Bài 26. Sống chết mặc bay

KiÓm tra bµI cò

Câu hỏi: Theo Hoài Thanh văn chương
có những nhiệm vụ và công dụng nào? Em hãy
đưa một ví dụ để chứng minh “văn chương
gây cho ta những tình cảm ta không có, luyện những tình cảm ta sẵn có”?

Trả lời:
Nhiệm vụ:
Hình dung ra sự sống, sáng tạo ra sự sống
Công dụng:
Giúp cho tình cảm gợi lòng vị tha. Gây những
tình cảm chưa có, luyện những tình cảm sẵn có.
Tô điểm cho cuộc sống.


SỐNG CHẾT MẶC BAY

- Phạm Duy Tốn -


1. Tác giả: Phạm Duy Tốn ( 1883 – 1924 )
- Cây bút truyện ngắn xuất sắc ở nước ta đầu thế kỷ XX.

2. Tác phẩm:
-

Phần 1 (Từ đầu -> hỏng mất ): Nguy cơ đê vỡ và sự chống đỡ của người dân .

- Tác phẩm chính:

Truyện ngắn nổi tiếng: Sống chết mặc bay, con người Sở Khanh.....

- Phần 2  (Tiếp -> điếu mày): Cảnh quan phủ cùng nha lại đánh tổ tôm trong khi đi hộ đê.

- Truyện “Sống chết mặc bay”

- Phần 3 (Còn lại) : cảnh đê vỡ nhân dân lâm vào cảnh thảm sầu.

+ Sáng tác 7 / 1918 đăng trên báo Nam Phong số 18 ( 12 – 1918 )

+ Sống chết mặc bay được coi là tác phẩm thành công nhất của ông.
- Thể loại: Truyện ngắn hiện đại.

3. Đọc - tìm hiểu chú thích:
a. Đọc , tóm tắt.
b. Tìm hiểu chú thích:
II. PHÂN TÍCH VĂN BẢN 

1. Kết cấu văn bản:
- Phương thức biểu đạt:
- Bố cục:

3 phần

Tự sự kết hợp với miêu tả, biểu cảm, nghị luận.
Nhà văn, nhà báo Phạm Duy Tốn
(1883 - 1924). (Ảnh nguồn wikipedia.org)


HAI BỨC TRANH MINH HỌA CHO CẢNH NÀO? NÓ ĐƯỢC VẼ VỚI DỤNG Ý GÌ?

Cảnh dân phu hộ đê

Cảnh quan phủ và nha lệ đánh tổ tôm trong lúc đi
hộ đê

Minh hoạ cho nội dung và nghệ thuật truyện ngắn “Sống chết mặc bay”


THẢM CẢNH BÃO LỤT


1. Nguy cơ đê vỡ và sự chống cự tuyệt vọng của dân phu :
* Nguy cơ đê vỡ 
- Thời gian:

gần một giờ đêm

* sự chống đỡ của dân phu 

Đêm tối khuya

- Hình ảnh:

Hàng trăm nghìn con người, cuốc, thuổng, đội

}

vác, bì bõm, lướt thướt, mệt lử...
tầmtừ

tãnối
, tiếp nhau : khoắt,
- Không-gian
NT liệt
: kê, động mưa
từ, tính
tầm tã việc
, to ,hộ
vỡ , đê
giữkhó
gìn , cuốc ,
nước lên to, cuồn cuộn bốc lên

độikhăn
, vác , đắp , cừ

- Từ láy gợi tả : bì bõm , lướt thướt , tầm tã , cuồn cuộn , xao xác .
- Địa điểm:
làng X, phủ X

- Âm thanh: trống, tù và, người xao xác gọi nhau.

- Những hình ảnh so sánh : “ Người nào người ấy lướt thướt như chuột lột ”
- Đê: hai, ba đoạn đã thẩm lậu (sắp vỡ)
- Biện pháp nghệ thuật tương phản tăng cấp
-> Cảnh cứu đê, khẩn trương, nhốn nháo, căng thẳng, vất vả,
->Tình thế nguy cấp, thiên tai từng giờ giáng xuống đe doạ cuộc sống
Tương phản: thiên nhiên - con người.
cơ cực, khốn khổ, hiểm nguy.
người dân, nguy cơ đê vỡ khó tránh khỏi.

Tăng cấp: Nước ngày 1 to >< Sức người mỗi lúc 1 cạn.

(+) NT liệt kê , ĐT, TT dồn dập, từ láy gợi tả, hình ảnh so sánh, biện pháp tả thực. NT tương phản tăng cấp.


THẢO LUẬN



Cùng với từ ngữ, câu văn tả thực, NT
tương phản tăng cấp

tác giả đã

Câu văn:
Than ôi! Sức người khó lòng địch nổi
với sức trời... Lo thay! Nguy thay!

điểm vào vài ba câu cảm thán, hãy

-> Sự bất lực của sức người trước sức

tìm đọc và cho biết tác giả muốn

trời, sự yếu kém của thế đê trước thế

nhấn mạnh điều gì?

nước.

1. Nguy cơ đê vỡ và sự chống cự tuyệt vọng của dân phu :
* Nguy cơ đê vỡ 
- Thời gian:
- Không gian :

gần một giờ đêm
mưa tầm tã ,

nước lên to, cuồn cuộn bốc lên

- Địa điểm:

* sự chống đỡ của dân phu 

Đêm tối khuya

}

khoắt việc hộ đê khó

- Hình ảnh:

Hàng trăm nghìn con người cuốc, thuổng, đội,

vác, bì bõm, lướt thướt, mệt lử...

khăn
- Âm thanh: trống, tù và, người xao xác gọi nhau.

làng X, phủ X

- Đê: hai, ba đoạn đã thẩm lậu (sắp vỡ)
->Tình thế nguy cấp, thiên tai từng giờ giáng xuống đe doạ cuộc sống
người dân, nguy cơ đê vỡ khó tránh khỏi.

-> Cảnh cứu đê, khẩn trương, nhốn nháo, căng thẳng, vất vả,
cơ cực, khốn khổ, hiểm nguy.

(+) NT liệt kê , ĐT, TT dồn dập, từ láy gợi tả, hình ảnh so sánh, biện pháp tả thực. NT tương phản tăng cấp.

- Sự bất lực của sức người trước sức trời, sự yếu kém của thế đê trước thế nước.
- Tác giả : đồng cảm , xót thương , lo lắng cho số phận của người dân.
-> Đây chính là giá trị nhân đạo của truyện


SỐNG CHẾT MẶC BAY

Nguy cơ đê vỡ và sự

Cảnh quan phủ cùng nha lại

Cảnh đê vỡ - Quan sung

chống đỡ của người dân .

đánh tổ tôm trong khi đi hộ đê.

sướng khi thắng ván bài to

Tình thế nguy

Dân phu khẩn trương,

cấp, nguy cơ đê

vất vả cơ cực, khốn

vỡ khó tránh khỏi.

khổ, hiểm nguy->bất lực


Híng dÉn vÒ nhµ

-

Học bài, nắm được nội dung nghệ thuật đoạn 1 đã phân tích.

- Soạn tiếp phần còn lại của bài, tóm tắt lại nội dung truyện chuẩn bị cho tiết học sau.


KÍNH CHÚC QUÝ THẦY GIÁO, CÔ GIÁO
1, H×nh ¶nh th¬ vÒ thiªn nhiªn

Mạnh

An

Click to edit Master text styles

Second level
Third level
Fourth level
Fifth level

Khoẻ

Khang

Hạnh

Thịnh

Phúc

Vượng

Chào tạm biệt quý thầy, cô giáo ! Chào tạm biệt các em !