Thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất từ thực tiễn thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam (tt)

VIỆN HÀN LÂM
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

ĐỖ QUỐC THẮNG

THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH BỒI THƢỜNG,
HỖ TRỢ, TÁI ĐỊNH CƢ KHI NHÀ NƢỚC
THU HỒI ĐẤT TỪ THỰC TIỄN
THỊ XÃ ĐIỆN BÀN, TỈNH QUẢNG NAM

Chuyên ngành: Chính sách công
Mã số

: 60 34 04 02

LUẬN VĂN THẠC SỸ CHÍNH SÁCH CÔNG

HÀ NỘI, năm 2017


Công trình được hoàn thành tại
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: TS. TRẦN MINH ĐỨC

Phản biện 1:………..………………………………………………...
Phản biện 2:………..………………………………………………...

Luận văn sẽ được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận văn thạc
sỹ học tại: Học viện Khoa học xã hội……...….. giờ………....

ngày…………... tháng…………... năm…………...

Có thể tìm hiểm lận văn tại:
- Thư viện Học viện Khoa học xã hội


MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Nước ta đang trong quá trình CNH- HĐH đất nước, từng bước hội
nhập với nền kinh tế thế giới. Vì vậy, việc phát triển các khu, cụm
công nghiệp và đô thị là tất yếu. Sự phát triển các khu, cụm công
nghiệp và đô thị dẫn đến sự thay đổi về đất đai, lao động, việc làm,
thu nhập và cơ cấu kinh tế nông nghiệp, nông thôn. Việc thu hồi đất
để phục vụ cho lợi ích quốc gia, lợi ích công cộng và phát triển kinh
tế - xã hội là một quá trình tất yếu, tác động rất lớn đến người bị thu
hồi đất. Để bù đắp một phần thiệt thòi đó, Nhà nước ta đã ban hành
chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư dành cho người dân bị
Nhà nước thu hồi đất, từng bước hoàn thiện theo hướng tạo điều
kiện ngày càng tốt hơn cho người dân có đất bị thu hồi ổn định đời
sống và sản xuất.
Đất đai là vấn đề rất nhạy cảm và phức tạp, trong khi các quy
định về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư thường xuyên thay đổi dẫn
đền tình trạng so bì, khiếu nại của người có đất bị Nhà nước thu hồi
qua các dự án hoặc trong một dự án nhưng thực hiện thu hồi đất qua
nhiều năm. Nhà nước chưa có cơ chế bắt buộc để đảm bảo có quỹ
đất và nguồn vốn xây dựng khu tái định cư trước khi thu hồi đất,
chất lượng các khu tái định cư được xây dựng cũng chưa đáp ứng
yêu cầu “có điều kiện bằng hoặc tốt hơn nơi cũ”, chưa chú trọng tạo
việc làm mới, chuyển đổi nghề cho người có đất bị thu hồi, việc lập
và tổ chức thực hiện phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư tại

một số dự án còn thiếu kiên quyết, thiếu dân chủ, công khai, minh
bạch, năng lực, phẩm chất của đội ngũ cán bộ làm công tác giải
phóng mặt bằng ở nhiều nơi còn chưa đáp ứng yêu cầu, chưa phát
huy vai trò của các tổ chức quần chúng tham gia thực hiện. Một số
địa phương thiếu sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, các ngành,
chưa làm tốt công tác tuyên truyền, vận động, giải thích cho nhân
1


dân hiểu rõ quy định của Pháp luật hoặc né tránh, thiếu cương
quyết, không giải quyết dứt điểm, làm cho việc giải phòng mặt bằng
bị kéo dài nhiều năm. Từ thực tế đó đòi hỏi Nhà nước phải tiếp tục
đổi mới chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đối với người dân
bị Nhà nước thu hồi đất.
Điện Bàn là thị xã nằm về phía Bắc tỉnh Quảng Nam, trong vùng
kinh tế trọng điểm miền Trung, tiếp giáp với thành phố Đà Nẵng ở
phía Bắc và thành phố Hội An ở phía Đông Nam. Hiện nay, toàn thị
xã có gần 40 khu dân cư đô thị được quy hoạch đầu tư xây dựng với
tổng diện tích hơn 1.117 ha, KCN Điện Nam - Điện Ngọc đã cơ bản
lấp đầy diện tích 390 ha với 49 dự án đầu tư, 11 cụm công nghiệp
đã quy hoạch chi tiết do thị xã quản lý chiếm diện tích là 92,525 ha.
Trong những năm qua công tác xây dựng và triển khai bồi thường,
hỗ trợ, tái định cư trên địa bàn thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam đã
được cải thiện hơn trước rất nhiều. Bên cạnh đó trong nội dung
chính sách, tổ chức thực hiện vẫn còn nhiều vướng mắc, vừa làm
chậm tiến độ giải phóng mặt bằng để thực hiện dự án đầu tư, làm
ảnh hưởng đến hiệu quả sử dụng vốn, hiệu quả của nền kinh tế.
Với những lý do nêu trên, bản thân em đã lựa chọn đề tài: “Thực
hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi
đất từ thực tiễn thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam” làm luận văn tốt

nghiệp chuyên ngành Chính sách công là có tính cấp thiết.
2. Tình hình nghiên cứu đề tài
Từ hơn hai thập niên trở lại đây, bồi thường giải phóng mặt bằng
nói chung và tái định cư nói riêng là một vấn đề rất nhức nhối,
thường xuyên thu hút được sự quan tâm của dư luận. Bởi vậy, có
nhiều công trình nghiên cứu, nhiều bài viết đề cập vấn đề này. Trong
đó, phải kể đến các công trình nghiên cứu: Luận văn Thạc sỹ Luật
học của Nguyễn Vĩnh Diện "Pháp luật về bồi thường thiệt hại khi
Nhà nước thu hồi đất" năm 2006; Luận văn Thạc sỹ Luật học của
Đinh Thị Huệ "Thực hiện pháp luật về bồi thường, hỗ trợ và tái định
2


cư khi Nhà nước thu hồi đất ở tỉnh Hà Nam hiện nay"; Khóa luận tốt
nghiệp cử nhân Luật học của Nguyễn Thu Hiền năm 2007 và Nguyễn
Hoàng Dương năm 2009 cùng về đề tài "Các vấn đề pháp lý về tái
định cư khi Nhà nước thu hồi đất thực hiện các dự án đầu tư"… Bên
cạnh đó, có nhiều bài viết về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư được
đăng trên các tạp chí uy tín như: Chính sách hỗ trợ khi Nhà nước thu
hồi đất của Trần Quang Huy đăng trên tạp chí Luật học số 10/2010;
Về chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi
đất của Nguyễn Thị Phượng đăng trên Tạp chí Quản lý Nhà nước số
176 (tháng 9/2010); Pháp luật về bồi thường, tái định cư khi Nhà
nước thu hồi đất của Singapore và Trung Quốc - những gợi mở cho
Việt Nam trong hoàn thiện pháp luật về bồi thường, tái định cư khi
Nhà nước thu hồi đất của Nguyễn Quang Tuyến và Nguyễn Ngọc
Minh đăng trên Tạp chí Luật học số 10/2010; Chính sách bồi thường,
hỗ trợ, tái định cư trong thu hồi đất: Vấn đề và giải pháp của TS. Đỗ
Phú Hải đăng trên Tạp chí Cộng sản số 89 tháng 5/2014…
Tuy nhiên, các nghiên cứu trên thiên về góc nhìn pháp lý, các quy

định của pháp luật đất đai về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư gắn liền
với các đạo luật đất đai và các hướng dẫn của Chính Phủ trong thời
gian vừa qua. Do đó, dưới góc độ chuyên ngành Chính sách công thì
đến nay chưa có nhiều công trình nghiên cứu chuyên sâu và đặc biệt
tại một địa phương cụ thể về: "Thực hiện chính sách bồi thường, hỗ
trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất từ thực tiễn thị xã Điện Bàn,
tỉnh Quảng Nam”. Do đó, đề tài này không trùng lặp với các công
trình đã công bố, có ý nghĩa lý luận và thực tiễn.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Mục đích nghiên cứu: Mục đích của luận văn là làm rõ cơ sở
lý thuyết của việc thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư
khi Nhà nước thu hồi đất và kiến nghị giải pháp thực tiễn nhằm hoàn
thiện chính sách thu hồi đất đền bù, hỗ trợ, tái định cư đối với người
dân trên địa bàn thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam.
3


3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu:
Hệ thống hóa cơ sở lý thuyết của việc thực hiện chính sách bồi
thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất ở nước ta;
Tổng hợp kinh nghiệm thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái
định cư khi Nhà nước thu hồi đất ở một số địa phương trong nước và
rút ra bài học kinh nghiệp cho thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam;
Phân tích và chỉ ra những điểm hợp lý và chưa hợp lý của việc
thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu
hồi đất trên địa bàn thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam hiện nay.
Kiến nghị định hướng và giải pháp cơ bản hoàn thiện việc thực
hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi
đất trên địa bàn thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam.
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu

4.1. Đối tượng nghiên cứu: Thực hiện chính sách bồi thường, hỗ
trợ, tái định cư đối với người dân mất đất trên địa bàn thị xã Điện
Bàn, tỉnh Quảng Nam.
4.2. Phạm vi nghiên cứu: Việc thực hiện chính sách bồi thường,
hỗ trợ, tái định cư đối với người dân mất đất trên địa bàn thị xã Điện
Bàn, tỉnh Quảng Nam là sự cụ thể hóa các chính sách chung của Luật
đất đai, các Nghị định và các Thông tư hướng dẫn thi hành cho phù
hợp với thực tế của thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam cũng như tuân
thủ chế độ phân cấp quản lý đất đai của Nhà nước. Nói cách khác,
ngoài các quy định chung đã được quy định để thực hiện thống nhất
trong phạm vi toàn quốc, luận văn còn căn cứ vào tình hình của địa
phương, đồng thời có khảo sát một số chính sách do UBND các địa
phương khác.
5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu
5.1. Phương pháp luận: Luận văn dựa trên lập trường của Chủ
nghĩa Mác - Lênin, đường lối của Đảng, Pháp luật của Nhà nước ta
để xem xét việc thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư
khi Nhà nước thu hồi đất.
4


5.2. Phương pháp nghiên cứu: Trong các phân tích sâu sẽ kết hợp
phương pháp tổng hợp với phương pháp phân tích, phương pháp quy
nạp và ngoại suy để đánh giá tiến trình lịch sử cụ thể hóa của việc
thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu
hồi đất trên địa bàn thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam. Đặc biệt, tiếu
chí đánh giá việc thực hiện chính sách chủ yếu dựa vào kết quả thực
tiễn với điều kiện của thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của đề tài
6.1. Ý nghĩa lý luận: Đưa ra các căn cứ khoa học của việc thực

hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi
đất. Qua đó chỉ ra những điểm hợp lý và chưa hợp lý của việc thực
hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi
đất trên địa bàn thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam.
6.2. Ý nghĩa thực tiễn: Kiến nghị hệ thống giải pháp hoàn thiện
việc thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà
nước thu hồi đất trên địa bàn thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam trong
thời gian đến.
7. Cơ cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo. Nội
dung chính của luận văn bao gồm 3 chương như sau:
Chương 1: Những vấn đề lý luận về thực hiện chính sách bồi
thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất.
Chương 2: Thực trạng thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái
định cư đối với người dân bị Nhà nước thu hồi đất tại thị xã Điện
Bàn, tỉnh Quảng Nam.
Chương 3: Các giải pháp nâng cao hiệu quả thực chính sách bồi
thường, hỗ trợ, tái định cư đối với người dân bị Nhà nước thu hồi đất
từ thực tiễn thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam trong thời gian tới.

5


CHƢƠNG 1
NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH
BỒI THƢỜNG, HỖ TRỢ, TÁI ĐỊNH CƢ
KHI NHÀ NƢỚC THU HỒI ĐẤT
1.1. Sự cần thiết của chính sách bồi thƣờng, hỗ trợ, tái định cƣ
khi Nhà nƣớc thu hồi đất
Trên thực tế hiện nay, vấn đề thu hồi đất là một vấn đề hết sức

phức tạp và nan giải. Từ xã xưa đất đai là một tư liệu sản xuất quan
trọng bậc nhất của con người trong việc con người tạo ra của cải vật
chất phục vụ cho bản thân và xã hội, ngày nay khi dân số ngày càng
tăng, đất đại ngày càng thu hẹp giá trị đất đại ngày một lên cao thì
việc quản lý nhà nước đối với đất đai lại càng khó khăn. Nếu không
có những chính sách hợp lý thì nhà nước sẽ không được lòng dân,
nếu không quan tâm tới lợi ích của nhân dân khi thực hiện các chính
sách về đất đai thì sẽ làm nảy sinh nhiều vấn đề như khiếu nại, tố cáo,
biểu tình hay chống đối lại chính quyền. Do vậy Nhà nước cần có
những chính sách hợp lý để đảm bảo cho quyền lợi của nhân dân, của
nhà nước và đảm bảo cho chế độ xã hội chủ nghĩa được phát triển
bền vững.
Đất đai là tư liệu sản xuất, vừa là môi trường sống của người dân.
Do đó mất đất, đồng nghĩa với mất chỗ ở, mất nơi tổ chức hoạt động
sản xuất kinh doanh. Hay nói cách khác, việc thu hồi đất của Nhà
nước đã ảnh hưởng bất lợi đến người dân bị mất đất trên các phương
diện sau đây.
Thứ nhất, mất chỗ ở:
Chỗ ở của người dân không chỉ đơn thuần là nơi họ ăn ở mà còn
gắn với tài sản, môi trường, các quan hệ kinh tế xã hội, văn hóa đã
gắn họ với địa bàn đó. Khi thu hồi đất, Nhà nước không chỉ thu hồi
quyền sử dụng diện tích đất, mà còn lấy đi cơ hội tiếp nối cuộc sống
quen thuộc của họ, buộc họ phải chuyển sang một địa bàn mới với
6


các quan hệ và cơ hội không giống trước. Đối với những người khó
thích nghi với điều kiện mới, nhất là đối với những nông dân đã trên
45 tuổi, đối với những người dân đã gắn với làng nghề truyền
thống,... thì việc di dời là một biến cố nặng nề. Nhiều người chưa

được chuẩn bị sẵn cho việc di chuyển như vậy nên cuộc sống tương
lai của họ sẽ gặp khó khăn hơn. Hơn nữa, khi chuyển nhà, các chi phí
phát sinh do cần xây dựng lại nhà cửa, tạo dựng hạ tầng sinh hoạt,
dịch vụ chung là khá lớn, nếu không có sự hỗ trợ bên ngoài, nhiều
người dân mất đất sẽ không tự giải quyết được. Đặc biệt, khi di dời
bất đắc dĩ chỗ ở do đất bị thu hồi, nhiều người dân có tâm lý không
thoải mái, tâm lý bị thua thiệt. Nếu không có sự đã thông tư tưởng và
một số hình thức bồi thường thích hợp, những người dân mất chỗ ở
có thể bị kích động, phản ứng tiêu cực với chính sách thu hồi đất của
Nhà nước.
Thứ hai, mất tư liệu sản xuất:
Đất bị thu hồi là đất nông nghiệp hay phi nông nghiệp đều là tư
liệu sản xuất quan trọng của người sử dụng đất cũ. Khi nhà nước thu
hồi có bồi thường bằng diện tích đất khác đi chăng nữa cũng làm cho
người bị mất đất thua thiệt trên các phương diện như: mất địa thế của
địa điểm đã quen dùng; mất một phần thành quả đầu tư vào đất.
Chính vì vậy, người sử dụng đất không muốn giao đất cho Nhà nước
nếu không được bồi thường xứng đáng.
Ngay cả khi Nhà nước bồi thường xứng đáng bằng tiền cho người
có đất bị thu hồi thì họ cũng mất việc làm do không còn địa bàn. Nếu
Nhà nước bồi thường cho họ một diện tích đất ở nơi khác thì họ cũng
mất chi phí xây dựng lại từ đầu, hoạt động sản xuất kinh doanh với
nhiều điểm bất lợi hơn trước.
Sự mất mát, thua thiệt, tâm lý lo sợ tương lai không rõ ràng khiến
nhiều người tìm mọi cách để không phải giao đất cho Nhà nước, từ
vận động hành lang quy hoạch đến chây lì, phản đối tập thể… Muốn
thu hồi đất hiệu quả, Nhà nước phải có phương án giải quyết thỏa
7

đáng các mâu thuẫn này.
Thứ ba, bức xúc vì phân chia lợi ích không công bằng:
Do chuyển mục đích sử dụng đất hoặc xây dựng cơ sở hạ tầng
trên đất thu hồi sẽ làm cho một số chủ thể kinh tế có lợi ích tăng lên
(ví dụ: doanh nghiệp nhận đất xây dựng khu đô thị, người có đất hai
bên đường mới làm,…) đi đôi với thua thiệt trông thấy của người dân
mất đất dẫn đến các xung đột lợi ích gay gắt. Người mất đất cảm thấy
mình bị đối xử bất công hơn khi hàng xóm của mình giàu lên không
nhờ công sức của họ mà nhờ đất của mình bỏ ra làm đường hoặc sẽ
phẫn nộ khi giá bồi thường cho họ thấp hơn nhiều so với giá đất
doanh nghiệp bán cho họ,…
Bên cạnh đó, công tác tái định cư khó khăn cũng làm cho người bị
mất đất thua thiệt. Do nhiều địa phương thiếu quỹ đất nông nghiệp để
bồi thường thích đáng cho nông dân, nên nhiều nông dân, sau khi
nhận tiền bồi thường đã không có công ăn việc làm, không có kinh
nghiệm kinh doanh nên tiền bồi thường nhanh chóng tiêu hao. Nơi ở
mới nhiều khi không được xây dựng cơ sở hạ tầng hoàn thiện làm
cho cuộc sống của họ ở nơi tái định cư càng khó khăn hơn. Chính vì
thế, nhiều người dân mất đất hoặc rơi vào nghèo khó hoặc rơi vào tệ
nạn xã hội và trở thành gánh nặng cho chính họ và cho xã hội.
Ngoài ra, việc thu hồi đất không chỉ gây tác động bất lợi cho
người mất đất mà còn tạo thêm sức ép cho Nhà nước về phương diện
tài chính, về công tác quản lý và điều hành. Chính vì thu hồi đất có
nhiều tác động không mong muốn như vậy nên Nhà nước, một mặt
phải có quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất hợp lý, dài hạn, ổn định,
nhằm hạn chế xáo trộn; mặt khác, phải xây dựng chính sách bồi
thường, hỗ trợ và tái định cư đối với người dân thu hồi đất một cách
hợp lý.

8

1.2. Khái niệm, đặc điểm và vai trò của thực hiện chính sách
bồi thƣờng, hỗ trợ, tái định cƣ khi Nhà nƣớc thu hồi đất
1.2.1. Khái niệm, đặc điêm thực hiện chính sách bồi thường, hỗ
trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất
Chính sách bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất là việc Nhà nước
trả lại giá trị quyền sử dụng đất đối với diện tích đất bị thu hồi cho
người bị thu hồi đất.
Hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất là việc Nhà nước giúp đỡ, tạo
điều kiện cho người có đất bị thu hồi ổn định đời sống sản xuất, vượt
qua khó khăn khi Nhà nước thu hồi đất. Các khoản hỗ trợ khi Nhà
nước thu hồi đất bao gồm: Hỗ trợ di chuyển, hỗ trợ tái định cư đối
với trường hợp thu đất ở, hỗ trợ ổn định đời sống và sản xuất, hỗ trợ
đào tạo chuyển đổi nghề và tạo việc làm đối với trường hợp thu hồi
đất nông nghiệp, hỗ trợ khi thu hồi đất nông nghiệp trong khu dân
cư, đát vườn, ao không được công nhận là đất ở, hỗ trợ khác [12].
Tái định cư là việc bố trí chỗ ở mới, ổn định cho người bị thu hồi
đất mà phải di chuyển chỗ ở. Theo quy định của pháp luật thì khu tái
định cư phải được xây dựng cơ sở hạ tầng đồng bộ, đảm bảo đủ điều
kiện bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ.
Có thể hiểu rằng thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư
khi Nhà nước thu hồi đất là một khâu hợp thành chu trình chính sách, là
toàn bộ quá trình chuyển hóa ý chí của chủ thể trong chính sách bồi
thường, hỗ trợ, tái định cư thành hiện thực đối với các đối tượng bị Nhà
nước thu hồi đất nhằm đạt được mục đích theo định hướng.
1.2.2. Vai trò của thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái
định cư khi Nhà nước thu hồi đất
Thứ nhất, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của người sử dụng
đất, người sở hữu nhà ở:

Thứ hai, ổn định cuộc sống, ổn định việc làm cho người dân bị
mất đất:
Thứ ba, góp phần thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất đai,
9


xây dựng và phát triển nhà ở, phát triển kinh tế - xã hội:
1.3. Nội dung thực hiện chính sách bồi thƣờng, hỗ trợ, tái
định cƣ khi Nhà nƣớc thu hồi đất
Theo nguyên tắc khi Nhà nước thu hồi đất mà chủ sở hữu tài sản
hợp pháp gắn liền với đất bị thiệt hại thì được Nhà nước tiến hành bồi
thường. Trên cơ sở các Dự án thuộc các trường hợp thu hồi đất, kế
hoạch sử dụng đất hàng năm (đã được phê duyệt) của cấp huyện và
tiến độ sử dụng đất của Dự án, cơ quan có thẩm quyền (UBND cấp
tỉnh hoặc UBND cấp huyện tùy trường hợp) chuẩn bị các thủ tục cần
thiết để thu hồi đất.
1.4. Các bƣớc tổ chức thực hiện chính sách bồi thƣờng, hỗ
trợ, tái định cƣ khi Nhà nƣớc thu hồi đất
Bước 1: Xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện chính sách bồi
thường, hỗ trợ tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất
Bước 2: Phổ biến, tuyên truyền chính sách bồi thường, hỗ trợ tái
định cư khi Nhà nước thu hồi đất
Bước 3: Phân công, phối hợp thực hiện chính sách bồi thường, hỗ
trợ tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất
Bước 4: Duy trì chính sách bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi Nhà
nước thu hồi đất
Bước 5: Điều chỉnh chính sách bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi
Nhà nước thu hồi đất
Bước 6: Theo dõi, đôn đốc, kiểm tra thực hiện chính sách bồi
thường, hỗ trợ tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất

Bước 7: Đánh giá, tổng kết, rút kinh nghiệm thực hiện chính sách
bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất
1.5. Những yếu tố ảnh hƣởng đến thực hiện chính sách bồi
thƣờng, hỗ trợ, tái định cƣ khi Nhà nƣớc thu hồi đất
1.5.1. Cơ sở pháp lý liên quan đến việc thu hồi đất
1.5.2. Quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, xây dựng và phát triển
nhà ở
10


1.5.3. Hoạt động giao đất, cho thuê đất, cấp giấy chứng nhận
quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà ở
1.5.4. Nguồn vốn để thực hiện công tác bồi thường, giải phóng
mặt bằng
1.5.5. Chính sách định giá quyền sử dụng đất của Việt Nam
1.5.6. Năng lực tổ chức thực hiện của cơ quan thực thi chính
sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư
1.6. Kinh nghiệm thực hiện chính sách bồi thƣờng, hỗ trợ, tái
định cƣ khi Nhà nƣớc thu hồi đất tại một số địa phƣơng
Kết luận Chƣơng 1

11


CHƢƠNG 2
THỰC TRẠNG THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH
BỒI THƢỜNG, HỖ TRỢ, TÁI ĐỊNH CƢ ĐỐI VỚI NGƢỜI
DÂN BỊ NHÀ NƢỚC THU HỒI ĐẤT TẠI THỊ XÃ ĐIỆN BÀN,
TỈNH QUẢNG NAM
2.1. Kết quả thực hiện chính sách bồi thƣờng, hỗ trợ, tái định

cƣ khi Nhà nƣớc thu hồi đất tại thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam
2.2. Thực trạng tổ chức thực hiện chính sách bồi thƣờng, hỗ
trợ, tái định cƣ khi Nhà nƣớc thu hồi đất tại thị xã Điện Bàn, tỉnh
Quảng Nam
2.2.1. Xây dựng kế hoạch triển khai thực thi chính sách bồi
thường, hỗ trợ tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất
Từ nhận thức và trách nhiệm trong công tác bồi thường, hỗ trợ, tái
định cư, trong thời gian qua, trên cơ sở của những văn bản pháp lý về
lĩnh vực đất đai, Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh Quảng Nam đã có
nhiều chiến lược cho vấn đề bồi thường, hỗ trọ, tái định cư. Nhiều
quyết định quan trọng nhằm chỉ đạo công tác này đã được ban hành,
có thể kể đến như:
- Quyết định số 43/2014/QĐ-UBND ngày 22/12/2014 của UBND
tỉnh Quảng Nam ban hành Quy định về bồi thường, hỗ trợ, tái định
cư khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh Quảng Nam.
- Quyết định số 44/2014/QĐ-UBND ngày 22/12/2014 của UBND
tỉnh Quảng Nam ban hành Quy định về đơn giá xây dựng nhà ở, vật
kiến trúc, công trình, tài sản trên đất để thực hiện bồi thường, hỗ trợ,
tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh Quảng Nam.
- Quyết định số 48/2014/QĐ-UBND ngày 25/12/2014 của UBND
tỉnh Quảng Nam ban hành quy định về giá đất, bảng giá thời kỳ
2015-2019 trên địa bàn tỉnh.
- Quyết định số 12/2015/QĐ-UBND ngày 01/6/2015 của UBND
tỉnh Quảng Nam ban hành Quy định hạn mức giao, hạn mức công
12


nhận quyền sử dụng các loại đất và diện tích tối thiểu được tách thửa
đối với đất ở trên địa bàn tỉnh Quảng Nam.
- Quyết định số 39/2015/QĐ-UBND ngày 21/12/2015 của UBND

tỉnh Quảng Nam ban hành Quy định đơn giá các loại cây trồng, hoa
màu; mật độ cây trồng; các loại con vật nuôi; mức hỗ trợ đối với tài
sản khai thác nghề biển, nghề song để thực hiện bồi thường, hỗ trợ,
tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh Quảng Nam.
- Quyết định số 42/2015/QĐ-UBND ngày 22/12/2015 của UBND
tỉnh Quảng Nam ban hành Quy định hệ số điều chỉnh giá đất trên địa
bàn tỉnh Quảng Nam.
- Quyết định số 43/2015/QĐ-UBND ngày 22/12/2015 của UBND
tỉnh Quảng Nam về sửa đổi, bổ sung một số nội dung tại Quyết định
số 48/2014/QĐ-UBND ngày 25/12/2014 của UBND tỉnh.
- Quyết định số 02/2016/QĐ-UBND ngày 15/01/2016 của UBND
tỉnh Quảng Nam về sửa đổi, bổ sung một số Điều tại Quy định về bồi
thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh
Quảng Nam ban hành kèm theo Quyết định số 43/2014/QĐ-UBND
ngày 22/12/2014 của UBND tỉnh.
- Quyết định số 3219/QĐ-UBND ngày 12/9/2016 của UBND tỉnh
Quảng Nam ban hành Quy định trình tự, thủ tục bồi thường, hỗ trợ và
tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh Quảng Nam.
Trên cơ sở đó, chính quyền Hội An và Duy Xuyên đã ban
hành các văn bản như:
- Chỉ thị số 08/CT-UBND ngày 04/10/2012 của UBND thị xã
Điện Bàn về việc chấn chỉnh việc xác nhận nguồn gốc đất và xét cấp
đất tái định cư phục vụ công tác giải phóng mặt bằng các dự án trên
địa bàn huyện;
- Chỉ thị số 07/CT-UBND ngày 18/11/2013 của UBND thị xã
Điện Bàn về việc phối hợp tổ chức thực hiện công tác bồi thường, hỗ
trợ GPMB và tái định cư phục vụ triển khai các dự án trên địa bàn
huyện.
13

- Giá đất của thị xã Điện Bàn kèm theo Quyết định số
48/2014/QĐ-UBND ngày 25/12/2014 của UBND tỉnh Quảng Nam.
- Hệ số điều chỉnh và phụ lục 03 của thị xã Điện Bàn kèm theo
Quyết định số 42/2015/QĐ-UBND ngày 22/12/2015 của UBND tỉnh
Quảng Nam.
- Chỉ thị số 06-CT/TU ngày 21/4/2016 của Thị ủy Điện Bàn về
việc tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy Đảng đối với
công tác bồi thường thiệt hại, giải phóng mặt bằng thực hiện các dự
án trên địa bàn thị xã.
2.2.2. Phổ biến, tuyên truyền chính sách bồi thường, hỗ trợ tái
định cư khi Nhà nước thu hồi đất
Nắm vững nguyên tắc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho người
dân bị Nhà nước thu hồi đất, thực hiện tốt công tác bồi thường, hỗ
trợ, tái định cư cho người dân bị mất đất phải có nơi ở mới có điều
kiện bằng hoặc tốt hơn nơi ở cũ, ổn định được đời sống kinh tế để
người dân an tâm, đồng ý, chấp thuận dọn đến nơi ở mới. Trong thời
gian qua, thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam đã không ngừng nỗ lực
đổi mới, sáng tạo, thực hiện nhiều hình thức tuyên truyền để thực
hiện tốt và hiệu quả nhất công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.
Sau khi có Thông báo thu hồi đất của Uỷ ban nhân dân cấp có
thẩm quyền ban hành, Ủy ban nhân dân thị xã chỉ đạo Tổ chức làm
nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng chủ trì, phối hợp với các
cơ quan có liên quan cấp thị xã và Uỷ ban nhân dân cấp xã nơi có đất
thu hồi (hoặc thuê tổ chức có chức năng tư vấn xác định giá đất) tổ
chức điều tra, khảo sát xây dựng Phương án giá đất cụ thể gửi cơ
quan Tài nguyên và môi trường thẩm định, trình Uỷ ban nhân dân cấp
thị xã làm cơ sở tính tiền bồi thường khi nhà nước thu hồi đất.
Trên các phương tiện truyền thông, đã duy trì thường xuyên
chuyên mục phát thanh về công tác thực hiện chính sách bồi thường,

hỗ trợ, tái định cư, phối hợp với các kênh truyền hình Việt Nam,
truyền hình địa phương xây dựng và phát sóng phim tài liệu, phóng
14


sự chuyên đề về thực hiện chính sách hỗ trợ, tái định cư khi người
dân bị Nhà nước thu hồi đất.
2.2.3. Phân công, phối hợp thực hiện chính sách bồi thường, hỗ
trợ tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất
Chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi
đất ở thị xã Điện Ban, tỉnh Quảng Nam là một chính sách tương đối
lớn, do vậy để tổ chức triển khai thực hiện cần có sự tham gia vào
cuộc của rất nhiều cơ quan nhà nước và các tổ chức, cá nhân. Sự
tham gia vào quá trình tổ chức thực hiện chính sách này cần phải
được tổ chức một cách khoa học và hợp lý trên cơ sở tạo ra một cơ
chế, cách thức phối hợp đồng bộ, nhịp nhàng và thống nhất nhằm
khai thác được năng lực, sở trường cũng như các điều kiện vật chất
khác của các cấp, các ngành vào quá trình thực hiện chính sách. Cụ
thể như:
- Sở Tài nguyên và Môi trường có trách nhiệm tiếp nhận hồ sơ theo
đề nghị của Ủy ban nhân dân cấp thị xã, Ban Quản lý Phát triển đô thị
mới Điện Nam - Điện Ngọc và tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh phê
duyệt Kế hoạch thu hồi đất thuộc các trường hợp thu hồi đất đối với tổ
chức, cơ sở tôn giáo, người Việt Nam định cư ở nước ngoài, tổ chức
nước ngoài có chức năng ngoại giao, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước
ngoài; đất nông nghiệp thuộc quỹ đất công ích của cấp xã.
- Uỷ ban nhân dân thị xã:
+ Ban hành Kế hoạch thu hồi đất đối với khu vực thu hồi đất.
+ Tổ chức tuyên truyền về mục đích và ý nghĩa của việc thu hồi
đất trên các phương tiện thông tin đại chúng; đồng thời chỉ đạo, điều

hành giải quyết những vướng mắc phát sinh trong suốt quá trình
chuẩn bị hồ sơ địa chính cho diện tích đất thu hồi.
+ Ban hành Thông báo thu hồi đất đối với khu vực thu hồi đất.
+ Ban hành Quyết định kiểm đếm bắt buộc.
+ Ban hành Quyết định cưỡng chế thực hiện Quyết định kiểm đếm
bắt buộc.
15


+ Ban hành Quyết định thu hồi đất, quyết định phê duyệt phương
án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trong cùng một ngày.
- Phòng Tài nguyên và Môi trường: tiếp nhận hồ sơ theo đề nghị của
Chủ đầu tư dự án (có sự tham gia phối hợp của Tổ chức làm nhiệm vụ
bồi thường, giải phóng mặt bằng) và tham mưu Ủy ban nhân dân cấp
thị xã phê duyệt Kế hoạch thu hồi đất thuộc các trường hợp thu hồi đất
đối với hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư; đất ở của người
Việt Nam định cư ở nước ngoài được sở hữu nhà ở tại Việt Nam.
- Uỷ ban nhân dân cấp xã nơi có đất bị thu hồi chịu trách nhiệm
phối hợp với Tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng
triển khai thực hiện Kế hoạch thu hồi đất; họp phổ biến đến người
dân trong khu vực có đất thu hồi và thông báo trên phương tiện thông
tin đại chúng, niêm yết tại trụ sở Uỷ ban nhân dân cấp xã, địa điểm
sinh hoạt chung của khu dân cư nơi có đất thu hồi. Phối hợp với chủ
đầu tư, tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng, các
cơ quan có liên quan và đơn vị tư vấn tổ chức họp dân trong vùng dự
án để thông qua kế hoạch chi tiết về nội dung chuẩn bị hồ sơ địa
chính. Thường xuyên theo dõi trong suốt quá trình triển khai thực
hiện công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng để giải quyết những
phát sinh tranh chấp về mốc giới, ranh giới sử dụng đất (nếu có);
đồng thời công bố, công khai kết quả chỉnh lý bản đồ hoặc trích đo

địa chính khu đất theo quy định.
- Người sử dụng đất có trách nhiệm phối hợp với Tổ chức làm
nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng thực hiện việc xác định
mốc giới, ranh giới thửa đất, khảo sát, đo đạc và cung cấp các tài liệu
pháp lý có liên quan đến thửa đất bị thu hồi. Cung cấp các loại giấy
tờ về quyền sử dụng đất (nếu có), chứng minh nhân dân hoặc hộ
khẩu, các loại chứng từ có liên quan đến việc thực hiện nghĩa vụ tài
chính về đất đai theo quy định của pháp luật; cung cấp thông tin cho
Hội đồng tư vấn đất đai cấp xã để xác định nguồn gốc, thời điểm và
mục đích sử dụng đất (đối với trường hợp không có giấy tờ về quyền
16


sử dụng đất, không có giấy tờ chứng minh thời điểm, mục đích sử
dụng đất ổn định theo quy định).
- Lực lượng Công an thị xã và cấp xã có trách nhiệm bảo vệ trật
tự, an toàn trong quá trình tổ chức thi hành quyết định cưỡng chế thu
hồi đất.
2.2.4. Duy trì chính sách bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi Nhà
nước thu hồi đất
Để duy trì thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ tái định cư
khi Nhà nước thu hồi đất đòi hỏi phải có sự đồng tâm, hợp lực của
Thị ủy, HĐNH, UBMTTQVN, UBND thị xã, các cấp ban, ngành,
các tổ chức, người dân bị Nhà nước thu hồi đất và môi trường tồn
tại. Tuy nhiên, trong thực tế khi thực hiện chính sách thì lại vướng
một số hạn chế nhất định, đó có thể là do nhà hoạch định chính sách
không lường hết được kết quả ban hành chính sách hoặc do sự thay
đổi môi trường chính sách trước và sau khi ban hành. Vì vậy, các cơ
quan quản lý nhà nước cần sử dụng hệ thống, công cụ quản lý để
tác động nhằm tạo lập môi trường thuận lợi cho việc thực thi chính

sách. Các tổ chức, người dân và toàn xã hội có trách nhiệm tham gia
thực hiện yêu cầu của Nhà nước; phát huy quyền làm chủ, tăng
cường thực hiện dân chủ để cùng tham gia quản lý xã hội.
Những hoạt động đồng bộ trên sẽ góp phần tích cực vào việc
duy trì chính sách trong quá trình phát triển xã hội.
Nhằm tăng cường công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, UBND
thị xã Điện Bàn đã ban hành quyết định hỗ trợ kinh phí cho các tổ
chức, cá nhân làm công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.
2.2.5. Điều chỉnh chính sách bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi
Nhà nước thu hồi đất
Trong quá trình thực hiện chính sách, chính quyền thị xã Điện
Bàn, tỉnh Quảng Nam đã có nhiều giải pháp để triển khai điều chỉnh
các chính sách cho phù hợp với tình hình thực tế. Có thể kể đến như:
- Tại Quyết định số 48/2014/QĐ-UBND ngày 25/12/2014 của
17


UBND tỉnh Quảng Nam ban hành quy định về giá đất, bảng giá thời
kỳ 2015-2019 trên địa bàn tỉnh. Nhưng giá đất này chỉ mang tính
chung chúng chưa cụ thể để áp dụng chi tiết và cụ thể được trên địa
bàn toàn tỉnh, vì vây UBND thị xã Điện Bàn đã ban hành giá đất của
thị xã Điện Bàn kèm theo Quyết định số 48/2014/QĐ-UBND ngày
25/12/2014 của UBND tỉnh Quảng Nam để việc thực hiện chính sách
bồi thường, hỗ trợ, tái định cư được thực hiện cụ thể, chi tiết hơn,
rành mạch hơn.
- Bên cạnh Quyết định số 42/2015/QĐ-UBND ngày 22/12/2015
của UBND tỉnh Quảng Nam ban hành Quy định hệ số điều chỉnh giá
đất trên địa bàn tỉnh Quảng Nam thì UBND thị xã Điện Bàn cũng đã
ban hành hệ số điều chỉnh và phụ lục 03 của thị xã Điện Bàn kèm
theo Quyết định số 42/2015/QĐ-UBND ngày 22/12/2015 của UBND

tỉnh Quảng Nam để phù hợp với tình hình thực hiện chính sách bồi
thường, hỗ trợ, tái định cư của địa phương hơn.
2.2.6. Theo dõi, đôn đốc, kiểm tra thực hiện chính sách bồi
thường, hỗ trợ tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất
Để chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu
hồi đất ở thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam mang lại hiệu cần cần có
sự theo dõi, kiểm tra, đôn đốc của các cơ quan có thẩm quyền. Trong
những năm qua, công tác theo dõi, thanh tra, kiểm tra hoạt động bồi
thường, hỗ trợ, tasui định cư đã được chính quyền tỉnh Quảng Nam
cung như thị xã Điện Bàn đẩy mạnh nhằm tăng cường công tác quản
lý nhà nước và kiểm tra giám sát tình hình thực hiện Luật Đất đai
2013 và các văn bản quản lý có liên quan. Hàng năm, UBND thị xã
Điện Bàn đều tổ chức hội nghị tổng kết đánh giá tình hình tổ
chức triển khai thực hiện trong năm, triển khai nhiệm vụ năm đến;
đồng thời tổ chức hướng dẫn, tập huấn cho các cơ quan, ban, ngành
và các địa phương.
Ngoài ra trong quá trình triển khai thực hiện, UBND thị xã
thường xuyên kiểm tra hoặc kiểm tra đột xuất tình hình thực tế để
18


nắm bắt thông tin, chỉ đạo, điều hành kịp thời việc triển khai thực
hiện chính sách. Các nội dung kiểm tra tập trung vào công tác chỉ
đạo, tổ chức thực hiện đối với việc thực hiện công tác bồi thường, hỗ
trợ, tái định cư của các cơ quan, tổ chức, đơn vị, chính quyền địa
phương và các ban quản lý; kết quả thực hiện các chính sách; các
phản ánh của dư luận xã hội có liên quan… Qua công tác thanh tra,
kiểm tra đã kịp thời chấn chỉnh, xử lý các sai phạm của cán bộ, công
chức, viien chức và của các đơn vị có liên quan trong quá trình tổ
chức, triển khai thực hiện chính sách; phát hiện những hạn chế,

vướng mắc, báo cáo kịp thời và đề xuất các cấp có thẩm quyền có
hướng giải quyết cụ thể; tạo được sự đồng thuận trong nhân dân, dư
luận xã hội. Tuy nhiên, công tác kiểm tra, giám sát đôi lúc còn
chưa sâu rộng, việc phát hiện và xử lý các hành vi vi phạm trong
thực hiện chính sách có lúc còn chưa kịp thời, hình thức xử lý còn
nhẹ, chủ yếu ở mức nhắc nhở để khắc phục và điều chỉnh.
2.2.7. Đánh giá, tổng kết, rút kinh nghiệm thực hiện chính sách
bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất
Công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất
luôn gắn liền với quyền lợi, lợi ích, đời sống kinh tế - xã hội, đời
sống tinh thần của người dân bị mất đất. Vì thế, trong quá trình triển
khai thực hiện phải có sự sơ kết, tổng kết đánh giá, rút kinh nghiệm
để làm tốt hơn. Hằng năm, 03 năm, 05 năm UBND thị xã Điện Bàn
đều tổ chức các Hội nghị đánh giá tổng kết, rút kinh nghiệm quá trình
triển khai thực hiện chính sách thông qua Hội nghị tổng kết tình hình
thực hiện nhiệm vụ công tác hàng năm, triển khai nhiệm vụ công tác
năm đến của đơn vị. Trong đó nêu lên những thành tựu đạt được, chỉ
rõ những hạn chế và đưa ra các phương hướng, nhiệm vụ thực hiện
trong thời gian đến trong công tác thực hiện chính sách bồi thường,
hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất.
Ngoài ra, UBND thị xã Điện Bàn cũng đã tổ chức các Hội nghị,
Hội thảo trong thị xã và trong tỉnh đánh giá tổng kết công tác bồi
19


thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất một cách đầy đủ,
cụ thể, chuyên môn nhằm ghi nhận những thành tựu đạt được còn tổ
chức các Hội thảo, Hội nghị đánh giá, rút kinh nghiệm quá trình triển
khai thực hiện đồng thời khen thưởng, tôn vinh những cá nhân, tập
thể trong thị xã có công lao đóng góp cho việc thực hiện chính sách

bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn
thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam.
2.3. Đánh giá thực trạng tổ chức thực hiện chính sách bồi
thƣờng, hỗ trợ, tái định cƣ khi Nhà nƣớc thu hồi đất tại thị xã
Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam
2.3.1. Những ưu điểm trong việc thực hiện chính sách bồi
thường, hỗ trợ, tái định cư đối với người dân bị thu hồi đất trên địa
bàn thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam
2.3.2. Những hạn chế, bất cập của việc thực hiện chính sách bồi
thường, hỗ trợ, tái đinh cư đối với người dân bị Nhà nước thu hồi
đất trên địa bàn thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam
Kết luận Chƣơng 2

20


CHƢƠNG 3
CÁC GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ
THỰC HIỆN CHÍNH SÁCH BỒI THƢỜNG, HỖ TRỢ,
TÁI ĐỊNH CƢ ĐỐI VỚI NGƢỜI DÂN BỊ NHÀ NƢỚC
THU HỒI ĐẤT TỪ THỰC TIỄN THỊ XÃ ĐIỆN BÀN,
TỈNH QUẢNG NAM TRONG THỜI GIAN TỚI
3.1. Quan điểm và mục tiêu nâng cao hiệu quả thực hiện chính
sách bồi thƣờng, hỗ trợ, tái định cƣ khi Nhà nƣớc thu hồi đất tại
thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam
3.1.1. Quan điểm nâng cao hiệu quả thực hiện chính sách bồi
thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất tại thị xã Điện
Bàn, tỉnh Quảng Nam
3.1.2. Mục tiêu nâng cao hiệu quả thực hiện chính sách bồi
thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất tại thị xã Điện

Bàn, tỉnh Quảng Nam
Đẩy mạnh việc kê khai đăng ký đất, lập hồ sơ địa chính, cấp giấy
chứng nhận quyền sử dụng đất, xây dựng và quản lý tốt thị trường bất
động sản:
Tăng cường công tác thanh kiểm tra tình hình quản lý và sử dụng
đất đồng thời giải quyết tốt đơn thư khiếu nại, tố cáo:
Đẩy mạnh công tác xây dựng quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất,
khảo sát đo đạc, lập bản đồ địa chính, kịp thời chỉnh lý những biến
động về đất đai làm căn cứ cho chính sách đền bù:
Tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến các văn bản
pháp luật về đất đai nhằm hạn chế khiếu kiện khi hiểu sai luật:
Tăng cường lãnh đạo của các cấp ủy Đảng:
3.2. Các giải pháp nâng cao hiệu quả thực hiện chính sách bồi
thƣờng, hỗ trợ, tái định cƣ khi Nhà nƣớc thu hồi đất tại thị xã
Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam

21


3.2.1. Cải tiến phương thức tổ chức thực hiện chính sách bồi
thường, hỗ trợ và tái định cư đối với người dân bị Nhà nước thu
hồi đất tại thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam trong thời gian tới
3.2.2. Kiện toàn bộ máy giúp việc Ủy ban nhân dân tỉnh tổ chức
thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư đối với
người dân bị Nhà nước thu hồi đất tại thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng
Nam
3.2.3. Tăng cường chỉ đạo của Ủy ban nhân dân thị xã đối với
người dân bị Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn thị xã Điện Bàn,
tỉnh Quảng Nam
3.2.4. Tăng cường công tác phối hợp giữa các ngành trong việc

hướng dẫn thực hiện chính sách bồi thường, giải phóng mặt bằng
đối với người dân bị Nhà nước thu hồi đất
3.2.5. Hoàn thiện các quy định về bồi thường đất và giá đất để
tính bồi thường, hỗ trợ và tái định cư
3.2.6. Hoàn thiện chính sách bồi thường về tài sản và giá bồi
thường tài sản
3.2.7. Hoàn thiện chính sách tái định cư
3.2.8. Đẩy mạnh việc phân cấp gắn với tăng cường trách nhiệm
của các cơ quan, đơn vị, công khai về chủ trương thu hồi đất về bồi
thường, hỗ trợ và tái định cư khi thu hồi đất
3.2.9. Thu hút dân cư và các tổ chức xã hội ủng hộ chính sách
bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đối với người dân bị Nhà nước thu
hồi đất trên địa bàn thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam
3.2.10. Đào tạo và đề cao đạo đức cán bộ quản lý đất đai, cán bộ
liên quan đến chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đối với
người dân bị Nhà nước thu hồi đất tại thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng
Nam
3.2.11. Giải pháp gắn liền với việc sửa đổi các chính sách đất
đai
Kết luận Chƣơng 3
22


KẾT LUẬN
Như vậy, thực chất việc thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ,
tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất là phát triển kết cấu hạ tầng, xã
hội,… nhằm phục vụ cho mục đích quốc phòng, an ninh, lợi ích quốc
gia, lợi ích công cộng và phát triển kinh tế - xã hội theo chiến lược,
kế hoạch và mục tiêu quản lý phát triển đất nước. Vì vậy, thực hiện
chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư là việc bồi thường, hỗ trợ

của Nhà nước đối với các hộ dân bị thu hồi đất, tạo thêm công ăn
việc làm, tạo thêm chỗ ở và các dịch vụ phục vụ nhân dân ngày một
đông hơn ở đô thị. Đó qà quá trình cải tạo, chỉnh trang các khu đô thị
cũ, xây dựng mới các đô thị, các khu công nghiệp và dân cư khu vực
đô thị hóa. Việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư có tầm quan trọng như
vậy nhưng lâu nay các chính sách trong lĩnh vực này còn thiếu và rời
rạc. Chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư không chỉ là chính
sách bồi thường, hỗ trợ mà nó nằm trong tát cả các chính sách và
pháp luật liên quan đến cải tạo và phát triển kết cấu hạ tầng, xã hội…
từ khâu quy hoạch đến đầu tư xây dựng, tới quản lý các khu dân cư
mới.
Kết quả nghiên cứu cho thấy công tác bồi thường, hỡ trợ, tác định
cư khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh Quảng Nam nói chung
và qua nghiên cứu điển hính thị xã Điện Bàn nói riêng đã thực hiện
đúng quy trình, thủ tục thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái
định cư được diễn ra dân chủ, công khai, đảm bảo đúng thời gian
theo đúng kế hoạch. Bên cạnh đó, Luận văn đã chỉ ra những hạn chế,
nguyên nhân trong quá trình thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ,
tái định cư, vì thế thời gian tới thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam cần
tiếp tục hoàn thiện chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư hơn nữa,
nhất là một số dự án lớn, có quy mô diện tích đất lớn.
Thời gian tói, ngoài các mục tiêu, quan điểm tương đối rõ, thị xã
Điện Bàn tỉnh Quảng Nam cần áp dụng các nhóm giải pháp: Giải
23