Bài 8. Danh từ

KIỂM TRA BÀI CŨ
?? Chỉ
Khi ra
dùng
cáctừ
lỗithường
dùng từmắc
trong
những
đoạnlỗi
văn
nào?
sau:
Lặp từ

Kỉ niệm thời thơ ấu là những kỉ niệm đẹp nên em
nhớ mãi kỉ niệm
thời thơ
Đóấu.
là kỉ niệm một lần
kỉ niệm
thờiấu.thơ
em được đi thăm quan
bảo
tàng. Sáng đó, khi xe
thăm
quan
đến, chúng em khẩn thiết
lên thiết
xe.

khẩn

Dùng từ không
đúng nghĩa

Lẫn lộn từ
gần âm


Tiếng Việt

Tiết 31:

DANH TỪ
I. Đặc điểm của danh từ
Ví dụ:


? Xác định danh từ trong cụm danh từ in đậm?
Vua sai ban cho làng ấy ba thúng gạo nếp với
ba con trâu đực, ra lệnh phải nuôi làm sao cho
ba con trâu ấy đẻ thành chín con […].
Danh từ


ba con trâu ấy
Phần trước

Danh từ

Trung tâm

Số từ (chỉ
số lượng)

Phần sau

Chỉ từ (chỉ vị
trí, hướng)

ba con trâu

con trâu ấy

Cụm danh từ


Tiếng Việt

DANH TỪ
I. Đặc điểm của danh từ
Ví dụ:

- ba con trâu ấy
ST

DT

CT

? Tìm thêm một số danh từ trong đoạn văn trên?


Vua sai ban cho làng ấy ba thúng gạo nếp với
ba con trâu đực, ra lệnh phải nuôi làm sao cho
ba con trâu ấy đẻ thành chín con […].
Danh từ


? Danh từ biểu thị những gì?


CHỈ HIỆN TƯỢNG

CHỈ KHÁI NIỆM

DANH TỪ

CHỈ NGƯỜI

CHỈ VẬT


? Đặt câu với các danh từ mới tìm được:
- Vua

 Vua mừng lắm.

- Làng

 Làng tôi rất đẹp.

- Gạo/ nếp  Gạo là hạt ngọc quý.
? Xác định danh
chủ ngữ,
từ trong
vị ngữ
cáctrong
câu vừa
các câu
trên?vừa
đặt?
- Tôi là học sinh.

? Nêu vai trò của danh từ trong câu?


Ghi nhớ Sgk 1/tr. 86


? Gọi tên các hình ảnh sau bằng những
danh từ thích hợp?


ĐÁP ÁN
•
•
•
•
•

•

Cái bàn
Ti vi
Bàn ủi/ bàn là
Xe lửa
Xe đạp
Máy bay


? Gọi tên các hình ảnh sau bằng những
danh từ chỉ nghề nghiệp thích hợp?


ĐÁP ÁN
•
•
•
•

Giáo viên
Bác sĩ
Thợ may
Hoạ sĩ


II. Danh từ chỉ đơn vị và danh từ chỉ sự vật
1. Ví dụ:
- ba con trâu
- một viên quan

- ba thúng gạo
- sáu tạ thóc
- Con, viên, thúng, tạ: Nêu tên đơn vị để tính
đếm, đo lường sự vật.  Danh từ chỉ đơn vị.
- ?Trâu,
quan,
thóc:
Nêucó
têngìtừng
Nghĩa
của gạo,
các từ
in đậm
khácloại,
danhtừng
từ
cáđứng
thể người,
sau? vật, hiện tượng, khái niệm,..
 Danh từ chỉ sự vật.


? Thử thay thế các từ in đậm bằng những từ khác
rồi rút ra nhận xét?

- ba con trâu

=

ba chú trâu

- một viên quan

=

một ông quan

- ba thúng gạo

≠

ba chén gạo

- sáu tạ thóc
≠
sáu tấn thóc
- Con, chú, viên, ông...: không chỉ số đo, số
đếm.  Không thay đổi.
- Thúng, chén, tạ, tấn ... : chỉ số đo, số đếm.
 Thay đổi.


Giải thích

- Nhà có ba thúng gạo rất đầy.
- Nhà có sáu tạ thóc rất nặng.
 Thúng, rổ: chỉ lượng không chính xác.
 Tạ, tấn: chỉ số đo, số đếm chính xác.
?Ghi
Có mấy

nhớ 2loại
Sgk/
danh
tr87từ?


III. Luyện tập


Bài 1: Liệt kê một số danh từ chỉ sự vật mà
em biết? Đặt câu với một trong các danh
từ ấy?
Đáp án:
- Các danh từ chỉ sự vật là: bàn, ghế, nhà,
cửa, bàn, bút…
- Đặt câu:

- Cái bàn này rất đẹp.
- Cái ghế này bị gẫy.


Bài 2: Liệt kê các loại từ:
a. Chuyên đứng trước danh từ chỉ người, ví dụ như:
ông, vị, cô…
b. Chuyên đứng trước danh từ chỉ đồ vật, ví dụ: cái,
bức, tấm…
Đáp án:
a. Loại từ chuyên đứng trước danh từ chỉ người:
ông, bà, chú, bác, cô, dì, cháu, ngài, vị…
b. Loại từ chuyên đứng trước danh từ chỉ đồ vật:

cái, bức, tấm, chiếc, quyển, bộ, tờ…


? Danh từ là gì?
? Khả năng kết hợp của danh từ như thế nào?
? Danh từ có chức vụ gì trong câu?
? Có mấy loại danh từ?


Hướng dẫn về nhà
• Viết một đoạn văn (4 - 5 câu) có sử dụng
danh từ.
• Học bài, nắm chắc nội dung 2 phần ghi nhớ.
• Xem và chuẩn bị bài: Danh từ (Tiếp theo).