Tải bản đầy đủ (.pptx) (20 trang)

Thuyết trình mối quan hệ biện chứng giữa cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.52 MB, 20 trang )

Chủ đề

Mối quan hệ biện chứng giữa
Cơ Sở Hạ Tầng và Kiến Trúc Thượng Tầng


I. Khái niệm cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng

QHSX được hình thành một cách khách quan trong quá trình sản xuất tạo thành quan

Kiến trúc thượng tầng

hệ vật chất của xã hội.Trên cơ sở QHSX hình thành nên các quan hệ chính trị và tinh
thần của XH.

CƠ SỞ HẠ TẦNG


 Cơ sở hạ tầng
Cơ sở hạ tầng là toàn bộ những quan hệ sản xuất hợp thành cơ cấu kinh tế của một xã hội nhất
định.

QHSX
QHSX mầm
mầm mống
mống của
của XH
XH
tương
tương lai
lai



Quan
Quan hệ
hệ sản
sản xuất
xuất

QHSX
QHSX thống
thống trị
trị

QHSX
QHSX tàn
tàn dư

Quyđịnh
định tính
tính chất
chất ,đặc
,đặc trưng
trưng CSHT
CSHT
Quy


Cơ sở hạ tầng nước ta:
QHSX nước ta hiện nay sử dụng PTSX TBCN quá độ lên CNXH cho nên kết cấu kinh tế nhiều thành phần,
trong đó có thành phần kinh tế nhà nước, kinh tế tập thể, kinh tế tư nhân, kinh tế tư bản nhà nước, kinh tế có
vốn đầu tư nước ngoài.



Kiến trúc thượng tầng
KTTT là toàn bộ những quan điểm ,tư tưởng :chính trị, pháp quyền, triết học, đạo
đức, tôn giáo, nghệ thuật….cùng với những thiết chế của XH tương ứng như nhà
nước, đảng phái, giáo hội và các tổ chức đoàn thể….được hình thành trên cơ sở hạ
tầng nhất định.


Các yếu tố cơ bản hợp thành kiến trúc thượng tầng:

Kiến trúc thượng tầng

Các hình thái ý thức xã hội (chính

Các thiết chế chính trị xã hội

trị,triết học, tôn giáo, nghệ

tương ứng. (đảng phái, nhà

thuật)

nước, giáo hội,…)


Mỗi yếu tố KTTT có đặc diểm riêng, quy luật vận động và phất triển riêng nhưng chúng liên
hệ , tác động lẫn nhau và hình thành trên CSHT

Trong xã hội có giai cấp thì KTTT cũng mang tính giai cấp.

Nhà nước có vai trò đặc biệt quan trọng!!!


Thực chất mối quan hệ giữa CSHT và KTTT là mối quan hệ giữa kinh tế và
chính trị

Trong đó:

1.
2.

CSHT quyết định KTTT.
KTTT tác động trở lại CSHT.


II. Quan hệ biện chứng giữa CSHT và KTTT

1.

CSHT quyết định KTTT

.Cơ sở hạ tầng quyết dịnh nội dung,tính chất ,sự vận động biến đổi của KTTT
• Mỗi CSHT sẽ hình thành nên một KTTT tương ứng và tính chất của KTTT là do CSHT
quyết định

.CSHT thay đổi thì sớm muộn KTTT cũng thay đổi theo.
• Sự thay đổi của KTTT theo CSHT diễn ra phức tạp. Có những yếu tố thay đổi nhanh chóng,
có những yếu tố thay đổi chậm hoặc là có những yếu tố lại được kế thừa trong xã hội mới.





Tuy sự thay đổi của KTTT suy cho cùng là do sự phát tiển của LLSX nhưng LLSX không trực tiếp làm thay
đổi KTTT, mà nó tác động làm thay đổi QHSX, tức trực tiếp làm thay đổi CSHT và thông qua đó làm thay
đổi KTTT.

KTTT

CSHT

QHSX

LLSX


• Trong xã hội có giai cấp sự thay đổi đó phải thông qua đấu tranh
giai cấp, đấu tranh XH mà đỉnh cáo của nó là CMXH. Thông qua
CMXH thì QHSX mới được hình thành, CSHT cũ mất đi, CSHT
mới ra đời kéo theo sự ra đời KTTT mới thay thế KTTT cũ


2.

Sự tác động trở lại của kiến trúc thượng tầng đến cơ sở
hạ tầng



Sự tác động trở lại của kiến trúc thượng tầng đối với cơ sở hạ tầng biểu hiện trước hết ở chức năng
xã hội của kiến trúc thượng tầng là bảo vệ, duy trì, củng cố, phát triển cơ sở hạ tầng đã sinh ra nó

và đấu tranh chống lại tàn dư của cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng cũ


VD


KTTT tác động trở lại CSHT theo 2 xu hướng:

 Tích cực: thúc đẩy sự tồn tại và phát triển của CSHT
 Tiêu cực: kìm hãm sự tồn tại và phát triển của cơ sở hạ tầng.


 Mỗi yếu tố cấu thành kiến trúc thượng tầng khác nhau thì tác động đến cơ sở hạ tầng theo
những cách khác nhau, song đều phải tác động thông qua Nhà nước và Pháp luật.


Ví dụ:
Từ sự phát triển về mỹ thuật đã làm thay đổi kiến trúc ngôi nhà của người VN


-

Trong các yếu tố của kiến trúc thượng tầng, Nhà nước đóng vai trò đặc biệt
quan trọng trong sự tác động trở lại cơ sở hạ tầng.

-

Nhà nước là bộ phận tác động mạnh mẽ và trực tiếp nhất đối với cơ sở hạ
tầng.



Ứng dụng thế nào trong thực
Ý Nghĩa Phương Pháp Luận!!!!

tiễn????


Ý nghĩa phương pháp luận



Để nghiên cứu một cơ cấu kinh tế xã hội ,phải xuất phát từ việc
nghiên cứu cơ sở hạ tầng



Trong nhận thức và hành động,phải tôn trọng mối quan hệ biện
chứng giữa cơ sở hạ tầng và kiến thức thượng tầng




×