Ứng dụng của than hoạt tính trong xử lý nước
Đăng lúc 16:54, 10/12/2012
1. Than hoạt tính (Activated Carbon):
Là loại than được xử lý từ nhiều nguồn vật liệu như tro của vỏ lạc
(đậu phộng), gáo dừa hoặc than đá. Những nguyên liệu này được
nung nóng từ từ trong môi trường chân không, sau đó được hoạt
tính hóa bằng các khí có tính ô xi hóa ở nhiệt độ cực cao. Quá
trình này tạo nên những lỗ nhỏ li ti có tác dụng hấp thụ và giữ các
tạp chất. Than hoạt tính lọc nước qua hai quá trình song song:
1.1 Lọc cơ học, giữ lại các hạt cặn bằng những lỗ nhỏ,
2.2 Hấp thụ các tạp chất hòa tan trong nước bằng cơ chế
hấp thụ bề mặt hoặc trao đổi ion.
Than hoạt tính là một chất liệu xốp, có rất nhiều lỗ lớn nhỏ. Dưới
kính hiển vi điện tử, một hạt than trông giống như một tổ kiến. Vì
thế, diện tích tiếp xúc bề mặt của nó rất rộng để hấp thụ tạp chất.
(Tùy theo nguyên liệu gốc, tổng diện tích bề mặt của 1/2kg than
hoạt tính còn rộng hơn cả một sân bóng đá)
2. Các dạng kết cấu của than hoạt tính
2.1. Dạng bột cám (Powered - PAC) đây là loại được chế tạo theo
công nghệ cũ, nay thường được sử dụng trong sản xuất pin, acquy. Có một số nhà sản xuất dùng loại này trộn với keo để đúc
thành những ống than nhìn giống như dạng thứ 3 dưới đây.
2.2. Dạng hạt (Granulated - GAC)là những hạt than nhỏ, rẻ tiền,
thích hợp cho việc khử mùi. Tuy nhiên, nước thường có xu hướng
chảy xuyên qua những khoảng trống giữa những hạt than thay vì
phải chui qua những lỗ nhỏ.
2.3. Dạng khối đặc (Extruded Solid Block – SB) là loại hiệu quả
nhất để lọc cặn, khuẩn Coliform, chì, độc tố, khử mầu và khử mùi
clorine. Loại này được làm từ nguyên một thỏi than, được ép định
dạng dưới áp xuất tới 800 tấn nên rất chắc chắn.
Than hoạt tính kết cấu khối đặc
Hiệu xuất lọc sẽ tùy thuộc chủ yếu vào những yếu tố:
Ø Tính chất vật lý của Than hoạt tính, như kết cấu, kích thước,
mật độ lỗ, diện tích tiếp xúc;
Ø Tính chất lý hóa của các loại tạp chất cần loại bỏ
Ø Thời gian tiếp xúc của nước với than hoạt tính càng lâu, việc
hấp thụ càng tốt.
Than hoạt tính chỉ có tác dụng với một lượng nước nhất định. Sau
khi lọc được một khối lượng nước theo chỉ định của nhà sản xuất
(chỉ những hãng uy tín mới chỉ định theo tiêu chí này), than sẽ
không còn khả năng hấp thụ mùi nữa.
Than họat tính dùng trong ngành thực phẩm phải được kiểm định
bởi NSF.
3. Công dụng của than hoạt tính
Với cấu trúc đặc biệt và tính có khả năng loại bỏ được sản xuất
bới quy trình công nghệ tiên tiến, than hoạt hàng trăm hợp chất
hóa học có thể gây hại cho con người:
Ngoài công dụng khử mùi, màu, cặn, hóa chất vô cơ và hữu cơ, vi
khuẩn (phụ thuộc vào kích thước lỗ lọc, than hoạt tính kết cấu
khối đặc còn được dùng để loại bỏ:
Acetaldehyde
Acetic Acid
Acetone
Alcohols
Alkalinity
Amines
Amyl Acetate
Amyl Alcohol
Antifreeze
Xăng
thuốc tảy
Butyl Alcohol
Butyl Acetate
Calcium
Hypochlorite
Chloral
Chloramine
Chloroform
Chlorine
Chlorobenzne
Chlorophenol
Chlorophyll
Citric Acid
Cresol
Defoliants
Bột giặt/ chất tảy
rửa
Dầu Diesel
Thuốc nhuộm
Các loại nhũ
tương
Ethyl Acetate
Ethyl Acrylate
Ethyl Alcohol
Ethyl Amine
Ethyl Chloride
Ethyl Ether
Formaldehyde
xăng dầu
Glycols
Herbicides
Hydrogen
Bromide
Hydrogen Iodide
Hydrogen
Peroxide
Hydrogen
Selenide
Hydrogen Sulfide
Hypochlorous Acid
Insecticides
Iodine
Isopropyl Acetate
Isopropyl Alcohol
Ketones
Lactic
Mercaptans
Methyl Acetate
Methyl Alcohol
Methyl Bromide
Methyl Chloride
Methyl Ethyl Ketone
Dầu mỏ
Nitric Acid
Nitrobenzene
Nitrotuluene
Các loại mùi
Oil, dissolved
Dầu hòa tan
Acid Hữu cơ
Organic Esters
Muối hữu cơ
Oxalic Acids
Oxygen
Oxone
PCB's
Thuóc trừ sâu
Phenol
Phụ gia sản xuât Plastic
chất thải xi mạ
Potassium
Permanganate
Phèn sắt kết tủa
Sulphur kết tủa
Propionic Acid
Propionaldehyde
Propyl Acetate
Propyl Alcohol
Propyl Chloride
Phóng xạ
Rubber Hose Taste
Cặn thô
Xà phòng/ Xà Bông
Sodium Hypochlorite
các dung môi chứa sắt
Sulphonated Oils
Suspended Matter
Tannins
Nhựa đường
Tartaric Acid
Vị lạ
Vị lạ từ các chất hữu cơ
THM's
Toluene
Toluidine
Trichlorethylene
Turpentine
Giấm ăn
Xylen
Nước tiểu