Bài 6. Trợ từ, thán từ

Kiểm tra bài cũ
Tìm biệt ngữ xã hội trong ví dụ sau:
- Cá nó để ở dằm thượng áo ba đờ suy,
khó mõi lắm.
(Nguyên Hồng,Bỉ vỏ)
Hãy giải thích nghĩa của các biệt ngữ xã
hội ấy.
- Cá : ví tiền
- dằm thượng: túi áo trên
- mõi : lấy


Tìm từ ngữ địa phương trong đoạn thơ sau:
Đồng chí mô nhớ nước
đâu
Kể chuyện Bình Trị Thiên,
Cho bầy tui nghe ví
chúng tôi, ví
Bếp lửa rung rung đôi vai đồng chí
ấy, bây giờ
- Thưa trong nớ hiện chừ vô cùng gian
khổ,
Đồng bào ta phải kháng chiến ra ri.

như thế này
Hãy đưa ra những từ toàn dân tương
ứng với các từ ấy.


Tiết 23:

TiÕt 23 :

Trî tõ , Th¸n tõ

I. Trî tõ
1. VÝ dô :
a. Nã ¨n hai b¸t c¬m.
b. Nã ¨n nh÷ng hai b¸t
c¬m.
c. Nã ¨n cã hai b¸t
c¬m.


TiÕt 23 :

Trî tõ , Th¸n tõ

I. Trî tõ
1. VÝ dô :
a. Nã ¨n hai b¸t c¬m.
Lời kể khách quan.
b. Nã ¨n nh÷ng hai b¸t nhấn mạnh, kèm
c¬m.
theo thái độ đánh
giá: nó ăn nhiều
hơn mọi khi.

MẤY HÔM TRƯỚC

HÔM NAY


TiÕt 23 :

Trî tõ , Th¸n tõ

I. Trî tõ
1. VÝ dô :
c. Nã ¨n cã hai b¸t c¬m.
nhấn mạnh, kèm theo thái độ đánh giá: nó ăn
ít hơn mọi khi.

MẤY HÔM TRƯỚC

HÔM NAY


Tiết 23 :

Trợ từ , Thán từ

I. Trợ từ
1. Ví dụ :
a. Nó ăn hai bát cơm.
b. Nó ăn những hai bát
cơm.
c. Nó ăn có hai bát
2.
Nhận

cơm.
xét:
Những, có : nhn mnh, biểu
thị thái độ đánh giá sự vt, sự
việc đợc nói đến ở từ ngữ
đó.
Tr t


TiÕt 23 :
I. Trî tõ
1. VÝ dô :
2. NhËn
xÐt:
3. Bài tập củng cố
Bài tập 1/ 70

Trî tõ , Th¸n tõ


Tiết 23:

Trợ từ, thán từ

Bài
tập
1. Trong
các câu sau đây, từ nào( trong các từ in
đậm) là trợ từ, từ nào không phải là trợ từ ?
a) Chính thầy hiệu trởng đã tặng tôi quyển sách

này.
b) Chị Dậu là nhân vật chính của tác phẩm 'Tắt
đèn'.
c) Ngay tôi cũng không biết đến việc này.
d) Anh phải nói ngay điều này cho cô giáo biết.
e)
Cha tôi là công nhân.
g)
Cô ấy đẹp ơi là đẹp.
h) Tôi nhớ mãi những kỉ niệm thời niên thiếu.
i) Tôi nhắc anh những ba bốn lần mà anh vẫn quên.


TiÕt 23 :

Trî tõ , Th¸n tõ

I. Trî tõ
1. VÝ dô :
2. NhËn
xÐt:
3. Bài tập củng cố
Bài tập 1/ 70
=> Lưu ý:
- Cã nh÷ng tõ cã h×nh thøc ©m thanh
gièng víi c¸c trî tõ nhng kh«ng ph¶i lµ trî tõ.
- C¸ch ph©n biÖt:Ta ph¶i dùa vµo t¸c dông
cña tõ trong c©u.

TiÕt 23:
Trî tõ, th¸n tõ
I. Trî tõ
II. Th¸n tõ :
1. VÝ dô:SGK/69
2. NhËn
xÐt:- Này, vâng: gọi đáp
- A: bộc lộ tình cảm, cảm xúc
Thán từ
3. Phân loại thán từ:
* Ghi nhớ :SGK/ 70


TiÕt 23:

Trî tõ, th¸n tõ

I. Trî tõ
II. Th¸n tõ :
III. Luyện tập
2) Gi¶i thÝch nghÜa cña c¸c trî tõ in
®Ëm trong c¸c c©u sau?

a/Lấy: Nhấn mạnh mức độ tối thiểu( mẹ
Hồng không gởi cho Hồng một lá thư nào mà
đáng lẽ ra phải gởi ít nhất là một lá.)


TiÕt 23:

Trî tõ, th¸n tõ

I. Trî tõ
II. Th¸n tõ :
III. Luyện tập
2) Gi¶i thÝch nghÜa cña c¸c trî tõ in
®Ëm trong c¸c c©u sau?

b/ Nguyên: Nhấn mạnh số lượng (Chỉ tiền
thách cưới bên nhà gái thôi là đã quá cao,
chưa kể đến những thứ tiền khác phải lo cho
đám cưới.)
đến: Nhấn mạnh về mức độ cao của số
tiền phải lo cho đám cưới


TiÕt 23:

Trî tõ, th¸n tõ

I. Trî tõ
II. Th¸n tõ :
III. Luyện tập
2) Gi¶i thÝch nghÜa cña c¸c trî tõ in
®Ëm trong c¸c c©u sau?
c/ Nhấn mạnh về mức độ cao của việc hao
tốn cho con Vàng ăn.

d/ Biểu thị ý nhấn mạnh thêm về sắc thái
khẳng định

TiÕt 23:

Trî tõ, th¸n tõ

3) ChØ ra c¸c th¸n tõ trong c¸c c©u
dưíiNêu
®©y
tác dụng của các thán từ đó

a/ Này: gọi
- À: bộc lộ cảm xúc (chợt nhận ra điều gì)
b/ Ấy: Bộc lộ cảm xúc (nhấn mạnh điều
sắp nói)
c/Vâng :đáp
d/Chao ôi : Bộc lộ cảm xúc (chua xót)
e/ Hỡi ơi : Gọi, bộc lộ cảm xúc (buồn
đau)


TiÕt 23:

Trî tõ, th¸n tõ

4) C¸c th¸n tõ in ®Ëm trong c¸c c©u
sau
béc
c¶m
xóc xóc

g× kho¸i
?
a) ha
ha lé
:Béc
lé c¶m
chÝ.

¸i ¸i : Béc lé c¶m xóc, th¸i ®é ®au ®ín, van xin

b/ Than ôi : Bộc lộ cảm xúc nuối tiếc


TiÕt 23:

Trî tõ, th¸n tõ

Trß ch¬i:

Thi ai nhanh h¬n

5) §Æt n¨m c©u víi n¨m th¸n
tõ kh¸c nhau.


Tiết 23:

Trợ từ, thán từ

6)Giải thích ý nghĩa câu tục ngữ gọi dạ bảo vâng

Nghĩa đen: Câu tục ngữ dùng thán từ gọi đáp để bộc lộ sự
lễ phép .
Nghĩa bóng: Phê phán những ngời chỉ biết nghe lời một
cách máy móc, thiếu suy nghĩ.