DSpace at VNU: Giá trị nghệ thuật của từ láy trong pantun Melayu

l .i p chí K hoa học D H Q CÌIIN , Khoo h ọ c Xã hội và N hân văn 24 (2008) 67*73

Giá trị nghệ thuật của từ láy trong pantun Melayu
Trần Thúy Anh*^
/>ỉnV?ỉv; U íù học Khoa học X ã hội và N hãn văn, D iiQ G I iN
3 3 ổ N ^ìiy ẽn Trni, T hanh Xuđíỉ, H à N ội
N hốn n g ày 23 th á n g 3 n ả m 2008

T ó m tất. T ừ láv tro n g pcintun Ih ư ó n g đ ư ọ c coi n h ư lả n h ừ n g tứ m icu m á • m an g liăc trư n g m iô u tà.
I ư liíy tro n g p an tim th ê hiộn p iá trị hoà âm . giá ư ị g ọ i tà và g iá trị b íc u cám . l ừ láy d u ọ c s ứ d ụ n g
vò l.ìm đ áy tro n g cấc d o n p p a n iu n Viì m icu tá c à n h đ ẹ p thiên nhiên. miC'U ìã h in h d án g , k h ô n g g ia n
s ư v ât v à s ư việc. N goủi M !ừ lâv còn ^ lú p th ô h iện đ ặ c điò m Hnh cách con n g ư ó i M elayu như số n g
hon hop

T ron^

VÔI

hộ

th ic n ĩihtữn. hoà ilỏ n g và biết ử n g xử d a o đứ c.

th ô n g

thó

loợi

vân

học

tro n g tù [áy v e c ơ biin c ỏ s ụ g iô n g n h a u h o àn

Mol.ìysici; p a n tu n là m ộ t thè lOiii folkl(ìro độc

to à n khi loòn b ộ ìù (hoặc gỏc từ) đ u ợ c lặp lọi

đ.ìi), l \ ì n t u n là m ộ t llìế locỊÌ t h u d â n gitin của
đổriị^ M ola\'u đ ư ợ c s á n g UìC d ư ó i hinh

k h ô n g có b ằ \ k ỳ s ự Ihay đối n à o [2j. Ví dụ:
jatan-jalan { n h ữ n g con đ ườ ng); hiiri-hari (ngày

thứ c " th o " , đ u ọ c Iru y e n k h â u và đ ư ợ c ghi
í'hi‘p lại. Tâl cà m ọi tin h ư u Vìộì, tính ''t h o ”

ngày)/ k u p u ‘kuf>u ( b u a m b u ó m ), a?n- cari {tìm
đ i tìm lại)...

đ u ọc kôt linh tronịỊ ìh c loại p d n lu n .
riiLKfci^ Ihue IciV IM piiai (n i‘11

i.2. I ư hUf iĩọ ựhựĩt

Iieiìg

M i'layu và g ó p p h a n ịạ o ra h à n p l<^ạt í ừ m á i
v<ì cỏ vai trò â ặ c biột qucìn trọ n g tro n g p a n tun
Mel.iyu, N h ũ n g ví d ụ bài p a n t u n tro n g bài
[ \\o n ày

đ u ực trích
p.ìnlu n Mo lay u" [1 ].

ĩ . 2 .ĩ. T ừ lảy W plĩảìt iiiệp vãn

T ừ láy b ộ p h ậ n iliộp v S r có đ ậ c đ ien ì c\Vu
tạ o c h u n g khi p liín v a n trong các d ư n vị của
t ừ láy hocìn to àn g iố n g n h a u [2], Ví dụ:

tù cucVn "Tu yen tập

sauíiara-ĩuỉìra (họ hcìng), aknsỉ-kepaìíìn^Ị (nhó

nhặt).

1. T ừ l i y tro n g p a n t u n M c la y u

J.2.2. T ừ láự bộ phận đỏỉ vđn theo kỉĩuôỉỉ

ỉ. J. 'lừ láụ hoàỉĩ toàĩì

T ừ láy b ộ p h ậ n đ ỏ i v ầ n theo k h u ô n cỏ đ ặ c
đ iem : p h ụ ả m đtíu đ u ọ c g iữ lại, b ộ p h ậ n

Đặc đ ic m c h u n g ve h in h th ú c c ú a t ừ láy

k h u ỏ n vẨn (n g u y ê n ãm ) đ ư ọ c b i ê h đối đ è tạo
the' đôi, ví d ụ : \Ịưrdum-<,icrdam (ẵ m ẩm ), kị'lip-

h o àn to àn đ ư ợ c b iê u hiộn ờ cho, các đ o n vị

kelau (long la lo ng lanh), kcnĩit-kam ìt (lẵu bà

o r 84-4-83«ĩ 282

lẫu bẵu), ỉcn^^ỉoti^^-lcỉĩ^Ị^ịatì^Ị (ưỡn a ư ỡ n ẹo)...

k •niiì 11:1iìuy<inh lran^'yahtx>.com

67


Trân V ĩù y Aĩih / Tạp M Khoa học DHQGhỉN, Khoa học Xâ hội

68

12-3- L ả y với các tien to, son<ỉ tô'và hậu tô'

Nhân ĩ>ân 24 i200Sì 67-7Ẵ

2.1- Giá trị lìoà âm cùa từ láy

T ro n g các p h u a n g th ứ c c âu tạo t ừ củ a
tô' (hay

T ừ láy m a n g tr o n g m ìn h p h ẫ m c h à t cùa

p h ư o n g th ứ c p h ụ gia) có vai trò q u a n trọng.

â m th a n h , ả m n h ạ c b ờ i s ự h o à p h ỏ l n g u ảm

Có bòn loại p h ụ tố: ticn iò , í ru n g tô/ h ậ u l ố và

c ù a nó. T r o n g t h o p a n tu n , c âu p a n ỉ u n bị

song tô tro n g tiêhg M clayu... Ticn t ố là p h ụ lố
đặt trước c ăn tô', ỉr u n g tô' là yẽlỉ t ố chon v ào

b ó bời s ố t ừ v à sỏ â m tiẻ't c h o n e n â m h u ở n g
c ủ a n h ữ n g bài p a n t u n đ ư ợ c n g â n v a n g và hài

g iữ a căn tô', s o n g t ố liì p h ụ tô 'đ ứ n g ở trư ớ c và
sau càn tò', h ậ u tô' là p h ụ t ố đ ú n g sau c ăn tô'.

h oà ch ú y êu là n h ò có từ láy; c h ú n g n h ư
n h ữ n g b ả n n h ạ c trẩ m b ổ n g đ a d ạ n g k h á c hằn

Ví dụ:
Lảy với các tiến t ố mcN% b cR ', d i’, ter-,

SC-;

với giai đ iộ u đ c u đ ể u . Sự đ a d ạ n g n à y thê
h iện trư ớ c hê't õ s ự h o à p h ô i n g ừ â m trong

h ậ u t ố an, ví dụ:

c h ín h b ả n th â n c ủ a t ừ láy. S ự h o à p h ò ì n g ử

meraivan-rawau (b u õ n lòng), bcrlari-lari (chạy

â m 0 đ á y g õ m m ặ t đ ổ n g n h ấ t và m ặ t khác

lung tung), dibelah-bcỉah (bị ch é n h iể u lấn),

biệt c ú a vẩn. Khi m iê u tà h in h th ứ c n g ừ âm,

Ịerlihat-lihat (đ ư ợ c n g ắ m m ải), bcrbiilỉìs-balasan

(đòì đ á p lấ n n hau), pinịam -pitiịam an (n ợ nãn),

c h ú n g tôi th â y c ác Ihành p h ẫ n c âu tạ o t ừ láy
đ ê u cỏ s ự h o à phỏì âm th a n h th e o n h ử n g

ìanam -tatỉanuĩn (cây trõ n g ).v .v ...

n g u y ê n tắc nhâ't đ ịn h .

tiếng M elay u, p h ư ơ n g

song t ố beR-..-ãìU

th ú c

phụ

T ro n g tiôh g M e la y u việc lập lại t ừ láy
h o à n to àn k h ô n g lòm g iảm k h ả n ă n g tạo âm

1.2.4. Láy với truĩíịỊ tô’

Đ ữ n vị láy b a o g õ m đ o n vị gốc c ộ n g với
tru n g t ố ‘em - và n g u y ê n â m cú a â m tict đ ầ u

h ư ò n g và k h ỏ n g là m c àn t rò v iệc biôU đ ạ t nội
d u n g m ói. Ví dụ:

tiên củ a đ ơ n vị láy đ â bị lu ọ c b ỏ khi thèm

Cengkrik’Cengkrik

tru n g tô' -em-[21. Ví d ụ : tiìlhtvììtaỉi (n h iêu loại
dày), ^iỉang-gem iian^Ị (sả n g chói), ịỊuluỉỉg-

ba yarn,

,u * n ĩĩtỉỉtn ọ

Carik‘Carik b u lư ữ yữ m ,
Uĩnưi lama b e rc a n tu m ju g a.

( n h ÌP M

ru ộ n

g i'V y ),

ợ ir a p -'ịP n iir n p

(n h a n h h ơ n ) v.v ...

c m o k a n C o tỉd e ằ n r ù u ó ế n .

Rania ■ramn m cm n kđ n pc*gaga; B tíưrtí h eờrn ả n ra 11 ử iim x
C ứ rt/ió’lông Rả.
Cho dù iâu văn g ẳ n Uii.

Đ ặ c đ ie m n g ữ â m của t ừ láy có p h ụ tỏ
đ ư ợ c biếu h iện ó p h ẩ n đ ổ n g nhâ't n g ử âm
2. G iá trị n g h ệ t h u ậ t củ a t ừ láỵ
Giá trị n g h ệ th u ậ t củ a t ừ láy tro n g p a n tu n
gổ m n h ữ n g th u ộ c tín h â m t h a n h v à đ ặ c đ iế m
n g ữ ng h ĩa củ a c h ú n g có k h á n ă n g th ế hiện
m ộ t s ố đ ặ c t r u n g th o p a n tu n , g ó p p h ẩ n ịạo

(gốc t ừ cú a t ừ láy) c ù n g v ớ i p h ẩ n k h á c biột
(p h ụ tô). Vì v ậ y n g a y tro n g b â n th â n từ láy tlà
có s ự h o à p h ô i n g ữ â m . Ví d ụ:
B aw a a k sln torlủlu in d a h ,
O m b a k b e rs u su n btfWrtn-iijn.

trị h òa âm^ giá trị g ợ i ìà v à giá trị b iếu cảm.

S ó n g ch ố n g lỏn nhủu
c h ạ y d ô n dập\

n ên h ìn h tư ợ n g n g h ệ I h u ặ t tro n g thơ.
T ro n g bài v iế t này, c h ú n g tôi tậ p tru n g
v ào các giá trị n g ữ ả m và n g ữ n g h ỉa g d m giá

C ó h à n h đ ộ n g dvp,

S u d a h b c rik a t d i d â lđ m h â ti,

D ã b u ộ c c h ặ t t r o n g ti m ,

TenẲ:wf-íA:uf term im pi-m im pi.

Theo theo mơ mảng.


Trãĩi V ĩù y A n h ! TợỊi chi Khoa học D H Q CH N, Khoa học X à hội từi Nhổn I*ữn 24 (2008) 67'?3

69

R õ ràng tr o n g các t ừ láy berlari-lari (chạy
lu n g tung), teriku t-ik u t {đi Iheo) và term im pi-

D o đ ặ c đ iế m c ù a loại h ìn h n g ô n n g ữ , sự
h o à â m cù a t ù láy tro n g p a n tu n M elayu khác

nurnpi (m ơ m à n g ) cỏ s ự lặp lại các gôc t ừ lari,

b iệ t với t ừ láy tro n g ỉièh g Viột- T ừ láy trong

iku t v à ntim pi. D o d ó , khi đ ọ c đ ê h n h ữ n g

tìê h g M ela y u có SỊÍ* hoà âm n<ịay troìĩỊỊ nội bộ

d ò n g p a n tu n có từ láy c h ú n g iũ th ây có â m

của từ ỉáy còn t ừ láy tro n g tichg Việt " d o đặc

h ư ò n g n h ịp n h à n g d o ìừ láy m a n g lại.
N g a y cá khi c h ắ p d ín h với h ậ u ìỗ, b ản

đ iế m v ề m ặ t n g ử âm , từ láy và d ạ n g láy có
tác d ụ n g lớn ỉro n g việc tạo v a n licn-m ột kiếu

th ân t ừ lảy c ũ n g m a n g đỏh s ự ho à ph ôi ả m

v a n đ ặ c biệt n h ư "Sáo vi v u thối tro n g veo".
T h ự c tê' khi x u ấ t h iện trong p a n tu n , đ ặc

th a n h . Ví dụ:
T u âilah p ad ỉ a n to ra m asak ,

C ặ t lú a khi chỉn.

Esok janf;ủn Ỉmfu-ìauỉt(ĩfi:

Miìi d ù n g hèo khô;

Intâiiah

k am i

a n tn ra N h m kỳ c h ú n g tôi khi

nam pủk,

ngắm ,

Esok ịan g an rindu-riỉiduiĩn.

M aj đ ừ n ft phiên muộn.

S ự ton tại c ủ a n h ù n g iiĩ láy c h ứ a h ậu t ố Í?ÍI n h ư
ktĩrnnsỊ-ktiraniịan,
k e n ã n ^ - k e ì m n ị Ị a t ĩ , l í ì y U ‘ h ì Ị / u ( ì ì ĩ , p ị ĩ i ị í ì Ị ì i ’p ĩ i ĩ ị ã ì 7 ĩ a n ,

ia n íìỉỉh ta n a ỉtm ĩ...

tro n g p a n tu n M olayu, đă

đ iế m v ế n g ử â m c ú a t ừ láy dã th ể h iện râ't rõ
vai trỏ tro n g s ự tổ c h ứ c và ho à phỏ l âm
th a n h , íạo ncn giai điộu, ho à â m tro n g d ò n g
p a n t u n v à tro n g lo à n bài p a n tu n . Ví dụ:
A sa p ap i bergulung‘ỊịuÌung,

Khói lừa cucn cuộn,

A n a k b u a y a terlampai-ĩampai;

Cá sa u con lắc ìtr,

H a ja t hati n a k p clu k

tro n g
m u ô n õ m «iit,

tim

A p a k a n d ay a ta n g a n tak
Làm h êt khố n ân g mà
sampai._______________________ tay k h ô n g iớĩ._________

tạo ra s ự h o à ẫ m cao ch o cảc d ò n g í hơ.
Đòì vói các từ láy có tru n g l ố -em, p h ẩ n
đ ổ n g nh át n g ử â m tro n g từ láy chắc c h ắn sẽ
lón h o n m ột ả m t i ê t Bới vỉ t ừ láy có tr u n g tố,
hiện tư ợ n g láy chi xảy rn đ õ ì v ó i gõc t ù củ a
Kr lảy có hai ả m (iêV N h ư vậy, n g a y các âm
tiếl troiìg nọi b ọ tu lay co ir u n g lo c u n ^ tạo sự
hoà àm, c h ă n g h ạ n n h ư t ừ \ả y taỉi‘tcỉìtiĩỉi tro n g

ponpikiTỉ NhỉCỉỉ loại ááy buộc vct

lukah,
)ủlủrt m en u ju
p.ìya,

thư im g,
a rủ h

kỉld L . l i o d d ỉll \d d ự h o d p)lỏ*i ^ i ú a c á c v a n

Iro n g từ láy và g iữ a các ìừ láy với n h a u trong

2.2. Giả trị giTi tả à u ĩ từ láy
G iá trị gọi tá cú a t ừ láy biêu hiộn à khả

lãy.

D ưỏi đ ây là m ộ t vài ví d ụ:

berjahang.

tạO; n ê n l ừ láy có u u ỉhe hí.7ỉì tro n g việc tạo
â m h ư ó n g so vói n h ữ n g cton vị n g ô n n g ữ

k e C on đ ư ờ n g d ẫ n lói đ ẩ m

Các từ láy đ ỏ ì h m h í h eo k h u ô n v ã n c ủ n g
có khà n ả n g tạ o m ộ t s ự ho à â m n h ấ t định.

KcỊip-kcỉrtu

đ iể m h o à p h ô i n g ữ ă m trong th à n h p h ẩ n cấu

to à n bài p a n tu n .

đ o ạ n p n n lu n d ư ớ i đtĩy:
Trt/i-lfffw/i

T ừ láy đ ó n g g ó p k h ô n g n h ỏ v à o việc tạo
s ự hoà â m tro n g p n n tu n M clayu. D o đặc

n ă n g làm c h o n g ư ờ i đọc, người ng h e c ảm thụ
và h in h d u n g m ộ t c ách v ừ a sin h đ ộ n g , cụ thế,
v ử a sâu sắc, tin h t ế n h ử n g m à u sắC; ârn
th a n h , h ìn h ả n h cù a s ự vặt mà iừ láy biểu thị.

n n m p n k L ả p ỉa ỉnịf líĩỉỉh nh'm có m àu
đò,

2-2.1, Giá trị tượnịỊ thaììh
Giá trị tư ợ n g ih a n h cùa t ừ láy có khả

Deram-demm o m b a k d i laut.

Ắ m ấtn sỏ n g 6 biổn.

n ă n g m ô p h ỏ n g h a y m iê u tả n h ữ n g â m th a n h


ĩrã n ViHV A n h / TợỊi chỉ KhiW học n ilQ G ÌÌN , Khofí học Xả hôỉ và Nhản t ^ u 24 (2(K)SỊ 67-7.Ì

70

tro n g lụ nh iê n và g iọ n g nói co n n g ư ò i m ộ t

Hitiìỉti-hitam si la m p u k I'hrn lunt dòi hoỗ m ỏ n g cău,

cách lin h te vả hài hoà. N h ừ n g tù láy tư ợ n g
t h a n h tro n g p a n tu n chủ y c u đH m iê u tà

m n n g g is.

n h ữ n g â m th a n h tro n g t ự n h iê n n h ư tiôhg
só ng , ả m th a n h c ù a đ ộ n g vật và h à n h đ ộ n g

S a y a n g k o m u n in p lu r u h Tiõc ch ín rụ n g hoa;

bungíinv.i;
T h ò n g q u a t ừ láy, ta có th ế b ắ t g ặ p n h ử n^

cù a co n n g ư ò i m ộ t cách c h ân th ự c là m nển
c h o b ứ c Iranh Ihièn n h ic n s ố n g đ ộ n g , gọi

h ìn h ả n h c ù a th iê n nhiên, s ự v â t q u e n thuộc
n hư ;

c ả m . Ví dụ:

A sap a p i

K hỏi \ùù cuân cuộn.

A n a k b u a y a terỊiỉmpai-ỉnmpiìi,

C á s ấ u con lấc ìư.

H u ja n h a n rtntik-rintỉk,

M ư a n g ày ti tàch,

T r o n g p a n t u n , h in h d á n g c ú a các s ự vảl

Deram-derum o m b ak d i lau l,

Ă m íĩm só n g ở biỏh,

S ử d ụ n g n h ừ n g từ l i y ỉu ợ n g th a n h đ ố
m iê u tà thiên n h iên n h ằ m n à n g c ao k h ả n ă n g
tạo â m h ư ò n g c ủ a lời nói.

hiộn tư ợ n g đ c u chi đ ư ợ c gợi n ê n m ộ t đặc
đ iể m nổi b ậ t n à o đ ó , cliiỏÌTi m ộ t khoáng
k h ô n g giiin nhâ't đ ịn h , c h ẳ n g hộn:
H is a p ro k o k ỉc m b a k a u C ìnã,

H ủ t th u iK C ina.

K e lu a r a s a p herhim^ịũ-bunỊia;

khỏi n h ư nờ hoa:

2.2.2. Giá trị tạo lùnlí
G iá trj tạo h ìn h củ â t ừ láy có khá n ả n g gọi

C á c t ừ láy đ ư ợ c s ừ d ụ n g tr o n g p a n tu n có
k h ả n ả n g t h ế h iệ n các th u ộ c tín h theo chicu

n ê n m à u sảc, hin h á n h cú a s ự v ậ t hiộn tư ợ n g
v à h in h d á n g con n g ư ò i. N ó g iú p n g ư ò i sá n g

cao như:

tác cỏ ihiĩ (ái hiựn đ u ợ c n h ữ n g b ứ c tra n h

Tinggi-thi<ị\ỊÌ pt)kok iem bari,

thiên n h iên v á i tất cà đ ư ò n g n é t h ìn h khòì,

S ay a n g p u c u k n y a m e n y a p u T íec

m à u sac và c h án d u n g số n g đ ộ n g c h ân th ự c

Cíio hơtt lò câv Icm ban,
cành

t^uét

mây;

avvan;

c ú a c o n n g ư ờ i M elayu . N h iẽ u t ừ láy tạo hìn h

T ừ lả y k h ỏ n g chi g ỏ p p h ẩ n m iêu tà kích

đ ả g â y d ư ợ c ấ n tư ợ n g m ạ n h m ẽ tro n g lòng
n g ư ơ i d ọ c doi VÒI n h ư n g s ự vạt, hiộn tư ọ n g

t h u ỏ c c ao m à c ò n m ô tả k ích Ih ư ó c n h ỏ bé
c u a s ự vạt, c h ả n g h ạ n n h ư :

m à n g ư ừ i sá n g tác m iêu tả. Ví dụ:

Sckcciỉ‘kfĩcii k a y u tcm píniii.

T in g g i buk;t

T c ra sn y a ta h a n b c r p u lu h Lỏi chịu
ta h u n .
c h ụ c năm .

N ư ó c b icn tỉiĩh lậfỉ^'f

A ir la u t
T in g g t •

A nak

SI m a t ú h a r i ,

bii^vd

G i o h ơ ĩi ô n g ĩTiặt t r à i

tcrcnang* C á sâu a ) n btìi d i b a i lại;

Nìiò

m a n g ý ng h ĩa có giá trị m iêu tả m à u sắc,
đ ư ờ n g nét, hình d á n g và đ ặc đ iế m s ự vật.
N h ừ n g từ láy tư ợ n g h ìn h ỉro n g p a n lu n
t h u ờ n g b iếu thị n h ử n g m à u sắc Iro n g p a n tu n

đ ậ m hơn, k h ò n g có m à u sắc n h ạ t h o ặ c tr u n g
tính. Ví dụ:

đưọc

hàn^

T r o n g n h iẽ u t r ư ờ n g h ọ p , các íừ láy cỏ tác
d ụ n g ỉh e h iộ n đ ộ n ô n g; sâu;
A p a b c n a r a k a n k c la d ìn y a ,

rc n an g ;

T r o n g p d n tu n n g ư ò i ta d ù n g n h ữ n g từ lảy

lủ Ciĩy tom pm is,

C â y khivii Uing n h ư ihÌ!

ỉ\ùo,
M nka d ita n a m dfíiam-dalam; M à d ư ợ c ư õ n g $ẴU hcm;

T ừ lá y m iêu tả

COĨĨ

ngtrời. T r o n g p a n lu n tù

láy t ư ợ n g h'mh k h ô n g đ ư ợ c s ử d ụ n g n h iểu đê
m ic u tá n g o ạ i h ìn h , chi có m ộ t tr ư ờ n g họp,

Hitam-hitam k u p a n d a n g m an is, Den hơn a n h n h in d ẹp ,
P u tíh k u n in g a p a g u n a n y a .

T r i n g v ản g có ích gì.


Trân V iú y A ĩĩh / Tạp chi Khoa học Đ H Q G H N , Khoa học Xâ hội và Nhồn vân 24 (2008) 67-73

71

M à u sắc k h ô n g th ố th iê u I r o n g tác p h ẩ m
v ă n họ c n g h ệ t h u ậ t đ ặ c b iộ ỉ ỉr o n g hội h o ạ và
v ă n học. C ảc m à u sac n h ư trắ n g / v à n g , đ e n . . .
đ c u ẩ n c h ứ a n h iế u th ô n g tin, n g ữ n g h ĩa k h á c

đ ẹ p cú a q u a n hộ xã hội. C h ín h vì vậy, đ ạ o
đ ứ c chiêVn m ộ t vị trí nôi b ặ t tro n g s ự đ iể u tiết
cảc h à n h vi, các q u a n hệ con n g ư ò i. N g u ờ i
M ela y u đ ư a ra n h ừ n g n g u y ê n tầc "thậĩĩ trọng,

n h a u . Đòi v á i n g ư ờ i M ela y u , ''h ita m -h ita m ''

cấn thận" tro n g c ư x ừ g iữ a ngườ i với người,

(đen h ơ n ) m a n g n g h ĩa b iể u tr ư n g n g ư ờ i con
gái có n ư ớ c d a b á n h m ậ t v à d u y ô n d á n g , n h ư

G iá trị g ợi tả cú a từ láy c h ín h là d o m ôi
tưcm g q u a n â m -n g h ĩa trong tử tạo th à n h . Môi
từ láy đ ể u m a n g tro n g m in h m ộ t thê' giới

sôVig đ ộ n g m à khi tiế p n h ậ n nó, trí tư ở n g
tư ợ n g c ú a n g u ò i đ ọ c đ ư ợ c m ở rộ n g hơn, Việc
s ừ d ụ n g t ừ láy tro n g p a n tu n g iú p c h ú n g tâ
h iế u rõ h ơ n tính cách n g ư ờ i M ela y u . H ọ số n g
th â n ái, h o à đ ổ n g , tư ơ n g trọ g iú p đ a lẫn n h a u
n h ư n g th ậ n tr ọ n g tro n g cô n g việc và đôì

n g ư ờ i Việt N a m h a y nói " đ c n g iò n , đ c n đ ẹ p " ,
N g o à i c h ứ c n ă n g m iê u tả n g o ạ i h ìn h , nói
đ êh từ láy tư ợ n g hình, ta k h ò n g th e k h ô n g
n h ắ c lới m ộ t c h ứ c n ă n g thê’ hiộn tín h cách,
p h ẫ m ch ất củ a con n g u ờ i. N g ư ờ i M e la y u râ t
cấn trọ n g tro n g các h à n h đ ộ n g , việc là m cù a
mình. D d đ ó tr o n g rất n h iể u (r ư ò n g h ợ p các
từ láy m a n g n g h ĩa c ẩn th ậ n h a y th ậ n trọ n g
th ư ờ n g đi kèm với các đ ộ n g h> chi h à n h đ ộ n g

2.2.3. Giá trị biểu cảm

trong p a n tu n M ela y u . Ví d ụ :
b c rta n a m b u JỈ, Cíỉií thận g â y trô n g tín h nét,
Budi

m a n ủ T i n h nOt n à o đ ư ạ c rtgưòl

i likonang oni ng.

bíốt đỏn .

N g u ờ i M c la y u tự n h ậ n th ứ c p h ả i biê't ứ n g

xư khôn khéo.
m c m c lih o ra k a n Thận trọìĩ^ coi b à n th â n
ciin,

m ìn h

l ừ /im k .in b u d i b n h a sa yoMị; ĩ h ư ò n ^ là ứ n g x ủ cho
iM i k __________________________

U)t._________________________

N gư ời M o iay u k h ó n g s ô n g cò lập, h ọ ho à
d ồ n g và g i ủ p tỉò m ọi n g ư ờ i c h u n g q u a n h .
T rong iàm ăn v à tro n g c u ộ c số n g , c o n n g ư ò i
Molayu k h ỏ n g ỉhc k h ô n g liẽ n k ế t lại với n h a u
dê’g iú p đ ả KỈn n h a u , h ọ c hò i, triiy c n bá kin h
nghiệm . Ví dụ:
Kila so m u a b e rsaư d o rn ,

C h Ún ị; ỉa dổu là a n h em ,

Soma-snm.i ỉo lo n g -m cnolong CỉVn;Ị

n h â n xử thê'

(tỡ ìăn nhaìi.

Giá trị đ ạ o đ ứ c con n g ư ò i M e la y u đ ư ợ c

N g ô n n g ữ tro n g tác p h ấ m văn học k h ô n g

p h ả i chi m iê u tả s ự v ậ t hiện tu ọ n g hay tu
tư ở n g , tin h c àm c ù a con n g ư ò i m ộ t cách
k h á c h q u a n , lạnh lù n g m à n ó có sứ c Iruy en
c ả m m ạ n h m ẽ. ư u th e cùa từ láy biếu hiện
k h ô n g chi th e h iện ở giá trị b iếu cảm, m à còn
thẻ' hiộn ờ kh à n ă n g k ế t h ụ p v ừ a m iôu tả, v ừ a
n h ả n xét, đ á n h giá. ư u t h ế này g iú p cho
ii^uCri đ ụ L l l t u y đ u ự t - diji- diC’n i , líiìlỉ LÌial v ú a

đ ò ì tư ợ n g đ ư ọ c m iê u là c ũ n g n h u thái đ ộ c u a
lác giả. N h ữ n g lừ láy v ừ a m iê u tà vùiì n h ậ n
xét the h iện s ụ đ á n h giá n h ữ n g h à n h đ ộ n g tự
p h á t củ a n g ư ò i M ela y u . Ví dụ:
Salah-salnh
íik ir
h o m b a o ra n g .
K alau
m olarat,

b«3dứn

ịndí Lãm Imí su y ngh ĩa th à n h
n ó lộ ngư òi,
d .ig a n g Nó'u th.in thô \ư u v o n g
phiêu bạt,

Jan g an kata ỉerdoroĩi^-doron}ị.

D ừ ng d e nóí lở iời.

hình th à n h tù q u á trìn h sôVig, tòn tr ọ n g cộ n g
đ ổ n g T ro n g q u á trìn h h o à n th iệ n các c ỏ n g cụ
lao đ ộ n g c ũ n g là q u á tr ìn h h o à n th iệ n các
q u a n h ệ xã hội, T r o n g lao đ ộ n g , n g ư ờ i

T ừ láy cò n g iú p đ á n h giá s ự điộu b ộ cúa
các cô gái k h ò n g d á m Ih ể hiộn tình c ảm cú a

Puríĩ-pura m c n g a ta tid ak ,

Vờ vĩnh nỏi không,

M clavu có c ả m XÚC; biôt đ á n h g iá cái đ ẹ p củ a
tự nhiên, clổng ỉhời h ọ c ũ n g biẽ'l n h ìn n h ậ n vé

H a ti d i đ a la m bagai d ig a ru .

Trái tim bỏn tro n g n h ư
bi Củo câu.

m in h như:


T rãn V u iỊ ỉ A n h / T iỉỊìch ĩ KhíHì học n H Q C H N , Khoa h ọc X ồ h ộ ỉ I>à N h ả n v ổ n 24 (2iHìS) $7-73

72

T ừ láy đ ư ợ c coi n h ư p h ư ơ n g íiộn đ ô đ á n h
g iá s ự d o d ự . lu ỏ n g lự cún n g ư ò i d à n ô n g khi
c5n ph ài có n h ũ n g q u y ô t đ ị n h lón tro n g đòi,

D arah di d a d a

M òu

ir o n ỹ ,

ngực

ỊịàỊ

<^ổfĩ him,

T ừ láy c ù n g rât đ ắ c lự c tro n g viộc m iê u tá

Ví dụ:
S ay an g

A p a ta n d a cin ta nnk do lan j;, Dả'u hiOii RÌ ỉ‘i n h ycu Uĩ\

tu o n

s ự th ấ t bại, đ o ạ n tu y ệ t tro n g tìn h y ẻ u cùa

T íc c a n h

n g ư ò i M clayu:

enggan.
l.a k san a c m b u n d ỉ h u ju n g X h ư sư(Tng d ă u n g ọ n cỏ.

Rem uk

ru m p u t._____________________________________________

m cnanggung,

dựng.

H c n d a k m e n a n g is b u k a n v a

M uốn

T ừ láy cỏ th ố d iễ n tá b ã t cứ m ộ l tà m lý,
trạ n g thái nào cu a co n n g ư ờ i. N g a y cà n h ữ n g

b u d a k . _____________________p h á i trc con._________

c ả m x ú c , trạ n g thái tinh vi nhâ'l n h ư n h ữ n g
m o n g m òi, g iậ n h ò n , b u ổ n chán, th â t vọng...
c ũ n g đ ư ợ c t ử láy d iề n ta m ộ t cách rõ n é t sâu
sắc v à tin h tỗ'.
C ó n h ử n g từ lảy m a n g giá trị b iêu c ảm
rõ r ệ t đ e thc‘ hiộn n h ữ n g tả m trạ n g k h á c
n h a u c ủ a c o n n g ư ò i. T ừ kTSítícíỉ - ankit (vất vá)
tro n g vi d ụ d ư ớ i đ â y đ ã p h a n á n h tâ m trạ n g
c h ịu k h ổ cù a con n gườ i:
Bersakit'sakit d a h u lu ,

rcdam

h ati ĩíiỉi nát trái tim chịu
khóc khỏn^

D o đ ặ c đ icm hoà phỏì n g ủ ả m tr o n g các
I h à n h p h i n cấu tạ o nên ìừ láy có ư u t h ê 'h o n
t r o n g viộc lạ o àm h ư ờ n g so với t ừ g h é p v à ìiĩ
p h á i s in h . Bcn c ạ n h sự hoà âm , tín h g ợ i Icì và
b iể u c à m c ũ n g Uì m ộ t tro n g n h ữ n g đ ặ c trư n g
n ố i b ệ t c ủ a p a n tu n , Giá trị gọi ià c ủ a t ừ láy
c h ín h là d o m ôì tư ơ n g q u n n â m • n g h ĩa tro n g
t ừ tạ o th à n h . M ỏì tư o n g q u a n n ả y íro n g mỗi
lừ láy đ ã là m non giá trị riêng, m a n g tín h sắc
th á i h o á . S ự kẽ't h ợ p chặt ch ẽ g iữ a s ự hoà

Vảì vả trưdc,

M a ka Sứnang k em u d iiìn . Váy th a n h th á n sa u này>

C ác bài p a n ỉu n có nụi d u n g v ể tinh yôu
c h iế m s ố lư ợ n g k h á n hieu, có 660 bài tro n g
to n g SỐ 2052 bài ư o n g 'T u y ê n tậ p p a n t u n
M e l a y u " . 'i i n h y è u l ứ a d o i t r o n g p a n ỉ u n ra>

tro n g sán g , h ọ p đ ạ o lý, đ ổ n g th ò i c ủ n g hếỉ
s ứ c m ă n h l i ệ t m ặ n n ổ n g . H ẩ u n h ư m ọi giai
đ o ạ n , m ọi c u n g b ậc c ủ a tin h yôu đ ể u đ ư ợ c
t h ế hiện tro n g p a n h in tìn h yêu M elay u . T ử
láy đ ó n g g ó p vai trò k h ô n g n h ỏ tro n g việc th e
h iệ n các giai đOsin, c u n g bậc c ú a tìn h y ê u

tro n g p a n t u n lình y ê u M clayu.
T ừ giai đ o ạ n g ặ p g õ b a n đ ẩ u , m o n g ư óc

p h ò ĩ n g ử â m tro n g câu tạ o vói kh ả n ă n g gợi
h in h d ã k h iế n c h o t ừ lảy m a n g giá trị biêu
c â m cao. G iá írị b ic u cám củ a tù láy có tính
c h ấ t q u y ò í đ ịn h bói có th e biếu thị rô rệ t thái
đ ộ , tìn h c ả m c ù a c o n n g ư ờ i M ela y u d ô ì vói sụ
v ậ t s ự việc đ ư ợ c nói đ ế n đ ể th u h ú t người
n g h e đ ứ n g v l p h ía m in h . K h ỏ n g p h ả i ngtiu
n h iê n m à m á n h đ ấ í v ã n học nói c h u n g ; th ơ ca
n ói riê n g , ch ín h Icì noi t ừ láy tôn tại v à ph át
triến .V i n h ừ n g lẽ đ ó m à ta có th ê nói rang, tù
láy là n h ữ n g tin hiệu m a n g tinh n g h ệ thuậL

T à i l i ệ u th a m k h ả o

tin h y êu đch:
Cuba-cuha
say a n g ,
M oga•

bo n a n am V ì if gắng
thư ư ng,
m en ịad í cinta.

Irõng

y êu

Hy vọng th à n h tin h yõu.

Khi đ a n g ycu^ tìn h cảm m ã n h liệt n h ư
d ò n g m á u n ó n g ư o n g n g ư ờ i c h ảy n h a n h hơn:

[ lỊ A s m a h Haji O rn a r,
phÒỊ) iiêhg M elữyu hiéỉt
đại (N iahu M elayu M u tak h ir), Do w a n Bahasn
d a n P u stak a, K uala L u m p u r, 1993.
(2] Z a in a l A b id in B a k a r Tuyẽn tập pantun Meỉayu
(K u m p u la n P a n h in M elayu), D e w a n B ahasa d a n
P u s ta k a , K uala L u m p u r, 1983,222.


Trãrt V i ủ y A n h / T ạp c h i Khoa học D H Q C H N , Kiíoa học X ã hội tHÌ N h â n vân 24 (2008) 6 7-73

73

Artistic valuation of reduplicative word m pantun Melayu
Tran T huy Anh
College o f Social Scieuces and Huìĩianities, VN U
336 Niịuựetì Trai, Thatìlĩ Xuan, Hanoi, Vietnam

ReduplictiUve w o r d in p a n t u n u s u a lly e x p r e s s essen ces w h ic h a re descripU ve w o rd
d escrip tive chtiractiristic- R e p d u p lic a tiv o w o r d in p a n t u n h a v e m a n is fe s te d v a lu aiio n o f m u sic
h a rm o n y , v a lu atio n o f d e sc rib tio n a n d v a lu a tio n o f e x p re ssiv e style. W h en w e c o n s id e r the
e x p ressiv e v a lu e of re d u p lic a te w o r d in p a n t u n , w e e v a lu a te th e re d u p lic a te d w o r d in tw o
principal aspccts: the d e sc rip lio n 0 Í th e s u r r o u n d i n g s a n d p erso n ality o f hurriiin b e in g s. The
red u p lic ativ e w o rd o f o n o m a to p o e ia a n d h ie ro g ly p h ic s a re HUered a n d selected a n d u s e d in each
line o f p a n t u n a n d th e e n tire p n n tu n in a a p p r o p r ia te w a y to finely a n d vividly e x p re s s the

diversified boaut)' o f n a tu re , c r c a lu r e a n d o f h u m a n being. T h e re d u p lic a tiv e w o rd h e lp s s h o w
th e p orsonalily characterisH cs o f M e la y u s u c h as th e co n se n t to the nature, d ig n ifica tio n of
co m m u n ity sp irit n nd e ste e m o f th e m o ra l relations-