Trách nhiệm tiếp nhận và giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm theo pháp luật tố tụng hình sự Việt Nam từ thực tiễn tỉnh Tây Ninh (tt)

VIỆN HÀN LÂM
KHOA HOC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI

NGUYỄN ĐOÀN DŨNG

TRÁCH NHIỆM TIẾP NHẬN VÀ GIẢI QUYẾT TỐ GIÁC,
TIN BÁO VỀ TỘI PHẠM THEO PHÁP LUẬT TỐ TỤNG
HÌNH SỰ VIỆT NAM TỪ THỰC TIỄN TỈNH TÂY NINH

Chuyên ngành : Luật hình sự và Tố tụng hình sự
Mã số: 60.38.01.04

TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC

Hà Nội - 2017


Công trình được hoàn thành tại: Học viện Khoa học xã hội
Người hướng dẫn khoa học: TS. Lê Tiến Châu

Phản biện 1: …………………………………………
…………………………………………
Phản biện 2: …………………………………………
…………………………………………

Luận văn sẽ được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận văn thạc
sĩ họp tại: Học viện Khoa học xã hội ..... giờ ...... ngày ...... tháng ......
năm ......

Có thể tìm hiểu luận văn tại: Thư viện Học viện Khoa học xã hội

MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Một trong những công tác trọng tâm và có ý nghĩa rất quan
trọng trong đấu tranh phòng, chống tội phạm đó là phải chủ động
nắm tình hình về an ninh trật tự, tiếp nhận và giải quyết kịp thời
những phản ánh của nhân dân về tình hình an ninh trật tự. Trong đó,
trọng tâm là tiếp nhận và giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm. Bàn
về trách nhiệm tiếp nhận và giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm thì
một đòi hỏi đặt ra đó là làm sao có được thông tin nhanh nhất, phản
ứng xử lý giải quyết nhanh nhất, đạt hiệu quả cao nhất; khi thực hiện
được mục tiêu đó sẽ mang lại hiệu quả thiết thực trong việc đảm bảo
an ninh trật tự nói chung, phòng chống tội phạm nói riêng.
Trong những năm qua trên địa bàn tỉnh Tây Ninh, công tác
tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm từng bước đi vào nề
nếp, có nhiều chuyển biến rõ rệt, kết quả giải quyết tin báo, tố giác
tội phạm ngày càng tăng. Theo thống kê của Công an tỉnh Tây Ninh,
từ năm 2012-2016 tỉ lệ đều đạt trên 90%/năm, vượt chỉ tiêu nghị
quyết 37/2012/QH13 ngày 23/11/2012 của Quốc hội vể công tác đấu
tranh phòng chống vi phạm pháp luật và tội phạm, công tác của Viện
kiểm sát nhân dân, của Tòa án nhân dân và công tác thi hành án năm
2013 đề ra. Số tin báo vi phạm thời hạn xác minh cũng được hạn chế
theo từng năm, giảm từ 16% (năm 2012) xuống còn 3,8% (năm
2016) [Nguồn: số liệu thống kê của Công an tỉnh Tây Ninh].
Tuy nhiên, mặc dù theo số liệu báo cáo cho thấy công tác tiếp
nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm đã có nhiều chuyển biến
tích cực, nhưng vẫn còn tồn tại một số hạn chế, thiếu sót như: công
tác tổ chức còn sơ hở, quy trình tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo
về tội phạm chưa có sự thống nhất, chưa có kế hoạch phối hợp chặt

1


chẽ giữa các cơ quan có trách nhiệm tiếp nhận và giải quyết tố giác,
tin báo về tội phạm trên địa bàn tỉnh Tây Ninh…Đây là những vấn
đề ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng, tiến độ của hoạt động điều tra,
giải quyết vụ án, đồng thời đã ảnh hưởng không nhỏ đến công tác
đấu tranh, phòng chống tội phạm.
Nhằm khắc phục những hạn chế nêu trên, tác giả đã lựa chọn
đề tài: Trách nhiệm tiếp nhận và giải quyết tố giác, tin báo về tội
phạm theo pháp luật tố tụng hình sự Việt Nam từ thực tiễn tỉnh
Tây Ninh làm đề tài nghiên cứu luận văn cao học luật, nhằm để tìm
hiểu thực trạng công tác tiếp nhận và giải quyết tố giác và tin báo về
tội phạm trên địa bàn tỉnh Tây Ninh. Từ đó đề xuất ra giải pháp
nhằm góp phần nâng cao hiệu quả công tác tiếp nhận và giải quyết tố
giác và tin báo về tội phạm.
2. Tình hình nghiên cứu
Trong thời gian qua, công tác tiếp nhận, xử lý tố giác và tin
báo về tội phạm rất được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước; Cơ quan
Công an, Viện kiểm sát, các nhà khoa học, cán bộ nghiên cứu, cán bộ
hoạt động thực tiễn…Nhiều đề tài khoa học đã nghiên cứu sâu sắc và
đưa ra các giải pháp nâng cao hiệu quả công tác tiếp nhận, giải quyết
tố giác và tin báo về tội phạm và thực tiễn áp dụng đã đạt được một
số kết quả tốt.
Tuy nhiên, việc đi sâu vào nghiên cứu chi tiết về trách nhiệm
tiếp nhận, giải quyết tố giác và tin báo về tội phạm trên địa bàn tỉnh
Tây Ninh thì chưa có một công trình nào nghiên cứu. Chính vì vậy,
việc nghiên cứu đề tài này nhằm nhìn nhận đánh giá một cách khách
quan toàn diện về tầm quan trọng của công tác tiếp nhận, xử lý tố
giác và tin báo về tội phạm. Trên cơ sở đó, rút ra những ưu điểm, tồn

2


tại và những nguyên nhân để có giải pháp khắc phục, góp phần nâng
cao hiệu quả hoạt động này.
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của Luận văn
3.1. Mục đích nghiên cứu
Nghiên cứu làm rõ những vấn đề lý luận pháp lý về trách
nhiệm tiếp nhận, giải quyết tố giác và tin báo về tội phạm ở Việt
Nam và thực tiễn hoạt động này của các cơ quan Nhà nước có thẩm
quyền tỉnh Tây Ninh, qua đó đề xuất những giải pháp nhằm góp phần
nâng cao hiệu quả hoạt động của công tác này trên địa bàn tỉnh Tây
Ninh.
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
Để đạt được mục đích nêu trên tác giả cần tập trung giải quyết
những nhiệm vụ cụ thể sau đây:
- Nghiên cứu các vấn để cơ bản liên quan đến cơ sở lý luận về
trách nhiệm tiếp nhận và giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm.
- Nghiên cứu thực trạng hoạt động, trách nhiệm tiếp nhận, giải
quyết tố giác và tin báo về tội phạm trên địa bàn của các cơ quan có
thẩm quyền tại tỉnh Tây Ninh.
- Đề xuất một số giải pháp cụ thể nhằm góp phần nâng cao
hiệu quả của hoạt động tiếp nhận, giải quyết tố giác và tin báo về tội
phạm ở tỉnh Tây Ninh.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của Luận văn
4.1. Đối tượng nghiên cứu
- Nghiên cứu các vấn đề lý luận và pháp luật tố tụng hình sự
Việt Nam về trách nhiệm tiếp nhận và giải quyết tố giác, tin báo về
tội phạm.

3


- Nghiên cứu thực tiễn hoạt động tiếp nhận và giải quyết tố
giác, tin báo về tội phạm của Công an tỉnh Tây Ninh và đề xuất các
giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động này.
4.2. Phạm vi nghiên cứu
Do tính chất phức tạp của vấn đề nghiên cứu và khả năng của
mình, tác giả chỉ tập trung vào nghiên cứu những vấn đề trong phạm
vi: trách nhiệm tiếp nhận và giải quyết tố giác và tin báo về tội phạm
của Công an tỉnh Tây Ninh. Thời gian khảo sát từ 2012 đến 2016.
5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của
Luận văn
Đề tài được tiến hành nghiên cứu dựa trên phương pháp luận
của chủ nghĩa Mác-Lê nin về Nhà nước và Pháp luật, dựa trên các
quan điểm của Đảng ta về đấu tranh phòng, chống tội phạm và cải
cách Tư pháp.
Trong khi thực hiện nghiên cứu đề tài này, tác giả sử dụng
tổng hợp các phương pháp nghiên cứu cụ thể như: khảo sát, so sánh,
phân tích, quy nạp, diễn giải nhằm làm rõ những vấn đề thuộc phạm
vi nghiên cứu của đề tài cả trên hai bình diện lý luận và thực tiễn.
6. Ý nghĩa khoa học và ý nghĩa thực tiễn của Luận văn:
6.1. Ý nghĩa khoa học
Kết quả nghiên cứu Luận văn sẽ góp phần bổ sung hoàn thiện
lý luận khoa học về trách nhiệm tiếp nhận và giải quyết tố giác và tin
báo về tội phạm theo pháp luật tố tụng hình sự Việt Nam.
6.2. Ý nghĩa thực tiễn
Kết quả nghiên cứu của Luận văn giúp cho các cơ quan có
thẩm quyền ở tỉnh Tây Ninh nhận thức một cách đầy đủ, sâu sắc tầm

quan trọng, ý nghĩa của trách nhiệm tiếp nhận, giải quyết tố giác và
tin báo về tội phạm. Bên cạnh đó, Luận văn còn cung cấp thêm
4


những luận cứ để củng cố, hoàn thiện hệ thống cơ quan chức năng có
trách nhiệm tiếp nhận và giải quyết tố giác, tin báo tội phạm trên địa
bàn tỉnh Tây Ninh nhằm đáp ứng yêu cầu đấu tranh phòng, chống tội
phạm.
7. Cấu trúc của Luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận và danh mục tài liệu tham khảo,
nội dung Luận văn được thiết kế thành ba chương:
- Chương 1: Một số vấn đề lý luận và pháp luật tố tụng hình
sự Việt Nam về tố giác, tin báo về tội phạm.
- Chương 2: Thực trạng về hoạt động tiếp nhận và giải quyết
tố giác, tin báo về tội phạm trên địa bàn tỉnh Tây Ninh.
- Chương 3: Các giải pháp nhằm góp phần nâng cao trách
nhiệm tiếp nhận và giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm trên địa
bàn tỉnh Tây Ninh.

5


Chương 1
MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ PHÁP LUẬT TỐ TỤNG
HÌNH SỰ VIỆT NAM VỀ TỐ GIÁC, TIN BÁO VỀ TỘI PHẠM
1.1. Một số vấn đề lý luận về tiếp nhận và giải quyết tố
giác, tin báo về tội phạm
1.1.1. Khái niệm tố giác, tin báo về tội phạm
Trước hết, phải hiểu rõ thế nào là “Tố giác”. Dưới góc độ

ngôn ngữ học, Tố giác là báo cho cơ quan chính quyền biết người
hoặc hành động phạm pháp nào đó [16, tr.1008]. Từ điển Luật học
giải thích tố giác về tội phạm là báo cáo cho cơ quan, tổ chức có
thẩm quyền biết về hành vi phạm tội của người nào đó. Theo Từ điển
Bách khoa Công an nhân dân Việt Nam thì Tố giác là công dân tố
cáo trước cơ quan Nhà nước, tổ chức xã hội về người hoặc hành
động phạm pháp đã, đang và sẽ xảy ra. Theo quy định tại Điều 101
Bộ luật tố tụng hình sự (BLTTHS) năm 2003 như sau: “Công dân có
thể tố giác tội phạm với Cơ quan điều tra, Viện kiệm sát, Tòa án
hoặc với cơ quan khác, tổ chức …”
Còn “tin báo” là gì? Dưới góc độ ngôn ngữ học, thì thuật ngữ
Tin được hiểu là truyền đi, báo đi cho biết về sự việc, tình hình xảy
ra hoặc là sự truyền đạt, sự phản ánh dưới các hình thức khác nhau,
cho biết về thế giới xung quanh và những quá trình xảy ra trong nó
[16, tr.993]. Theo quan điểm của chủ nghĩa duy vật biện chứng thì
Tin là nội dung của sự phản ánh, là thuộc tính bản chất của vật chất.
Trong Đại từ điển tiếng Việt phổ thông, tin được xác định là: “Điều
báo cho biết về sự việc, tình hình xảy ra”. Theo từ điển Luật học thì
tin báo về tội phạm là thông tin về tội phạm do cơ quan, tổ chức cung
cấp dùng làm cơ sở để khởi tố vụ án hình sự.

6


Tại Thông tư liên ngành số 03/TT-LN ngày 15/5/1992 của
Viện kiểm sát nhân dân tối cao - Bộ Nội vụ (nay là Bộ Công an) - Bộ
Quốc phòng - Bộ Lâm nghiệp - Tổng cục Hải quan (Thông tư 03):
Hướng dẫn thi hành các quy định của Luật TTHS về tiếp nhận, giải
quyết tố giác, tin báo về tội phạm đã nêu định nghĩa: "Tin báo và tố
giác về tội phạm là những thông tin về tội phạm được quy định trong

BLHS do công dân, cơ quan nhà nước, tổ chức kinh tế, tổ chức xã
hội (gọi tắt là người, cơ quan, tổ chức) cung cấp cho cơ quan có trách
nhiệm tiếp nhận và giải quyết; do các phương tiện thông tin đại
chúng nêu lên hoặc do người phạm tội tự thú”. Định nghĩa này đến
nay có nhiều điểm chưa phù hợp.
Nhưng đến khi BLTTHS năm 2003 được ban hành cũng
không quy định thế nào là tố giác, tin báo về tội phạm. Do vậy, để
tạo sự thống nhất trong việc áp dụng BLTTHS năm 2003, khoản 1,2
Điều 3 Thông tư liên tịch 06/2013/TTLT-BCA-BQP-BTCBNN&PTNT-VKSNDTC ngày 02/8/2013 của Bộ Công an-Bộ Quốc
phòng-Bộ Tài chính-Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn-Viện
kiểm sát nhân dân tối cao hướng dẫn thi hành quy định của BLTTHS
năm 2003 về tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và
kiến nghị khởi tố quy định về tố giác, tin báo về tội phạm (Thông tư
liên tịch 06/2013) như sau:
“1. Tố giác về tội phạm là những thông tin về hành vi có dấu
hiệu tội phạm do cá nhân có danh tín, địa chỉ rõ ràng cung cấp cho
cơ quan, cá nhân có trách nhiệm tiếp nhận, giải quyết.
2. Tin báo về tội phạm là những thông tin về hành vi có dấu
hiệu tội phạm trên các phương tiện thông tin đại chúng hoặc do cơ
quan, tổ chức cung cấp cho cơ quan, cá nhân có trách nhiệm tiếp
nhận, giải quyết”. [5, tr.1]
7


Tại Điều 144 BLTTHS năm 2015 đã đưa ra khái niệm hoàn
toàn mới về tố giác, tin báo về tội phạm. Theo quy định tại Điều 144
BLTTHS năm 2015 quy định như sau:
“1. Tố giác về tội phạm là việc cá nhân phát hiện và tố cáo
hành vi có dấu hiệu tội phạm với cơ quan có thẩm quyền.
2. Tin báo về tội phạm là thông tin về vụ việc có dấu hiệu tội

phạm do cơ quan, tổ chức, cá nhân thông báo với cơ quan có thẩm
quyền hoặc thông tin về tội phạm trên phương tiện thông tin đại
chúng”.
1.1.2. Khái niệm tiếp nhận và giải quyết tố giác, tin báo tội
phạm
Công tác tiếp nhận tố giác và tin báo về tội phạm là nhiệm vụ
rất quan trọng trong giai đoạn điều tra ban đầu, là cơ sở cho việc giải
quyết có hay không các hoạt động tố tụng như khởi tố hay không
khởi tố, do vậy, cần phải hiểu rõ công tác tiếp nhận tố giác và tin báo
về tội phạm.
Tiếp nhận tố giác và tin báo về tội phạm là việc Cơ quan điều
tra, Viện kiểm sát, Tòa án và các cơ quan, tổ chức khác như: tổ chức
chính trị, chính trị xã hội, xã hội nghề nghiệp, tổ chức kinh tế,… ghi
nhận việc cơ quan, tổ chức và công dân đến báo tin về tội phạm đã,
đang hoặc sẽ xảy ra để giải quyết hoặc để chuyển cho CQĐT có
thẩm quyền giải quyết theo qui định của BLTTHS.
1.1.3. Một số nguyên tắc cơ bản về hoạt động tiếp nhận và
giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm
* Nguyên tắc thứ nhất: Bảo đảm pháp chế trong hoạt động tiếp
nhận, giải quyết tố giác và tin báo về tội phạm.
* Nguyên tắc thứ hai: Bảo đảm tính đầy đủ trong hoạt động
tiếp nhận, giải quyết tố giác và tin báo về tội phạm.
8


* Nguyên tắc thứ ba: Bảo đảm tính khẩn cấp, bí mật trong hoạt
động tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội pham.
1.2 Quy định của pháp luật tố tụng hình sự Việt Nam về
trách nhiệm tiếp nhận và giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm
1.2.1 Trách nhiệm tiếp nhận tố giác, tin báo về tội phạm

1.2.1.1 Thẩm quyền tiếp nhận tố giác, tin báo về tội phạm
Theo quy định tại khoản 1 Điều 101 BLTTHS năm 2003 thì
thẩm quyền tiếp nhận tố giác, tin báo về tội phạm thuộc CQĐT,
VKS, Tòa án, các cơ quan, tổ chức. Thẩm quyền này được quy định
khá cụ thể tại Điều 5 Thông tư liên tịch 06/2013 và Điều 145
BLTTHS năm 2015.
1.2.1.2 Trình tự, thủ tục tiếp nhận tố giác, tin báo về tội phạm
Thủ tục tiếp nhận tố giác, tin báo về tội phạm là cách thức tổ
chức, thực hiện việc tiếp nhận tố giác, tin báo về tội phạm của các cơ
quan, tổ chức.
Thủ tục tiếp nhận tố giác, tin báo về tội phạm được quy định
trong nhiều văn bản pháp luật khác nhau như Điều 101, 103 Bộ luật
tố tụng hình sự, Thông tư liên tịch 06/2013, Thông tư số
28/2014/TT-BCA ngày 07/7/2014 của Bộ trưởng Bộ Công an quy
định về Công tác điều tra hình sự trong Công an nhân dân, Quyết
định số 1319/QĐ-BCA-C41 ngày 20/3/2015 của Bộ trưởng Bộ Công
an Ban hành Quy trình tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội
phạm và kiến nghị khởi tố trong Công an nhân dân.
1.2.2 Trách nhiệm giải quyết giải quyết tố giác, tin báo về tội
phạm
1.2.2.1 Thẩm quyền giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm
Thẩm quyền giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm được hiểu
là thẩm quyền áp dụng các biện pháp xác minh, điều tra theo quy
9


định của pháp luât tố tụng hình sự để làm rõ thông tin về tội phạm đã
được tiếp nhận, làm cơ sở cho việc ban hành quyết định khởi tố hay
không khởi tố vụ án hình sự theo quy định của BLTTHS. Theo quy
định tại Điều 130 BLTTHS năm 2003 và Điều 6 Thông tư liên tịch

06/2013 thì chủ thể có thẩm quyền giải quyết tố giác, tin báo về tội
phạm ít hơn so với chủ thể tiếp nhận tố giác, tin báo về tội phạm.
1.2.2.2 Trình tự, thủ tục giải quyết tin báo, tố giác về tội phạm
Việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm tuy là một hoạt
động tố tụng độc lập nhưng hoạt động này có quan hệ chặt chẽ và có
ý nghĩa quan trọng đối với các hoạt động tố tụng tiếp theo. Theo đó,
chủ thể có thẩm quyền giải quyết phải tuân thủ các quy định của
pháp luật, không được vì bất cứ lý do gì mà từ chối việc giải quyết tố
giác, tin báo về tội phạm; chỉ những cơ quan có thẩm quyền giải
quyết tố giác, tin báo về tội phạm mới được tiến hành giải quyết tố
giác, tin báo về tội phạm.
1.2.2.3 Thời hạn giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm
Theo quy định tại khoản 2 Điều 103 BLTTHS năm 2003 thì
thời hạn giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm trong điều kiện bình
thường là 20 ngày kể từ ngày nhận được tố giác, tin báo về tội phạm;
đối với những tố giác, tin báo về tội phạm có nhiều tình tiết phức tạp
hoặc phải kiểm tra xác minh tại nhiều địa điểm thì thời hạn giải
quyết tố giác, tin báo về tội phạm có thể dài hơn nhưng không quá
hai tháng. Tại điều 147 BLTTHS năm 2015: Trường hợp chưa thể
kết thúc việc kiểm tra, xác minh trong thời hạn quy định (02 tháng)
thì Viện trưởng VKS cùng cấp hoặc VKS có thẩm quyền có thể gia
hạn một lần nhưng không quá 02 tháng

10


Kết luận Chương 1
Trên đây là một số vấn đề lý luận về trách nhiệm tiếp nhận,
giải quyết tố giác và tin báo về tội phạm được rút ra từ kết quả của
quá trình nghiên cứu các tài liệu lý luận. Nội dung được nghiên cứu

chủ yếu trong chương này là những khái niệm cơ bản về tiếp nhận,
giải quyết tố giác và tin báo về tội phạm, các nguyên tắc cơ bản về
hoạt động tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm. Bên cạnh
đó là những nghiên cứu về quy định của pháp luật tố tụng hình sự
Việt Nam về trách nhiệm tiếp nhận và giải quyết tố giác và tin báo về
tội phạm. Kết quả nhận thức là một trong những cơ sở để chúng tôi
nghiên cứu, khảo sát, làm rõ thực trạng tiếp nhận, giải quyết tố giác
và tin báo về tội phạm của lực lượng chức năng trên địa bàn tỉnh Tây
Ninh và đưa ra một số giải pháp nhằm góp phần nâng cao hiệu quả
của hoạt động này.

11


Chương 2
THỰC TRẠNG VỀ HOẠT ĐỘNG TIẾP NHẬN VÀ GIẢI
QUYẾT TỐ GIÁC, TIN BÁO TỘI PHẠM TRÊN ĐỊA BÀN
TỈNH TÂY NINH
2.1. Những yếu tố liên quan đến hoạt động tiếp nhận và
giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm trên địa bàn tỉnh Tây Ninh
2.1.1. Đặc điểm vị trí địa lý, kinh tế, văn hoá, xã hội
Tây Ninh là tỉnh biên giới thuộc miền Đông Nam bộ, có diện
tích 40.036 Km2. Phía Tây và Tây bắc giáp Vương quốc Campuchia,
phía Đông giáp tỉnh Bình Dương, Bình Phước, Phía Nam giáp Thành
phố Hồ Chí Minh và tỉnh Long An. Về mặt tổ chức hành chính, Tây
Ninh có 01 Thành phố Tây Ninh và 08 huyện bao gồm: Trảng Bàng,
Gò Dầu, Bến Cầu, Dương Minh Châu, Châu Thành, Hòa Thành, Tân
Biên và Tân Châu, toàn tỉnh có 95 phường, xã và thị trấn. Thành phố
Tây Ninh là trung tâm kinh tế - chính trị - văn hóa của tỉnh, cách
Thành phố Hồ Chí Minh 99 Km về phía Tây Bắc theo Quốc lộ 22,

cách biên giới Campuchia 40 km về phía Tây Bắc. Tây Ninh có
đường Xuyên Á đi qua với chiều dài gần 28 km, nối thành phố Hồ
Chí Minh với Campuchia thông qua cửa khẩu Mộc Bài.
2.1.2 Tình hình phạm pháp hình sự trên địa bàn tỉnh Tây
Ninh
Theo thống kê của Văn phòng Cảnh sát điều tra Công an tỉnh
Tây Ninh, từ năm 2012 đến 2016 trên địa bàn Tây Ninh xảy ra 6.644
vụ phạm pháp hình sự, làm rõ 5.366 vụ, đạt 80,76%, trung bình hàng
năm xảy ra 1.328 vụ.

12


2.1.3 Tình hình đội ngũ cán bộ có trách nhiệm tiếp nhận và
giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm trên địa bàn tỉnh Tây Ninh
Tổng quân số của Công an tỉnh Tây Ninh là 1638 đồng chí,
trong đó có 1373 đồng chí biên chế chính thức, 265 đồng chí là nhân
viên hợp đồng có thời hạn, chiếm tỷ lệ 16,17%; lực lượng An ninh có
336 đồng chí, chiếm tỷ lệ 20,51%; lực lượng Cảnh sát có 1032 đồng
chí, chiếm tỷ lệ 79,49%. Ngoài ra, lực lượng công an xã, phường, thị
trấn và đồn công an các khu công nghiệp của tỉnh Tây Ninh có 1.125
đồng chí được phân bố theo cơ cấu như sau: 97 đồng chí Trưởng
công an phường, xã, thị trấn, đồn công an các khu công nghiệp, 146
đồng chí phó Trưởng công an phường, xã, thị trấn, đồn công an các
khu công nghiệp, 882 công an viên.
2.2. Thực tiễn hoạt động tiếp nhận và giải quyết tố giác,
tin báo về tội phạm trên địa bàn tỉnh Tây Ninh
2.2.1 Tình hình hoạt động tiếp nhận và giải quyết tố giác, tin
báo về tội phạm
* Về công tác tiếp nhận

- Việc bố trí cán bộ làm công tác tiếp nhận, phân loại, tham
mưu đề xuất xử lý và quản lý theo dõi, thống kê báo cáo kết quả tiếp
nhận tố giác, tin báo về tội phạm
+ Đối với Phòng CSĐT Công an tỉnh và phòng An ninh điều
tra Công an tỉnh: Phân công cán bộ làm nhiệm vụ trực ban đơn vị,
trực ban hình sự trong ngày và chỉ huy Đội điều tra làm công tác tiếp
nhận, phân loại, tham mưu đề xuất xử lý.
+ Đối với Cơ quan CSĐT Công an các huyện, thành phố: Phân
công cán bộ luân phiên làm nhiệm vụ trực ban đơn vị, trực ban hình
sự trong ngày tiếp nhận, phân loại, tham mưu đề xuất xử lý.

13


+ Đối với các cơ quan khác được giao nhiệm vụ tiến hành một
số hoạt động điều tra:
Phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội: giao
Cảnh sát 113 làm công tác tiếp nhận tin báo qua điện thoại. Các
trường hợp còn lại do đội tham mưu tiếp nhận.
Phòng Cảnh sát giao thông: giao Đội tuyên truyền, điều tra
giải quyết tai nạn giao thông tiếp nhận, phân loại, tham mưu đề xuất
xử lý và quản lý theo dõi, thống kê báo cáo.
Các đơn vị còn lại: giao Đội tham mưu tiếp nhận, phân loại,
tham mưu đề xuất xử lý và quản lý theo dõi, thống kê báo cáo.
- Việc bố trí địa điểm trực ban hình sự của Cơ quan điều tra,
địa điểm tiếp nhận tố giác, tin báo tại các cơ quan khác được giao
nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra.
+ Cơ quan điều tra:
Đối với các Phòng An ninh điều tra, CSĐT Công an tỉnh: bố
trí địa điểm trực ban hình sự là phòng trực ban của đơn vị.

Cơ quan CSĐT Công an huyện, thành phố bố trí địa điểm trực
ban hình sự là phòng làm việc của Đội điều tra tổng hợp, có 03
huyện (Gò Dầu, Tân Châu và Hòa Thành) bố trí chung phòng trực
ban-tiếp công dân của đơn vị, do trụ sở chưa thể bố trí trực ban hình
sự riêng biệt.
+ Cơ quan khác được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt
động điều tra: bố trí địa điểm tiếp nhận tố giác, tin báo tại phòng
trực ban-tiếp công dân của đơn vị mình.
* Về công tác giải quyết
Từ năm 2012 đến 2016, theo thống kê của Công an tỉnh Tây
Ninh tiếp nhận thụ lý, giải quyết 9.631 tố giác, tin báo tội phạm (cấp
tỉnh 585 tin, cấp huyện 9.029 (trong đó nhận từ Công an cấp xã
14


4.054 tin/9.029 số tin Công an cấp huyện tiếp nhận), cơ quan khác
của Công an cấp tỉnh được giao tiến hành một số hoạt động điều tra
17 tin). Kết quả xử lý: khởi tố vụ án hình sự 7.031, không khởi tố vụ
án 2.334, xử lý khác 53, chưa giải quyết 743 [xem phụ lục bảng 2.2]
2.2.2. Nhận xét, đánh giá
- Về thuận lợi
Thứ nhất, việc bố trí địa điểm trực ban hình sự được thực hiện
đúng theo quy định, mọi thông tin tội phạm đều được tiếp nhận, phân
loại xử lý đảm bảo trình tự thủ tục quy định. Công an cấp xã thường
xuyên phân công cán bộ trực hàng ngày tiếp nhận, giải quyết tin báo,
tố giác tội phạm.
Thứ hai, việc các văn bản quy định về công tác tiếp nhận, giải
quyết tố giác, tin báo tội phạm rõ ràng, cụ thể, dễ áp dụng.
Thứ ba, việc thực hiện chế độ thông tin báo cáo về công tác
giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố luôn được

thực hiện đúng quy định theo Thông tư 06, đảm bảo nội dung và thời
gian. Công an tỉnh Tây Ninh có phần mềm “Quản lý tin báo tội phạm
và Điều tra án” đang được triển khai sử dụng tích cực trong toàn
tỉnh, rất thuận lợi cho việc thống kê báo cáo.
Thứ tư, việc thực hiện chế độ thông tin báo cáo về công tác
tiếp nhận, giải quyết tố giác tin báo về tội phạm do ban đầu khi chưa
có hướng dẫn cụ thể còn xảy ra việc báo cáo chậm về Bộ Công an.
- Về tồn tại, thiếu sót và khó khăn vướng mắc
Thứ nhất, về trình tự, thủ tục tiếp nhận và giải quyết tố giác,
tin báo về tội phạm.
Thứ hai, về đội ngũ cán bộ công an cấp xã. Trình độ năng lực
của lực lượng Công an viên cấp xã phần lớn chưa qua đào tạo nghiệp

15


vụ nên còn gặp nhiều khó khăn trong quá trình phân loại, xử lý tố
giác, tin báo tội phạm.
Thứ ba, về các quy định của pháp luật TTHS và các văn bản
pháp luật khác liên quan quy định chưa thống nhất.
- Nguyên nhân của những tồn tại, thiếu sót
+ Nguyên nhân khách quan
Một là, các văn bản luật và các văn bản hướng dẫn còn một số
bất cập, thiếu sót, quy định chưa rõ ràng trong công tác tiếp nhận và
giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm. Đội ngũ cán bộ trực tiếp thực
hiện công tác tiếp nhận và giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm còn
thiếu so với yêu cầu thực tiễn.
Hai là, trang thiết bị hỗ trợ cho công tác tiếp nhận và giải
quyết tố giác, tin báo về tội phạm còn thiếu.
+ Nguyên nhân chủ quan:

Vai trò lãnh đạo của các cơ quan có thầm quyền trong việc
tiếp nhận và giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm chưa được chú
trọng, thiếu quan tâm, sát sao, thiếu kiểm tra, đôn đốc thường xuyên
công tác này nên chất lượng nhiều vụ việc còn hạn chế.
Đội ngũ cán bộ trực tiếp thực hiện công tác tiếp nhận và giải
quyết tố giác, tin báo về tội phạm chưa nêu cao tinh thần trách nhiệm
trong việc thực hiện tiếp nhận và giải quyết. Một phần chưa được tập
huấn, bồi dưỡng, đào tạo chuyên sâu dẫn đến còn hạn chế.
Công tác kiểm tra, thanh tra hoạt động tiếp nhận và giải quyết
tố giác, tin báo về tội phạm chưa kịp thời nên những sai sót chậm bị
phát hiện và chấn chỉnh ngay.

16


Kết luận Chương 2
Trong chương 2, tác giả luận văn đã trình bày cơ bản về tình
hình chính trị, kinh tế, văn hoá và vị trí địa lý của tỉnh Tây Ninh, qua
đó cho thấy tỉnh Tây Ninh là địa phương đang trên đà phát triển về
kinh tế đồng thời cũng nêu được tình hình diễn biến của tội phạm
hình sự trên địa bàn. Tác giả đã trình bày về thực trạng công tác tiếp
nhận tố giác và tin báo về tội phạm cũng như kết quả giải quyết của
các cơ quan chức năng có thẩm quyền trên địa bàn tỉnh Tây Ninh.

17


Chương 3
CÁC GIẢI PHÁP GÓP PHẦN NÂNG CAO TRÁCH NHIỆM
TIẾP NHẬN VÀ GIẢI QUYẾT TỐ GIÁC, TIN BÁO VỀ TỘI

PHẠM TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH TÂY NINH
3.1. Dự báo những yếu tố tác động đến tình hình tiếp nhận
và giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm trong thời gian tới
3.1.1. Tình hình kinh tế, chính trị, xã hội tỉnh Tây Ninh
trong những năm tới và dự báo về những yếu tố tác động
Tỉnh Tây Ninh được xem là một trong những cửa ngõ giao lưu
về quốc tế quan trọng giữa Việt Nam với Campuchia, Thái Lan…
Đồng thời tỉnh có vị trí quan trọng trong mối giao lưu trao đổi hàng
hoá giữa các tỉnh vùng kinh tế trọng điểm phía Nam và các tỉnh
thuộc vùng đồng bằng sông Cửu Long. Tây Ninh với nhiều lợi thế
sẵn có như vị trí tiếp giáp Thành phố Hồ Chí Minh, đây cũng là địa
phương có hai cửa khẩu quốc tế, có đường xuyên Á đi qua, khí hậu
ôn hoà, đất đai phì nhiêu và đặc biệt có nhiều di tích.Hiện nay tỉnh
Tây Ninh đang trên đà đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá, đẩy
mạnh hợp tác đầu tư trong nước và nước ngoài. Tuy nhiên, bên cạnh
những mặt thuận lợi trên, trong thời gian tới nhiều vấn đề xã hội là
nguyên nhân, điều kiện phát sinh tội phạm và diễn biến phức tạp.
3.1.2. Dự báo về những thuận lợi, khó khăn ảnh hưởng tới
tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm trong thời gian tới
3.1.2.1 Thuận lợi
Thứ nhất, phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc trên địa
bàn tỉnh Tây Ninh được quan tâm xây dựng phát triển rộng khắp tại
các địa bàn dân cư, các cơ quan, doanh nghiệp …đồng thời được sự
ủng hộ, tham gia đông đảo của quần chúng nhân dân trong công tác
giữ gìn an ninh trật tự và đấu tranh phòng chống tội phạm.
18


Thứ hai, công tác đấu tranh phòng chống tội phạm và công tác
tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm luôn được các cơ

quan chức năng tỉnh Tây Ninh quan tâm và chú trọng, đặc biệt là
Công an tỉnh Tây Ninh.
Thứ ba, các cấp trong ngành công an nhân dân luôn quan tâm
bồi dưỡng, phát triển đội ngũ điều tra viên, cán bộ điều tra.
Thứ tư, công an tỉnh Tây Ninh đã hoàn thiện và đưa vào sử
dụng phần mềm quản lý tố giác, tin báo về tội phạm kết nối các đơn
vị trong nội bộ Công an tỉnh Tây Ninh với nhau nên công tác tiếp
phân loại, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm được kịp thời và
quản lý khoa học hơn.
3.1.2.2 Khó khăn, vướng mắc
- Về các văn bản quy phạm pháp luật: Không quy định Công
an xã, phường, thị trấn, trạm Công an xử lý như thế nào, thời gian
giải quyết là bao nhiêu ngày; Trường hợp có tranh chấp về thẩm
quyền giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm thì quyết như thế nào,
cơ quan nào giải quyết; Thời gian xác minh sơ bộ ban đầu Cơ quan
điều tra được kéo dài trong bao nhiêu ngày, việc thực hiện quyền
kiểm sát của Viện kiểm sát nhân dân có hay không có trong giai đoạn
này. Điều 149 Bộ luật TTHS năm 2015 không quy định về việc phục
hồi các tố giác tin báo về tội phạm đang tạm dừng giải quyết mà chỉ
được phục hồi những tố giác tin báo về tội phạm đang tạm đình chỉ.
- Về trình độ năng lực, đội ngũ cán bộ: Vì chạy theo thành tích
hằng năm phải kéo giảm phạm pháp hình sự nên một số đơn vị Công
an cấp xã chưa tiếp nhận đầy đủ tố giác, tin báo về tội phạm để giấu
bớt án đã xảy ra. Một số địa phương trong tỉnh còn xem nhẹ công tác
giải quyết tố giác, cho rằng công tác điều tra giải quyết các án quan
trọng hơn công tác giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm. Trình độ
19


cán bộ làm công tác tiếp nhận, phân loại, xử lý đơn tố giác tin báo về

tội phạm không đồng đều.
- Về trang thiết bị, ứng dụng khoa học công nghệ: Hệ thống
biểu mẫu về tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm chưa
đầy đủ.
- Về mối quan hệ phối hợp: Mối quan hệ phối hợp giữa CQĐT
với VKSND trong quá trình giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và
kiến nghị khởi tố chưa được chặt chẽ.
3.2. Một số giải pháp góp phần nâng cao trách nhiệm tiếp
nhận và giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm
3.2.1. Hoàn thiện các quy định của pháp luật tố tụng hình sự
về công tác tiếp nhận và giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm
Tiếp tục hoàn thiện các quy định của pháp luật tố tụng hình sự
về trách nhiệm tiếp nhận và giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm
nhằm góp phần nâng cao trách nhiệm của các cơ quan chức năng có
thẩm quyền, trên cơ sở đó có sự thống nhất thực hiện theo một quy
trình nhất định đồng thời tháo gỡ những tồn tại, khó khăn, vướng
mắc hiện nay.
3.2.2. Nâng cao nhận thức và bố trí cán bộ chuyên sâu về
công tác tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm
Bố trí, sắp xếp đội ngũ ĐTV, cán bộ điều tra, cán bộ chuyên
trách thực hiện về công tác tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về
tội phạm đảm bảo cân đối với khối lượng công việc, tránh tình trạng
nơi có nhiều ĐTV, cán bộ điều tra nhưng khối lượng công việc ít và
ngược lại nơi có nhiều việc lại ít ĐTV. Thường xuyên mở các lớp tập
huấn, bồi dưỡng, đào tạo chuyên sâu cho cán bộ làm công tác tiếp
nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm.

20

3.2.3. Tăng cường công tác thanh tra và công tác phối hợp
giữa các cơ quan có trách nhiệm trong việc tiếp nhận và giải quyết
tố giác, tin báo về tội phạm
Quan hệ phối hợp trong quá trình tiếp nhận, thụ lý và giải
quyết tố giác, tin báo về tội phạm giữa các cơ quan có thẩm quyền có
ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Nhận thức rõ tính chất của mối quan hệ
này sẽ giúp cho việc thực hiện công tác này tạo sự đồng thuận nhất
trí cao trong hoạt động tố tụng, kịp thời phát hiện và chấn chỉnh
những sai phạm. Khi tiếp nhận tố giác, tin báo về tội phạm cần phân
loại chính xác và xác định thẩm quyền do đơn vị nào giải quyết để
nhanh chóng chuyển tố giác, tin báo về tội phạm đến đơn vị đó.
3.2.4. Quan tâm đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ
công tác
Xây dựng phần mềm thống kê việc tiếp nhận và giải quyết tố
giác, tin báo về tội phạm giữa các cơ quan chức năng có thẩm quyền.
Mở thêm các đường dây điện thoại nóng phục vụ cho công tác tổ
chức tiếp nhận, giải quyết giải quyết tố giác và tin báo về tội phạm.
Hoàn thiện trung tâm chỉ huy, trang bị các máy bộ đàm tầm xa cho
các đơn vị để phục vụ cho công tác lãnh đạo chỉ huy. Trang bị đầy đủ
các loại sổ sách giấy tờ, máy vi tính…để phục vụ cho hoạt động tổ
chức tiếp nhận, xử lý tố giác và tin báo về tội phạm đảm bảo lưu giữ
thông tin kịp thời và lâu dài.

21


Kết luận chương 3
Hiện nay tỉnh Tây Ninh đang trên đà phát triển về mọi mặt,
bên cạnh những mặt thuận lợi cũng phát sinh nhiều vấn đề xã hội là
nguyên nhân và điều kiện phát sinh tội phạm. Do đó, công tác tiếp

nhận và giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm của các cơ quan chức
năng có thẩm quyền ở tỉnh Tây Ninh cũng gặp những thuận lợi và
khó khăn vướng mắc trong thời gian tới. Do vậy cần phải có giải
pháp tổng thể và đồng bộ để hoàn thiện lý luận và pháp luật để nâng
cao trách nhiệm tiếp nhận và giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm.

22


KẾT LUẬN
Trách nhiệm tiếp nhận, giải quyết tố giác và tin báo về tội
phạm là một công tác giữ vị trí quan trọng trong cuộc đấu tranh,
phòng, chống tội phạm. Thực trạng tiếp nhận, giải quyết tố giác và
tin báo về tội phạm của các cơ quan chức năng trên địa bàn tỉnh Tây
Ninh đã thu được những kết quả nhất định song bên cạnh đó còn có
những hạn chế làm ảnh hưởng đến hiệu quả của công tác này như mô
hình tổ chức, mối quan hệ phối hợp giữa các lực lượng nghiệp vụ
trong công tác điều tra, xử lý tội phạm, trong đó có hoạt động tiếp
nhận, xử lý tố giác và tin báo về tội phạm. Chính vì vậy, nghiên cứu
thực trạng hoạt động tiếp nhận, giải quyết tố giác và tin báo về tội
phạm trên địa bàn tỉnh Tây Ninh, trên cơ sở đó đưa ra một số giải
pháp nhằm góp phần hoàn thiện, nâng cao hiệu quả công tác này là
rất cần thiết.
Qua nghiên cứu đề tài: “Trách nhiệm tiếp nhận và giải quyết tố
giác, tin báo về tội phạm theo pháp luật tố tụng hình sự Việt Nam từ
thực tiễn tỉnh Tây Ninh” cho phép rút ra một số kết luận quan trọng
sau đây:
1. Tiếp nhận và giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm là hoạt
động do những cơ quan có trách nhiệm thực hiện, hoạt động này có ý
nghĩa vô cùng quan trọng trong công tác đấu tranh phòng, chống tội

phạm là bước mở đầu cho mọi hoạt động điều tra. Mọi tố giác, tin
báo về tội phạm đều phải được tiếp nhận thụ lý và chuyển ngay cho
những cơ quan có thẩm quyền giải quyết.
2. Mặc dù BLTTHS 2003, các Thông tư liên tịch, văn bản
hướng dẫn và đặc biệt là BLTTHS 2015 đã quy định khá cụ thể, rõ
ràng về trách nhiệm tiếp nhận và giải quyết tố giác, tin báo về tội
phạm. Tuy nhiên, qua thực tiễn vẫn còn nhiều hạn chế, bất cập, đòi
23