- Năm học 2011 – 2012 được xác định là năm học thực hiện chủ đề “Năm học tiếp
tục thực hiện đổi mới quản lí và nâng cao chất lượng giáo dục”, thực hiện chỉ thị
03-CT/TW về tiếp tục đẩy mạnh việc “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ
Chí Minh”, tiếp tục thực hiện chỉ thị 40/2008/CT-BGD&ĐT và KH số 307/KHBGD&ĐT ngày 22/07/2009 của Bộ trưởng BGD&ĐT về việc phát động và triển khai
phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”,... Cũng như
các trường bạn, Trường Tiểu học Thị trấn Mỏ Cày đã không ngừng phấn đấu nhằm
nâng cao chất lượng giảng dạy trong nhà trường và làm nền tảng được UBND tỉnh
Bến Tre, Sở Giáo dục và Đào tạo Bến Tre công nhận lại Trường đạt chuẩn quốc gia
mức độ 1.

- Muốn đạt được mục tiêu kế hoạch năm học đề ra phải thông qua hoạt động chủ
yếu của nhà trường đó là hoạt động dạy và học. Hoạt động dạy học là hoạt động
chính, nó chiếm nhiều thời gian nhất trong hoạt động chung của nhà trường. Đây là
một quá trình thống nhất không thể tách rời và có tác dụng hỗ trợ lẫn nhau. Điều này
khẳng định vai trò của người giáo viên có ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng giáo dục,
học tập của học sinh .Tuy nhiên sự phát triển toàn diện của HS không chỉ phụ thuộc
vào từng giáo viên mà nó còn phụ thuộc vào tập thể sư phạm đồng đều về mọi mặt .
Một tập thể thống nhất trong nhà trường đó chính là tổ chuyên môn.
- Trong thành tích chung của toàn trường, sự đóng góp của các tổ chuyên môn có
tính quyết định phần lớn để đem lại chất lượng giáo dục của trường. Qua thời gian
được giao phụ trách công tác chuyên môn, bản thân tôi nhận định được một vấn đề
mấu chốt: Tổ chuyên môn có hoạt động tốt sẽ góp phần nâng cao ý thức tập thể, sự
đoàn kết thống nhất sẽ chắc chắn nâng cao hiệu quả hoạt động dạy và học. Tổ chuyên
môn sẽ giúp Ban giám hiệu chỉ đạo các hoạt động sư phạm của một khối lớp trong
nhà trường, giúp giáo viên tập trung vào hoạt động chủ yếu của dạy học là dạy tốt, có

2


như thế mới khắc phục được tình trạng giảm sút chất lượng đồng thời còn góp phần
nâng cao hiệu quả đào tạo.
II. Lí do chọn đề tài:
- Sinh hoạt tổ chuyên môn là một hoạt động được tổ chức thường xuyên với những
hình thức và nội dung khác nhau: các giáo viên cùng tổ hay giáo viên của toàn trường
cùng tham gia học các chuyên đề, thảo luận kế hoạch, nhiệm vụ chuyên môn trong
tuần, trong tháng, dự giờ dạy và rút kinh nghiệm về bài học. Thông qua sinh hoạt tổ
chuyên môn vai trò của người tổ trưởng càng được phát huy, các thành viên trong tổ
được xích lại gần hơn, cùng nhau trao đổi về công tác chuyên môn.
- Qua thực tế công tác tại trường, các tổ chuyên môn nhà trường tuy có nhiều kinh
nghiệm, vẫn thực hiện đúng như hướng dẫn chỉ đạo cấp trên nhưng một số tổ hoạt

động vẫn còn mang nặng tính hình thức, thiếu sự đa dạng về tổ chức và phong phú về
nội dung, chưa tạo một một không khí sôi nổi, tích cực hợp tác. Tổ trưởng chưa phát
huy hết vai trò trách nhiệm của mình trong việc điều động tổ, các thành viên trong tổ
chưa mạnh dạn trao đổi ý kiến dẫn đến chỉ có sự trao đổi một chiều. Chính vì vậy
chưa khuyến khích và lôi cuốn giáo viên vào hoạt động sinh hoạt tổ chuyên môn. Việc
này ảnh hưởng ít nhiều đến chất lượng dạy và học ở nhà trường.
- Với tình hình thực tế và các lí do trên, tôi đã mạnh dạn nghiên cứu đề tài: “Một số
biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động các tổ chuyên môn ở trường Tiểu học”.
III. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu:
- Trong phạm vi nghiên cứu đề tài chỉ tập trung nghiên cứu một số biện pháp chỉ
đạo hoạt động tổ chuyên môn năm học 2011-2012 của Trường Tiểu học Thị trấn Mỏ
Cày được tổng hợp từ việc nghiên cứu, theo dõi, ghi nhận lại hoạt động của các tổ
trưởng tổ chuyên môn và các hoạt động của tổ chuyên môn.
IV. Mục đích nghiên cứu:
- Nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động tổ chuyên môn trong nhà trường góp phần
nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện và làm cơ sở vững chắc cho những năm học
tiếp theo.
3


- Thông qua hoạt động tổ chuyên môn sẽ góp phần bồi dưỡng tay nghề của giáo
viên, phát hiện những nhân tố tích cực đào tạo đội ngũ kế thừa công tác cho nhà
trường.
- Mặt khác giúp người tổ trưởng có kĩ năng tổ chức buổi sinh hoạt chuyên môn linh
hoạt và sáng tạo, người cán bộ quản lí có được kinh nghiệm bổ ích phục vụ cho nhiệm
vụ quản lí chuyên môn của mình.
V. Điểm mới trong kết quả nghiên cứu:
- Kinh nghiệm về quản lý thông qua những hoạt động của các tổ chuyên môn là
những tư liệu mang tính tác nghiệp đối với người quản lý, điều hành nhà trường.
- Kế hoạch hoạt động của tổ chuyên môn, cùng những hoạt động đa dạng của nó sẽ

có tác dụng điều chỉnh kịp thời công tác điều hành, quản lý của bộ phận chuyên môn.
Sinh hoạt chuyên môn được xem là một hình thức tự bồi dưỡng, nâng cao năng lực
của đội ngũ giáo viên tại trường. Về mặt quản lí, sinh hoạt chuyên môn có khả năng
xây dựng nên bầu không khí không chỉ cho học sinh mà cả giáo viên và nhà trường.

4


PHẦN NỘI DUNG
I. Cơ sở lí luận và thực tiễn:
- Theo Điều lệ trường Tiểu học (Ban hành theo Quyết định số 51/2007/QĐGBDĐT ngày 31/08/2007 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo. Tổ chuyên môn
bao gồm giáo viên, viên chức làm công tác thư viện, thiết bị giáo dục. Mỗi tổ có ít
nhất 5 thành viên. Tổ chuyên môn có tổ trưởng, tổ phó.
- Nhiệm vụ của tổ chuyên môn:
+ Xây dựng kế hoạch hoạt động chung của tổ theo tuần, tháng, năm học nhằm
thực hiện chương trình, kế hoạch dạy học và các hoạt động khác;
+ Thực hiện bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ, kiểm tra, đánh giá chất lượng,
hiệu quả giảng dạy, giáo dục và quản lí sử dụng sách, thiết bị của các thành viên trong
tổ theo kế hoạch của nhà trường. Tham gia đánh giá, xếp loại giáo viên theo qui định
Chuẩn nghề nghiệp giáo viên tiểu học và giới thiệu tổ trưởng, tổ phó.
+ Tổ chuyên môn sinh hoạt định kì hai tuần một lần.
(Theo qui định tại Điều 15: Tổ chuyên môn)
- Các tổ chuyên môn của trường tiểu học được biểu diễn ở sơ đồ sau:
HỘI ĐỒNG GIÁO DỤC

HIỆU TRƯỞNG

PHÓ HIỆU TRƯỞNG 1

LỚP 1

LỚP 2

PHÓ HIỆU TRƯỞNG 2

LỚP 3

CÁC TỔ
CHUYÊN
MÔN

Khối lớp 1, 2, 3

LỚP 4

LỚP
5
Khối lớp 4, 5

- Mỗi thành viên trong tổ chuyên môn đều có những đặc điểm riêng khác nhau
( phẩm chất đạo đức, năng lực sư phạm,... ) nhưng họ đều có chung một mục tiêu giáo
dục đó là hoạt động dạy và học. Đồng thời mỗi học sinh đều trực tiếp nhận sự giáo
dục của từng giáo viên và tập thể của giáo viên; chính vì vậy kết quả giáo dục học
5


sinh không những tuỳ thuộc tinh thần trách nhiệm và năng lực của từng giáo viên mà
còn tuỳ thuộc vào sự phối hợp giáo dục của tập thể giáo viên.
- Sinh hoạt tổ chuyên môn là một hoạt động không thể thiếu trong hoạt động của
nhà trường, là điều kiện để các thành viên trong tổ tháo gỡ những khó khăn trong quá

trình giảng dạy, để có sự phối hợp giúp đỡ lẫn nhau về mọi mặt, qua đó để thống nhất
với nhau về nhận thức và hành động góp phần nâng cao chất lượng giáo dục. Khi đã
nhận thức rõ mối quan hệ gắn bó giữa cá nhân với tập thể, mỗi thành viên sẽ tích cực
tham gia vào các hoạt động của tổ chuyên môn một cách tự giác và có ý thức.
- Thực tế cho thấy việc chỉ đạo công tác chuyên môn cho tổ chuyên môn có hiệu
quả, thiết thực thì tạo ra nề nếp có chiều sâu cho hoạt động ở tổ chuyên môn như: thời
gian họp đảm bảo, nội dung phong phú, có bàn sâu về chuyên môn, cập nhật những
vấn đề mang tính chất thực tế, phù hợp với tình hình lớp… Để việc sinh hoạt tổ
chuyên môn trong nhà trường đi đúng hướng, đạt được mục tiêu thì cần thiết phải
quản lí, chỉ đạo nội dung này một cách khoa học, chặt chẽ và có những biện pháp
quản lí khả thi nhất phù hợp điều kiện đơn vị về đội ngũ giáo viên, tình hình học sinh
của nhà trường.
II.Thực trạng của vấn đề:
- Năm học 2011-2012 Trường Tiểu học Thị trấn Mỏ Cày có 5 tổ chuyên môn.
Khối
lớp

Trình độ CM
Số GV

Đại học

Tay nghề

Cao

GVDG

GVDG

GVDG

đẳng

Tỉnh

Huyện

Trường

Khối 1

9

2

7

3

3

5

Khối 2

9

3

6

1

2

3

Khối 3

8

5

3

1

3

6

Khối 4

10

5

5

2

4

7

Khối 5

8

6

2

1

2

7

Tổng

44

21

23

8

14

28

6


cộng
- Nhìn chung, đội ngũ giáo viên có trình độ chuyên môn khá vững vàng: trình độ
Đại học 47,7%, Cao đẳng 52,3%, giáo viên có tay nghề giỏi tỉnh chiếm 18,2%, giỏi
huyện chiếm 31,8%, giỏi trường chiếm 63,6%). Giáo viên có sức khỏe, có phẩm chất
đạo đức tốt, có uy tín với học sinh và nhân dân địa phương, nhiệt tình trong công việc
và có khả năng hoàn thành tốt nhiệm vụ. Hoạt động của tổ chuyên môn trong nhiều
năm có nền nếp, chất lượng dạy và học được nâng lên qua từng năm học. Tuy vậy,
vấn đề chỉ đạo sinh hoạt tổ chuyên môn và sinh hoạt tổ chuyên môn còn một số hạn
chế sau:
- Tổ trưởng chưa phát huy hết vai trò của mình, thường xem mình cũng như các
giáo viên bình thường khác, chỉ lo hồ sơ đầy đủ, sạch đẹp chưa chủ động xây dựng và
thực hiện kế hoạch, chưa mạnh dạn trong việc đề xuất các ý kiến để nâng cao chất
lượng sinh hoạt chuyên môn.
- Trong khi sinh hoạt tổ chuyên môn, các thành viên của tổ ít có ý kiến trao đổi còn
tập trung mọi việc cho tổ trưởng nên dẫn tới việc trao đổi còn mang tính chất một
chiều.
- Nội dung sinh hoạt tổ chuyên môn chưa phong phú, hình thức còn đơn điệu, chưa
đi sâu vào các vấn đề trọng tâm như: đổi mới phương pháp dạy học, dạy học phân hoá
theo các đối tượng học sinh, thực hiện điều chỉnh nội dung dạy học, chưa trao đổi các
tiết dự giờ thao giảng và tháo gỡ những khó khăn cho giáo viên trong tổ khi thực hiện
những vấn đề mới. Trong các buổi sinh hoạt, không khí thường trầm lắng, giáo viên ít
phát biểu ý kiến; những vấn đề mới và khó ít được đưa ra bàn bạc, thảo luận điều này
ảnh hưởng ít nhiều đến hoạt động dạy và học ở nhà trường.

III. Các biện pháp để nâng cao hiệu quả sinh hoạt các tổ chuyên môn:
1. Công tác tổ chức các tổ chuyên môn:
- Tham mưu tốt cùng với Hiệu trưởng và các tổ chức của nhà trường để giới
thiệu, đề bạt Tổ trưởng chuyên môn vào dịp phân công đầu năm. Bên cạnh đó cũng
7


cần xem xét lại các tổ trưởng thiếu năng lực điều động tổ hoạt động để thay thế cũng
là việc rất cần thiết.
- Tổ trưởng chuyên môn phải là người:
+ Có phẩm chất đạo đức tốt, có năng lực, trình độ, kinh nghiệm chuyên môn,
có uy tín với đồng nghiệp, với học sinh. Đặc biệt phải là giáo viên dạy giỏi được công
nhận qua các kỳ thi tay nghề cấp huyện, tỉnh.
+ Có khả năng tập hợp giáo viên trong tổ, biết lắng nghe, tạo sự đoàn kết
trong tổ, gương mẫu, công bằng, kiên trì, khéo léo trong giao tiếp, ứng xử.
+ Định hướng các hoạt động của tổ, có khả năng tư vấn về chuyên môn, tạo
điều kiện để các thành viên trong tổ trao đổi kinh nghiệm, phấn đấu cho sự nghiệp
giáo dục chung.
- Dựa vào số lượng giáo viên của tổ mà cơ cấu từ 1 đến 2 tổ phó theo qui định
của Điều lệ. Nhiệm vụ của tổ phó là hỗ trợ tổ trưởng trong điều hành tổ mình, ghi nội
dung các cuộc họp tổ một cách đầy đủ và chính xác thông qua Sổ biên bản họp tổ.
2. Qui định chế độ làm việc, hồ sơ tổ chuyên môn, hồ sơ cá nhân, chỉ tiêu
công việc:
- Tổ chuyên môn họp ít nhất 2 lần/tháng (trừ trường hợp đột xuất có thể tổ chức
thêm):
Lần 1: Khoảng tuần 1 của tháng.
Lần 2: Khoảng tuần thứ 3 của tháng.
 Thời gian họp tối thiểu 3 giờ.
- Hồ sơ tổ gồm có:
+ Sổ chương trình hóa

+ Sổ kế hoạch
+ Sổ theo dõi hoạt động dạy và hoạt động
+ Sổ biên bản.
+ Sổ dự giờ
8


- Hồ sơ cá nhân gồm:
+ Sổ theo dõi kết quả kiểm tra, đánh giá học sinh
+ Sổ công tác giáo viên chủ nhiệm (nếu là GVCN)
+ Sổ chương trình hóa
+ Sổ kế hoạch cá nhân
+ Sổ ghi chép tổng hợp
+ Sổ dự giờ
+ Sổ Liên lạc nhà trường và gia đình học sinh
+ Giáo án
- Chỉ tiêu thao giảng, dự giờ:
+ Được dự ít nhất 6 tiết/ năm/ GV
+ Đi dự ít nhất 18 tiết/năm/GV. (nếu cần có thể dự nhiều hơn)
+ Thao giảng tổ: HK I: 2 tiết, HK II: 1 tiết (có ứng dụng công nghệ thông
tin trong giảng dạy)
+ Thao giảng trường: 1 tiết/tổ/năm
- Được BGH kiểm tra hồ sơ ít nhất 2 lần/ năm (đợt 20/11 và đợt cuối năm).
- BGH duyệt giáo án của giáo viên ít nhất 2 lần/ năm. Riêng giáo án soạn mới tổ
trưởng chuyên môn duyệt 1 lần/tháng; BGH duyệt 4 lần/năm.
- Tổ trưởng chuyên môn duyệt giáo án của giáo viên 4 lần/ năm (duyệt trước khi
BGH duyệt).
3- Xây dựng các kế hoạch chuyên môn:
- Để đảm bảo được một sự thống nhất và có hiệu quả khi làm các kế hoạch cho
tổ cũng như cá nhân giáo viên: đầy đủ về nội dung, đúng thể thức văn bản, đẹp về

hình thức thì bộ phận quản lí chuyên môn nhà trường cần tổ chức một buổi họp với
các tổ trưởng chuyên môn nhằm sinh hoạt cách thức xây dựng các kế hoạch chuyên
môn được cụ thể hoá từ kế hoạch của bộ phận chuyên trường, đặc biệt là thực hiện
biểu mẫu từ bộ phận chuyên môn của Phòng giáo dục tránh trường hợp chỉnh sửa,

9


làm lại về sau. Sau đó Tổ trưởng sinh hoạt thêm đến các tổ viên cách thức thực hiện
lập kế hoạch chuyên môn của mỗi cá nhân.
- Ở cuộc họp này thành phần gồm Ban giám hiệu và các tổ trưởng chuyên môn.
Bộ phận chuyên môn sẽ đưa ra các nội dung cần thực hiện theo biểu mẫu, cụ thể:
* Kế hoạch chuyên môn của tổ:
KẾ HOẠCH
Chuyên môn của tổ năm học 201..-201...
Căn cứ.........kế hoạch chuyên môn của trường....;
Căn cứ vào kết quả đạt được ...năm học trước;
Căn cứ vào tình hình thực tế của tổ.......,
I. ĐẶC ĐIỂM TÌNH HÌNH
1. Thuận lợi
2. Khó khăn
II. NỘI DUNG THỰC HIỆN
1. Công tác chính trị tư tưởng
2. Công tác chuyên môn
3. Công tác chủ nhiệm
4. Công tác khác
5. Hệ thống chỉ tiêu phấn đấu (Hoạt động dạy và học, các hoạt động khác...)
III. BIỆN PHÁP THỰC HIỆN
* Kế hoạch chuyên môn của cá nhân:
KẾ HOẠCH

Chuyên môn của cá nhân năm học 201...- 201...
Căn cứ.........kế hoạch chuyên môn của tổ....;
Căn cứ vào kết quả đạt được ...năm học trước;
Căn cứ vào tình hình thực tế của lớp.......,
I. ĐẶC ĐIỂM TÌNH HÌNH
1. Thuận lợi
10


2. Khó khăn
II. NỘI DUNG THỰC HIỆN
1. Công tác chính trị tư tưởng
2. Công tác chuyên môn
3. Công tác khác
5. Hệ thống chỉ tiêu phấn đấu
III. BIỆN PHÁP THỰC HIỆN
* Kế hoạch tháng: tất cả các kế hoạch tháng đều được cụ thể hoá theo hệ thống:
bộ phận chuyên môn  tổ trưởng chuyên môn cá nhân mỗi giáo viên.
* Kế hoạch tuần: (dành cho các tổ trưởng chuyên môn) ghi nội dung và kết quả
thực hiện theo từng tuần.
4- Xây dựng nội dung họp tổ chuyên môn:
- Nội dung sinh hoạt tổ chuyên môn cần đa dạng, phong phú, có thay đổi và phải
có chuẩn bị trước về nội dung và cách thức tổ chức thực hiện.
- Trên cơ sở những kết quả đã thực hiện được thời gian qua và công việc sẽ tiến
hành trong thời gian tới của bộ phận chuyên môn của trường mà Tổ trưởng tiến hành
nội dung cuộc họp theo các nội dung (được thể hiện ở Sổ biên bản tổ):
* Phần thứ nhất: Rút kinh nghiệm công tác tháng qua.
-Yêu cầu: Nội dung rút kinh nghiệm phải nêu được cụ thể những thuận lợi, khó
khăn, những kết quả đạt được, những công việc chưa thực hiện được (có thể là chung
của tổ hoặc của riêng cá nhân). Sự cụ thể hoá sẽ giúp tổ hoặc cá nhân có cái nhìn

đúng đắn hơn từ đó phát huy những ưu điểm cũng như có những biện pháp khắc phục
hạn chế một cách hữu hiệu. Để thực hiện tốt việc rút kinh nghiệm này người Tổ
trưởng cần phải có một cách nhìn bao quát, quan tâm đến đồng nghiệp và học sinh
trong tổ, cần đặt ra một số câu hỏi sau:
a) Công tác tư tưởng chính trị. Tư tưởng của đồng nghiệp như thế nào? có
an tâm công tác chưa? nội bộ trong tổ có thật sự đoàn kết thống nhất hay còn có cá
nhân nào chưa thực sự được hài lòng? tình hình học sinh trong tổ khối như thế nào?.
11


b) Công tác chuyên môn: Tổ đã thực hiện đúng chương trình? thực hiện việc
dạy học theo chuẩn kiến thức kĩ năng? tiến độ ghi điểm? thực hiện việc điều chỉnh và
các nội dung lồng ghép? thao giảng, dự giờ theo kế hoạch? ưu điểm và hạn chế qua
các tiết dự? việc sử dụng ĐDDH cung cấp và tự làm có diễn ra đều đặn? hồ sơ cá
nhân có được bổ sung kịp thời chưa?…
c) Công tác chủ nhiệm: Có quan tâm đến các đối tượng học sinh nhất là học
sinh khó khăn, học sinh chậm tiến? nề nếp ở các lớp? học sinh có ý thức giữ gìn vệ
sinh, có các thói quen tốt? giáo viên có quản lí học sinh trong từng buổi học?...
d) Công tác khác: Tham gia các hoạt động phong trào của trường? thực hiện
việc bồi dưỡng học sinh năng khiếu dự thi các cấp?....
* Phần thứ hai: Kế hoạch tháng tới.
- Yêu cầu: Kế hoạch của tổ phải cụ thể hoá và bám sát theo kế hoạch của bộ phận
chuyên môn nhà trường. Việc xây dựng kế hoạch đòi hỏi người tổ trưởng phải có sự
hoạch định những công việc mà tổ sẽ thực hiện trong thời gian tới, kế hoạch càng cụ
thể thì việc thực hiện càng dễ dàng hơn.
Nội dung của kế hoạch tháng gồm các phần: (tương ứng với các phần của rút
kinh nghiệm)
a) Công tác tư tưởng chính trị.
b) Công tác chuyên môn.
c) Công tác chủ nhiệm.

d) Công tác khác.
* Phần thứ ba: Sinh hoạt chuyên môn.
Tổ cần trao đổi thảo luận các nội dung sau:
- Tổ trưởng sinh hoạt các thông tư, công văn chỉ đạo….. của cấp trên về
chuyên môn.
- Bàn các tiết dạy khó, những nội dung còn vướng mắc. Hướng dẫn học sinh
cách tự học ở nhà…

12


- Vấn đề thực hiện điều chỉnh các nội dung dạy học theo hướng dẫn điều chỉnh
của Bộ giáo dục và Sở giáo dục. Những nội dung nào được thay thế hoặc những bài
bỏ thì đưa nội dung nào vào dạy cho phù hợp.
- Sinh hoạt chuyên đề: ở mỗi tháng tổ chuyên môn cần đưa ra các chuyên đề
thảo luận như: một số vấn đề khi giải toán có lời văn, rèn kĩ năng đọc diễn cảm, dạy
học phân hoá theo các đối tượng học sinh, sử dụng đồ dùng dạy học một cách có khoa
học, cách tổ chức phụ đạo cho học sinh chậm tiến có hiệu quả, rèn kĩ năng sống cho
học sinh thông qua các môn học...
* Phần thứ tư: Ý kiến chỉ đạo của bộ phận chuyên môn.
- Trong các buổi họp tổ chuyên môn, bộ phận chuyên môn (với vai trò như một
thành viên của tổ) tham gia sinh hoạt cùng với tổ chuyên môn để nắm được tình hình
hoạt động và những phản ánh của tổ để kịp thời điều chỉnh kế hoạch và những chỉ đạo
trong quản lý nhà trường, giải đáp thắc mắc, tháo gỡ những khó khăn của tổ. Thời
gian dự họp cùng tổ chuyên môn có thể không xuyên suốt dự ở một tổ mà tranh thủ
dự thêm ở các tổ khác để nắm tình hình cũng như trao đổi ý kiến được nhiều hơn.
Thông qua dự họp với tổ, bộ phận chuyên môn của trường có thể trao đổi một số vấn
đề sau:
+ Vấn đề dạy học theo chuẩn kiến thức kĩ năng, dạy phân hoá theo các đối
tượng học sinh.

+ Một số nội dung điều chỉnh theo công văn 5842 & 1310: những nội dung bỏ,
nội dung thay thế…
+ Công tác bồi dưỡng học sinh năng khiếu & phụ đạo học sinh yếu…
+ Thực hiện đúng tiến độ ghi điểm vào sổ theo dõi nhận xét đánh giá và ghi điểm
vào chương trình VNPT School. Xây dựng nề nếp lớp, tăng cường công tác giáo dục
học sinh…
- Sự có mặt của bộ phận chuyên môn trong sinh hoạt của tổ chuyên môn còn góp
phần nâng cao hiệu quả hoạt động của tổ.
13


- Thông qua dự họp cùng Tổ chuyên môn, bộ phận chuyên môn có sự gần gũi
hơn với đồng nghiệp ở trường, thấu hiểu và lắng nghe những vấn đề mà các đồng
nghiệp cần…Qua đó có thể đánh giá được hoạt động của tổ chuyên môn, những cá
nhân tích cực của tổ để có thể đề xuất khen thưởng.
 Lưu ý: Khi tiến hành họp Tổ chuyên môn, Tổ trưởng vừa đóng vai là người tổ
chức, điều động, dẫn chương trình vừa lắng nghe, tranh thủ nhiều ý kiến các thành
viên trong tổ, tạo một không khí tích cực, một tinh thần trách nhiệm của các thành
viên. Sự thành công của buổi họp sẽ tác động ít nhiều đến hoạt động dạy và học của tổ
mình. Do đó, Tổ trưởng cũng là người hỗ trợ cùng BGH nhà trường quản lí tổ, xây
dựng khối đoàn kết nội bộ…
5- Xây dựng mối quan hệ tốt đẹp giữa các thành viên trong tổ:
- Mối quan hệ giữa các thành viên trong tổ có tốt hay không là do khả năng
lãnh đạo, tổ chức hoạt động của người Tổ trưởng. Do đó, việc chọn Tổ trưởng cho
một tổ chuyên môn không phải là dễ đối với những người làm công tác quản lý.
- Để xây dựng mối quan hệ tốt giữa các thành viên trong tổ thì Tổ trưởng là
người tích cực đi đầu, xung phong gương mẫu trong mọi hoạt động, nhiệt tình, kiên
quyết, chịu trách nhiệm với công việc, am hiểu công việc đồng thời có nhiều đóng
góp tích cực trong việc xây dựng tập thể vững mạnh. Là người bạn, người đồng chí
chân thành, sẵn sàng giúp đỡ đồng nghiệp... Điều cốt lỏi là biết động viên tinh thần,

khích lệ sự cố gắng phấn đấu của mọi thành viên của tổ.
- Một tập thể đoàn kết vững mạnh, tốt về mọi mặt và cùng tiến bộ trong công
tác, cần tập trung vào một số việc sau :
+ Tăng cường việc xây dựng các mối quan hệ giữa các thành viên trong tập thể
từ tính cách của mỗi người như lòng yêu mến, tôn trọng đồng nghiệp, quan tâm hợp
tác giáo dục, lo lắng công việc chung của tổ, của nhà trường, biết trách nhiệm của
mình với xã hội, có ý thức tổ chức tinh thần kỉ luật, tôn trọng lãnh đạo.
+ Dân chủ hóa hoạt động của tổ, tạo mọi điều kiện cho từng thành viên cùng tham
gia vào những công việc chung, tích cực đóng góp xây dựng tập thể vững mạnh.
14


+ Biết lắng nghe, phân tích dư luận quần chúng, giải quyết kịp thời những mâu
thuẫn, thắc mắc, tạo sự hòa hợp thống nhất và gắn bó các thành viên trong tổ với
nhau.
6- Bộ phận chuyên môn kết hợp với tổ trưởng dự giờ & rút kinh nghiệm qua
dự giờ:
- Dự giờ là một việc làm hết sức quan trọng đối với mỗi giáo viên nói chung và
giáo viên Tiểu học nói riêng. Thông qua việc làm này giúp giáo viên rất nhiều trong
công tác phát triển chuyên môn, đặc biệt là trong đổi mới dạy học hiện nay.
- Việc dự giờ có thể theo lịch dự giờ của tổ mà các tổ viên đã đăng kí để đảm bảo
theo chỉ tiêu năm học. Nếu như trước đây giáo viên e ngại vì có người đến dự giờ làm
họ mất tự nhiên ... thì nay giáo viên đã chủ động hơn vì có lịch cụ thể. Đây là một
hoạt động theo chúng tôi là rất có hiệu quả, người dạy thì chủ động về bài dạy do đó
chất lượng bài dạy sẽ cao hơn rất nhiều. Sau mỗi tiết dạy, cả người dạy và người dự
đều rút được kinh nghiệm để chủ động hơn cho các bài sau. Tuy nhiên việc làm này
cần phải thực hiện một cách nghiêm túc mang tính chất tích cực chứ không nên mang
tính hình thức hoặc để đối phó.
- Do đó bộ phận chuyên môn bên cạnh đi dự giờ theo lịch cùng tổ chuyên môn
cũng cần căn cứ vào chương trình hoá của tổ, bộ phận chuyên môn cùng với các tổ

trưởng chuyên môn lên lịch dự giờ đột xuất một số giáo viên để nắm tình hình. Việc
làm này đã giúp giáo viên tự giác, tích cực hơn rất nhiều trong hoạt động dự giờ. Qua
đó bộ phận chuyên môn có thể đánh giá đúng thực chất tay nghề của giáo viên, đồng
thời cũng nắm được tình hình học tập của học sinh một cách chính xác, từ đó có
những cải tiến kịp thời trong quản lý dạy và học.
7- Tổ chuyên môn thực hiện kế hoạch bồi dưỡng học sinh năng khiếu & phụ
đạo học sinh yếu:
- Bồi dưỡng học sinh năng khiếu & phụ đạo học sinh yếu là hoạt động nhằm
khẳng định chất lượng dạy học của nhà trường. Việc bồi dưỡng và phụ đạo học sinh
15


phải luôn được chú trọng và duy trì xuyên suốt trong năm học. Kế hoạch bồi dưỡng
và phụ đạo cần phải được cụ thể hoá từ kế hoạch của bộ phận chuyên môn sao cho
phù hợp với tình hình thực tế của tổ và của cá nhân. Đối với các lớp học 1 buổi thì
thời gian bồi dưỡng ít nhất là 1 tiết/tuần và phụ đạo 1 tiết/tuần. Các lớp 2 buổi/ngày:
thời gian bồi dưỡng là 2 tiết/tuần và phụ đạo 2 tiết/tuần.
- Để công tác bồi dưỡng và phụ đạo học sinh thật sự có hiệu quả thì trong họp tổ
chuyên môn, các thành viên cùng nhau trao đổi cách tiến hành, biện pháp thực hiện để
cùng nắm tình hình và trao đổi kinh nghiệm với nhau.
. Bồi dưỡng: giáo viên chủ nhiệm kết hợp với giáo viên bộ môn phát hiện năng
khiếu các em qua các giờ học trên lớp, phát huy năng khiếu sở trường cho các em,
tranh thủ thời gian lồng vào các giờ học (câu hỏi, bài tập khó). Cuối giờ giáo viên cho
thêm bài tập nâng cao để các em về nhà làm thêm, ngoài ra có thể tổ chức bồi dưỡng
vào ngày thứ 7 (Tin học, Viết đúng viết đẹp, Olympic Tiếng Anh…)
. Phụ đạo: các lớp rà soát lại đối tượng học sinh lớp mình lập danh sách những
em tiếp thu bài chậm, học yếu. Quan tâm những em này nhiều hơn trong từng tiết dạy
kết hợp với các biện pháp hỗ trợ như thành lập đôi bạn cùng tiến, tăng cường việc
truy bài đầu giờ,…theo dõi tình hình phụ đạo học sinh yếu để thấy sự tiến bộ của các
em hoặc cần có sự phối hợp từ phụ huynh học sinh. Tổ trưởng chuyên môn cần tổng

hợp các ý kiến để thấy rõ những ưu điểm và tồn tại hạn chế để có hướng khắc phục
trong thời gian tới.
IV Kết quả sáng kiến:
Sau thời gian nghiên cứu, áp dụng các biện pháp chỉ đạo hoạt động nhằm nâng
cao sinh hoạt các tổ chuyên môn tôi thấy hoạt động các tổ chuyên môn có sự chuyển
biến như sau :
- Xây dựng tốt nền nếp sinh hoạt, nội dung họp tổ phong phú, có chất lượng.
- Các thành viên trong khối luôn đoàn kết, có tinh thần trách nhiệm trong mọi
hoạt động, có ý thức tự học để nâng cao năng lực chuyên môn nghiệp vụ, có tinh
16


thần phấn đấu, cầu tiến (tỉ lệ giáo viên đăng kí và đạt giáo viên dạy giỏi các cấp trên
80%). Hồ sơ sổ sách không những đẹp về hình thức mà còn phong phú về nội dung.
Nội dung của hồ sơ , sổ sách thì luôn được cập nhật đầy đủ và kịp thời.
- Giáo viên thực hiện tốt quy chế chuyên môn, thực hiện ghi điểm đúng tiến độ,
giảng dạy nhiệt tình, đúng nội dung chương trình Sách giáo khoa, đảm bảo theo
chuẩn Kiến thức kĩ năng, thưc hiện tốt việc điều chỉnh nội dung dạy học theo công
văn 5842 & 1310, đảm bảo các nội dung lồng ghép,...
- Thực hiện tốt kế hoạch thao giảng, dự giờ. Đảm bảo mỗi tổ đều có 1 tiết dạy
thao giảng cấp trường (có sử dụng giáo án điện tử).
- Thực hiện tốt công tác chủ nhiệm lớp: xây dựng nề nếp lớp tự quản, duy trì sĩ số
100%, gắn bó chặt chẽ với gia đình học sinh thông qua việc tăng cường công tác
giáo dục và tham gia có hiệu quả các phong trào do trường, huyện tổ chức như : thi
Vẽ tranh cấp huyện có 7 giải (1 giải nhất, 1 giải nhì, 1 giải 3 và 4 giải khuyến khích),
cấp tỉnh có 3 giải khuyến khích. Olympic Tiếng Anh cấp huyện có 4 giải nhất, 5 giải
nhì, 6 giải 3 và 4 giải khuyến khích. Viết đúng-đẹp chào mừng 20 tháng 11 ở mỗi
khối đều có 1 giải nhất, 1 giải nhì, 1 giải 3 và 4 giải khuyến khích. Tham gia Hội
khoẻ Phù Đổng cấp huyện giải 3 môn bóng đá, Cờ vua đạt 2 giải nhất và 1 giải 3, Đá
cầu đạt 1 giải nhất, 3 giải nhì và 3 giải 3, Thể dục nhịp điệu lứa tuổi 1, 2, 3 đạt giải

nhất, lứa tuổi 4,5 đạt giải nhất...
- 100 % học sinh thực hiện đủ 5 nhiệm vụ của người HS, có đạo đức tác phong
tốt, có tinh thần thái độ học tập đúng đắn và phương pháp tự học ở lớp cũng như ở
nhà. Nhờ các buổi họp tổ khối chuyên môn các giáo viên đã thảo luận, tìm ra phương
pháp, những điểm cần lưu ý khi dạy phân môn, tiết cụ thể trong từng bài trong tuần
mà chất lượng giảng dạy, học tập của trường đã tiến bộ hơn.
- Chất lượng học tập ở 2 môn Toán và Tiếng Việt có nâng lên so với đầu năm, cụ
thể như sau:
Khối
lớp

Sĩ số

Khảo sát đầu năm

Kết quả cuối HKI

TIẾNG VIỆT

TIẾNG VIỆT
17


GIỎI
Khối 1
Khối 2

212
243

Khối 4

224

Khối 5

202
881

Khối

Khối 1

212

Khối 3

243

Khối 4

224
202
881

Tổng

49
66.5

119

12
23.1

57
49.0

80

(1097)

GIỎI
145

KHÁ
45

20.1
27

250
48,1

8.9

13.4
122

12.8

28,4

85
13,8

9,7

63,6

KHÁ

50
67.0

196

TB

YẾU

68

GIỎI
165

KHÁ
30

55.3

1,9

7.4
71

11.5

8.0

55.5

27.6
32.6

3.6
8

19.3

8.4
190

23.3

7.0
8

17

255

0.9
17

33.9

68.3
609

9.0

73

39

3.7
2

25.5

29.9

YẾU
8

6.5

67

76

138

TB
14

22.8

39.9

20.5

14.4
101

25.2

8,6

19

62

67

15

38.1

67.3

2.5

21.0
29

222

21

13.8
48

97

46

28.1

40.1

1.9

3.7
47

77

142

6

13.2

30.4

487

7.5
9

63

81

4

23.6

80.6

94

0.5

TOÁN

16

32

7.9

25,9

76
142

0.5
1

20.3

TOÁN
GIỎI

9.8
16

284

0.8
1

37.9

71.3
698

9.0
22

41

1.9
2

27.2

51.8
144

9.5
22

85

6.0
4

22.3

63.0

YẾU
13

6.5
20

66

116

26

32.2

66.3

11.9

TB
14

20.7
47

153

20

35.3

41.6

4.7

15.6

45

65

140

29

23.5

35.7

424

5.7
38

79

84

10

(217)

Khối 2

Khối 5

YẾU

66.8
141

(1097)
Sĩ số

lớp

TB

(217)

Khối 3

Tổng

KHÁ

4.0
43

17.3

3.9

Ghi chú: Khối 2 ở cuối học kì II giảm 1 học sinh

PHẦN KẾT LUẬN
1- Bài học kinh nghiệm:

- Muốn nâng cao chất lượng dạy và học, người làm công tác quản lý cần chú ý
đến hoạt động sinh hoạt tổ chuyên môn, phải biết nắm bắt và sử dụng những thông
tin từ tổ chuyên môn để có những quyết định chính xác, hữu hiệu trong mọi công
việc, phải có năng lực phân tích, tổng hợp, khái quát vấn đề đúc kết thành quyết định
18


chuyên môn phù hợp với tình hình thực tế của đơn vị. Trên cơ sở đó mới có khả năng
áp dụng đầy đủ những biện pháp theo chức năng: xây dựng kế hoạch, tổ chức, chỉ
đạo, kiểm tra.
- Phải tạo điều kiện giúp đỡ tổ chuyên môn hoạt động đúng mục tiêu đã định
- Bộ phận chuyên môn thường xuyên tham gia sinh hoạt với tổ để giải quyết
những thắc mắc của tổ cũng như chỉ đạo kịp thời.
- Chọn được Tổ trưởng có năng lực làm việc, có kỹ năng quản lý tổ, lập kế hoạch
làm việc chu đáo có thể xem là các yếu tố quyết định hiệu quả hoạt động của tổ
chuyên môn.
- Cần xây dựng buổi họp chuyên môn kiểu mẫu để các Tổ chuyên môn khác cùng
nghiên cứu, trao đổi, nhằm tạo điều kiện cho tất cả các giáo viên của trường có cái
nhìn tổng quan về hoạt động của các thành viên trong tổ cũng như thấy được vai trò
của người Tổ trưởng trong buổi họp tổ chuyên môn.
- Người cán bộ quản lí bộ phận chuyên môn phải kiên trì, không thể nóng vội, phải
thực hiện dần dần từng chút một. Đây không phải là công việc có thể có kết quả ngay
một ngày một bữa. Phải tổ chức, hướng dẫn quan tâm một cách cụ thể, tỉ mỉ từng
khâu, từ việc lập kế hoạch đến nội dung thực hiện từng buổi sinh hoạt tổ chuyên môn
và quan trọng nhất là kết quả cuối cùng thể hiện ở chất lượng học tập của học sinh.
2- Ý nghĩa của sáng kiến:
- Hoạt động tổ chuyên môn là hoạt động quan trọng trong nhà trường, Tổ chuyên
môn hoạt động tốt sẽ làm cho hoạt động của nhà trường bền vững. Đây là nhân tố
quyết định sự tồn tại và phát triển của nhà trường. Một nhà trường chỉ có thể thay đổi
bằng chính nội lực của mình. Động lực quan trọng để giúp nhà trường phát triển chính

là mối quan hệ, sự tương tác, giúp đỡ lẫn nhau trong khối đoàn kết và sự nỗ lực vươn
lên của mỗi cá nhân ở Tổ chuyên môn.
3- Khả năng ứng dụng triển khai:

19


Sáng kiến kinh nghiệm này đã được áp dụng có hiệu quả ở trường tôi và có thể
áp dụng triển khai nhân rộng đối với các trường Tiểu học huyện nhà, nhất là đối với
các cán bộ quản lý giáo dục bộ phận chuyên môn trong nhà trường, các tổ trưởng CM,
các cán bộ dự nguồn, học viên các lớp quản lý giáo dục làm tài liệu tham khảo.
4- Những kiến nghị đề xuất:
- Cần tổ chức các lớp bồi dưỡng, tập huấn hoặc tốt hơn nữa là qua trường lớp đào
tạo Tổ trưởng chuyên môn để các Tổ trưởng chuyên môn có thể tự tin, chủ động, có
cơ sở lí luận cho hoạt động thực tế.
- Có chế độ khen thưởng kịp thời cho các cá nhân là Tổ trưởng chuyên môn có
thành tích tốt trong công tác quản lí chuyên môn tổ mình để kịp thời động viên,
khuyến khích để thấy được sự đóng góp của họ vào sự nghiệp giáo dục.
Trên đây là “Một số biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động các tổ chuyên môn
ở trường Tiểu học” mà tôi đã nghiên cứu và áp dụng nơi trường tôi đang công tác.
Tuy có nhiều cố gắng nhưng chắc chắn sẽ còn nhiều hạn chế và thiếu sót. Rất mong
sự chia sẻ ý kiến chân tình từ các cấp quản lí, các anh chị đồng nghiệp để công tác
quản lí tổ chuyên môn của chúng ta ngày càng đi vào hiệu quả.

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1- Điều lệ trường Tiểu học Ban hành kèm theo quyết định số 51/2007/QĐ-BGDĐT ngày 31 tháng 8 năm 2007 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo.
2- Các bài viết tham khảo trên trang Web: violet.com.vn.
20

3- Tạp chí giáo dục số 269 kì 1 (9/2011)
4- Quản lí chuyên môn ở trường tiểu học theo chương trình và sách giáo khoa
mới (tài liệu bồi dưỡng cán bộ quản lí giáo dục) Nhà xuất bản giáo dục năm 2006.

MỤC LỤC
PHẦN MỞ ĐẦU
I. Bối cảnh của đề tài
II. Lí do chọn đề tài
III. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu
IV. Mục đích nghiên cứu
V. Điểm mới trong kết quả nghiên cứu
21

TRANG
1
1
2
2
2
3


PHẦN NỘI DUNG
I. Cơ sở lí luận và thực tiễn
II. Thực trạng của vấn đề
III. Các biện pháp để thực hiện giải quyết vấn đề
1. Công tác tổ chức các tổ chuyên môn
2. Qui định chế độ làm việc, hồ sơ chuyên môn, hồ sơ cá nhân, chỉ

4

5
6
6

tiêu công việc
3. Xây dựng các kế hoạch chuyên môn
4. Xây dựng nội dung họp tổ chuyên môn
5. Xây dựng mối quan hệ tốt đẹp giữa các thành viên trong tổ
6. Bộ phận chuyên môn kết hợp với tổ trưởng dự giờ và rút kinh

8,9
10,11,12
13

nghiệm qua dự giờ
7. Tổ chuyên môn thực hiện kế hoạch bồi dưỡng học sinh năng khiếu
& phụ đạo học sinh yếu
IV. Kết quả chuyển biến

7

14
14,15
15,16,17

PHẦN KẾT LUẬN
I. Bài học kinh nghiệm
II.Ý nghĩa của sáng kiến
III. Khả năng ứng dụng, triển khai
IV. Kiến nghị, đề xuất

22

18
18
19
19