DSpace at VNU: Xây dựng mô hình cơ sở dữ liệu đất đai tỉnh Lào Cai

TAP CHI KHOA HOC ĐHQGHN. KHTN&CN. T XX, số 4PT.. 2004

X Â Y D ự N G

M Ô

H ÌN H

c ơ

s ở

D Ử L IỆ U

D A T Đ A I T ỈN H

LÀ O

C A I

T r ầ n V ã n T u ấ n , T r ầ n Q u ố c B in h , N g u y ể n Đ ử c K h ả

K hoa Đ ịa lý, Trường Đ ạ i học Khoa học Tự nhiên, Đ H Q G H à N ộ i
1. M ở d ầ u
T r o n g n h ữ n g n ă m g ầ n đ â y , n h iề u t ỉ n h ở nước ta , t r o n g đ ó c ó L à o C a i, đ ã ứ n g d ụ n g
c ô n g n g h ệ G IS v à bước đ ầ u t iế n h à n h x â y d ự n g cơ sở d ữ liệ u ( C S D L ) d ấ t đ a i. T r ê n cơ sở h a i
k h ô i th ô n g t i n là b ả n đ ồ đ ịa c h í n h v à h ồ sơ đ ịa c h ín h , C S D L n h ằ m p h ụ c v ụ c h o c ác y ê u cầ u
c ù a cô n g tá c q u à n l ý n h à nước v ể đ ấ t đ a i [2 ], N g o à i c hứ c n ă n g c h ủ y ế u n à y , v ấ n đ ể m ở r ộ n g
C S D L th à n h m ộ t C S D L đ ấ t đ a i đ a m ụ c đ íc h đ ể q u ả n l ý th ô n g n h ấ t q u ỹ đ ấ t, c u n g câ’p th ô n g
t i n c h o các h o ạ t đ ộ n g p h á t t r i ể n k i n h t ế - x ã h ộ i v à b ả o v ệ m ô i tr ư ờ n g là y ê u c ầ u c ấ p th iế t.
B à i b á o n à y đ ể c ậ p t ố i v ấ n đ ề x â y d ự n g m ô h ì n h C S D L đ ấ t đ a i t ỉ n h L à o C a i.

2. M ụ c tiê u v à n ộ i d u n g cơ sở d ữ liệ u đ ấ t đ a i t ỉn h L à o C a i
M ô h ì n h C S D L đ ấ t đ a i t ỉ n h L à o C a i được x â y d ự n g n h ằ m đ á p ứ n g các m ụ c tiê u c u n g
c ấ p th ô n g t i n v à q u ả n lý v ĩ m ô, v i m ô đ ế n từ n g th ử a đ ấ t:
- T ạ o m ộ t cơ sở d ữ liệ u n ề n đ ịa lý đ ầ y đ ủ v à th ô n g n h ấ t c h o t i n h đ ể th ể h iệ n c ác th ô n g
t i n liê n q u a n d ế n k h ô n g g ia n ; c u n g c ấ p c ác th ô n g t i n đ iể u t r a cơ b ả n v ề đ ịa h ìn h , t à i n g u y ê n
đ ấ t c h o các h o ạ t d ộ n g k i n h t ế c ủ a các n g à n h v à ẹác đ ịa p h ư ơ ng t r o n g t in h ; tạ o c ô n g c ụ đ ể
th ự c h iệ n q u ả n l ý n h à nước v ề h à n h c h ín h lã n h th ô c ủ a t ì n h n h ư b iê n giớ i, đ ịa g iớ i h à n h
c h í n h các c ấp ...
- C u n g c ấ p đ ầ y đ ủ các th ô n g t i n c h i t i ế t v à tổ n g hợp p h ụ c v ụ c h o q u ả n lý c h ặ t c h ẽ q u ỹ
đất, c ủ a đ ịa p h ư ớ n g ở c ả 3 c ấ p t ỉ n h , h u y ệ n , xã.
- C h ứ a d ự n g đ ầ y đ ủ n h ữ n g th ô n g t i n tự n h iê n , k in h tê - x ã h ộ i v à p h á p lý liê n q u a n
đ ế n sử d ụ n g đ ấ t n h ằ m là m cơ s ỏ d ể đ ịn h h ư ó n g v à c h u y ể n d ịc h cơ c ấ u đ ấ t đ a i, p h á t tr iể n
các n g à n h k i n h tế c ủ a t ỉ n h , đ ồ n g th ò i p h ụ c v ụ c h o n h u c ầ u c ủ a cư d â n v ể th ô n g t i n đ ấ t đ a i,
n h á t là các th ô n g t i n v ề q u y h o ạ c h , k ê h o ạ c h sử d ụ n g đ ấ t v à b ấ t đ ộ n g sản .
- C u n g c ấ p th ô n g t i n c h o q u ả n lý v à bả o v ệ m ô i trư ò n g .
C ă n cứ v à o đ ặ c đ iể m các đ iể u k iệ n tự n h iê n , k in h tê ' - x ã h ộ i v à th ự c t r ạ n g q u ả n lý , sử
d ụ n g đất. đ a i c ủ a t í n h L à o C ạ i, tr o n g c ô n g t r ì n h đ ã được c ô n g bô' trư ớ c đ â y [4 ], c h ú n g tô i đ ã
p h â n tíc h n ộ i d u n g v à c ấ u t r ú c th ô n g t i n tr o n g C S D L đ ấ t đ a i c ủ a t ỉ n h . C ác th ô n g t i n đó
dược cấ u t r ú c th à n h 6 n h ó m th ô n g t i n c h ín h là : th ô n g t i n n ề n ; th ô n g t i n v ể đ iề u k iệ n tự
n h iê n ; m ô i trư ờ n g ; d â n cư v à cơ sở h ạ tầ n g ; đ ịa c h ín h ; sử d ụ n g d ấ t. Đ ể p h ù hợ p v ó i n h u c ầ u ,
đ iể u k iệ n c ủ a t ỉ n h v à đ á p ứ n g các m ụ c t iê u đ ặ t r a , C S D L đ ấ t đ a i d ã được x â y d ự n g th e o m ô
h ì n h q u a n h ệ th ự c t h ể v ớ i các lớ p d ữ liệ u c h u y ê n đ ề v à hệ th ố n g các c h ứ c n ả n g q u ả n l ý dữ
liệ u cơ b á n . C S D L n à y d ự a tr ê n n ể n tả n g c ôn g n g h ệ A r c ln fo v à A r c S D E c ủ a h ã n g E S R I.

99


Triin Vãn Tuấn. Trán Quốc Bình. Nguyền Đức Khá

IDU

3.

Sơ đ ổ p h â n rã ch ứ c n ă n g
Sơ dồ p h â n r à chứ c n ă n g c ủ a h ệ th ô n g th ô n g t i n đ ấ t đ a i L à o C a i được th ể h iệ n tr ê n

h ì n h 1. C ảc chứ c n à n g c ủ a hệ th ô n g g ồ m 2 k h ố i lố n là th u th ậ p d ữ liệ u ( n h ậ p d ữ liệ u b a n
đ ầ u . cặ p n h ậ t b iế n d ộ n g ) v à x ử lý , c u n g c ấ p dữ liệ u ( th ô n g k ê , t i m k iế m , p h â n tíc h k h ô n g
g ia n , in h ồ sơ v à b ả n đồ ). T r o n g 2 k h ố i c hứ c n ă n g tr ê n t h ì c hứ c n à n g t h u th ậ p d ữ liệ u c ầ n
p h ả i dược h o à n c h ỉn h trư ớ c k h i đ ư a C S D L v à o h o ạ t đ ộ n g . T r o n g k h i đó , các c hứ c n ă n g x ử lý
- c u n g c ấ p d ữ liệ u có th ể được b ổ s u n g , h o à n th iệ n tr o n g q u á t r ì n h v ậ n h à n h hệ th ố n g .

1. Chức n ă n g nh ập d ữ liệ u ban đ ầ u : có n h iệ m v ụ c u n g c ấ p d ữ liệ u p h ủ k í n to à n b ộ
k h ô n g g ia n lâ n h t h ổ c ủ a t ỉn h . C ác n g u ồ n dữ liệ u b a n đ ầ u c ủ a h ệ th ố n g b a o g ồ m h ồ sơ đ ịa
c h ín h (số đ ịa c h ín h , sổ m ụ c k ê , sô đ ă n g k ý b iế n đ ộ n g đ ấ t đ a i, b ả n d ồ d ịa c h ín h ), c á c b ả n đồ
đ ịa h ì n h v à b ả n đ ồ c h u y ê n đ ể l iê n q u a n đ ế n t à i n g u y ê n đ ấ t, các s ố liệ u q u a n tr ắ c , đ o đạ c...
Y ê u c ầ u lớ n n h ấ t đ ố i v ớ i c hứ c n ă n g n h ậ p dữ liệ u b a n đ ầ u là k h ò n g được x u ấ t h iệ n n h ữ n g
“ v ù n g tr ố n g " , tứ c là n h ữ n g k h u v ự c h o à n to à n k h ô n g có d ữ liệ u v ê m ộ t c h u y ê n đ ể n à o đó.
B ê n c ạ n h dó , t í n h h iệ n th ờ i c ủ a d ữ l iệ u k h ô n g p h ả i là y ê u c ầ u b ắ t b u ộ c đ ô i v ố i c hứ c n ă n g
n à y . Đ ể g iú p c h o hệ th ố n g sớm được đư a và o h o ạ t đ ộ n g , tr o n g q u á t r i n h n h ậ p d ữ liệ u b a n
đ ầ u k h ô n g n h ấ t t h iế t c ầ n p h ả i c ó d ữ liệ u m ới n h â 't m à c ó th ể tạ m sử d ụ n g các d ữ l iệ u cũ,
s on g c ầ n p h ả i g h i n h ậ n th ờ i đ iể m t h u th ậ p dữ liệ u đ ể có th ể h o à n t h iệ n b à n g c h ú c n ă n g c ặ p
n h ậ t d ữ liệ u .

2. Chức nă ng cập n h ậ t d ữ liệ u : n h ằ m g h i n h ậ n các b iế n đ ộ n g v ề k h ô n g g ia n v à th u ộ c
t í n h c ủ a cá c d ô i tư ợ n g q u à n lý . Đ â y là c hứ c n ă n g được th ự c h iệ n n h iề u n h ấ t c ù a h ệ th ố n g k ể
từ k h i b ắ t d ầ u đư a v à o v ậ n h à n h . X é t v ề p h ư ơ ng d iệ n k ỹ th u ậ t , c ó 2 v ấ n đ ề được c o i là k h ó
k h ả n n h ấ t k h i th ự c h iệ n c á c c h ử c n ă n g n à y là v iệ c cậ p n h ặ t, b iế n đ ộ n g k h ô n g g ia n v à lư u
tr ữ lịc h sử c ủ a các th ử a đ ấ t. C ác b iế n đ ộ n g k h ô n g g ia n c ủ a th ử a đ ấ t x ã y r a t hư ờ ng x u y ê n và
r ấ t đ a d ạ n g v ề lo ạ i h ìn h , đ ặ c b iệ t là ở k h u vự c đ ô t h ị n h ư t h ị x ã L à o C a i, t h ị t r ấ n S a Pa. Đ ê

là m g iả m m ứ c độ p h ứ c tạ p c ủ a c hứ c n ă n g cậ p n h ậ t b iế n đ ộ n g k h ô n g g ia n cầ n đ ặ c b iệ t c h ú
tr ọ n g đ ế n m ố i q u a n hệ k h ô n g g ia n (to p o lo g y ) giữ a c á c d ố i tư ợ n g k h i x â y d ự n g C S D L 1. M ộ t
sô' g iả i p h á p n h à m g iả i q u y ế t v ấ n đ ề lư u tr ữ th ô n g t i n lịc h sử c ủ a th ử a đ ấ t d à được c h ú n g
tô i đ ể c ậ p đ ế n [1 ).

3. Chức năn g thò ng kê, tim kiếm : là chứ c n à n g k h a i th á c th ô n g t i n ờ m ức đ ộ th ấ p n h ấ t
c ủ a h ệ th ố n g . M ặ c d ù đ ơ n g iả n s o n g c á c chứ c n ă n g th ố n g k ê , t ì m k iế m d ó n g v a i t r ò q u a n
t r ọ n g tr o n g v iệ c th ự c h iệ n 3 n h ó m c hứ c n ă n g cấ p ca o c ò n l ạ i c ủ a h ệ th ố n g . N g o à i r a , chứ c
n ă n g n à y có v a i t r ò th ỏ a m ã n n h u c ầ u t r a cứ u th ô n g t i n c ủ a p h ầ n lớ n n g iíò i sử d ụ n g . N h u
c ầ u th ố n g k ê , t i m k iế m c ó th ể được th ự c h iệ n :
- T h e o c á c th u ộ c tí n h , v í d ụ n h ư th ô n g k ê d iệ n tíc h c ủ a c á c th ử a d ấ t th u ộ c sở h ữ u c ủ a
1 c h ủ sử d ụ n g n à o đ ó .
- T h e o v ị t r í k h ô n g g ia n , v í d ụ n h ư tìm t ấ t c ả các th ử a đ ấ t n ă m c á c h tr ụ c đ ư ò n g qu ốc
lộ 4 E k h ô n g q u á 20 0m .
' Hệ thống AicGIS từ Iihiôn bản 8.3 trở lẽn cho phép lưu trữ và quàn lỹ topology trong t() sỏ (lữ liệu |7).


Cơ SỠdử lieu đát đai
Nhập dữ liệu bun dáti

BNĐ cua Ihứa dâì

Theo Ihuộc tính
TTiửa díl
khác HủII thừa ủ

-Ị

õộỆịh

Ị

Phăn lích khònp gian

Cập nhại biến dông

Chóne xỉ'pcác lớp
dữ liíu kliỏnị! gian
Ị
Phânlích mạng (giao
Ihõng. diín. nước )
Thiỉi ki' tối ưucác
đối lượng KT- XH

-Ị Bândồdịachinh~|
Đánh giã vũng lãc
động mỏi Iruỉmg

H
hi
H

Inli<>sơdĩachính 1

I Bán dó dịachinh
~|
(Bân sao)

1
1

“
1 Giâychứngnhân
1 qúyénSÒdit 1

—ỊInhãocỉo chuyên di|

BD hiện trạng SDK
BĐquy hoạch SUD

Đ dĩa hĩnh, đôdôc

-Ị BPhiệnUaiiySDD ị
BĐ hiên Iranj! MT
-Ị BDquyhiXKhSDĐ~|
Ị bND hrfnliaiig SDpị
-Ị

BĐdịãh

IHiny tlíii phươngân

-Ị BPphtaM
I BNĐ vé môi truòng
Mõi tiưòngnưác I
I Mỏi liơờiigkhi I
I MỐI Ilườngđái I
Dodạccống trình"!

Phái mill CSHT

Các chữ viết lát:
SDĐ: sửdụng dâì
BNĐ: biến dọng
MT: mỏi trường
CSHT: cơ sớ hạ láng

Các soliíu đodạc ni1

Hình 1. Sơ đồ p hán ră chức năng của hệ thống th õng tin đ ấ t đ a i Lào Cai


Tràn Vẳn Tuấn, Trần Quốc Bình. Nguyồn Đức Khá

102

- P h ố i h ợ p cà th u ộ c t í n h v à v ị t r í k h ô n g g ia n , v i d ụ n h ư t ì m t ấ t cả c á c th ử a đ ấ t tr ồ n g
câ y â n q u á n ả m c á c h t r ụ c đ ư ò n g q u ố c lộ 4 E k h ô n g q u á 20 0m .
C ác k ế t q u ả th ố n g k ê , t ìm k iế m c ó th ể được h iế n t h ị r a dư ớ i d ạ n g b á o cáo b ằ n g c hữ
h a y đồ th ị.

4. Chức nă ng ph ả n tíc h không g ia n : là c hứ c n ă n g xử l ý d ũ l iệ u c ấ p c a o c ủ a h ệ th ố n g .
C ác b à i to á n p h â n tíc h k h ô n g g ia n th ư ờ n g gặp là:
- C h ồ n g x ế p các lớ p d ữ liệ u , v í d ụ n h ư c h ồ n g x ế p b ả n đ ồ h iệ n t r ạ n g sử đ ụ n g đ ấ t ( S D Đ )
v à b ả n đ ồ q u y h o ạ c h S D Đ đê t ìm r a các lô đ ấ t sử d ụ n g s a i m ụ c đ íc h .
- P h â n tíc h m ạ n g , v í d ụ n h ư tìm đư ờ ng đ i n g ắ n n h ấ t t ừ U B N D t h ị x ă L à o C a i đ ế n Sở
K h o a học v à C ô n g n g h ệ L à o C a i h a y t ìm d ò n g c h ả y c ủ a h ệ th ố n g c ấ p t h o á t nước...
- T h iế t k ế tố i ư u các đ ô ĩ tư ợ n g k in h tê’ - xã h ộ i n h ư t ìm v ị t r í tó i ư u c ủ a trư ờ n g học,
b ệ n h v iệ n ...
- Đ á n h g iá v ù n g tá c đ ộ n g m ô i trư ờ n g .

5. ỉn hổ sơ g iấ y : là c h ứ c n ă n g được sử d ụ n g th ư ờ n g x u y ê n bở i các cơ q u a n q u á n lý có
liê n q u a n đ ế n t à i n g u y ê n đ ấ t. T r o n g các lo ạ i hồ sơ t h i h ổ sơ đ ịa c h í n h p h ụ c v ụ q u ả n lý đ ấ t
đ a i có n h u c ầ u lớ n n h ấ t. C ầ n c h ú ý là m ộ t số h ồ sơ n h ư s ố đ ịa c h í n h được i n r a c h ỉ là b ả n sao
có t in h th a m k h ả o và d ể k iể m tr a h ồ Sri gốc v ì n ó k h ô n g c ó đ ủ t í n h p h á p lý d o th iế u chữ k ý
c ủ a c h ủ sử d ụ n g 2.
ổ. T h ành lậ p bản đồ: từ d ử l iệ u c ủ a hệ th ố n g th ô n g q u a c h ứ c n ă n g th ố n g k ẽ , tìm k iế m
và p h â n tíc h k h ô n g g ia n c ó th ể th à n h lậ p bà n d ồ đ ịa h ì n h v à cá c b ả n đ ồ c h u y ê n để n h ư b á n
đ ổ d ịa c h ín h , b à n đố h iệ n t r ạ n g S D Đ , b ả n đ ồ h iệ n t r ạ n g m ô i trư ờ n g ...
4 . C á c lở p d ữ l i ệ u c h u y ê n đ ể
X u ấ t p h á t từ m ô h ì n h c hứ c n ă n g v à các y ê u c ầ u đ ặ t r a đ ô i v ó i h ệ th ô n g . C S D L dât. d a i
L à o C a i được x â y d ự n g v ó i 7 lớ p d ữ liệ u c h u y ê n đ ể ( h ìn h 2). M ỗ i lớ p d ữ l iệ u c h u y ê n dể gó m 2
k h ô i th ô n g t i n c h ín h là d ữ l iệ u k h ô n g g ia n v à d ữ liệ u th u ộ c tí n h . D ữ liệ u k h ô n g g ia n c ủ a 2
lớ p k h á c n h a u có th ể có q u a n h ệ v ớ i n h a u th ô n g q u a các q u y tắ c to p o lo g y . M ụ c đ íc h sử d ụ n g ,
đ ố i tư ợ n g k h a i th á c , n g u ồ n d ữ liệ u c ủ a c á c lố p c h u y ê n đê' được m ô tả t r o n g b ả n g 1.

a. Lớp "D ữ liệ u nền"
L ố p n à y c h ứ a các đ ố ì tư ợ n g là m cơ sở đ ể h iể n t h ị v à k iể m t r a d ữ l iệ u c ủ a các lớp
c h u y ê n đ ể k h á c . P h ầ n lớ n d ữ li ệ u n ể n t ỷ ]ệ t r u n g b ìn h v à n h ỏ đư ợ c k h a i th á c từ b ả n d ồ d ịa
h ì n h n ê n v iệ c th u th ậ p d ữ liệ u b a n đ ầ u k h ô n g g ặ p tr ở n g ạ i lớ n d o ở t ỉ n h L à o C a i h ệ th ố n g
b à n d ồ đ ịa h in h t ỳ lệ 1 :5 0 .0 0 0 đ ã h o à n th à n h , n h iề u k h u v ự c đ ã có b ả n đ ồ t ỷ lệ 1 :10 .00 0 1 :25 .00 0 v à to à n b ộ cá c b ả n đ ồ n à y đ ã dược sô h ó a bở i C ô n g t y Đ o đ ạ c ả n h đ ịa h ì n h từ n ă m

• Việc lưu trử sổ ilịa chinh trên giấy vẫn rần thiết C'h<) liến khi lin h pháp lý của chừ kỹ điện từ dược công nhặn bàng
luật pháp Việi Nam.


Xây đựng mỏ hình co xớ dữ lỉỌu díii đai linh Lào Cai

2 0 0 1 . Đ ô i v ớ i d ủ l iệ u n ề n t ỷ lệ lớ n th ì c h ú n g c ó t h ể được k h a i th á c từ c ác b á n đ ồ đ ịa c h ín h v à
b á n d ồ h iệ n tr ạ n g sứ d ụ n g đ ấ t ở t ỷ lệ th íc h hợ p.

H ĩn h 2. C ác lớ p d ữ liệ u c h u y ê n dể c ủ a C S D L đ ấ t đ a i L à o C a i
B án g 1. T h ô n g t i n c h i t i ế t v ề các lỏ p d ữ liệ u c h u y ê n để
STT

Tên lớp
dữ liệu

Mục đích sử dụng

1

Mỗi
trường

Cung cấp thỏng tin vé
hiện trạng môi trường

2

Cơ sờ hạ
táng

3

Quy
hoạch sử
dụng dât

Cung cấp thông tin phục

vụ quản lý CSHT như
diện, nước, giao thống,
liên iac
Cung cấp thông tin vé
hiện trạng, quy hoạch và
kế hoạch sử dụng dất

4

Thửa dấl

5

6

7

Cung cấp thóng tin vé
điéu kiện tự nhiên, kinh té
- xã hội vầ pháp lý của
từng thừa đất
Số liệu
Kếl quả đo đạc địa chinh,
địa hình để xây dựng và
do dạc
cập nhật các lớp thõng tin
chuyên đé ở trên
Tư liệu ảnh Dữ liệu đáu vào để xây
hầng
dựng cảc lớp chuyẽn dé,

không, vệ làm nén cho các dữ liệu
tinh
đáu ra nhằm tảng tinh trực
quan.
ũữ liệu
Cung cấp thõng tin cơ sở
nén
vé dịa hinh, thủy vãn, giao
thông, hành chinh

Đối tượng khai thác
Các cơ quan chức nãng
vé môi trường, du lịch,
quản lý sử dụng dất. Các
tổ chức thương mại vá
nhân dản
Các ngành quản lý
CSHT như xày dựng,
giao thông, môi trưởng
dô thi.
Cơ quan quàn lý đất dai,
xây dựng, kiến trúc, các
vãn phỏng nhà đất. nhãn
dàn
Cơ quan quản lý dất đai,
xây dựng, kiến trúc, các
vãn phỏng nhà đất, nhân
dân
Dược sử dụng (rong
phạm vi hệ thống

Sử dụng trong phạm vi
hệ thống và cho các cơ
quan đo đạc

Được sử dụng trong
phạm vi hệ thống

Nguón dữ
liệu

Tỷ lệ

Đối tượng
không gian
chỉnh
Vũng
(polyline)

Sở Tài
nguyên và
Môi trưởng
(TN & MT)

Từ 1:2000
đến
1:100.000

Sở Xây dựng,
Sở Giao

thông. SỞTN
&MT
SỞTN&MT

Từ 1:500
đến 1:5000

Đường
(line,
polyline)

Từ 1:500
dến
1.100.000

Vũng
(polyline)

SdTN&MT

Từ 1:500
đến
1:25.000

Vũng
(polyline)

SỞTN&MT,
Liên đoần Oo
đac vả Bản

đó
Trung tâm TT
TL Đia chính BộTN&M T

Từ 1:500
đến
1:100.000

Điểm
(point)

Từ 1:5000
đến
1:40.000

Dữ liệu
dạng raster
(Geotiff)

SỜTN&MT

Từ 1:5000
dến
1:100.000

Đường
(line), diểm
(point)

Trán Vãn Tuấn, Trán Quốc Bình, Nguyẻn Đức Khá

104

b. Lớp "Á nh h à n g không, vệ tin h "
L ớ p n à y c h ử a các t u l iệ u gôc p h ụ c v ụ c ô n g tá c đ o đ ạ c v à th à n h lậ p b ả n đ ổ c h u y ê n đề.
Đ ổ n â n g ca o h iệ u q u à sử d ụ n g , cá c tư li ệ u ả n h trư ớ c k h i lư u tr ữ dược n ắ n c h in h v ề h ệ t ọ a độ
V N - 2 0 0 0 . N ế u d iề u k iệ n c h o p h é p t h ì c ó th e tạ o b ìn h đ ồ ả n h tr ự c g ia o t r o n g q u á t r ì n h cậ p
n h ặ t d ữ liệ u . C ác d ữ liệ u ả n h th ư ờ n g c ó k íc h cỡ lớ n v à k h ô n g được sử d ụ n g th ư ờ n g x u y ê n
n ê n có th ể lư u t r ữ dư ớ i d ạ n g các tệ p t i n n g o à i C S D L tr ê n m ộ t m á y c h ù r iê n g b iệ t, tr o n g
C S D L c h i lư u t r ữ đ ư ờ n g d ẫ n tớ i các tệ p t i n nà y.

c. Lớp "S ô 'liệu đo đạ c "
T r o n g sô 7 lớ p d ữ li ệ u t h ì lớ p sô l iệ u đ o đạ c đ ó n g v a i t r ò q u a n t r ọ n g t r o n g v iệ c cặp
n h ậ t d ữ l iệ u k h ô n g g ia n c h o c á c lớ p c h u y ê n đê' k h á c th ô n g q u a cơ c h ế t ự đ ộ n g c ậ p n h ậ t. D ữ
l iệ u k h ô n g g ia n c ủ a c á c lớ p c h u y ê n đ ề được g á n t í n h c h ấ t “ n h ặ n th ứ c d o đạ c ” ( s u r v e y
a w a re )3 v à l i ê n k ế t v ỏ i d ữ liệ u c ủ a lớ p sô' liệ u đ o đạ c. V í d ụ n h ư c á c đ in h th ử a tr o n g lớ p th ử a
đ ấ t được l i ê n k ế t v ớ i s ố liệ u đ o đ ạ c đ ịa c h ín h , k h i các s ố l iệ u đ o d ạ c n à y được c ậ p n h ậ t, c h in h
lý t h i r a n h g iỏ i c á c th ử a đ ấ t c ũ n g tự đ ộ n g được h iệ n c h í n h th eo .

d. Lớp "T hử a đ ấ t"
L ớ p d ữ liệ u c h u y ê n đ ể đ ó n g v a i t r ò h ạ t n h â n c ủ a h ệ th ô n g là lớ p th ử a d ấ t. D ữ l iệ u về
th ừ a đ ấ t dư ợ c c u n g c ấ p b ỏ i s ỏ T à i n g u y ê n v ã M ô i trư ờ n g L à o C a i b a o g ồ m c á c tư liệ u s a u :
- B á n đ ồ đ ịa c h in h c h í n h q u y t ỷ lệ từ 1:5 0 0 ỏ k h u vự c n ộ i t h ị t h ị x ã L ã o C a i đ ế n
1 :2 5 .0 0 0 ỏ k h u vự c đ ấ t lá m n g h iệ p .
- B á n đồ g iá i th ử a ‘2 9 9 ỏ n h ừ n g k h u vự c c h ư a d o v ẽ b ả n đ ổ đ ịa c h í n h c h ín h q u y . Đ â y
là g iả i p h á p t ì n h t h ế b ờ i c á c b á n đ ồ g iả i th ử a dược th à n h lậ p tr o n g h ệ tọ a đ ộ g iả đ ịn h k h ô n g
th ố n g n h ấ t . T rư ớ c k h i c ậ p n h ặ t v à o C S D L , các b á n d ồ g iả i th ử a c ầ n dược n á n c h ỉn h v à s ổ
h ó a t r o n g h ệ tọ a đ ộ V N - 2 0 0 0 . C ó 2 p h ư ơ n g á n n ắ n c h ỉn h b à n đ ồ g iả i th ử a :
+ ở n h ữ n g k h u v ự c b ả n đ ồ g iả i th ử a v à b ả n đ ồ đ ịa c h í n h có m ộ t sô' p h ầ n tr ù n g n h a u

t h i n ắ n c h in h th e o cá c đ ịa v ậ t t r ê n b ả n đ ồ đ ịa c h ín h . T rư ờ n g hợ p n à y th ư ờ n g x ả y r a k h i các
k h u d á n cư n ô n g th ô n đ ã đư ợ c đ o v ẽ b ả n đ ồ đ ịa c h í n h c ò n đ ấ t n ô n g n g h iệ p v à đ ấ t lâ m
n g h iệ p b a o q u a n h m ớ i c h ỉ được đ o v ẽ b ả n đồ g iả i th ủ a n h ư d các x ã th u ộ c h u y ệ n V ă n B à n ;
T h a n U y è n , B á t X á t, B ã o T h ắ n g .
+ ở cá c k h u vự c c h í c ó b ả n đ ồ g iã i th ử a t h ì c ầ n đ o v ẽ k h ố n g c h ế b ổ s u n g b ằ n g cô n g
n g h ệ G P S , c h ủ y ế u lã D G P S ( D i f f e r e n t i a l G P S ) n h ằ m là m g iả m g iá t h à n h t h u t h ậ p d ữ liệ u .
- C á c sổ s á c h p h ụ c v ụ q u à n l ý đâ 't d a i th ư ờ n g x u y ê n n h ư sô đ ịa c h ín h , s ô m ụ c k ê . sô
th e o d õ i b iế n đ ộ n g đ ấ l đ a i, sô’ c ấ p g iấ y c h ử n g n h ậ n q u y ể n sử d ụ n g d ấ t. D o h iệ n n a y ỏ L à o
G a i d ã x ả y r a k h á n h iề u tr iíờ n g h ợ p k h ô n g đ ồ n g b ộ g iử a các sổ n à y , d ặ c b iệ t là giử a sô’ đ ịa
c h í n h và sổ th e o d õ i b iế n d ộ n g đ ấ t đ a i, n ê n trư ớ c k h i c ậ p n h ặ t v à o h ệ th ố n g , cá c sô sách n à y
c ầ n được r à s o á t lạ i n h ằ m d á m b ả o t í n h n h ấ t q u á n c ủ a th ô n g tin .

1Tính chiVl “survey aware" được hô irợ trong các phiên bân ArcGIS củil ESRI từ 8.3 Irủ lẽn.


Xây Jtniü mò hình co sơ đữ liệu clA'1dai linh Lào Ca

e. Lớp "Quy hoạch sử d ụ n g đ á t"
Đ â y là lớ p d ữ l i ệ u c h ứ a th ô n g t i n v ể q u y h o ạ c h , k ế h o ạ c h sử d ụ n g đ ấ t th e o từ n g g ia i
đ o ạ n v à h iệ n t r ạ n g sử d ụ n g đ ấ t th e o từ n g n ă m . C á c d ữ l iệ u v ề h iệ n t r ạ n g sử d ụ n g đ ấ t được
lư u t r ữ th e o từ n g n ă m v à k h ô n g b ị lo ạ i b ỏ k h i cậ p n h ậ t d ữ li ệ u m ớ i n h ằ m đ ư a r a đ á n h g iá
về b iế n đ ộ n g sử d ụ n g đ ấ t th e o từ n g g ia i đ o ạ n . D ữ liệ u c ủ a lớ p " Q u y h o ạ c h sử d ụ n g đ ấ t" c ầ n
p h ả i có m ố ỉ q u a n h ệ to p o lo g y c h ặ t c h ẽ v ố i lớ p " T h ử a đ ấ t" b ở i L u ậ t đ ấ t đ a i 2 0 0 3 q u y đ ịn h
b ả n đ ồ q u y h o ạ c h sử d ụ n g đ ấ t c h i t i ế t ( th ể h iệ n th ô n g t i n q u y h o ạ c h c h i t i ế t đ ế n từ n g th ử a
đ ấ t) là m ộ t t r o n g c á c t à i l iệ u cơ b ả n p h ụ c v ụ q u ả n l ý N h à nư ớ c v ể đ ấ t đ a i.

f. Lớp "Cơ sở h ạ tầ n g "
Các th ô n g t i n v ề cơ sở h ạ tầ n g b a o g ồ m th ô n g t i n v ề lư ớ i đ iệ n , h ệ t h ô n g c ấ p - th o á t
nước v à h ệ th ô n g g ia o th ô n g 4. D o đ ó , dữ l iệ u k h ô n g g ia n c ủ a lố p n à y đư ợ c lư u t r ữ th e o m ô
h in h m ạ n g lư ớ i ( n e tw o r k ) v ớ i 2 lo ạ i đ ố i tư ợ n g c h í n h là c u n g v à n ú t . C á c đ ố i tư ợ n g n à y được

liê n k ế t v ề to p o lo g y v ớ i c á c đ ô i tư ợ n g t r o n g lớ p th ử a đ ấ t.

g. Lớp "M ô i trư ờn g "
Đ â y là lớ p d û li ệ u v ề các t a i b iế n t h iê n n h iê n ( lũ , tr ư ợ t lở, h ạ n h á n ) , ô n h iễ m đ ấ t,
n itố c , k h ô n g k h í v à v ề h iệ n t r ạ n g r ừ n g p h ò n g h ộ . D ữ liệ u k h ô n g g ia n v ề m ò i tr ư ờ n g là các
v ù n g c ó r a n h g iớ i k h ô n g x á c đ ịn h r õ r ệ t (fu z z y b o u n d a r y ) [5 ] n ê n t r o n g C S D L c ó th ê m th ô n g
t i n về m ứ c đ ộ k h ô n g x á c đ ịn h (fu z z in e s s ) c ủ a c ác r a n h g iố i đó.
5 . Sơ đ ồ q u a n h ệ t h ự c t h ể c ủ a l ớ p d ữ l i ệ u t h ử a đ ấ t
L ó p d ữ liệ u th ử a đ ấ t đ ó n g v a i t r ò h ạ t n h â n tr o n g C S D L đ ấ t đ a i n ê n được m ô tả c h i
t i ế t n h ấ t, t r o n g b à i b á o n à y . S a đổ q u a n h ệ th ự c t h ể c ủ a lớ p d ữ l i ệ u th ử a đ ấ t được t h ể h iệ n
t r ê n h ì n h 3.
C ác th ự c th ể c h í n h c ủ a lớ p d ữ liệ u th ử a đâ 't b a o g ồ m :
- Thửa đ ấ t: là d ô i tư ợ n g k h ô n g g ia n d ạ n g v ù n g m ô tả v ị t r í , h ì n h th ể , k íc h th ư ớ c c ủ a
các th ử a đ ấ t. C á c th u ộ c t í n h q u a n tr ọ n g c ủ a th ự c th ể th ử a đ ấ t là m ã th ử a , m ã c ủ a m ả n h
b ả n đ ồ , sô' h iệ u th ử a p h ụ , d iệ n tíc h , m ã lo ạ i đ ấ t, m ã m ụ c đ íc h sử d ụ n g , m ã p h â n h ạ n g đ ấ t
v à tê n đ ịa d a n h .
- M ả n h bản đồ\ m ô t ả th a m sô' củ a c á c m ả n h b ả n đ ồ đ ịa c h í n h . T h ự c th ể n à y c ó các
th u ộ c tín h : m ã c ủ a m ả n h , sô' h iệ u m ả n h , sô' h iệ u m ả n h b ả n đ ồ gố c, m à đ ơ n v ị h à n h c h í n h
(x ã ), t ỷ lệ, tọ a đ ộ c ác góc k h u n g , th ờ i g ia n đ o v ẽ v à c ậ p n h ậ t , d ữ l iệ u m e ta d a ta .
- Các đơn v ị h à n h chính cấp xã, huyện-, m ô tả c á c đ ơ n v ị h à n h c h í n h t h ô n g q u a m ã số,
tê n v à m ã c ủ a đ ơ n v ị h à n h c h í n h c ấ p cao h ơ n . Đ ể th u ậ n ti ệ n c h o v iệ c k ế t n ố i v ớ i h ệ th ố n g
th ô n g t i n đ ấ t đ a i c ủ a cá c t ỉ n h k h á c , m ã đ ơ n v ị h à n h c h í n h , m ả n h b ả n đ ồ v à th ử a đ ấ t được
th à n h lậ p th e o q u y tắ c p h ổ b iế n h iệ n n a y n h ư s a u [3 ]:

1Trong lớp “Cơ sỏ hạ tầng” hệ Ihống giao thông dược mô tá ở mức dộ logic nhâm mõ tà quá trìn h chuyển động của
cái: ilôì tượng như chiều chuyến dộng, tốc độ giới hạn. các biên báo. đèn báo hiệu...


Trán van Tuán. Trán Quốc Bình, Nguyền Đức Khá

106

Mã:
S ố chữ số:

Tỉnh (205) - » Huyện - » Xã - * M ảnh bàn đ ổ -> Thửa dất
3
2
2
3
4

V í d ụ x ã B á n Q u a c ủ a h u y ệ n B á t X á t sẽ có m ã 2 0 5 07 0 2 , th ử a đâ 't sô’ 8 2 t r ê n m ả n h
b á n đồ sô 4 c ủ a x ã n à y c ó m à 2 0 5 0 7 0 2 0 0 4 0082.

H ìn h 3. Sơ đ ồ q u a n h ệ th ụ c th ể c ù a lớ p d ữ liệ u th ử a đ ấ t

- C hủ

s ử d ụn g:

q u ả n lý th ô n g t i n v ể tô’ c h ứ c , hộ g ia đ in h , c á n h â n v à c á c đ ô i tư ợ n g

k h á c được N h à nước g ia o đ ấ t h o ặ c c h o th u ê đ ấ t. C ác th u ộ c t i n h q u a n tr ọ n g c ủ a c h ủ sử d ụ n g
là m ã số, p h â n lo ạ i, h ọ tê n , n g à y s in h , đ ịa c h ì, h ọ tê n vợ (c h ồ n g ), sô q u ả n lý v à t r a n g s ổ đ ịa
c h in h tư ơ n g ứ ng . M ã c ủ a c h ủ sử d ụ n g g ồ m 12 c h ữ s ố được h ì n h th à n h b ă n g c á c h k ế t hợp m ã
x ã nơ i cư t r ú ( 7 c h ữ sô) v à s ố q u ả n l ý ( 5 c h ữ sổ). G iữ a c h ủ sử d ụ n g v à th ử a đ ấ t c ó m ố i q u a n
h ệ n h iề u - n h iề u .
- Đ ăng

ký s ử d ụ n g : q u á n

l v th ô n g t i n v ề đ ă n g k ý sử d ụ n g d ấ t v à liê n k ế t th ự c th ê c h ủ

sứ d ụ n g v ỏ i th ử a d ấ t. C á c th u ộ c t í n h c h í n h bao gồ m m à đ ă n g k ý , m ã s ố c ủ a th ử a đ ấ t v à c h ủ
sử d ụ n g , n g à v đ ă n g k ý , cơ sở p h á p lý , d iệ n tíc h v à th ờ i h ạ n sử d ụ n g . T r o n g cơ sở d ữ liệ u ,
d ă n g k ý sử d ụ n g có v a i t r ò p h á n r ã m ố i q u a n h ệ n h iề u - n h iề u g iũ a c á c th ự c t h ể "T h ử a đ ấ t”
v à “ C h ủ sử d ụ n g ” .


Xày dựng mõ hình ca sớ dữ liệu dit đai linh Lào Cai

- B ất độ ng sán: m ô tà v ể n h à v à các b ấ t đ ộ n g s ả n k h á c có tr ê n th ử a đất. C ác th ô n g
t in c ủ a th ự c t h ể n à y b a o g ồ m m ã sô', đ ịa c h ỉ, tê n c h ủ sớ h ữ u , d iệ n tíc h m ặ t b ằ n g , d iệ n tíc h
sứ d ụ n g , s ố tầ n g , k ế t c ấ u , h ư ổ n g , k iế n tr ú c , m ứ c độ t iệ n n g h i, g iá t r ị .
- Đ ăng k ý sở h ữ u : n h à m t h iế t lậ p m ô i q u a n h ệ giữ a các th ự c th ể “ C h ủ sử d ụ n g " v à
“ B ấ t d ộ n g s ả n ". T h ự c th ể n à y có cá c th u ộ c t í n h q u a n tr ọ n g là m ã đ ă n g k ý , m ã sô' c ủ a b ấ t
đ ộ n g sản v à c h ủ sử d ụ n g , n g à y d ă n g k ý , c ã n cứ p h á p lý , n g u ồ n gôc, m ụ c đ íc h s ử d ụ n g .
6. K ế t lu ậ n
X â v d ự n g cơ sở d ữ liệ u đ ấ t đ a i là m ộ t y ê u c ầ u c ấ p t h iế t c ủ a q u á t r ì n h p h á t t r i ể n k in h
tẽ - xã h ộ i ỡ t i n h L à o C a i. D ự a tr ê n cơ sở p h â n tíc h đ iể u k iệ n v à k h ả n ă n g h iệ n có c ủ a tìn h ,
b à i b ã o n à y đ ã đ ể x u ấ t m ộ t m ô h ì n h cơ sỏ d ữ liệ u đ ấ t đ a i v ỏ i 6 n h ó m c h ứ c n ă n g là n h ậ p dữ
liệ u b a n đ ầ u , c ậ p n h ậ t b iế n đ ộ n g , th ố n g k ê t i m k iế m , p h â n tíc h k h ô n g g ia n , in h ồ sơ v à
th à n h lặ p b à n đ ồ . Đ ê th ự c h iệ n các c hứ c n ă n g đó, C S D L được t h iế t k ê g ồ m 7 lố p d ũ liệ u
c h u y ê n đề là d ữ l iệ u n ề n , tư l iệ u ả n h , s ố liệ u d o đạ c, th ử a đ ấ t, q u y h o ạ c h sử d ụ n g đ ấ t, cơ sở
h ạ tầ n g v à m ô i tr ư ờ n g . T r o n g các lớ p dữ liệ u n à y t h ì lố p th ử a đ ấ t đ ó n g v a i tr ò h ạ t n h â n củ a
C S D L và sơ đ ồ q u a n h ệ th ự c th ể c ủ a n ó đ ã được d ề x u ấ t tr o n g b à i b á o . Cơ sở d ữ l iệ u đ ấ t d a i
x â y d ự n g th e o m ô h ì n h n à y sẽ p h ụ c v ụ đ á c lự c c h o c ô n g tá c q u à n lý v à sử d ụ n g đ ấ t ở tìn h
L à o C ai.

*

Công t r in h nà y được hoàn thà n h tro n g khuôn k h ổ Chương trin h nghiên cứu khoa

học cơ bản g ia i đoạn 2001 ■2005, đề tà i m ã sô'74.10.02.
T À I L IỆ U T H A M K H Ả O
1.

N g u y ề n Đ ứ c K h ả , T r ầ n Q u ố c B ìn h , T r ầ n V ă n T u ấ n , M ô h ì n h q u ả n lý b iế n đ ộ n g k h ô n g
g ia n c ú a cá c th ử a dâ't tr o n g hệ th ố n g th ô n g t i n đ ấ t đ a i, T hông báo khoa học của các
trường đ ạ i học ■chuyên san Đ ịa lý, B ộ G iá o d ụ c v à Đ à o tạ o , H à N ộ i, 2 0 0 2 , t r 6 5 -7 0 .

2.

Sà T à i n g u y ê n v à M ô i tr ư ò n g L à o C a i, Báo cáo tìn h h ìn h thực hiện công tác đ ịa chính

năm 2003, L à o C a i, 20 03 .
3.

T ô n g cụ c Đ ịa c h í n h , D ự án kh ả t h i xăy dựng Cơ sở d ữ liệ u Quốc g ia về tà i nguyên đất,

4.

T r ầ n V ă n T u â n , N g u y ễ n Đ ử c K h ả , T r ầ n Q u ố c B ì n h , N ộ i d u n g v à c ấ u t r ú c th ô n g t i n đ ịa

5.

B u rr o u g h

H à N ộ i, 19 98 .

lý tổ n g h ợ p p h ụ c v ụ q u à n l ý v à sử d ụ n g đ ấ t t ỉ n h L à o C a i, T hông báo khoa học của các
trường đ ạ i học - chuyên san Đ ịa lý , B ộ G iá o d ụ c v à Đ à o tạ o , H à N ộ i, 2 0 0 2 , t r 1 0 2 -1 0 8 .
P .A .,

F ra n k

A .u .

( E d ito r s ),

Geographic

objects

w ith

indeterm inate

boundaries, T a y lo r & F r a n c is , 1996.
6.

R ig a n x P ., S c h o ll M ., V o is a r d A ., S p a tia l Databases (w ith a p p lic a tio n to GIS), M o r g a n

7.

Z e ile r M ., M o d e lin g o u r W orld - The E S R I g u id e to geodatabase design, R e d la n d s , C A ,

K a u f m a n n P u b lis h e r s , 2 0 0 2 , p p . 5 4 -6 1 .

2003.


Trán Vãn Tuấn. Trũn Quổc Rình, Nguyên Đức Khá

VNU JOURNAL OF SCIENCE. Nat. Sci.. & Tech.. T.xx. N04AP.. 2004

D E V E L O P IN G A

LA N D G E O D A T A B A S E M O D E L

F O R LA O

C A I P R O V IN C E

T r a n V a n T u a n , T r a n Q u o c B in h , N g u y e n D u e K h a

D epartm ent o f Geography, College o f Science, V N U

T h e c r e a tio n o f la n d g e o d a ta b a s e is a c r u c ia l n e e d o f th e pro c e s s o f s o c io - e c o n o m ic
d e v e lo p m e n t in L a o C a i p ro v in c e , B a s e d o n p re s e n t c o n d itio n s o f th e p ro v in c e , th e p a p e r
h a s d e v e lo p e d a la n d g e o d a ta b a s e m o d e l w i t h 6 g r o u p s o f fu n c tio n a litie s : d a ta in p u t, d a ta
u p d a te , d a ta q u e r y , s p a tia l a n a ly s , d o c u m e n ta tio n o u t p u t a n d m a p o u tp u t. T o e n s u r e th e s e
fu n c tio n a litie s , th e g e o d a ta b a s e ç o n s is ts o f 7 th e m a t ic d a ta le v e ls : ba se le v e l, p h o to s a n d
im a g e s ,

s u rv e y

m e a s u re m e n ts ,

la n d

p a rc e ls ,

la n d u s e

p la n n in g ,

in fr a s t r u c t u r e

and

e n v iro n m e n ta l c o n d itio n s . A m o n g th e s e th e m a t ic le v e ls , th e la n d p a rc e ls le v e l s e rv e s as a
k e r n e l o f th e g e o d a ta b s e a n d i t ’s e n t i ty - r e la tio n s h ip d ia g r a m ( E R D ) h a s b e en d e v e lo p e d .