khúc xạ ánh sáng

Vì sao Kính Thiên Văn có thể

Quan sát được mặt trăng
và các Vì sao?


Bạn nhìn thấy Cầu Vồng xuất hiện sau mỗi cơn Mưa

Và Bạn có thắc mắc vì sao lại có cầu vồng ???


Một Cây bút đặt vào
một ly nước

Và Bạn quan sát thấy hình ảnh cây bút bị bẻ cong



Những hiện tượng đó
đều liên quan đến Hiện
tượng Khúc Xạ Ánh
Sáng


Vậy hiện tượng Khúc xạ ánh sáng là gì?

Chúng ta
hãy cùng
nhau tìm
câu trả lời

nhé !!!


Chương VI

KHÚC XẠ ÁNH SÁNG


BA ĐỊNH LUẬT CƠ BẢN CỦA QUANG HÌNH HỌC
1) Định luật truyền thẳng ánh sáng

2) Định luật phản xạ ánh sáng

Trong môi trường trong suốt và đồng tính ánh sáng truyền theo đường thẳng.

3) Định luật khúc xạ ánh sáng


KHÚC XẠ ÁNH SÁNG


TÓM TẮT NỘI DUNG
Ia


I) SỰ KHÚC XẠ ÁNH SÁNG


1) Hiện tượng khúc xạ ánh sáng
a) Thí nghiệm :

•

Mô tả TN :

•

Nhận xét :
Cây bút chì ở ly bị gãy ở mặt phân cách giữa nước và không
khí

b) Định nghĩa :
Khúc xạ ánh sáng là hiện tượng lệch phương (gãy ) của tia
sáng khi truyền xiên góc qua mặt phân cách giữa 2 môi
trường trong suốt khác nhau


SI : tia tới

I : điểm tới

2) Định luật khúc xạ ánh sáng
N’IN : pháp tuyến mặt phân cách tại I

N

i: góc tới

S

S’
i’

i

i’ : góc phản xạ

IR : tia khúc xạ
r: góc khúc xạ

1

Kết luận 1 :

2

Tia khúc xạ nằm trong mặt phẳng tới ( tạo bởi tia tới

I

và pháp tuyến ) và ở bên kia pháp tuyến so với tia
tới

r
N’

R


Kết luận 2:

Với 2 môi trường trong suốt nhất định , tỉ số giữa sin góc tới (sini ) và sin góc khúc xạ
(sinr) luôn không đổi.

sin i
= const
sinr


Định luật khúc xạ ánh sáng :

•

N

Tia khúc xạ nằm trong mặt phẳng tới (tạo bởi tia
tới và pháp tuyến) và ở phía bên kia pháp tuyến
so với tia tới

S

•

i’

i

Với 2 môi trường trong suốt nhất định , tỉ số
giữa sin góc tới (sin i) và sin góc khúc xạ (sin r)
luôn không đổi

1

2

I
r
N’

R

sin i
= const
sinr


II) CHIẾT SUẤT CỦA MÔI TRƯỜNG


II –

CHIẾT SUẤT CỦA MÔI TRƯỜNG

1. Chiết suất tỉ đối
Tỉ số không đổi

được gọi là chiết suất tỉ đối n 21

của môi trường ( 2 ) , (chứa tia khúc xạ) đối với môi trường ( 1 ) , ( chứa tia tới ).

sin i

sinr
sin i
= n 21
sinr
n 21 > 1

- Nếu
Dựa vào công
thì rthức
< i . trên
Ta nói
hãy
môi
cho
trường
biết nếu
( 2) chiết quang, hơnthì
môi
góctrường
i có quan
( 1).hệ như thế nào với góc r ?

- Nếu

n 21 <1

thì r > i . Ta nói môi trường ( 2) chiết quang kém hơn môi trường ( 1).

n 21 <1;n 21 > 1

sini < sin r

 i >r

sini > sin r

i
SS
SS
i
i
(1)

II

(1)

II

(2)
(2)

r

R
R

r

R
R

 môi trường (2) chiết quang hơn môi trường (1)

 môi trường (2) chiết quang kém hơn môi trường (1)


2) Chiết suất tuyệt đối
Định nghĩa :
Chiết suất tuyệt đối (thường gọi là chiết suất ) của
một môi trường là chiết suất tỉ đối của môi trường
đó đối với chân không

- Chiết suất của chân không là 1. Chiết suất của
không khí gần bằng với chất suất của chân không.

Trong mọi môi trường trong suốt đều có chiết suất tuyệt đối
lớn hơn 1

n 21

n2
=
n1

n1 :chiết suất (tuyệt đối )của môi trường 1
n2 :chiết suất (tuyệt đối )của môi trường 2

Nhận xét :

sin i
= n 21
sinr

N

S
i’

i

n 21
1

2

n2
=
n1

 

I
r
N’

n1sini = n2sinr

R
Công thức của định luật khúc xạ:

n1: chiết suất của môi trường (1)
n2 : chiết suất của môi trường (2)
i: góc tới ; r: góc khúc xạ

n1sini = n2sinr


n1sini = n2sinr

Công thức của định luật khúc xạ:

 Chú ý:
0

- Nếu i và r nhỏ hơn 10 thì:

sin i ≈ i

sin r ≈ r

n1i = n2r
0
0
- Trường hợp i = 0 thì r = 0 ⇒ tia sáng chiếu vuông góc mặt phân cách thì không xảy ra hiện tượng khúc
xạ.

- Nếu tia sáng truyền qua n môi trường, khúc xạ qua n môi trường, và các mặt phân cách song song nhau thì:

n1sini1 = n2sini2 = n3sini3 =…= nnsinin


III) TÍNH THUẬN NGHỊCH CỦA SỰ TRUYỀN ÁNH SÁNG

I

K

n1
n2


N

N

S

S’

R
r’=i

i’

i

I

1

1

2

2

I

i’=r

r
N’

R

S’

N’

S

Tính thuận nghịch của sự truyền ánh sáng : Ánh sáng truyền theo đường nào thì cũng truyền ngược lại theo đường đó

 

Tính thuận nghịch này biểu hiện ở sự truyền thẳng , sự phản xạ và sự khúc xạ

TÍNH THUẬN NGHỊCH CỦA SỰ TRUYỀN ÁNH SÁNG