giao an lich su 10 bai 36 su hinh thanh va phat trien cua phong trao cong nhan

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

BÀI 36: SỰ HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA
PHONG TRÀO CÔNG NHÂN
I. MỤC TIÊU:
1. Kiến thức: Giúp học sinh nắm vững những kiến thức cơ bản:
- Cùng với sự phát triển của CNTB, giai cấp vô sản lớn mạnh dần. Do đối lập về
quyền lợi, mâu thuẫn giữa tư sản và vô sản đã nảy sinh và ngày càng gay gắt, dẫn
đến những cuộc đấu tranh của giai cấp vô sản chống lại giai cấp tư sản bóc lột dưới
nhiều hình thức.
- Sự ra đời của CNXH không tưởng, những mặt tích cực và hạn chế của nó.
- Khái niệm: CNXH không tưởng.
2. Tư tưởng, tình cảm: Nhận thức được quy luật: “Ở đâu có áp bức, ở đó có đấu
tranh”, song những cuộc đấu tranh chống áp bức chỉ giành được thắng lợi khi có tổ
chức và hướng đi đúng đắn.
3. Kỹ năng: Rèn luyện kỹ năng nhận xét, phân tích sự kiện lịch sử
II. ĐỒ DÙNG DẠY & HỌC
1. Giáo viên:
- Giáo trình lịch sử thế giới Cận đại, ĐHSP, 2003
- Chân dung, tiểu sử của các nhà không tưởng: S. Simon, C. Furie, R. Owen
2. Học sinh:
- Đọc trước SGK, chú ý thử trả lời các câu hỏi, sưu tập tư liệu liên quan đến bài
giảng.
III. CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH BÀI GIẢNG:
1. Ổn định lớp và kiểm tra bài cũ:
- Những nét lớn về tình hình kinh tế, chính trị nước Đức cuối thế kỷ XIX – đầu thế
kỷ XX?
- Đặc điểm tình hình kinh tế, chính trị của nước Mỹ cuối thế kỷ XIX – đầu thế kỷ
XX?
2. Giảng bài mới:
a. Mở bài: Cùng với sự hình thành và phát triển của CNTB, giai cấp công nhân ra

đời và lớn mạnh. Do đối lập về quyền lợi, mâu thuẫn giữa tư sản với công nhân


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

nảy sinh ngày càng gay gắt dẫn đến các cuộc đấu tranh giai cấp. CNXH không
tưởng ra đời, mặc dù còn nhiều hạn chế nhưng đã phản ảnh tâm tư nguyện vọng
của những nhà tư tưởng tiến bộ thời bấy giờ: mong muốn xây dựng một chế độ xã
hội mới tốt đẹp, bình đẳng và không có áp bức bóc lột.
b. Các bước thực hiện bài học:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ
* Hoạt động 1: Toàn lớp và cá nhân
- GV đặt vấn đề kiểm tra kiến thức cũ:
Giai cấp vô sản công nghiệp ra đời trong hoàn
cảnh nào? Thời gian?
- HS liên hệ kiến thức đã học ở bài 32: “Cách
mạng công nghiệp ở châu Âu” để trả lời. GV
chốt ý: Ra đời cuối thế kỉ XVIII ở Anh, sau cách
mạng công nghiệp, sau đó lan rộng và phát triển
khắp thế giới.

NỘI DUNG BÀI
1. Sự ra đời và tình cảnh của
giai cấp vô sản công nghiệp.
Những cuộc đấu tranh đầu
tiên:
- Sự phát triển của CNTB dẫn
đến sự ra đời của giai cấp tư
sản và vô sản.

Công nhân làm việc và sinh hoạt trong hoàn cảnh - Giai cấp vô sản: có nguồn gốc
như thế nào?
từ nông dân bị mất đất, thợ thủ
- HS theo dõi SGK và dựa trên kiến thức cá nhân công bị phá sản.
trả lời
* Hoạt động 2: Toàn lớp và cá nhân

- Đời sống: không có tư liệu
Trình bày những hình thức đấu tranh đầu tiên của sản xuất, phải bán sức lao động
cho nhà tư bản với đồng lương
giai cấp công nhân và nêu nhận xét?
chết đói.
(Phá máy đốt công xưởng, bãi công, lập công
đoàn)
→ Mâu thuẫn giữa công nhân
- Kết quả: Tuy thất bại nhưng đã giúp g/c công
với tư sản.
nhân tích lũy kinh nghiệm đấu tranh, trưởng
thành về ý thức.
→ Trình độ nhận thức và tổ chức đấu tranh còn
kém.
Nguyên nhân chính làm các phong trào công
nhân giai đoạn này thất bại?
* Hoạt động 3: Hoạt động nhóm:

- Hình thức đấu tranh: đập phá
máy móc, đốt công xưởng, dần
dần họ bãi công và thành lập
công đoàn.

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

Nhóm 1: Trình bày những nét chính về phong
trào đấu ttanh của công nhân Pháp nửa đầu thế kỉ
XIX?

→ Mang tính tự phát.

- HS theo dõi SGK, thảo luận và trả lời. GV chốt
ý:
- 1831: do bị bác lột nặng nề, đời sống khó khăn,
công nhân dệt tơ Ly-ông khởi nghĩa đòi tăng
lương, giảm giờ làm. Quân khởi nghĩa làm chủ
thành phố trong 10 ngày, chiến đấu với khẩu
hiệu: “Sống trong lao động hoặc chết trong chiến
đấu”.
- 1834: Thợ tơ Ly-ông khởi nghĩa đòi thiết lập
nền cộng hòa. Cuộc chiến đấu diễn ra ác liệt suốt
4 ngày và cuối cùng bị dập tắt.

2. Phong trào đấu tranh của
giai cấp công nhân ở nữa đầu
thế kỉ XIX

- Ở Pháp: năm 1831, công nhân
dệt thành phố Lion khởi nghĩa
đòi tăng lương, giảm giờ làm.

Nhóm 2: Trình bày những nét chính về phong

trào đấu ttanh của công nhân Anh nửa đầu thế kỉ
XIX?

- Ở Anh: từ 1836 – 1848,
phong trào Hiến chương đưa
- Do Hội công nhân Luân Đôn, thành lập năm
1836, tổ chức. Bản Hiến chương có 6 điểm: Thực kiến nghị đến Quốc hội đòi
hiện phổ thông đầu phiếu (nam giới trên 21 tuổi), quyền bầu cử và giảm giờ làm.
phân chia khu vực bầu cử bình đẳng, bỏ phiếu
kín, xóa bỏ mọi hình thức thuế đối với điều kiện
ứng cử nghị viên, trả lương hco nghị viên, hàng
- Ở Đức: năm 1844, công nhân
năm bầu cử Quốc hội.
dệt vùng Sơ-lê-din khởi nghĩa
- Phong trào có mục tiêu chính trị rõ ràng, được
sự hưởng ứng của quần chúng 1839: hơn 1 triệu chống sự hà khắc của chủ
xưởng và điều kiện lao động
chữ ký, 1842: hơn 3 triệu chữ ký, 1848: hơn 5
tồi tệ.
triệu chữ ký.
- GV cho HS xem hình “Công nhân Anh đưa
Hiến chương đến Quốc hội”, phân tích sự tiến bộ
về mục tiêu và hình thức đấu tranh của phong
→ Kết quả: đều thất bại vì
trào công nhân cuối thế kỷ XVIII đầu thế kỷ XIX chưa có đường lối đúng đắn
và phong trào công nhân nửa đầu thế kỷ XIX
nhưng qua đó nó đánh dấu sự
trưởng thành của giai cấp công
Nhóm 3: Trình bày những nét chính về phong
trào đấu ttanh của công nhân Đức nửa đầu thế kỉ nhân.

XIX?


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

- Công nhân Đức bị bóc lột bởi hai thế lực: Tư
bản chủ nghĩa và phong kiến quân phiệt.
- Năm 1844, công nhân dệt Slédin khởi nghĩa,
phá hủy nhà xưởng nhưng không tồn tại lâu.
Nhóm 4: Mục tiêu đấu tranh chủ yếu của công
nhân giai đoạn này có gì khác trước? Những cuộc 3. Chủ nghĩa xã hội không
tưởng
đấu tranh này phản ánh điều gì?
- Mục tiêu: Đòi quyền lợi kinh tế và chính trị Đấu tranh cho quyền lợi giai cấp của mình, góp
phần thức tỉnh giai cấp công nhân.
* Hoạt động 4: Toàn lớp và cá nhân
- Giáo viên cho học sinh xem chân dung và giới
thiệu đôi nét về các đại biểu của CNXH không
tưởng:
+ S. Simon: Sinh ra trong gia đình quý tộc, đã
tham gia I.War ở Bắc Mỹ, trình bày quan điểm
trong “Những bức thư từ Giơ nevơ”, chủ trươg
xây dựng xã hội mới trong đó mọi người đều
phải lao động trên cơ sở nền đại sản xuất ,được
quyền hưởng thụ bình đẳng, kế hoạch hóa nền
kinh tế, thủ tiêu chế độ ăn bám bằng cách thuyết
phục giai cấp tư sản.
- C. Furie: xuất thân từ gia đình thương nhân,
nhận định trong xã hội tư bản hạnh phúc của
một số người này gây ra sự đau khổ của số đông

người khác “Sự nghèo khổ sinh ra từ chính bản
thân sự thừa thãi“, chủ trương “pha lăng“(công
xã): của cải sẽ được chia 5/12 cho lao động, 4/12
cho tài năng, 3/12 cho tư bản → phản đối dùng
bạo lực cách mạng, gửi bản kế hoạch tổ chức
“pha lăng” tới những nhà giàu, chỉ cần 4000
người bỏ tiền ra thì xã hội mới sẽ được xây
dựng.
- R. Owen: người Anh, thí nghiệm xây dựng xã
hội mới trong xưởng riêng của mình ở La-nac
(Scotland): ngày làm 10 giờ rưỡi, thủ đô chế độ
phạt tiền, đặt ra chế độ tiền thưởng, xây dựng

- Hoàn cảnh ra đời: những nỗi
cơ cực của người công nhân đã
tác động đến ý thức của giới trí
thức tư sản.
- Nội dung: họ đã đề xuất xây
dựng một chế độ xã hội tốt đẹp
hơn, không có tư hữu và không
có bóc lột.
- Các đại biểu tiêu biểu là:
Saint Simon, Phourrier, Owen.
- Mặt tích cực: nhận thức
được mặt trái của chế độ tư bản
là bóc lột tàn bạo người lao
động, phê phán sâu sắc xã hội
đó, dự đoán thiên tài về xã hội
tương lai.
- Mặt hạn chế: đi đến Chủ

nghĩa xã hội bằng biện pháp
tuyên truyền, thuyết phục, nêu
gương.
- Ý nghĩa: Cổ vũ phong trào
đấu tranh của CN, là tiền đề


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

nhà trẻ cho con công nhân, nhìn thấy 3 trở lực
lớn để xây dựng xã hội mới: chế độ tư hữu, tôn
giáo, hôn nhân tư sản, chủ trương thuyết phục
hòa bình, phản đối bạo lực cách mạng.

của chủ nghĩa Marx.

Nêu những điểm tích cực và hạn chế của học
thuyết CNXH không tưởng?
* Kết luận: CNXH không tưởng là trào lưu tư tưởng tiến bộ, có tác dụng cổ vũ
những người lao động và là tiền đề cho học thuyết Mác sau này.
3. Củng cố bài:
- Giai cấp vô sản công nghiệp ra đời khi nào?
- Qua những cuộc khởi nghĩa của công nhân ở Anh, Pháp, Đức vào nửa đầu thế kỷ
XIX, hãy chứng minh giai cấp công nhân đã trở thành một lực lượng chính trị độc
lập.
- Trình bày những mặt tích cực và hạn chế của CNXH không tưởng ?
4. Ôn tập và chuẩn bị bài:
- Học ba câu hỏi trong sách giáo khoa, trang 175.
- Đọc trước SGK bài 37: “Mác – Ăng ghen. Sự ra đời của CNXH khoa học”.
- Sưu tập tư liệu, tranh ảnh liên quan đến bài học mới.