Tuần 19. Câu ghép

Nguyễn Thị Trường An
Tiểu học Sơn Cẩm 3


Kiểm tra:

- Xác định chủ ngữ, vị ngữ của câu sau:
Mùa xuân, cây gạo gọi đến bao nhiêu là chim.
C

V


I. Nhận xét
Đọc đoạn văn sau và trả lời câu hỏi:
Mỗi lần rời nhà đi, bao giờ con khỉ cũng nhảy phóc lên ngồi
trên lưng con chó to. Hễ con chó đi chậm, con khỉ cấu hai tai chó
giật giật. Con chó chạy sải thì khỉ gò lưng như người phi ngựa.
Chó chạy thong thả, khỉ buông thõng hai tay, ngồi ngúc nga ngúc
ngắc.
Đoàn Giỏi
1. Đánh số thứ tự các câu trong đoạn văn trên rồi xác định chủ ngữ,
vị ngữ trong từng câu.
2. Xếp các câu trên vào nhóm thích hợp:
a) Câu đơn (câu do một cụm chủ ngữ - vị ngữ tạo thành).
b) Câu ghép (câu do nhiều cụm chủ ngữ - vị ngữ bình đẳng
với nhau tạo thành).
3. Có thể tách mỗi cụm chủ ngữ - vị ngữ trong các câu ghép nói trên
thành một câu đơn được không? Vì sao

1. Đánh số thứ tự các câu trong đoạn văn rồi xác định chủ ngữ, vị
ngữ trong từng câu.
Mỗi lần rời nhà đi, bao giờ con khỉ cũng nhảy phóc lên

(1)

C

V

ngồi trên lưng con chó to.(2) Hễ con chó đi chậm, con khỉ cấu
C

V

C

hai tai chó giật giật.(3)Con chó chạy sải thì khỉ gò lưng như
C

V

C

V

V

người phi ngựa.(4)Chó chạy thong thả, khỉ buông thõng hai
C

tay, ngồi ngúc nga ngúc ngắc.

V

C

Đoàn Giỏi

V


2. Xếp các câu trên vào nhóm thích hợp:
a) Câu đơn (câu do một cụm chủ ngữ - vị ngữ tạo thành).
b) Câu ghép (câu do nhiều cụm chủ ngữ - vị ngữ bình đẳng
với nhau tạo thành).
(1)

Mỗi lần rời nhà đi, bao giờ con khỉ cũng nhảy phóc lên
V

C

ngồi trên lưng con chó to.(2) Hễ con chó đi chậm, con khỉ cấu
C

(3)

V

C

hai tai chó giật giật. Con chó chạy sải thì khỉ gò lưng như
C

V

C

V

V

người phi ngựa.(4) Chó chạy thong thả, khỉ buông thõng hai
C

V

tay, ngồi ngúc nga ngúc ngắc.
Câu đơn
Câu ghép

…
…

C

Đoàn Giỏi

V

2. Xếp các câu vào nhóm thích hợp:
a) Câu đơn (câu do một cụm chủ ngữ - vị ngữ tạo thành).
b) Câu ghép (câu do nhiều cụm chủ ngữ - vị ngữ bình đẳng
với nhau tạo thành).
Mỗi lần rời nhà đi, bao giờ con khỉ cũng nhảy phóc lên lưng
C
V
con chó to.
(1)

(2)

Hễ con chó đi chậm, con khỉ cấu hai tai chó giật giật.
C

(3)
(4)

C

V

V

Con chó chạy sải thì khỉ gò lưng như người phi ngựa.
C

V

C

V

Chó chạy thong thả, khỉ buông thõng hai tay, ngồi ngúc nga
C

ngúc ngắc.
Câu đơn
Câu ghép

V

C

…
Câu 1
… 2, 3, 4.
Câu

V


- Em hiểu thế nào là câu ghép?


3. Có thể tách mỗi cụm chủ ngữ - vị ngữ trong các câu
ghép nói trên thành một câu đơn được không ? Vì sao ?
C©u 2: HÔ con chã ®i chËm, con khØ cÊu hai

Con chã ®i
tai chã giËt giËt
Con khØ cÊu hai tai chã
chËm.
giËt giËt.
C©u 3: Con chã ch¹y s¶i th× khØ gß lng nh ngêi
phi ngùa.
Con chã ch¹y KhØ gß lng nh ngêi phi
ngùa.
s¶i.
C©u 4: Chã ch¹y thong th¶, khØ bu«ng thâng
hai tay, ngåi ngóc nga ngóc ng¾c.
Chã ch¹y thong KhØ bu«ng thâng hai tay,
ngồi
ngóc
th¶.nga ngóc ng¾c.


- Không thể tách mỗi cụm chủ ngữ - vị ngữ trong
các câu ghép nói trên thành một câu đơn được. Vì mỗi
vế câu diễn tả những ý có quan hệ chặt chẽ với nhau.


- Câu ghép có đặc điểm gì?
GHI NHỚ
- Câu ghép là câu do nhiều vế câu ghép lại.
- Mỗi vế câu ghép thường có cấu tạo giống
một câu đơn (có đủ chủ ngữ, vị ngữ) và thể
hiện một ý có quan hệ chặt chẽ với ý của
những vế câu khác.

- Em hãy lấy 1 ví dụ về câu ghép.
Em đi học, còn mẹ em đi làm.


1. Tìm câu ghép trong đoạn văn dưới đây. Xác định
các vế câu trong từng câu ghép.
Biển luôn thay đổi màu tùy theo sắc mây trời.
(2)Trời xanh thẳm, biển cũng thẳm xanh, như dâng cao
(3)
lên, chắc nịch. Trời
rải mây trắng nhạt, biển mơ
màng dịu hơi sương. Trời âm u mây mưa, biển xám
xịt, nặng nề.(5)Trời ầm ầm dông gió, biển đục ngầu,
giận dữ…(6) Biển nhiều khi rất đẹp, ai cũng thấy như
thế.(7) Nhưng vẻ đẹp của biển, vẻ đẹp kì diệu muôn
màu muôn sắc ấy phần rất lớn là do mây, trời và
ánh sáng tạo nên.
(1)

(4)


1. Tìm câu ghép trong đoạn văn dưới đây. Xác định các vế
câu trong từng câu ghép (Đánh dấu / để xác định các vế câu
trong từng câu ghép vừa tìm được).
(1)

×

(2)

Biển luôn thay đổi màu tùy theo sắc mây trời.
Trời xanh thẳm, biển cũng thẳm xanh, như dâng cao lên,
chắc nịch.

× (3) Trời rải mây trắng nhạt, biển mơ màng dịu hơi sương.
× (4) Trời âm u mây mưa, biển xám xịt, nặng nề.
×

(5)

Trời ầm ầm dông gió, biển đục ngầu, giận dữ…

×

(6)

Biển nhiều khi rất đẹp, ai cũng thấy như thế.

(7)

Nhưng vẻ đẹp của biển, vẻ đẹp kì diệu muôn màu muôn
sắc ấy phần rất lớn là do mây, trời và ánh sáng tạo nên.


Xác định các vế câu trong từng câu ghép:
STT

Vế 2

Vế 1

Câu 1 Trời xanh thẳm,
C

V

biển cũng thẳm xanh, như
C

V

dâng cao lên, chắc nịch.

Câu 2 Trời rải mây trắng nhạt, biển mơ màng dịu hơi sương.
C

Câu 3 Trời âm u mây mưa,
C

C

C

V

V

biển đục ngầu, giận dữ…

V

Câu 5 Biển nhiều khi rất đẹp,

V

biển xám xịt, nặng nề.

V

Câu 4 Trời ầm ầm dông gió,
C

C

V

C

V

ai cũng thấy như thế.
C

V


2. Có thể tách mỗi vế câu ghép vừa tìm được ở bài tập 1

thành một câu đơn được không? Vì sao
- Không thể tách mỗi vế câu ghép nói trên thành
một câu đơn được. Vì mỗi vế câu thể hiện một ý có quan
hệ rất chặt chẽ với ý của vế câu khác.


3. Thêm một vế câu vào chỗ trống để tạo thành câu ghép:
a) Mùa xuân đã về, cây
… cối đâm chồi nảy lộc.
sương tan dần.
b) Mặt trời mọc, …
c) Trong truyện cổ tích Cây khế, người em chăm chỉ,
người anh thì tham lam, lười biếng.
hiền lành, còn …
nên đường ngập nước.
d) Vì trời mưa to …