Môn: Ngữ Văn
Trường PTDTBT THCS Nà Khoang
Tiết 104 – Văn bản
(Tiếp theo)
(Nguyễn Tuân)
Nhóm 1+nhóm 4
1. Cảnh mặt trời mọc trên biển đảo Cô Tô được tác giả miêu tả
qua những chi tiết hình ảnh nào?
2. Các phép tu từ nào được tác giả sử dụng nhiều làm nổi bật vẻ
đẹp của cảnh?( tìm nghệ thuật)
3. Nhà văn đứng ở vị trí nào để quan sát tả cảnh?
4. Cảnh mặt trời mọc trên biển đảo Cô Tô được tác giả quan sát và
miêu tả theo trình tự nào ?
Nhóm 2+ nhóm 3
1. Cảnh sinh hoạt và lao động của người dân trên biển được miêu
tả qua chi tiết nào?
2. Đoạn văn này tác giả sử dụng biện pháp nghệ thuật gì?
3. Nhà văn đứng ở vị trí nào để quan sát tả cảnh? (hay còn gọi là
điểm nhìn)
4. Cảnh sinh hoạt trên biển đảo Cô Tô được tác giả quan sát và
miêu tả theo trình tự nào ?
Đoạn 2: Cảnh mặt trời mọc trên biển đảo Cô Tô.
Các từ ngữ chỉ
hình dáng,
màu sắc:
- Sau trận bão, chân trời, ngấn bể, sạch như tấm kính lau hết mây
hết bụi.
- Mặt trời nhú lên dần dần, rồi lên cho kì hết. Tròn trĩnh phúc hậu
như lòng đỏ một quả trứng thiên nhiên đầy đặn. Quả trứng hồng
hào thăm thẳm và đường bệ đặt trên một mâm bạc đường kính
mâm rộng bằng cả một cái chân trời màu ngọc trai nước biển
hửng hồng. Y như một mâm lễ phẩm tiến ra từ bình minh [...].
Các từ ngữ chỉ
hình ảnh:
- Vài chiếc nhạn mùa thu chao đi chao lại... Một con hải âu bay
ngang, là là nhịp cánh
Các phép tu từ
được sử dụng:
Vị trí quan sát
của nhà văn:
Trình tự miêu
tả:
-Sử dụng từ ngữ chính xác, tinh tế , độc đáo. Động từ, tính từ và
các hình ảnh so sánh, ẩn dụ.
- Từ trên những hòn đá đầu sư trên bờ biển, sát mép nước
-Tác giả miêu tả cảnh mặt trời mọc theo trình tự thời gian,
- Miêu tả từ khái quát đến cụ thể.
Đoạn 3: Cảnh sinh hoạt và lao động trong một buổi sáng trên đảo Cô Tô
Các chi tiết:
- Cái giếng nước ngọt [...] cái sinh hoạt của nó vui như một
cái bến và đậm đà mát nhẹ hơn mọi cái chợ trong đất liền.
- Cái giếng nước ngọt đảo Thanh Luân sớm nay có không biết
bao nhiêu là người đến gánh và múc.
- Từ đoàn thuyền sắp ra khơi đến cái giếng ngọt, thùng và
cong và gánh nối tiếp đi đi về về.
- Trông chị Châu Hoà Mãn địu con, thấy nó dịu dàng yên tâm
như cái hình ảnh biển cả là mẹ hiền mớm cá cho lũ con lành.
Các hình ảnh:
Các phép tu từ
được sử dụng:
- Cái giếng nước ngọt ở ria một hòn đảo.
- Anh hùng Châu Hòa Mãn cùng bốn bạn xã viên.
- Chị Châu Hoà Mãn địu con...
Tác giả đã sử dụng một loạt những động từ ,tính từ miêu tả,
những hình ảnh so sánh
Vị trí quan sát
của nhà văn:
- Điểm nhìn là xung quanh cái giếng ở rìa một đảo nhỏ giữa
bể.
Trình tự miêu
tả:
- Lựa chọn những chi tiết tiêu biểu
CẢNH SINH HOẠT BUỔI SÁNG SỚM TRÊN ĐẢO
Câu hỏi thảo luận: Trong hai câu văn sau:
Cái giếng nước ngọt ở ria một hòn đảo giữa bể, cái sinh
hoạt của nó vui như một cái bến và đậm đà mát nhẹ hơn
mọi cái chợ trong đất liền.
Trông chị Châu Hòa Mãn địu con, thấy nó dịu dàng yên
tâm như cái hình ảnh biển cả là mẹ hiền mớm cá cho lũ con
lành.
? Hai câu văn trên đã sử dụng biện pháp tu từ gì?
? Nêu tác dụng của nó trong việc thể hiện cảnh sinh hoạt và
lao động nơi đảo Cô Tô như thế nào?
III/ Tổng Kết
1) Nghệ thuật.
Khắc họa hình ảnh tinh tế, chính xác, độc đáo.
Sử dụng các phép so sánh, mới lạ và từ ngữ giàu tính sáng
tạo.
2) Nội dung.
Bài văn cho ta thấy vẻ đẹp độc đáo của thiên nhiên trên
biển đảo Cô Tô, vẻ đẹp của người lao động trên vùng đảo
này. Qua đó thấy được tình cảm yêu quý của tác giả đối với
.
mảnh
đất quê hương
Cảnh thiên nhiên
Cô Tô sau trận bão
Cảnh mặt trời mọc trên
biển Cô Tô
Từ ngữ chỉ
hình ảnh,
màu sắc, ánh
sáng, hoạt
động
- Bầu trời, cây, nước
biển, cát, cá
- Trong trẻo, … lam
biếc, xanh mượt,
vàng giòn
-Chân trời, ngấn bể, mặt trời
-Tròn trĩnh, phúc hậu, đầy
đặn, hồng hào, hửng hồng
- Nhú lên, tiến ra
- Hình ảnh con người…
- Tắm, múc, gánh nước,
ra khơi, địu con,…
Các biện
pháp tu từ
- So sánh: thêm, hơn
…
- Ẩn dụ: cát vàng
giòn
-So sánh: như quả trứng
thiên nhiên đầy đặn
- Ẩn dụ: mặt trời – quả trứng
hồng hào thăm thẳm…
So sánh: chị Châu Hòa
Mãn địu con dịu dàng
như hình ảnh biển cả…
Vị trí quan
sát
Từ trên cao nóc đồn
biên phòng Cô Tô
Từ trên những hòn đá đầu sư
trên bờ biển
Bên giếng nước ngọt ở rìa
đảo
Trình tự
miêu tả
- Cao xuống thấp
- Bao quát đến cụ
thể
- Theo trình tự thời gian.
- Bao quát đến cụ thể
Chọn lọc chi tiết
Cảm xúc của Yêu mến, gắn bó
Hồi hộp, hào hứng
tác giả
Bức tranh thiên nhiên trên đảo Cô Tô
tươi đẹp, giàu có và hùng vĩ
Cảnh sinh hoạt và lao
động trên đảo Cô Tô
tình cảm yêu mến, chân
thành, thân thiện
Bức tranh sinh hoạt, lao động:
thanh bình, yên ả, giản dị và
hạnh phúc.
? Văn bản Cô Tô của Nguyễn Tuân mang đến
cho em những hiểu biết gì? Chia sẻ suy nghĩ
khi thưởng thức bức tranh ngôn từ của nhà
văn Nguyễn Tuân?
Bài tập: Hãy viết một đoạn văn tả cảnh mặt trời mọc (trên biển, trên
sông, trên núi hay ở đồng bằng ) mà em đã quan sát được.
Xin chân thành cảm ơn
các thầy cô và các em !