Bài 7. Khái niệm về mạch điện tử - Chỉnh lưu - Nguồn một chiều

Ch :
Một số mạch điện tử cơ bản
Bài 7: khái niệm về mạch điện tử
chỉnh lu nguồn một chiều


I. Khái niệm, phân loại mạch điện tử

1.Khái niệm

Mch in t l mch in mc phi hp gia cỏc linh
Mạch
kin in t vi cỏc b phn ngun
,dõykhuếch
dn thc hin
2. Phân
đại
nhim
v
no
ú
trong
mch
in
t tạo sóng
Mạch
loại
Theo chức

Mạch
điện

tử

năng,
nhiệm vụ
Theo phơng
thức gia
công xử lí

hình sin
Mạch tạo xung
Mạch nguồn chỉnh
lu, mạch lọc
và mạch ổn ỏp
Mạch điện tử tơng
tự
Mạch điện tử số


II. M¹ch chØnh lu vµ nguån mét chiÒu

1. M¹ch chØnh l
u chØnh lu nöa chu
a. M¹ch
k×:
S¬
®å

A

Đ

U~2
20v

Rtải
B

Nhìn vào sơ đồ
em hãy cho
biết các linh
kiện được lắp
vào mạch điện?

+
M
_

N


Ho¹t ®éng cña
m¹ch
 MINH HỌA

Đ
A
B

~

BÁN KỲ DƯƠNG 

+
M

u~

AB

t

Rtải
-N

A ,B

Nöa ®Çu chu k×
dßng ®iÖn qua ®ièt
vµ qua t¶i cã chiÒu
tõ M ®Õn N, xuÊt
hiÖn ®iÖn ¸p trªn

I-

Rt

t




A

~
B

MINH HỌA

M

D

u~

AB

Rt
N

BÁN KỲ ÂM 

A ,B

t
I-

Rt

Điốt đóng không cho dòng
điện chạy qua tải
t

A

u~AB

§å
thÞ

~

t

D

T
Rt

IRt
i-Rt

B

π

0

Khi m¾c tô hãa //
víi
A t¶i

~
B

D

c

++
_

IRt

t

IRt

t
Tụ hóa Lọc nguồn làm IR liêntục, bằng

ph¼ng h¬n


NhËn xÐt chung vÒ m¹ch
chØnh lu nöa chu k×:
Ưu điểm : Mạch điện đơn giản , chỉ dùng 1
điốt
Nhược điểm : Mạch điện làm việc trong
mổi nữa chu kì nên hiệu suất sử dụng biến
áp nguồn thấp .Dạng sóng ra có độ gợn

sóng lớn , việc san bằng độ gợn sóng khó
khăn hiệu quả kém nên ít dùng


b. M¹ch chØnh lu hai nöa
chu k×:
b1. M¹ch chØnh lu hai
®ièt:
S¬ ®å
1
U2a

Ñ1

RTaûi

+

U–

U~
U2b

–
Ñ2

2
Em quan sát sơ đồ và cho biết các linh kiện sử
dụng trong mạch?

Hoạt động của
mạch
U~2
20v

Bán kỳ dơng: 1+, 2( U1>Uo )
D1 đợc phân cực thuận sẽ
mở thông tiếp giáp P-N cho
dòng điện chạy qua Rt . Lần
lt nh sau :

1
+

A

0
2-

1+ => D1 => Rt => B =>
0

B


MINH HA

Bán kỳ âm: 1-; 2+
(U2>Uo)

D2 đợc phân cực thuận
sẽ mở thông tiếp giáp PN cho dòng điện chạy
qua Rt .

1-

A

0
2
+

B
Em hóy nhn xột v dũng in chy
trong mch?

2 D2 Rt

0

Nhận xét:
Chiều dòng điện chạy qua Rt cả hai bán kỳ :
theo một chiều từ A đến B.


Đồ thị
Đặc tính dòng điện sau
U
chỉnh lu

,I
Nhỡn th dũng in sau
chnh lu ,em hóy cho nhn
xột?

U-,I
-

U-,I

Để U và I trên Rt
bằng phẳng hơn , ta
mắc tụ lọc nguồn C
song song với Rt.

-


NhËn xÐt chung vÒ m¹ch
chØnh lu hai ®ièt
-Mạch điện phải dùng 2 điốt luân phiên
nhau chỉnh lưu trong mổi nữa chu kỳ.
-Cuộn thứ cấp của biến áp nguồn làm
thành 2 nữa cân xứng
-Điện áp 1 chiều lấy ra có độ gợn sóng
nhỏ, dễ lọc, hiệu quả lọc tốt
-Khi phân cực ngược điốt phải chịu điện
áp ngược gấp đôi. Biến áp có yêu cầu
đặc biệt nên mạch này ít dùng

b2.Mạch chỉnh lưu hình cầu:
S¬
®å

A

+
Ñ1

Ñ4
U~

I

U2

Ñ3

B

Ñ2

U–

c
Rtaûi
–

Qua sơ đồ em hãy nêu các linh kiên được dùng trong

mạch?


Ho¹t ®éng cña m¹ch
 MINH HỌA

* ë b¸n k× d¬ng ( A +
,B-) D
D
+
A
4

U~AB

1

U
B

-

~

D3

D2

M

t

R
t
N

Hai ®ièt D1, D3 ®îc
ph©n cùc thuËn. D2, D4
ph©n
cùc ngîc.
ng
®iÖn:
A+ D1

Rt

D
3

B
-

i-

R

t


* ë b¸n k× ©m ( A - , B

+)
D
D
4

 MINH HỌA

U~AB

1

A

U
B

~

+

D3

D2

M
R
t

t
uU

N

Hai ®ièt D2, D4 ®îc
ph©n cùc thuËn. D1, D3
ph©n cùc ngîc
Dßng ®iÖn:
B+ D2 M
Rt
N
D
A4

i-

R

t


2. Nguồn một
chiều:
a. Sơ đồ
khối:
U
1

2

3

Tải tiêu
thụ

4
5

Khối 1:
nguồn
Khối 2:
u
Khối 3:
nguồn
Khối 4:
ổn áp
Khối 5:
vệ

Biến áp
Mạch chỉnh l
Mạch lọc
Mạch
Mạch bảo


b. Mạch nguồn
thực tế:
1
2
14v

L

D

3

4
+

1

220
v

12V

D

D4 2
D3

C

C

1

2

C

Rt

3

_
Khối 1: Biến áp nguồn: tăng hoặc giảm điện
áp theo yêu cầu.
Khối 2: Mạch chỉnh lu cầu: đổi điện xoay
chiều thành 1 chiều.
Khối 3: Mạch lọc nguồn: mắc phối hợp tụ và
cuộn cảm để san phẳng độ gợn sóng.
Khối 4: Mạch ổn áp một chiều: giữ mức điện
áp một chiều trên tải ổn định.


Củng cố bài học:
1. Thế nào là mạch điện tử?
2. Nêu các cách phân loại mạch
điện tử?
3. Mạch chỉnh lu cầu nếu có 1 điốt mắc
ngợc hoặc bị đánh thủng thì xảy ra hiện
tợng gì?


Gỵi ý c©u 5:

Cuộn thứ cấp của biến áp
nguồn sẽ bò chập mạch,dòng

điện sẽ tăng vọt làm đứt cầu
chì hoặc làm cháy biến áp


6. Cho các mạch chỉnh lu cầu. Hãy
chọn đáp án đúng?
a) h.1

b) h.2

c) h.3

d) h.4

U~

+

U~

+

( h.
1)

-

( h.
2)

-

U~

+

U~

+

( h.
3)

-

( h.
4)

-


Dặn dò:
Về nhà các em xem lại bài ,đọc trước bài 8


• XIN CHÀO THẦY CÔ VÀ CÁC
EM.


Mạch Khuếch Đại

Rht
+E

R1

UVĐ

Uvµo
UVK

-

URa

+
-E


+
R1

R3

R4

C1
Ura1

-

R2
C2

IC1

IC2
I

b1

T1

Mạch Tạo Xung

I

b2

T2

Ura2

EC


Mạch tạo sóng hình sin