Quản
Quản lý
lý công
công nghiệp
nghiệp
Viện Điện
TS. Lê Minh Hoàng – TTAC Center
MICA International Research Institute
Multimedia, Information, Communication & Applications
UMI 2954
Hanoi University of Science and Technology
1 Dai Co Viet - Hanoi - Vietnam
Giới thiệu môn học
Tên môn học: Quản lý công nghiệp (EE4513)
Lý thuyết (2 tín chỉ) + Bài tập (1 tín chỉ)
Đánh giá :
Kiểm tra giữa học kỳ (0,3)
Thi cuối học kỳ (0,7)
Tài liệu tham khảo
Vincent GIRARD, Gestion de la production, Economica, 2003, 3ème édition.
Patrick ESQUIROL et Pierre LOPEZ, L’ordonnancement, Economica, 1999
Pierre LOPEZ et Francois ROUBELLAT, Ordonnancement de la production, Hermes, 2001
MICA
2013
2
Nội dung môn học
Giới thiệu chung về Quản lý công nghiệp
Quá trình phát triển của Quản lý công nghiệp
Mô hình Hệ thống sản xuất
Tính linh hoạt trong các hoạt động quản lý công nghiệp
Cơ cấu tổ chức các hoạt động quản lý công nghiệp
Mô hình, phương pháp lập kế hoạch và lập thời gian biểu sản xuất
Mô hình tối ưu hóa
Lý thuyết đồ hình
Phương pháp giải các bài toán tối ưu hóa trong công nghiệp
Quản lý sản xuất
Quản lý lưu trữ
Lập kế hoạch đặt hàng
MICA
2013
3
Phần 1: Giới thiệu chung về Quản lý công
nghiệp
MICA International Research Institute
Multimedia, Information, Communication & Applications
UMI 2954
Hanoi University of Science and Technology
1 Dai Co Viet - Hanoi - Vietnam
Chương 1: Giới thiệu chung
Lịch sử phát triển các hệ thống quản lý công nghiệp
Các khái niệm
MICA
2013
Hệ thống sản xuất
Quản lý sản xuất
Quản lý sản xuất sử dụng máy tính
Góc độ hệ thống: 4 hoạt động quản lý chính
Ba vấn đề chính cần giải quyết:
Góc độ kỹ thuật
Hệ thống vật lý
Hệ thống ra quyết định các cấp
Hệ thống thông tin
Tính linh hoạt trong bài toán quản lý công nghiệp
Quản lý công nghiệp
Định nghĩa
Phương pháp đa cấp
Cấu trúc ma trận
Phân loại các hệ thống sản xuất
Phân loại theo tổ chức các nguồn lực
Phân loại theo điều khiển sản xuất
5
Hệ thống công nghiệp (1)
Sản xuất
Chất lượng
Đặt hàng nguyên liệu
đầu vào
Tính toán chi phí
Đơn đặt hàng
Quản lý xuất nhập kho
Đầu vào
Giao hàng
MICA
2013
6
Hệ thống công nghiệp (2)
MICA
2013
7
Hệ thống công nghiệp (3)
MICA
2013
8
Hệ thống công nghiệp (4) – Dự án
MICA
2013
9
Hệ thống công nghiệp (5)
Câu hỏi:
Đây có phải hệ thống công nghiệp không?
Nguyên liệu đầu vào? Sản phẩm đầu ra?
MICA
2013
10
Quá trình phát triển
TK 18: sản xuất thủ công
TK 19: Sản xuất (vũ khí, thuốc lá)
TK 20: nhu cầu sử dụng hợp lý các yếu tố sản xuất -> ra đời khái niệm quản lý sản xuất
Taylor (1911): tổ chức các công việc dựa trên
Sự khác biệt giữa việc thiết kế và thực hiện
Thực hiện tối ưu các công việc và vận chuyển
Sử dụng tối đa năng suất của máy móc
Ford (1913): tiêu chuẩn hóa các hệ thống sản xuất và khái niệm làm việc trên dây chuyền
Khái niệm nâng cao tính linh hoạt trong các doanh nghiệp
Haris và Wilson (1913-1924): Kinh tế lượng
Fayol (1916): đưa ra mô hình phân cấp của tổ chức sản xuất
Lập kế hoạch sản xuất, tổ chức sản xuất, kiểm soát, phối hợp sản xuất
Gantt (1917): Lập kế hoạch sản xuất
MICA
2013
11
SP – GP - GPAO
Hệ thống sản xuất (SP)
Dưới góc nhìn của kỹ sư tự động hóa: chuyển đổi một tập hợp các nguyên liệu đầu vào và/hoặc linh
kiện bán thành phẩm thành sản phẩm hoàn chỉnh
Quản lý sản xuất (GP)
đảm bảo việc tổ chức hệ thống sản xuất để sản xuất được một số lượng sản phẩm mong muốn trong
một khoảng thời gian nhất định với các nguồn lực có sẵn (nhân lực, công nghệ)
Quản lý sản xuất sử dụng thiết bị máy tính (GPAO)
-
nguyên liệu đầu vào
bán thành phẩm
Hệ thống sản xuất
-
thành phẩm hoàn chỉnh
bán thành phẩm
MICA
2013
12
Hệ thống sản xuất
Nhà cung cấp
Thành phẩm
dữ liệu kỹ thuật
Quản lý lưu trữ
Quản lý nguyên liệu
đầu vào
Lưu trữ
Quản lý công việc
Lập kế hoạch/thời gian biểu sản
xuất
Số liệu kinh doanh
Sản xuất
Giám sát sản xuất
MICA
2013
13
Bốn hoạt động chính của Quản lý công nghiệp
Quản lý dữ liệu kỹ thuật
Mô tả thiết kế các sản phẩm hoặc họ các sản phẩm
Mô tả quy trình sản xuất của từng sản phẩm
Quản lý dữ liệu thương mại
Tiếp nhận các đơn đặt hàng và lập kế hoạch thực hiện việc chuyển hàng theo mong muốn của khách hàng
Quản lý các nguyên liệu đầu vào
Đảm bảo việc nhập hàng hóa nguyên liệu đầu vào hoặc bán thành phẩm
Đảm bảo việc lưu trữ các sản phẩm hoàn chỉnh
Quản lý hoạt động sản xuất
Tổ chức thực hiện các công việc trong khoảng thời gian cho phép bằng cách điều tiết các nguồn lực sẵn có.
Có tính toán đến các số liệu kỹ thuật và thương mại cũng như các dữ liệu sản xuất (số lượng sản phẩm tồn kho,
trạng thái các nguồn lực,…)
MICA
2013
14
Các hệ thống nhánh trong hệ thống công nghiệp
Hệ thống vật lý (máy móc)
Các yếu tố trực tiếp tham gia vào quá trình sản xuất
Chịu sự ảnh hưởng của các yếu tố môi trường
Hệ thống ra quyết định sản xuất
Quản lý các hoạt động của hệ thống vật lý
Tính toán đến các ràng buộc của môi trường
Đảm bảo phản ứng lại các sự cố
Hệ thống thông tin
Đảm bảo sự liên kết giữa hệ thống vật lý và hệ thống ra quyết định sản xuất
Đảm bảo phản ứng lại các sự cố
MICA
2013
15
Quản lý công nghiệp
Khái niệm
Tổ chức việc thực hiện các hoạt động sản xuất dưới ràng buộc về thời gian và các nguồn lực
Công việc cụ thể trong quản lý công nghiệp
Lập kế hoạch sản xuất (planification)
Lập lịch thực hiện các công việc/phân bổ các nguồn lực (scheduling)
Quản lý các nguồn lực (resources management)
Công cụ
Phương pháp tính toán xác định và phương pháp tính toán ngẫu nhiên
Phương pháp tính toán chính xác hoặc gần đúng
Phương pháp tính toán tối ưu dựa trên các ràng buộc
MICA
2013
16
Tính linh hoạt trong hệ thống công nghiệp
Tính linh hoạt
Khả năng một thệ thống công nghiệp tạo ra và quản lý sự đa dạng để thích ứng với những sự cố đến các yếu tố
môi trường (nhiễu).
Các yếu tố này có thể đến từ nội bộ doanh nghiệp (máy móc hư hỏng, nhân viên nghỉ làm…) hoặc từ bên ngoài
(đặt hàng khẩn cấp, trễ trong nhập nguyên liệu đầu vào,…)
Sở hữu các công cụ để phản ứng một cách tốt nhất
Tính linh hoạt (Flexibility) / Tính phản ứng (Reactivity)
Tính linh hoạt gắn với số lựa chọn có thể để đáp ứng sự cố
Tính phản ứng : quy trình tìm kiếm giải pháp để đáp ứng sự cố này
MICA
2013
17
Quản lý các hoạt động sản xuất
Khối lượng và mục tiêu không đồng nhất
Phương pháp quản lý tổng thể không phù hợp (bài toán quá phức tạp)
Chia nhỏ và phân cấp bài toán thành nhiều bài toán nhỏ để ra quyết định thực hiện công việc
Có thể chia các quyết định thực hiện công việc theo cấu trúc 3 lớp theo tiêu chí:
L’horizon de decision
Phân cấp mức độ
MICA
2013
18
Phân cấp ra quyết định lập kế hoạch
Lập kế hoạch dài hạn (strategic decisions)
Xác định chiến lược sản xuất dài hạn cho doanh nghiệp (nghiên cứu thị trường, đầu tư, kế hoạch phát triển thị
trường,…)
Thời hạn: từ 1 đến 5 năm
Lập kế hoạch trung hạn (tactic decisions)
Thiết lập một kế hoạch sản xuất (xác định khối lượng sản xuất của từng loại hình sản phẩm)
Tổ chức phân bố theo khả năng của các nguồn lực
Thời hạn: từ 1 tháng đến 1 năm
Lập kế hoạch ngắn hạn (operational decisions)
Lập thời gian biểu sản xuất cụ thể (theo từng đối tượng sản phẩm và các nguồn lực sẵn có)
Thời hạn: 1 ngày đến 1 tuần
Micro-planification (control)
Thời gian thực
MICA
2013
19
Mô hình phân cấp ra quyết định (1)
Chiến lược
Quản lý dự án
Hoạch định
Lập kế hoạch
Thực hiện
Lập thời gian biểu
Hệ thống sản xuất
MICA
2013
20
Mô hình phân cấp ra quyết định (2)
Biểu diễn mô hình dạng ma trận
Phối hợp các nguồn lực để thực hiện các nhiệm vụ đặt ra
MICA
2013
21
Phân loại các hệ thống sản xuất (1)
Theo sự phẩn bổ các nguồn lực:
Sản xuất khối lượng lớn: các sản phẩm đầu ra tương đối giống nhau, với số lượng lớn, các công cụ
sản xuất được đặc tính hóa và tổ chức để tối ưu hóa quy trình sản xuất (ex: industrie automobile…)
Sản xuất theo lô hàng vừa và nhỏ: có sự khác nhau giữa các sản phẩm đầu ra, loại hình sản xuất
không cho phép các thiết bị chuyên dụng -> các nguồn lực đa năng, tiến hành sản xuất theo lô hàng để
tối ưu hóa giá thành của quá trình sản xuất
Sản xuất đơn chiếc (quản lý dự án): sản xuất ra số lượng rất nhỏ, quy trình sản xuất lớn, có sự tham
gia của nhiều nguồn lực (công nghiệp hàng không,…)
MICA
2013
22
Phân loại các hệ thống sản xuất (2)
Tổ chức sản xuất trên Dây chuyền
Quy trình sản xuất các sản phẩm được thực hiện đồng nhất trên dây chuyền
Quan trọng của sự tin cậy các yếu tố sản xuất trên dây chuyền, việc hỏng hóc của một thiết bị kéo theo sự ngừng
sản xuất trên cả dây chuyền -> bảo trì thiết bị
Tính toán cân bằng trên Dây chuyền sản xuất để sản phẩm được thực hiện trong khoảng thời gian hằng số
MICA
2013
23
Phân loại các hệ thống sản xuất (3)
Tổ chức sản xuất theo phân xưởng:
Lao động lành nghề và thiết bị đa năng
Quản lý nguồn cung cấp, chi phí xử lý sự cố cao
Giảm chi phí:
Tối ưu hóa đặt vị trí của các phân xưởng sản xuất
Kỹ thuật phân nhóm công việc: phân bố theo các nhóm phân xưởng theo các đặc thù công việc của từng phân xưởng.
Quản lý các tuyến đường trung chuyển giữa các phân xưởng -> tối ưu hóa lịch trình sản xuất
MICA
2013
24
Phân loại các hệ thống sản xuất (4)
Tổ chức sản xuất theo lô hàng đơn nhất:
Huy động mọi nguồn lực của công ty cho một dự án trong thời gian dài
Giám sát các công ty thực hiện bằng hình thức quản lý song song nhiều dự án nhỏ, ở các giai đoạn
phát triển khác nhau
Nhân viên đủ năng lực để thực hiện các nhiệm vụ khác nhau
Các thiết bị đa năng
Vần đề quản lý các kho lưu trữ trung gian (sản phẩm hoàn thành không có khả năng lưu trữ hoặc các
nguyên vật liệu cung ứng đặc biệt cho dự án)
Vấn đề đặt ra: thực hiện đúng hạn và quản lý chi phí
Vai trò đặc biệt của việc Lập kế hoạch sản xuất
MICA
2013
25