Tuần 26. Luyện tập thay thế từ ngữ để liên kết câu

Trường TH Vạn Khánh 2

Lớp: 5B
GV: NGUYỄN DUY HUY


Thứ ngày tháng năm 2013
Luyện từ và câu
I - Kiểm tra bài cũ:
Đề bài : Mở rộng vốn từ Truyền thống
1-Truyền thống có nghĩa là gì?
* Đặt câu có từ truyền thống


Thứ ngày tháng năm 2013
Luyện từ và câu


Bài 1 : Trong đoạn văn sau , người viết đã dùng những từ ngữ
nào để chỉ nhân vật Phù Đổng Thiên Vương ( Thánh Gióng ) ?
Việc dùng nhiều từ ngữ thay thế cho nhau như vậy có tác dụng
gì?

Nghe chuyện Phù Đổng Thiên Vương , tôi thường tưởng
tượng đến một trang nam nhi , sức vóc khác người ,
nhưng tâm hồn còn thô sơ và giản dị như tâm hồn tất cả
mọi người xưa .Tráng sĩ ấy gặp lúc quốc gia lâm nguy
đã xong pha ra trận , đem sức khỏe và đánh tan giặc
nhưng bị thương nặng . Tuy thế người trai làng Phù
Đổng vẫn còn ăn một bữa cơm ( chỗ ấy nay lập đền thề
ở làng Xuân Tảo ) rồi nhảy xuống Hồ Tây tắm , xong

mới ôm vết thương lên ngựa đi tìm một rừng cây âm u
nào , giấu kín nỗi đâu đớn của mình mà chết .


Bài 1 : Trong đoạn văn sau , người viết đã dùng những từ ngữ nào để chỉ
nhân vật Phù Đổng Thiên Vương ( Thánh Gióng ) ? Việc dùng nhiều từ
ngữ thay thế cho nhau như vậy có tác dụng gì?

Nghe chuyện Phù Đổng Thiên Vương , tôi thường tưởng
tượng đến một trang nam nhi , sức vóc khác người , nhưng
tâm hồn còn thô sơ và giản dị như tâm hồn tất cả mọi người
(2) gia lâm nguy đã xông pha ra
xưa . Tráng sĩ ấy gặp lúc quốc
trận , đem sức khỏe và đánh tan giặc , nhưng bị thương nặng .
(3) một bữa cơm
Tuy thế người trai làng Phù Đổng vẫn còn ăn
( chỗ ấy nay lập đền thờ ở làng Xuân Tảo ) rồi nhảy xuống Hồ
Tây tắm , xong mới ôm vết thương lên ngựa đi tìm một rừng
cây âm u nào , giấu kín nỗi đâu đớn của mình mà chết .
(1)


•Tác dụng của việc dùng từ ngữ thay thế :
Tránh việc lập từ, giúp cho việc diễn đạt sinh
động hơn, rõ ý hơn mà vẫn đảm bảo sự liên
kết .
Các em chú ý : Liên kết câu bằng cách dùng
đại từ thay thế, có tác dụng tránh lặp lại và rút
gọn văn bản. Còn việc dùng từ đồng nghĩa
hoặc dùng từ ngữ cùng chỉ về một đối tượng

để liên kết (như đoạn văn trên) có tác dụng
tránh lặp, cung cấp thêm thông tin phụ (làm rõ
hơn về đối tượng)


Bài 2 : Hãy thay thế những từ lặp lại trong hai đoạn văn sau bằng đại từ
hoặc từ đồng nghĩa :
Triệu Thị Trinh quê ở vùng núi Quan Yên ( Thanh Hóa ) . Triệu
Thị Trinh xinh xắn, tính cách mạnh mẽ, thích võ nghệ. Triệu Thị
Trinh bắn cung rất giỏi, thường theo các phường săn đi săn thú.
Có lần , Triệu Thị Trinh đã bắn hạ một con báo gấm hung dữ
trước sự thán phục của trai tráng trong vùng .
Hằng ngày , chứng kiến cảnh nhân dân bị giặc Ngô đánh đập ,
cướp bóc, Triệu Thị Trinh vô cùng uất hận , nung nấu ý chí trả
thù nhà , đền nợ nước , quét sạch chúng ra khỏi bờ cõi. Năm 248,
Triệu Thị Trinh cùng anh là Triệu Quốc Đạt lãnh đạo cuộc khởi
nghĩa chống quân xâm lược. Cuộc khởi nghĩa tuy không thành
công nhưng tâm gương anh dũng của Triệu Thị Trinh sáng mãi
với non sông , đất nước .


Làm việc nhóm đôi: Thực hành dùng đại từ
hoặc từ đồng nghĩa thay thế cho từ Triệu Thị
Trinh. Chú ý: Trong qua trình thay thế
ta có thể lặp lại một số từ để đoạn văn hay
hơn.


(1) Triệu

Thị Trinh quê ở vùng núi Quan Yên (Thanh Hóa).
(2) Người
Triệu thiếu
Thị nữTrinh
họ Triệu xinh xắn, tính cách mạnh mẽ, thích võ
nghệ.(3)TriệuNàng
THị Trinh bắn cung rất giỏi, thường theo các
(4) Có lần, Triệu
Nàng
phường săn đi săn thú.
Thị Trinh đã bắn hạ một
con báo hung dữ trước sự thán phục của trai tráng trong vùng.
(5)Hằng

ngày, chứng kiến cảnh nhân dân bị giặc Ngô đánh đập,
cướp bóc, Triệu Thị Trinh vô cùng uất hận, nung nấu ý chí trả
thù nhà, đền nợ nước, quét sạch chúng ra khỏi bờ cõi.(6)Năm
gái vùng núiTrinh
Quan Yên cùng anh là Triệu
248, Người
TriệuconThị
Quốc Đạt lãnh đạo cuộc khởi nghĩa chống quân xâm lược.
(7)Cuộc khởi nghĩa tuy không thành công nhưng tấm gương anh
Bà Trinh sáng mãi với non sông, đất nước.
dũng của Triệu Thị
Theo TỪ ĐIỂN NHÂN VẬT LỊCH SỬ ViỆT NAM


Em hãy hãy so sánh văn bản gốc và
văn bản vừa mới thay thế , văn bản

nào hay hơn ?

Việc thay thế từ ngữ như vậy làm cho câu văn
ngắn gọn mạch lạc


Bài tập 3 : Viết một đoạn văn ngắn kể về một
tấm gương hiếu học, trong đó có sử dụng phép
thay thế từ ngữ để liên kết câu.
Hãy kể tên những tấm gương hiếu học mà em biết:
Nguyễn Hiền – Ông trạng 13 tuổi. Nguyễn Ngọc Kí- bị liệt 2
tay, viết bằng chân. Mạc Đĩnh Chi – nhà nghèo nhưng rất
hiếu học. Cao Bá Quát. Trần Bảo Đồng – nhà nghèo nhưng
đỗ thủ khoa và được nhận học bổng Nguyễn Thái Bình…
Thực hành: Viết một đoạn văn ngắn kể về một tấm gương
hiếu học trong đó có sử dụng biện pháp thay thế từ ngữ để
liên kết câu (HS khá, giỏi viết tù 4-5 câu. HS trung bình viết
2-3 câu.)


Dùng từ ngữ thay thế có tác dụng gì?

Tác dụng của việc dùng từ ngữ thay thế :
Tránh việc lập từ , giúp cho việc diễn đạt sinh
động hơn , rõ ý hơn mà vẫn đảm bảo sự liên
kết .


Chúc các thầy cô mạnh khỏe,
hạnh phúc. Chúc các em học

sinh chăm ngoan, học giỏi.