Onthionline.net
Phòng GD-ĐT Đức Thọ
Trường THCS Nguyễn Biểu
KỲ THI HỌC SINH GIỎI CẤP trường NĂM HỌC 2012 - 2013
Môn thi: Ngữ Văn 9
Thời gian làm bài: 120 phỳt ( không kể thời gian giao đề)
Cõu 1 (2,0 điểm):
Đọc kỹ truyện dưới đây rồi thực hiện các yêu cầu sau đó:
Một người ăn xin đó già. Đôi mắt ông đỏ hoe, nước mắt ông giàn giụa, đôi môi
tái nhợt, áo quần tả tơi. Ông chỡa tay xin tụi.
Tôi lục hết túi nọ đến túi kia, không có lấy một xu, không có cả khăn tay, chẳng có
gỡ hết. ễng vẫn đợi tôi. Tôi chẳng biết làm thế nào. Bàn tay tụi run run nắm chặt lấy
bàn tay run rẩy của ụng:
- Xin ông đừng giận cháu! Cháu không có gỡ cho ụng cả.
ễng nhỡn tụi chăm chăm, đôi môi nở nụ cười:
- Cháu ơi, cảm ơn cháu! Như vậy là cháu đó cho lóo rồi.
Khi ấy tụi chợt hiểu ra: cả tôi nữa, tôi cũng vừa nhận được một cái gỡ đó của
ông.
( Người ăn xin - Theo Tuốc-ghê-nhép)
1. (2,0 điểm):
a ( 0,5 điểm): Chép ra từ ngữ xưng hô trong những lời thoại trên.
b( 0,5 điểm): Dựa vào từ ngữ xưng hô, chỉ rừ vai xó hội của người tham gia hội
thoại.
c. (1,0điểm) Cho biết thái độ của các nhân vật được thể hiện qua từ ngữ xưng hô
cùng với cử chỉ của họ.
2 ( 3.0 điểm): Với câu chuyện trên, không chỉ có nhân vật trong truyện mà người
đọc ( người nghe) cũng đó " nhận được một cái gỡ đó". í kiến của em.
Cõu 2 ( 5,0 điểm):
Bài thơ Núi với con (Y Phương) gợi cho em những suy nghĩ gỡ về cội nguồn sinh dưỡng
của mỗi con người?
......................................... Hết ........................................
Onthionline.net
Phòng GD-ĐT Đức Thọ
Trường THCS Nguyễn Biểu
KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI CẤP trường LỚP 9
Năm học 2012 – 2013
HƯỚNG DẪN CHẤM MÔN NGỮ VĂN
( Hướng dẫn chấm gồm 03 trang)
A. HƯỚNG DẪN CHUNG:
- Giám khảo vận dụng Hướng dẫn chấm phải chủ động, linh hoạt, tránh cứng
nhắc, máy móc và phải biết cân nhắc trong từng trường hợp cụ thể để ngoài việc kiểm
tra kiến thức cơ bản, giám khảo cần phát hiện và trân trọng những bài làm thể hiện rừ tố
chất của một học sinh giỏi ( kiến thức vững chắc, suy nghĩ sâu sắc, cảm thụ tinh tế, kỹ
năng làm bài tốt, diễn đạt có cảm xúc, có giọng điệu riêng …); đặc biệt khuyến khích
những bài viết thể hiện được sự sáng tạo và phong cách cá nhân của người làm bài.
- Giám khảo cần đánh giá bài làm của thí sinh một cách tổng thể ở từng câu và cả
bài, tránh đếm ý cho điểm nhằm đánh giá một cách chính xác kiến thức và kỹ năng của
thí sinh.
- Hướng dẫn chấm chỉ nêu các ý chớnh và những thang điểm cơ bản; trên cơ sở
đó, giám khảo có thể thống nhất để định ra các ý chi tiết và cỏc thang điểm cụ thể hơn.
- Nếu thớ sinh làm bài theo cách riêng nhưng vẫn đáp ứng được những yêu cầu cơ
bản và bảo đảm tính hợp lý, có sức thuyết phục giám khảo căn cứ vào thực tế bài làm để
cho điểm một cách chính xác, khách quan, khoa học.
- Điểm toàn bài là 10,0 chiết đến 0,25.
B. HƯỚNG DẪN CHI TIẾT:
Cõu 1 ( 1,5 điểm):
1 ( 2.0 điểm):
a ( 0,5 điểm): Chép ra được từ ngữ xưng hô trong các lời thoại. Cụ thể:
- Lời của nhân vật " tôi": " ông", "cháu" => 0.25 điểm
- Lời của người ăn xin: " cháu", " lóo" => 0.25 điểm
b ( 0,5 điểm): Xác định được vai xó hội của người tham gia hội thoại:
+ Nhân vật " tôi": Vai dưới => 0.25 điểm.
+ Người ăn xin: Vai trên => 0.25 điểm.
c ( 1,0 điểm): Thái độ của các nhân vật: Nhân vật " tôi": Quan tâm, tôn trọng và
chân thành đối với người ăn xin => 0.5 điểm.
Người ăn xin: Tôn trọng, chân thành trước những gỡ mà nhõn vật " tụi" đó dành
cho mỡnh => 0.5 điểm.
Lưu ý: Thí sinh có thể có nhiều cách diễn đạt khác nhau, miễn là hợp lý.
2 ( 3.0 điểm):
I. Đáp án:
Đây là một đề bài mang tính chất mở nên có sự đũi hỏi cao về tớnh sáng tạo của
người làm bài. Thí sinh có thể có rất nhiều cách trỡnh bày khỏc nhau miễn là giải quyết
Onthionline.net
được yêu cầu mà đề bài đặt ra. Hướng dẫn chấm chỉ định hướng một số yêu cầu cơ bản
như sau:
1. Về kiến thức:
- Trên cơ sở nắm diễn biến và quan hệ ý nghĩa giữa các sự việc, thí sinh cần xác
định một cách cụ thể vấn đề mà đề bài đặt ra: không chỉ nhân vật trong truyện mà người
đọc ( người nghe) cũng đó " nhận được một cái gỡ đó". Trên cơ sở đó, thí sinh triển khai
vấn đề nghị luận bằng hệ thống luận điểm, luận cứ và các phép lập luận. Vấn đề nghị
luận ấy có thể được triển khai bằng nhiều luận điểm và luận cứ khác nhau miễn là có sức
thuyết phục. Sau đây là một số gợi ý:
+ Nhân vật trong truyện dù không nhận được ở nhau giá trị vật chất nhưng đó nhận
được tỡnh cảm của mỗi người dành cho nhau( nhân vật " tôi" đó dành cho nhõn vật
người ăn xin sự quan tâm, thái độ tôn trọng, cử chỉ, lời nói chân thành; cũn nhõn vật
người ăn xin đó cảm kớch trước tấm lũng của nhõn vật " tụi" và cũng đáp lại tỡnh cảm
của " tụi" bằng một thỏi độ tôn trọng và tỡnh cảm chõn thành, sõu sắc).
+ Người đọc ( người nghe) nhận được một bài học có ý nghĩa sâu sắc từ nội dung câu
chuyện. Đó là cách ứng xử giữa con người với con người được gợi lên từ cách ứng xử
của các nhõn vật trong truyện. Cụ thể:
- Biết quan tâm đến người khác và biết cách thể hiện sự quan tâm đó ( bằng lời nói,
cử chỉ...).
- Cần phải có thái độ tôn trọng người khác ( thái độ đó không bị chi phối bởi địa vị
hay sự sang - hèn...). Và tôn trọng người khác cũng là tụn trọng chớnh mỡnh.
- Cần biết đón nhận và biết trân trọng, nâng niu tỡnh cảm, tấm lũng của người khác
dành cho mỡnh.
- Khi con người biết dành cho nhau sự quan tâm, tôn trọng và sự chân thành thỡ sẽ
gúp phần làm cho mối quan hệ giữa con người với con người trở nên tốt đẹp hơn.
+ Phương châm hành động của bản thân.
2. Về kỹ năng:
+ Có kỹ năng xác định vấn đề nghị luận.
+ Hiểu đúng yêu cầu của đề, biết làm một bài văn nghị luận trong đó có sự kết
hợp một cách nhuần nhuyễn các phép lập luận như giải thớch, chứng minh, phõn tớch,
bỡnh luận…
+ Có kỹ năng triển khai luận điểm, luận cứ, bố cục sáng rừ, diễn đạt trôi chảy, không
mắc lỗi về dùng từ, đặt câu, chính tả.
II. Biểu điểm:
- Đảm bảo các yêu cầu về kiến thức và kỹ năng => 3.0 điểm
- Đảm bảo các yêu cầu về kiến thức nhưng cũn hạn chế về kỹ năng = > 2.0 điểm
- Nội dung bài viết cũn tớnh sơ sài.=> 1.0 điểm
* Lưu ý:
- Các thang điểm chi tiết khác giám khảo căn cứ vào thực tế bài làm để xác định.
- Thớ sinh cú thể cú nhiều cỏch lập luận khỏc nhau miễn là hợp lý.
- Đặc biệt trân trọng những bài viết giàu cảm xúc, lập luận sắc sảo,
mạch lạc, chặt chẽ, thể hiện sự phát hiện, khám phá mang tính chiều sâu.
Onthionline.net
Cõu 2 ( 5.0 điểm):
Bài làm cần bảo đảm những yờu cầu sau:
* Yêu cầu về kỹ năng: Biết cỏch làm bài nghị luận thơ rừ ràng mạch lạc, chặt chẽ,
dung lượng khoảng 10- 15 câu.
* Yờu cầu về nội dung:
- Hỡnh ảnh thơ: chọn lọc, đậm chất hiện thực, vừa cụ thể vừa có tính khái quát, biểu
tượng.
- Ngôn ngữ: mộc mạc giản dị mà trong sáng; hàm súc cô đọng ...
- Hiệu quả của cỏch sử dụng từ ngữ hỡnh ảnh: thể hiện truyền thống của gia đình,
quê hương thiêng liêng cao đẹp trong việc phát triển nhân cách của con góp phần
thể hiện phong cách thơ Y Phương
Yờu cầu chung:
- Hiểu đúng yêu cầu của đề ra, biết cách làm bài văn nghị luận văn học kết hợp nghị
luận xó hội. Tạo lập được một văn bản có bố cục rừ ràng, lập luận chặt chẽ, lời văn trong
sáng có cảm xúc, có giọng điệu riêng ...
- Đề ra tương đối mở nhằm khuyến khích những suy nghĩ riêng, có tính sáng tạo của
học sinh trên cơ sở cảm thụ sâu sắc tác phẩm.
- Học sinh có thể tổ chức bài làm theo nhiều cách khác nhau miễn là thuyết phục, thể
hiện đúng yêu cầu đề ra.
Dưới đây là một số gợi ý chớnh:
a- Giới thiệu tác giả, tác phẩm và vấn đề nghị luận ( 0,5)
b- Cảm nhận khái quát về bài thơ: (1,5)
- Núi với con là một bài thơ hay, có ý nghĩa triết lý sõu sắc: mượn lời người cha nói với
con, nhà thơ ca ngợi tỡnh cảm gia đỡnh ấm cỳng; tự hào về những vẻ đẹp của con người
quê hương, truyền thống tốt đẹp của dân tộc mỡnh. Từ đó, gợi nhắc tỡnh cảm gắn bú với
truyền thống và ý chớ vươn lên trong cuộc sống.
- Nội dung bài thơ được diễn tả bằng hỡnh thức nghệ thuật độc đáo (thể thơ tự do,
giọng thơ tâm tỡnh, sõu lắng; hỡnh ảnh thơ chân thực, mộc mạc, đậm đà màu sắc dân
tộc; ngôn ngữ trong sáng, thể hiện cách diễn đạt, lối tư duy của người miền núi; sử dụng
nhiều biện pháp tu từ như so sánh, ẩn dụ, điệp từ, đối lập ...) nên có sức thuyết phục, lay
động sâu xa.
c- Suy nghĩ về cội nguồn sinh dưỡng của mỗi con người: ( 3,0)
- Gia đỡnh và quờ hương là cội nguồn sinh dưỡng thiêng liêng của mỗi con người.
- Mỗi người cần phải biết trân trọng, gỡn giữ vun đắp tỡnh cảm gia đỡnh, tỡnh yờu
quờ hương xứ sở.
- Mở rộng liờn hệ thực tế:
+ Phờ phỏn những suy nghĩ, việc làm cũn lệch lạc, hời hợt thậm chớ sai trỏi đối
với gia đỡnh và quờ hương.
+ Đề cao những việc làm, hành động, suy nghĩ đúng đắn.
* Lưu ý:
- Các thang điểm chi tiết khác giám khảo căn cứ vào thực tế bài làm để xác định.
Onthionline.net
- Thí sinh có thể có nhiều cách diễn đạt khác nhau miễn là hợp lý.
- Đặc biệt trân trọng những bài viết giàu cảm xúc, lập luận mạch lạc, chặt chẽ,
thể hiện sự phỏt hiện, khỏm phỏ mang tớnh chiều sõu.
……………….Hết ………………