09 Hộp số tự động Hyundai

HỘP SỐ TỰ ĐỘNG


HỐP SỐ TỰ ĐỘNG

2

HOẠT ĐỘNG CỦA HỘP SỐ TỰ ĐỘNG

Loại cửa bậc

Loại bấm nút

Khóa cần sang số

Để đảm bảo an toàn và tránh các tác động vô tình, cần sang số không thể di chuyển từ
vị trí này đến một vị trí khác trừ khi bạn phải thực hiện một thao tác được chỉ định khác.
Ví dụ, đối với loại cửa bậc, phải đưa cần sang số sang một bên mới có thể di chuyển từ
số P đến các số khác (Santa Fe). Một số cần sang số khác phải bấm vào nút trên cần
sang số (Getz). Một số xe hiện đại được trang bị cơ cấu khóa cần sang số, với cơ cấu
khóa này thì bắt buộc lái xe phải đạp phanh thì mới có thể chuyển cần sang số từ số P
đến các vị trí khác, và khi xe không sử dụng, cần sang số phải chuyển về vị trí P mới có
thể rút được chìa khóa điện ra ngoài.


HỐP SỐ TỰ ĐỘNG

3

CHỨC NĂNG CỦA CÁC VỊ TRÍ SỐ
P

R
N
D
3
2
L
Hộp số tự động
4 số 7 bước

P
+

R
N
D

Hộp số tự động 4 số
với công tắc O/D

Hộp số tự động 4 số
với chế độ thể thao

Chuyển chế độ
thể thao

Tùy thuộc vào từng loại xe được trang bị hộp số tự động 4, 5 số với chế độ thể thao, Hộp
số tự động 4 số 7 bước, Hộp số tự động với công tắc O/D:
Vị trí P: Dùng khi đỗ xe, trục ra của hộp số được khóa bằng khóa cơ khí. Xe không di
chuyển và có thể khởi động.
Vị trí R: Dùng để lùi xe, không khởi động được và bật công tắc đèn lùi.

Vị trí N: Dùng khi xe dừng tạm thời, xe không thể tự động di chuyển được, trục ra không
bị khóa, có thể khởi động được


HỐP SỐ TỰ ĐỘNG

4

CHỨC NĂNG CỦA CÁC VỊ TRÍ SỐ
Vị trí D: Dùng khi lái xe ở chế độ chạy và điều kiện đường xá thông thường. Việc sang số
được thực hiện hoàn toàn tự động. Không thể khởi động động cơ ở vị trí này. Nếu không
đạp phanh dù không đạp ga thì xe cũng có xu thế tiến từ từ về phía trước.
Vị trí 3: Khi cần sang số ở vị trí này thì các số tiến chỉ tự động sang số từ số 1 đến số 3,
không lên được số 4. Một số dòng xe có công tắc O/D thay thế cho vị trí số 3. Khi bấm
công tắc O/D, đèn O/D OFF bật sáng trên bảng táp lô, khi đó, hộp số không thể chuyển
lên số O/D (tỉ số truyền nhỏ hơn 1, thường là số 4). Không khởi động được
Vị trí 2: Khi cần sang số ở vị trí này thì các số tiến chỉ tự động sang số từ số 1, số 2,
không lên được số 3, số 4. Không thể khởi động máy.
Vị trí L (Low): Xe chỉ chạy ở số 1, không thể khởi động máy.
Lý do dùng các số 3, 2, L hoặc O/D OFF là ngăn chặn việc vô tình chuyển số tiến hoặc lùi
khi lên dốc hoặc xuống dốc. Đặc biệt sử dụng phanh động cơ hiệu quả khi xuống dốc.
Trong trường hợp xe sử dụng chế độ thể thao, có thể lựa chọn và cố định chế độ chạy ở
từng số bằng cách gạt cần sang số sang cổng số tay, đẩy lên (+ ) nếu muốn lên số, đẩy
xuống (-) nếu muốn xuống số.


HỐP
HỐPSỐ
SỐTỰ
TỰĐỘNG

ĐỘNG

5

CÁC LOẠI HỘP SỐ TỰ ĐỘNG DÙNG CHO XE HYUNDAI
AISIN A.W: Do hãng AISIN cua Nhât chê tao
Xe sử dụng

Ghi chú

JATCO FRA: Do hãng Jatco cua Nhât chê tao

[30-40LE]

ATOS (MX)
[FRA]
Advanced Alpha/Beta AT (A4AF3/A4BF2):
Do Hyundai chê tao
ACCENT (LC, MC)
MATRIX (FC)

[A4AF3]


HỐP SỐ TỰ ĐỘNG

6

CÁC LOẠI HỘP SỐ TỰ ĐỘNG DÙNG CHO XE HYUNDAI
HIVEC AT do Hyundai chê tao

VEHICLE

A/T MODEL

XD

(E)LANTRA

F4A42

LZ (YJ)

CENTENNIAL

F5A51/F5AH1

NF

SONATA

F4A42/A5HF1/F4A51

GK

HYUNDAI COUPE

F4A42

EF F/L

EF F/L

F4A42

XG

GRANDEUR

F4A42/F5A51/F5AH1

TG

GRANDEUR

A5GF1/A5HF1/F5AH1

FO

TRAJET

F4A42/F4A51

SM

SANTA-FE

F4A42/F4A51

CM

SANTA-FE

F4A51/A5HF1

JM

TUCSON

F4A42

[F4A42]

New Alpha AT (A4CFx)
HD , FD
[A5HF1]
[A4CFx]


HỐP SỐ TỰ ĐỘNG
CÁC LOẠI HỘP SỐ TỰ ĐỘNG DÙNG CHO XE HYUNDAI
Hộp số AISIN F21-450 6 tốc độ do hãng AISIN của Nhật chế tạo lắp trên xe Veracruz

7


HỐP SỐ TỰ ĐỘNG

8

KIỂM TRA MỨC DẦU HỘP SỐ TỰ ĐỘNG

Dầu hộp số tự động phải được kiểm tra hoặc thay thế khi cần. Để kiểm tra và thay dầu hộp số tự
động thực hiện theo các bước sau:
1. Khởi động máy để cho xe hoạt động đến khi nhiệt độ dầu hộp số lên đến nhiệt độ làm việc bình
thường khoảng (70-80)0C.
2. Đỗ xe trên một bề mặt bằng phẳng.
3. Di chuyển cần sang số đến tất cả các vị trí để cho dầu hộp số điện đầy vào biến mô và các
đường ống thủy lực.
4. Kiểm tra mức dầu hộp số bằng que thăm dầu, nếu dầu hộp số có mùi bị cháy có nghĩa là đã xảy
ra sự cố đối với các bạc lót hoặc bề mặt ma sát. Cần tháo hộp số hoặc làm xúc rửa nếu cần.
5. Kiểm tra dầu thủy lực ở mức HOT trên que thăm dầu. Nếu thiếu dầu cần cho thêm.
6. Lắp lại que thăm dầu cho chắc chắn.
7. Dầu hộp số và lọc hộp số phải được thay thế mỗi thi tháo dỡ hộp số, sau một khoảng thời gian
nhất định hoặc sau khi xe chạy trong những điều kiện khắc nghiệt khác theo quy định.


HỐP SỐ TỰ ĐỘNG

9

KIỂM TRA MỨC DẦU HỘP SỐ TỰ ĐỘNG

Một số hộp số tự động được trang bị lọc phụ lắp ở bên ngoài để lọc những loại cặn tinh hơn mà lọc
chính không phải lúc nào cũng lọc được. Chú ý lọc dầu hộp số là loại lọc đặc biệt được thiết kế chỉ
dùng cho hộp số. Lọc phụ lắp bên ngoài hộp số trông rất giống lọc dầu động cơ, để phân biệt loại lọc
này người ta thường in chữ “A/T only” lên trên vỏ lọc. Trước khi lắp lọc, bôi một lượng nhỏ dầu bôi
trơn lên trên gioăng mặt đầu của lọc. Khi lắp lại nút tháo dầu cần sử dụng gioăng mới và xiết đúng lực
xiết. Nếu cần thay dầu hộp số phải đảm bảo dùng đúng loại dầu theo yêu cầu đưa ra. Nếu dùng nhầm
loại dầu có thể gây hư hại cho hộp số và việc sang số gặp khó khăn.
Khi kiểm tra dầu hộp số nếu thất thiếu, bạn không chỉ thêm dầu hộp số mà cần kiểm tra xem có dấu

hiệu rò gỉ bên dưới gầm xe hay không. Chú ý là nếu bạn đổ quá đầy dầu hộp số có thể gây tràn ra từ
ống cắm que thăm dầu. Do vậy cần phát hiện chính xác vị trí rò gỉ.


HỐP SỐ TỰ ĐỘNG
YÊU CẦU VỀ CHẤT LƯỢNG CỦA DẦU DÙNG CHO HỘP SỐ TỰ ĐỘNG

Relation between temperature and ATF fluid ageing

Damages clutches by heat, produces carbon, ruins
seals
Causes clutches to
slip
Hardens
seals
Changes to varnish

160

Temperature in °C

150
125
115
100
90
80

0

30

60

250

500 1000 2000 4000

Driving distance X 100
km

9


HỐP SỐ TỰ ĐỘNG

10

YÊU CẦU VỀ CHẤT LƯỢNG CỦA DẦU DÙNG CHO HỘP SỐ TỰ ĐỘNG

Dầu hộp số tự động giữ vai trò quan trọng không những đảm bảo hộp số hoạt động đúng
mà còn giữ cho hộp số luôn trong tình trạng hoạt động tốt nhất. Do vậy, phải bắt buộc
tuân theo các quy định đã chỉ ra trong số tay Hướng dẫn sử chữa. Việc bảo dưỡng
không chỉ là kiểm tra mức dầu mà còn phải thay dầu hộp số sau những khoảng thời gian
nhất định tùy thuộc vào loại xe và thị trường. Khi thay dầu hộp số cần chú ý dùng đúng
chủng loại vì có rất nhiều loại dầu hộp số khác nhau trên thị trường. Dùng sai dầu hộp số
không chỉ dẫn đến chất lượng sang số kém mà còn có thể dẫn đến hỏng hộp số. Dầu
hộp số mới có màu đỏ do nhà sản xuất thêm phẩm màu để phân biệt với dầu máy và
nước làm mát. Sau một thời gian sử dụng dầu hộp số sẽ bị đen đi, dấu hiệu này là một
quá trình tự nhiên và không chỉ ra rằng chất lượng dầu đã kém. Tuy nhiên, nếu màu dầu

quá đen, có mùi cháy hoặc có các mạt cặn thì cần kiểm tra hộp số kỹ hơn.


HỐP SỐ TỰ ĐỘNG

11

KIỂM TRA RÒ RỈ DẦU CỦA HỘP SỐ TỰ ĐỘNG

Dàn làm
mát dâu
Mang dâu

Kẹp ống dầu

Nút tháo dâu

Nếu mức dầu hộp số thấp, không chỉ phải thêm dầu hộp số mà còn phải kiểm tra các vị
trí nhạy cảm để xem có dấu hiệu của rò rỉ hay không. Cần chú ý là nếu mức dầu quá cao
thì trong quá trình hoạt động dầu hộp số có thể bị phì ra khỏi ống cắm que thăm dầu.


HỐP SỐ TỰ ĐỘNG

12

CÔNG TẮC HỘP SỐ
Bu lông bắt

D

3
2
L

N

R P

N
D

<F4A42 model>

R P

<F5A51 model>

A
A
Mặt cắt
A-A

Cần điêu
khiên

Công tắc hộp số được lắp trên hộp số và nối vào cần sang số qua dây cáp để đảm bảo
quá trình sang số an toàn. Khi cần sang số chưa đặt vào vị trí P hoặc N thì mạch điện khởi
động bị ngắt và không thể khở động được động cơ. Công tắc hộp số cũng có mạch điện
bên trong để báo vị trí số trên bảng tap lô. Đồng thời nó cũng cấp tín hiệu chọn số đúng
cho TCM. Để kiểm tra công tắc hộp số, hãy kiểm tra sự thông mạch giữa các cực của từng

vị trí cần sang số. Hãy xem sơ đồ mạch điện để có các kiểm tra đúng.
Khi cáp điều khiển hộp số bị chùng cần phải điều chỉnh lại dây cáp. Hãy xem sổ Hướng
dẫn sửa chữa để có thêm thông tin chi tiết.


HỐP SỐ TỰ ĐỘNG
NGUYÊN LÝ HOẠT ĐỘNG CỦA HỘP SỐ TỰ ĐỘNG

Cac cảam biên

13
TCM

Trong các hộp số tự động đời cũ thường
chỉ có hai hệ thống chính là hệ thống thủy
Hê thông điên
lực và hệ thống cơ khí. Ngày nay, hộp số
tự động có 3 hệ thống chính là: Hệ thống
cơ khí, Hệ thống thủy lực và Hệ thống điều
khiển điện tử. Chức năng của mỗi hệ
thống như sau:
Hê thông cơ
khi
 Biến mô thủy lực: truyền mô men xoắn Bô biên
từ động cơ sang hộp số thông qua dầu mô
hộp số.
 Bơm dầu: Tạo áp suất cho dầu thủy lực
Hê thông
 Hệ thống thủy lực: điều khiển áp suất
thuy lưc

thủy lực và hướng các dòng thủy lực đến
các li hợp và phanh
 Hệ thống điện tử: Thu thập thông tin từ các cảm biến, xử lý thông tin và đưa các tín
hiệu điều khiển đến các cơ cấu chấp hành (van solenoid).
 Hệ thồng cơ khí: Bánh răng hành tinh, li hợp, phanh ... để truyền lực và biến đổi tỉ số
truyền.


HỐP SỐ TỰ ĐỘNG

14

MỘT SỐ CHÚ Ý KHI SỬ DỤNG XE ÔTÔ DÙNG SỐ TỰ ĐỘNG

Hiện tượng bò khi nhả chân phanh: Công suất động cơ được truyền sang hộp số thông
qua dầu thủy lực nằm trong biến mô, khi nhả chân ga, công suất này đủ lớn khiến cho xe
có thể bò chậm. Do đó, để tránh xe tự bò ngoài ý muốn, khi dừng xe tạm thời hãy
chuyển cần sang số về vị trí N hoặc đạp nhẹ chân phanh.
Cứu hộ: Với xe được trang bị hộp số tự động thì quãng đường cứu hộ và tốc độ cứu hộ
bị giới hạn. Do bơm dầu không hoạt động trong quá trình cứu hộ nên các bộ phận bên
trong hộp số có thể bị hỏng do thiếu dầu bôi trơn. Do vậy, trước khi cứu hộ hãy đọc kỹ
Hướng dẫn sử dụng xe để có biện pháp cứu hộ đúng nhất.