Rèn luyện kĩ năng sử dụng thiết bị dạy học cho giáo viên và sinh viên sư phạm 2017

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI
KHOA SƯ PHẠM KỸ THUẬT

BÀI GIẢNG HỌC PHẦN:

RÈN LUYỆN NGHIỆP VỤ SƯ PHẠM
NỘI DUNG KỸ NĂNG SỬ DỤNG THIẾT BỊ DẠY HỌC

HÀ NỘI, THÁNG 9 NĂM 2017


MỤC LỤC
I . MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ THIẾT BỊ DẠY HỌC ......................................1
1. Lời nói đầu ...............................................................................................................1
2. Một số khái niệm và thuật ngữ .................................................................................1
2.1. Thiết bị dạy học(teaching equipments) ..............................................................1
2.2.Một số thuật ngữ về hình ảnh .............................................................................2
2.3. Một số thuật ngữ về âm thanh ...........................................................................5
3. Các chuẩn kết nối .....................................................................................................7
3.1. RCA (Radio Corporation of America) ...............................................................7
3.2. SUPER-VIDEO hoặc Y/C ..................................................................................8
3.3. Video Component ...............................................................................................8
3.4. VGA (Video Graphics Array ) ...........................................................................8
3.5. DVI (Digital Video Interface) ............................................................................9
3.6. DisplayPort ........................................................................................................9
3.7. HDMI (High-Definition Multimedia Interface) ...............................................10
3.8. S/PDIF Optical ................................................................................................10
3.9. Phone 3.5 mm ..................................................................................................11
3.10. Kết nối không dây ..........................................................................................11
3.11. Một số thiết bị chuyển đổi ..............................................................................12
4. Nguyên tắc cơ bản và các bước thực hiện khi lắp đặt, kết nối, cài đặt, vận hành

các thiết bị dạy học .....................................................................................................15
4.1. Nguyên tắc cơ bản khi lắp đặt, kết nối, cài đặt, vận hành các thiết bị dạy học
................................................................................................................................15
4.2. Các bước thực hiện khi lắp đặt, kết nối, cài đặt, vận hành các thiết bị dạy học
................................................................................................................................16
II. CÁC THIẾT BỊ DÙNG CHUNG TRONG DẠY HỌC ......................................18
1. Máy tính cá nhân ....................................................................................................18
1.1 Vai trò, chức năng của máy vi tính trong dạy học ...........................................18
1.2. Cấu tạo chung của máy vi tính ......................................................................19
1.3 Các cổng giao tiếp của máy vi tính .................................................................23
2. Máy ảnh, máy quay phim kĩ thuật số .....................................................................26
2.1. Vai trò của máy ảnh, máy quay phim ..............................................................26
2.2Máy ảnh kĩ thuật số...........................................................................................26
2.2.1 Cấu tạo của máy ảnh KTS .........................................................................26


2.2.2 Hướng dấn sử dụng máy ảnh KTS .............................................................27
2.2.3 Chuyển ảnh từ máy ảnh vào máy tính ........................................................29
2.3.4. Một số sự cố thường gặp khi sử dụng máy ảnh KTS và cách khắc phục .30
2.3 Máy quay kĩ thuật số .........................................................................................30
2.3.1 Cấu tạo của máy quay phim KTS..............................................................30
2.3.2 Hướng dẫn sử dụngmáy quay KTS............................................................31
2.3.3 Kết nối máy quay KTS với các thiết bị khác .............................................34
2.3.4 Một số sự cố thường gặp khi sử dụng máy quay KTS và cách khắc phục 35
3. Đầu đĩa DVD .........................................................................................................36
3.1. Vai trò và cấu tạo ............................................................................................36
3.2. Hướng dẫn sử dụng đầu DVD .........................................................................36
3.3. Kết nối đầu DVD với các thiết bị khác ...........................................................37
4. Tăng âm .................................................................................................................40
4.1 Vai trò và cấu tạo hệ thống tăng âm.................................................................40

4.2 Hướng dẫn sử dụng hệ thống tăng âm .............................................................42
4.2.1 Lắp đặt và kết nối hệ thống tăngâm ..........................................................42
4.2.2. Sử dụng hệ thống tăng âm, loa, micro.......................................................44
4.3 Kết nối hệ thống tăng âm với các thiết bị khác (đầu đọc đĩa, TIVI,
Computer,…)...........................................................................................................46
5. Máy chiếu ...............................................................................................................47
5.1 Máy chiếu đa phương tiện ................................................................................47
5.1.1 Vai trò và cấu tạo của máy chiếu đa phương tiện .....................................47
5.1.2 Hướng dẫn sử dụng máy chiếu đa phương tiện..........................................48
5.1.3. Kết nối máy chiếu đa phương tiện với các thiết bị khác ...........................52
5.1.4. Một số sự cố thường gặp khi sử dụng máy chiếu đa phương tiện và cách
khắc phục .............................................................................................................54
5.2 Máy chiếu vật thể ..............................................................................................54
5.2.1. Vai trò và cấu tạo của máy chiếu vật thể..................................................54
4.2.2. Hướng dẫn sử dụng máychiếu vật thể .......................................................55
5.2.3 Kết nối máy chiếu vật thể với thiết bị khác................................................57
52.4 Một số sự cố thường gặp khi sử dụng máy chiếu vật thể và cách khắc phục
.............................................................................................................................58
6. Máy thu vô tuyến truyền hình (Tivi) ......................................................................59
6.1 Vai trò và cấu tạo của tivi.................................................................................59


6.2 Hướng dẫn sử dụng ti vi ...................................................................................61
6.3. Kết nối TIVI với các thiết bị khác ....................................................................63
7. Bảng tương tác .......................................................................................................65
7.1 Vai trò và cấu tạo của bảng tương tác .............................................................65
7.2 Kết nối bảng tương tác với các thiết bị ............................................................65
7.3 Hướng dẫn sử dụng bảng tương tác .................................................................67
III. KẾT NỐI HỆ THỐNG CÁC THIẾT BỊ DẠY HỌC..........................................73
1. Tín hiệu nguồn từ đầu đọc đĩa ( đầu đĩa). ..............................................................73

1.1. Hệ thống Đầu đĩa – Tivi (máy chiếu) ..............................................................73
1.1.1 Kết nối Đầu đĩa – Tivi (máy chiếu) sử dụng cáp AV. ....................................73
a. Thiết bị. ............................................................................................................73
b. Bước tiến hành ................................................................................................73
1.1.2Kết nối Đầu đĩa – Tivi (máy chiếu) sử dụng cáp HDMI. ...............................74
a. Thiết bị .............................................................................................................74
b. Bước tiến hành ................................................................................................74
1.2. Hệ thốngĐầu đĩa – Tivi (máy chiếu) – Bộ tăng âm ........................................75
1.2.1 Kết nối đầu đĩa – Tivi (máy chiếu) – Bộ tăng âm sử dụng cáp AV. ..........75
a. Thiết bị .............................................................................................................75
b. Bước tiến hành ................................................................................................75
1.2.2. Kết nốiĐầu đĩa – Tivi (máy chiếu) – Bộ tăng âm sử dụng cáp VGA và RGB
................................................................................................................................76
a. Thiết bị .............................................................................................................76
b. Bước tiến hành ................................................................................................76
2. Tín hiệu nguồn từ máy tính cá nhân (máy tính). ....................................................77
2.1. Hệ thống Máy tính – Tivi (máy chiếu) .............................................................77
2.1.1 Kết nối Máy tính – Tivi (máy chiếu) sử dụng cáp VGA. ..............................77
a. Thiết bị. ............................................................................................................77
b. Bước tiến hành ................................................................................................77
2.1.2 Kết nối Máy tính – Tivi (máy chiếu) sử dụng cáp HDMI. .............................78
a. Thiết bị. ............................................................................................................78
b. Bước tiến hành ................................................................................................78
2.2. Hệ thống Máy tính – Tivi (máy chiếu) – Bộ tăng âm ......................................79
2.2.1 Kết nối Máy tính – Tivi (máy chiếu) – Bộ tăng âm sử dụng cáp VGA. .........79
a. Thiết bị. ............................................................................................................79


b. Bước tiến hành .....................................................................................u) – Bộ tăng âm sử dụng cáp AV.
a. Thiết bị

- 1 Đầu đọc đĩa ( CD,VCD,DVD).
- 1 Tivi hoặc máy chiếu.
- 1 Bộ tăng âm (amply, mic và loa)
- Cáp AV (cả âm thanh – hình ảnh)
b. Bước tiến hành

Hình 3.3: Hệ thống Đầu đĩa – Tivi (máy chiếu) - Bộ tăng âm.

75


B1: Xác định cổng AV Output trên đầu đĩa, cổng AV Input trên tivi (hoặc máy
chiếu).
B2: Kiểm tra dây cáp AV đảm bảo cáp tin cậy.
B3: Kết nối 1 sợi cáp màu vàng trong 3 sợi của cáp AV để kết nối hình ảnh vào
cổng AV Video từ đầu đĩa tới tivi (máy chiếu).
B4: Kết nối 2 sợi cáp chuyền âm thanh (màu trắng và đỏ) trong 3 sợi của cáp
AV để kết nối âm thanh tới cổng A hoặc B “Music in” của Amply.
B5: Kết nối mic có dây vào cổng “Mic” trên Amply.
B6: Khởi động thiết bị.
B7: Trên tivi (hoặc máy chiếu) vào “Menu” -> “Select Input” ->“ AV Input”.
B8: Kiểm tra kết quả kết nối.
1.2.2. Kết nốiĐầu đĩa – Tivi (máy chiếu) – Bộ tăng âm sử dụng cáp VGA và RGB
a. Thiết bị
- 1 Đầu đọc đĩa ( CD,VCD,DVD).
- 1 Tivi hoặc máy chiếu.
- 1 Bộ tăng âm (amply, mic và loa)
- Cáp VGA (Cổng trên thiết bị: RGB)
- Cáp RCA (âm thanh)
b. Bước tiến hành

Hình 3.4: Hệ thống Đầu đĩa – Tivi - Bộ tăng âm sử dụng cáp VGA.
76


B1: Xác định cổng RGB Output trên đầu đĩa, cổng RGB Input trên tivi (hoặc
máy chiếu).
B2: Kiểm tra dây cáp VGA đảm bảo cáp tin cậy.
B3: Kết nối cáp VGA kết nối hình ảnh với cổng RGB từ đầu đĩa tới tivi (máy
chiếu).
B4: Kết nối 2 sợi cáp chuyền âm thanh (màu trắng và đỏ) kết nối âm thanh tới
cổng A hoặc B “Music in” của Amply.
B5: Kết nối mic có dây vào cổng “Mic” trên Amply.
B6: Khởi động thiết bị.
B7: Trên tivi (hoặc máy chiếu) vào “Menu” -> “Select Input” ->“ RGB Input”.
B8: Kiểm tra kết quả kết nối.
2. Tín hiệu nguồn từ máy tính cá nhân (máy tính).
Máy tính cá nhân gồm 2 loại Desktop (để bàn) và Laptop (xách tay)
2.1. Hệ thống Máy tính – Tivi (máy chiếu)
2.1.1 Kết nối Máy tính – Tivi (máy chiếu) sử dụng cáp VGA.
a. Thiết bị.
- 1 Máy tính.
- 1 Tivi hoặc máy chiếu.
- 1 Cáp VGA.
- 1 Cáp 3,5mm
b. Bước tiến hành
B1: Xác định cổng RGB Output trên đầu đĩa, cổng RGB Input trên tivi (hoặc
máy chiếu).
B2: Kiểm tra dây cáp RGB đảm bảo cáp tin cậy.
B3: Kết nối 2 đầu cáp VGA với 2 thiết bị.

B4: Kết nối âm thanh bằng cáp 3,5mm vào cổng 3.5mm.
B5: Khởi động thiết bị.
B6: Trên tivi (hoặc máy chiếu) vào “Menu” -> “Select Input” ->“ RGB Input”.
B7: Kiểm tra kết quả kết nối.

77


Hình 3.5: Hệ thống Máy tính – Tivi (máy chiếu) kết nối VGA.
2.1.2 Kết nối Máy tính – Tivi (máy chiếu) sử dụng cáp HDMI.
a. Thiết bị.
- 1 Máy tính.
- 1 Tivi hoặc máy chiếu.
- 1 Cáp HDMI.
b. Bước tiến hành
B1: Xác định cổng HDMI Output trên đầu đĩa, cổng HDMI Input trên tivi (hoặc
máy chiếu).
B2: Kiểm tra dây cáp HDMI đảm bảo cáp tin cậy.
B3: Kết nối 2 đầu cáp HDMI với 2 thiết bị theo đúng màu.
B4: Khởi động thiết bị.
B5: Trên tivi (hoặc máy chiếu) vào “Menu” -> “Select Input” ->“ HDMI
Input”.
B6: Kiểm tra kết quả kết nối

78


Hình 3.6: Hệ thống Máy tính – Tivi (máy chiếu) kết nối HDMI.
2.2. Hệ thống Máy tính – Tivi (máy chiếu) – Bộ tăng âm
2.2.1 Kết nối Máy tính – Tivi (máy chiếu) – Bộ tăng âm sử dụng cáp VGA.

a. Thiết bị.
- 1 Máy tính.
- 1 Tivi hoặc máy chiếu.
- 1 Bộ tăng âm.
- 1 Cáp VGA.
- 1 Cáp chuyển đỏi RCA <-> 3,5mm
b. Bước tiến hành
B1: Xác định cổng RGB Output trên đầu đĩa, cổng RGB Input trên tivi (hoặc
máy chiếu).
B2: Kiểm tra dây cáp RGB đảm bảo cáp tin cậy.
B3: Kết nối 2 đầu cáp VGA với 2 thiết bị.
B4: Kết nối âm thanh chuẩn 3,5mm từ máy tính tới chuẩn RCA (trắng đỏ) trên
Amply.
B5: Khởi động thiết bị.
B6: Trên tivi (hoặc máy chiếu) vào “Menu” -> “Select Input” ->“ RGB Input”.
B7: Kiểm tra kết quả kết nối.

79


Hình 3.7: Kết nối hệ thống máy tính – Tivi (máy chiếu) – Bộ tăng âm sử dụng cáp
VGA.
2.2. 2 Kết nối Máy tính – Tivi (máy chiếu) – Bộ tăng âm sử dụng cáp HDMI.
a. Thiết bị.
- 1 Máy tính.
- 1 Tivi hoặc máy chiếu.
- 1 Bộ tăng âm (Amply, mic và loa).
- 1 Cáp HDMI.
- 1 Cáp chuyển đỏi RCA<-> 3,5mm (âm thanh).
b. Bước tiến hành

B1: Xác định cổng HDMI Output trên đầu đĩa, cổng HDMI Input trên tivi (hoặc
máy chiếu).
B2: Kiểm tra dây cáp HDMI đảm bảo cáp tin cậy.
B3: Kết nối 2 đầu cáp HDMI với 2 thiết bị theo đúng màu.
80


B4: Kết nối âm thanh từ cổng 3,5mm của máy tính sang chuẩn RCA “Music in”
ở Amply.
B5: Khởi động thiết bị.
B6: Trên tivi (hoặc máy chiếu) vào “Menu” -> “Select Input” ->“ HDMI
Input”.
B7: Kiểm tra kết quả kết nối.

Hình 3.8: Kết nối hệ thống máy tính- máy chiếu (TIVI)- tăng âm
2.3 Hệ thống Máy tính – Tivi nối tiếp Máy chiếu – Bộ tăng âm sử dụng cáp VGA.
a. Thiết bị.
- 1 Máy tính.
- 1 Tivi
- 1 Máy chiếu.
- 1 Bộ tăng âm.
- 2 Cáp VGA.

81


- 1 Cáp chuyển đổi RCA <-> 3,5mm
b. Bước tiến hành

Hình 3.9: Kết nối hệ thống Máy tính – Tivi nối tiếp Máy chiếu – Bộ tăng âm sử dụng

cáp VGA
B1: Xác định cổng RGB Output trên đầu đĩa và máy chiếu, cổng RGB Input
trên tivi và máy chiếu.
B2: Kiểm tra dây cáp RGB đảm bảo cáp tin cậy.
B3: Kết nối 2 đầu cáp VGA với 2 thiết bị máy tính và máy chiếu.
B4Kết nối cáp VGA từ máy chiếu tới tivi.
B5: Kết nối âm thanh chuẩn 3,5mm từ máy tính tới chuẩn RCA (trắng đỏ) trên
Amply.
B6: Khởi động thiết bị.
B7: Trên tivi (hoặc máy chiếu) vào “Menu” -> “Select Input” ->“ RGB Input”.
B8: Kiểm tra kết quả kết nối.

82


3. Tín hiệu nguồn từ thiết bị số cầm tay.
Máy tính cá nhân gồm 2 loại Desktop (để bàn) và Laptop (xách tay)
3.1. Hệ thống Thiết bị số cầm tay– Tivi (máy chiếu)
3.1. 1 Kết nối Thiết bị số cầm tay– Tivi (máy chiếu) sử dụng cáp HDMI.
a. Thiết bị.
- 1 Thiết bị thiết bị số cầm tay (điện thoại thông minh, máy tính bảng).
- 1 Tivi (hoặc máy chiếu).
- 1 Cáp HDMI.
- 1 Cáp chuyển đổi Micro USB (Type C, Lightning) -> HDMI.
b. Bước tiến hành

Hình 3.10: Hệ thống Thiết bị số cầm tay – Tivi (máy chiếu).
B1: Xác định loại cáp chuyển đổi, cổng HDMI Input trên tivi (hoặc máy chiếu).
B2: Kiểm tra dây cáp HDMI đảm bảo cáp tin cậy.
B3: Kết nối cáp chuyển đổi với thiết bị số cầm tay.

B4: Kết nối 2 đầu cáp HDMI giữa đầu ra của cáp chuyển đổi và tivi (hoặc máy
chiếu).
B5: Khởi động thiết bị.
B6: Trên tivi (hoặc máy chiếu) vào “Menu” -> “Select Input” ->“ HDMI
Input”.
B7: Kiểm tra kết quả kết nối.
3.1.2 Kết nối Thiết bị số cầm tay– Tivi (máy chiếu) sử dụng mạng không dây
a. Thiết bị.
- 1 Thiết bị thiết bị số cầm tay (điện thoại thông minh, máy tính bảng).
83


- 1 Smarts Tivi (hoặc máy chiếu có kết nối Internet).
- Cơ sở hạ tầng Internet tại phòng thiết bị.
b. Bước tiến hành
B1: Kiểm tra khả năng kết nối không dây của các thiết bị.
B2: Kiểm tra hệ thống mạng trong phòng lắp đặt.
B3: Thực hiện kết nối không dây giữa thiết bị số cầm tay với smart tivi (máy
chiếu).
B4: Khởi động thiết bị.
B5: Kiểm tra kết quả kết nối.

Hình 3.11: Hệ thống Thiết bị số cầm tay – Tivi (máy chiếu) kết nối không dây
3.2. Hệ thống Thiết bị số cầm tay– Tivi (máy chiếu) – Bộ tăng âm
3.2.1 Kết nối Thiết bị số cầm tay – Tivi (máy chiếu) – Bộ tăng âm sử dụng cáp HDMI.
a. Thiết bị.
- 1 Thiết bị thiết bị số cầm tay (điện thoại thông minh, máy tính bảng).
- 1 Tivi (hoặc máy chiếu).
- 1 Bộ tăng âm (Amply, mic và loa).
- 1 Cáp HDMI.

- 1 Cáp chuyển đổi RCA <-> 3,5mm.
- 1 Cáp chuyển đổi Micro USB (Type C, Lightning) -> HDMI.

84


b. Bước tiến hành

Hình 3.12: Kết nối hệ thống thiết bị cầm tay với TIVI (máy chiếu)
B1: Xác định loại cáp chuyển đổi, cổng HDMI Input trên tivi (hoặc máy chiếu).
B2: Kiểm tra dây cáp HDMI đảm bảo cáp tin cậy.
B3: Kết nối cáp chuyển đổi với thiết bị số cầm tay.
B4: Kết nối 2 đầu cáp HDMI giữa đầu ra của cáp chuyển đổi và tivi (hoặc máy
chiếu).
B5: Kết nối cáp âm thanh từ thiết bị số cầm tay tới bộ tăng âm.
B6: Khởi động thiết bị.
B7: Trên tivi (hoặc máy chiếu) vào “Menu” -> “Select Input” -> “ HDMI
Input”.
B8: Kiểm tra kết quả kết nối.
3.2.2 Kết nối Thiết bị số cầm tay – Tivi (máy chiếu) – Bộ tăng âm sử dụng cáp VGA
a. Thiết bị.
- 1 Thiết bị thiết bị số cầm tay (điện thoại thông minh, máy tính bảng).
- 1 Tivi (hoặc máy chiếu).
- 1 Bộ tăng âm (Amply, mic và loa).

85


- 1 Cáp VGA.
- 1 Cáp chuyển đổi RCA <-> 3,5mm.

- 1 Cáp chuyển đổi Micro USB (Type C, Lightning) -> VGA.
b. Bước tiến hành

Hình 3.13: Kết nối thiết bị số cầm tay – TIVI (máy chiếu)- Tăng âm
B1: Xác định loại cáp chuyển đổi, cổng RGB Input trên tivi (hoặc máy chiếu).
B2: Kiểm tra dây cáp VGA đảm bảo cáp tin cậy.
B3: Kết nối cáp chuyển đổi với thiết bị số cầm tay.
B4: Kết nối 2 đầu cáp VGA giữa đầu ra của cáp chuyển đổi và tivi (hoặc máy
chiếu).
B5: Kết nối cáp âm thanh từ thiết bị số cầm tay tới bộ tăng âm.
B6: Khởi động thiết bị.
B7: Trên tivi (hoặc máy chiếu) vào “Menu” -> “Select Input” -> “ RGB Input”.
B8: Kiểm tra kết quả kết nối.

86


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bộ giáo dục và Đào tạo, (2012), Modul 1 - Những vấn đề cơ bản về công tác thiết bị
dạy học ở cơ sở giáo dục phổ thông, tài liệu tập huấn.
2. Nguyễn Văn Khôi (Chủ biên), Lê Huy Hoàng, 2007, Phương tiện dạy học kỹ thuật
công nghiệp, Nhà xuất bản Đại học Sư phạm Hà Nội.
3. Khoa học phổ thông - sử dụng máy chiếu kết nối WIFI,
/>cập hồi 10h00 ngày 31/8/2017.
4.
Phân
biệt
âm
thanh
MONO,

STEREO,
SUROUND,
truy
cập hồi 20h00 ngày 30/8/2017.
5. Tỉ lệ khung hình (hình ảnh) - lệ khung hình, truy
cập hồi 15h00 ngày 30/8/2017.

87