T ạp chí Khdii học D H Q G M N , KhOiì học Xiì hội và N h â n văn 24 (2008) 106-118
Một sô giải pháp tự học của sinh viên ngành công nghệ
thông tin và truyền thông (ICT) trên nền tảng ICT lý luận dựa trên thực tiễn
N gô Tứ Thành*
ỉỉọ c viện CCm<Ị n>Ịlự B ư u chm h Viẻn thông, 122 ÌỉoàĩiỊỊ Qĩí()ó Việt, ỉi à N ội, Việt N am
N hộn n g à y 18 th ản g 3 n ă m 2008
T ó m Ú i. T ro n g đố i m ớ i phưcyng p h á p d ạ y học nói ch u n g , d ố i mcVi p h ư ơ n g p h iìp ilay học
n gtSn h I C T
n ó i riỏ n p ,
VcVri đ e
đ ư ợ c
C Ịuan
tâm
lả đ ổ i
m ó i
ph ư cm g
p h á p
g iá n g
liạ y ,
n ỏ ‘u
chi chú
ỷ
đ c n p h ư íin g p h á p d ạ y la c h ư a đ u m ò c á n p h a i c h ủ ỷ tlcn đ ổ i m ó) p h ư a n g p h á p học CU*1 sin h
viôn, lám th ỏ n ào đ ô sm h v iê n có kh.i n ỗ n g h ọ c Học su ỏ t d ò i vá tư học. Đ ó lả m ụ c tiêu m*i g iáo
d ụ c hiộn n ay cân phiii óàì ớ ư ọc. n h ả m d á o tao độ i n g ủ co khii n â n g th ích ứ n g c a o vó i th ự c tẽ
xỗ h ụ ỉ h iộ n na y
D ê viộc tự h ọ c c ủ a sinh v lén cỏ hiộu q u à và k h o a hục, bill b à o p h àn ỉich d ặ c d iò m lự học tro n g
ncn giáo due hiộn đại Viì dưn ra cơ sở lý luận cù ã việc tự học nhăm góp phán xây đựng luận cứ cho
c ả c p in : p h ủ p
n â n ^ c a o c h á t l ư ợ n g đ *ìo t ạ o n g à n h I C T ò t r ư ờ n g d ị i i h ọ c . Đ à i b á o c ò n p h á n t í c h m ô i
qUiin hC’
tư h ọ c v ỏ i hc.K n h ô m , tự đ á n h g iả v à ỷ n p h ĩíỉ c ủ a v iộ c tự h ợ c đ ô ì v ớ i lỷ l u ậ n Vủ th ự c
h c n t r o n g đ ỏ i mcVi p h ư ư n g p h à ọ d ạ y h ọ c hiỌ n n ay .
1. G iớ i th iệ u
n h ữ n g con n g ư ò i nổi tieng, th à n h li a n h trÔỂi
m ụi lĩnh vực, tro n g đ ó Bnc H ổ cúti c h ú n g ta là
m ộ t ví d ụ điôVì hinh, Q u a n h ữ n g ííáng tạo
T m c ứ u trôn In te rn e t với th u ậ t n g ữ ''tự
h ọ c" có thô tlìu đ ư ợ c trên 1,500.000 (1,5 triộu)
đ ư ợ c thỏ hiộr\ t ừ thờ i T h o m a s Edison đch
tra n g W eb th ô n g tin v ể tự họ c và h à n g tră m
thòi Bill Gales, giới k h o ỉì học kỷ th u ậ t ng ày
bài n g h iê n c ử u k h o a họ c ve " tự học". C òn
c à n g n h ậ n th ảy g iừ a íri s á n g tạ o và việc tụ
n ê u tm t ừ “S c lf-stu d v " sè có 3.500.000 (3,5
triệu) Iran g th ô n g tin v ế ''S elf-study ". T hật
họ c có m ộ t mỏi liên hộ nhiìn quá- T ạ p chi
S c i e n c e e t V i e ( P h á p ) đ à v i ê t : " A i t ự lỉỌL' m ạ n h
vậy, t ự h ọc là m ộ t c h ú đ c "x ư a n h ư Trái đâV'
v à c ũ n g Kì đ ế tà ì n g h iê n c ứ u cún k h ô n g biêt
nluĩì, n ^ ư ờ i đ ó tich l ũ y đ ư ợ c m ậ t t i í h ĩ mui^Ị
b a o các n h à kh o a h ọc giáo d ụ c trôn th ê 'g ió i
v à Việt N a m ư o n g suô't m ấy th ậ p kỷ q u a . Đã
tạ o f i h i v u h a n , n<Ịười ã \/ C í b í ự tlìô i t h ú c V c h í t ự
học cao hơn". C ố GS. Tạ Q u a n g Bừu (n g u y ê n
cỏ biè*t b a o tâ m g u a n g t ự học m à trở ỉ h à n h
Bộ tr ư ờ n g Bộ Đ ại h ọ c v à C h u y ê n n g h iệp )
tạo d õ i d à o n h á i. N<Ịược lại, ai
t 'ó
fth u cãu sáĩĩ'^
tro n g m ộ l bu ổi nói c h u y ệ n trư ó c sin h viên
Bách kh o a H à N ộ i n ă m 1970 đ â n h ả n m ạnh:
" T ự học là khởi nguôìì cùa phoìĩ<^ cách tự ilào Uk\
Đ T : M -4 .ft5 W líí6
E -m aỉl: n g u tu th a n h 2 0 0 2 ? ỉ^ ’a h o o .c o n i
106
N^ô Tir 77ỉrtii/r I TíĩỊĩ chi Khoo hỌi’ D ỈỈQ C H N . Khoa học Xà hỘỊ vá Nháỉi vUft 24 (2U0S) 106-ĨỈ8
107
iôti<ị thờ i là cái nôi nu{yi iiuõrĩỊịỊ trí atììì^ tạo. A i
t ừ n g n g ư ờ i v à ỉừ n g tổ chức xà hội đ ể u írái
Ị!Òi tự học khi (taìì<ị ở tru im ^ , ĩĩ^ĩàrị dỏ sẽ tiêh x a '\
q u a 3 giai đoạn:
1/ T h u Ih â p th ó n g tin,
N h ữ n g n g ư ò i thiình đ ạ t n h ò tự học đ ả
í ú c kc't IhcHnh n h ữ n g kin h n g h iộ m m a n g tính
2/ X ử lý th ó n g tin
3 / Ra q u y ế t đ ịn h h o ạ t đ ộ n g h o ặ c giải
khoa học và liên tục đ u ọ c các n h à kh o a học
Ẹ5Ìáo d ụ c b õ s u n g th à n h lý lu ậ n c h u n g . Bên
rạnh cái c h u n g dó, m ỗi con n g ư ò ỉ cụ th ế lạỉ
quyc't v ấ n đẽ.
T r o n g ITnh v ự c n g à n h ÌC T, tr u n g b ìn h c ứ
:ó p h ư ơ n g p h á p lự họ c riêng. T h ậ m chí mối
k h o á n g 18-24 th á n g , m ộ l công n g h ệ m ớ i lại
lứa tuồi khác n h a u , c âp h ọ c k h á c nhau,... lại
ra đ ò i làm th a y đôi p h ư ơ n g thứ c v à tậ p q u á n
có p h ư o n g p h á p l ự học k h á c n h a u . Đỏì vói
làm việc c ù a n g u ổ n n h á n lực ICT. N h ử n g
các trư ờ n g đại học, t ụ họ c là hin h Ihức học
kiên th ứ c c ủ a sin h v ién n g à n h ICT đ ư ọ c tra n g
tệp k h ò n g thè’ thièli đ ư ợ c củ a sinh viỗn. Tố
bị ớ n h ữ n g n ă m đ ẩ u đ ạ i họ c n h a n h c h ó n g t r a
chức hoợt đ ộ n g tự h ọc m ộ t cách h ọ p Iv, khoa
th à n h lạc h ậ u khi s in h viên đ ó ra trư ờ n g,
T h ê m v à o đó , sau khi ra Irư ò n g vài năm , nẽ'u
h ọ c cò ch ất lư ợ n g , hiộu q u à I.Ì trách nh iệ m
khỏnị’ chi a n g u ò i học m à còn lò s ự n g h iệ p
đ à o tno cù a n h à t n i ò n g . T ro n g môi trư ò n g
k hô n g đ ư ợ c đ à o ÌỘO bổi d ư ỡ n g thêm , mỏi lao
ctại hục, các n g à n h học khác n h a u thì p h u o n g
ch in h s ự b ù n g n o k h o a học tro n g lĩnh v ự c
p h á p ìự học c ũ n g k h á c n h a u . N g h iê n c ứ u
ICT k éo th e o s ự b ù n g n ố th ó n g ỉin làm đ ả o
vàn đ e n à v q u á rộ n g lớn, vi vậy tro n g bài viéi
náy tác giá sẽ k h ô n g n h ắ c lai các c ô n g trinh
lộn m ụ c tìêu g iáo d ụ c đại học m à cốt lõi là
khoa họ c đ à n g h iê n cứ u vo t ự h ọ c m à chi giói
hộn ịậ p c h u n g nịỊhiẽn c ứ u p h u o n g p h á p tự
đ ộ n g lại bị chính n g à n h ICT đ à o thải. N h ư vặy
c h u y ê n l ừ c h ú yôU đ à o tạo kiêh th ứ c và kỷ
n ả n g sa n g c h ú ycu đ à o tạo n ả n g lực. D o đ ó
các kỹ sir n g à n h ICT muỏVi tổn tại tro n g xâ
học cu a sin h v iê n đợi họ c n g à n h có n g nghC‘
l lì ỏ ng lin tru y ổn th ô n g (ICT) tro n g thời đọi
b ùn g n ổ th ô n g Hn d u ó i sự d ă n d ầ i c ù a gi ảng
v ien, từ đ ò tim r
n h am g ó p p h ẩ n niinị; c ao chcVt lư ợ n g d à o Uìo
hợi th ó n g tin k h ô n g chi h ọ c khi còn đi h ọ c m à
n gu ỏ n n h â n iực ICT hiC‘n nny.
n g à n h k h á c chi họ c íốt n h ũ n g gì thấy giảng,
còn học a i kfu dã íti làm Vỉ) ỉúc đa n<ịhi lĩiai - học
dời [11. N ói m ộ t cách cụ thê h ơn, sinh
v iên n g à n h ICT ph ái biel lự học lừ khi m ới
v à o tr ư ờ n g v à t ự h ọ c khi đ ă th n nh đạt. M ộ t sô’
với v ỏ n kien ih ù c đ ả họ c ò tr ư ờ n g và chịu
k h ó ỏ n tậ p th ư ớ n g x u y é n (vi d ụ n g h ể cô n g
2. Lý d o s in h v ié n n g à n h ỈC T p h á i t ự học
n g h ộ ch è biến ả m th ụ c d ã n lộc, n h ạ c d â n tộc
trong bối c ản h h iệ n n a y
cổ truyổn, n g h ổ đ ỏ n g y , ng n n h thê* d ụ c thê
ihao, d iễ n viên đ iệ n à n h , sù học...) có th ế
B ùỉt^ nô tiên W klĩOiì học k ỹ th u ậ t tro n g các
h à n h n g h ê m ộ t th ờ i g ian dài m à k h ô n g lạc
'ĩnh v ụ c IC T đã làm. lượntỊ thỗìỉ^ th i tă n g theo
h ậ u , n h ư n g đôì vói sin h vicn n g à n h ICT
k h ô n g lự học cái m ớ i là tự đ à o ỉhải m in h khi
m ó i ròi ị ; h ế n h à trư ờ n g . N g a y đ ô ì vói ìh ẵ y
‘ả'p sô n h â n , n h u cẩu th ô n g iin củ a mồi
ìgư ờ i, m ổ i íô c h ứ c tă n g th e o c â p s ố m ù v à tỏc
i ộ Iru yẽn ỉin tă n g lỏn th e o luỹ th ừ a c ù a luỹ
g iá o ICT c ũ n g p h ả i tự họ c s u ố t đời. N g à n h
:hừa... d ẫ n đ ế n b ù n g n ổ Ih ô n g tin trê n p h ạ m
IC T là m ộ t n g à n h đ ặ c trư n g c h o k in h tê^ tri
/i toàn t h ế giới, loài n g ư ò i b ư ó c v à o n ề n văn
ỉh ứ c với tốc đ ộ th a y đổi rất n h a n h . T rách
n h iệ m c ù a n h à trư ờ n g , củ a ngườ i th ầ y là đ à o
n in h th ò n g tin m à ở đ ó m ọi h o ạ i đ ộ n g cùa
N^õ Tứ Tìtảỉih í TợỊf chi KÌUVĨ ềioc D ìiQ C H N , Khoa học Xà Íiíii 1« Nhàn vătt 24 iKXỈSĩ Ì06-1Ĩ8
108
tạo sin h viôn khi Tữ IriKTng có Ihỏ ỉ hích ứ n g
C iá o d ụ c Viột Niinì d a n g c h u y ê n từ
với s ự th ay đổi này. Bởi Ihẽ b a n Ih ân ngườ i
sa n g 2, g iáo d ụ c ớ các n u ỏ c p h á t triê n cn<
p hai n h ặ n rỏ VC vị trí, vai trò đ ặ c biệt
đ a n g c h u y c n từ (2) s a n g (3). Q u a b â n g trẽ n ti
c ủ a m in h tro n g n g à n h này. C h á n g h<»n tro n g
th ấ y vai trò cỏ n g n g h ộ in tern et đ ả là m Ihlij
h ệ th ố n g A ptech, m ỗi g i^ n g v iên ph ài thi mồi
đổi m ỏ h inh giáo d ụ c và vai trò củ a n g u ờ i học
q u ý m ộ t lẩn bởi vì nhCrng gì Ihu ộc c h ư ơ n g
trình n ă m trư ớ c có the k h ô n g còn tro n g n ă m
N g ư ò i ta th u ò n g gọi m ộ t xẵ hội tro n g đ(
m ọi n g u à i đeu phiii họC; đ ư ợ c họ c và duọ<
nay. T h ãy g iáo d ạ y ICT nào m à tu y ê n bô*’'tôi
là c h u y ê n gia chi m ộ t lĩnh vực" íhì rất chóng
tạo đ iế u kiộn tcVt n h ả i d ê h ọc là xà hội h ọ c lạp
Irong đ ó m ụ c tiêu n ản ị; cao d â n trí k h ô n g còr
th a t ng h iộ p khi m ỏ n họ c đ ó k h ò n g còn d ư a
d ừ n g ò m ú c khiỏm iỏ n là "x o á n ạ n m ù ch ũ '
v ào c h ư o n g trìn h nửa. ICT cỏ đ ả c Ihù lâ lĩnh
m à là "xoá n.ìn m ù p h u ơ n g ỉiện m ới". ChC
v ự c đa n g à n h , th â m n h ậ p v à o tất cà các lĩnh
p h u ơ n g tiện (Ííìcility) ó đ â y cỏ t h ế h iế u m ộ
v ự c kinh tê xẵ hội, n ê n k h ô n g có ‘ ICT vị ICT".
cách kh ái q u á i Ki các p h ư ơ n g th ứ c , c ô n ị
Vì vậy, việc n h ieu n g ư ò i lử lĩnh v ự c khác
nghộ, c ô n g cụ m à c o n n g u ò i tro n g xả h ội hiộr
b ằ n g con đ u ờ n g tụ h ọc đ â s a n g làm việc
đ ạ i c ẩn phtíi n ắ m b i t đ ê số n g v à lao đ ộ n g
trong chuyên m ỏ n ICT và đ à hẽi sức th àn h đ ạ t
N h ữ n g th à n h t ụ u tu y ệ l v à i cú a k h o a học
ìh ẵ y
c ò n g n g h ệ đ â Inm ch o các p h u a n g tiện nnv
th ay đổi k h ỏ n g ngừng, bôi th ê n è n con n g u ô
m ói p hái họ c tậ p s u ố t đời. N h à tư o n g liii hi,H
A lvin Toffler đã n h ậ n đ ịn h rất đ ộ c đ á o rnng
3. B in ch ất t ự học tr o n g thợ i d ạ i in te r n e t
3-1. "T ự học" <^ầìì livn vớ i klìOG học cỏn‘ỉ; ĩiịỊhệ,
p h ư ơ ìt^ tiệu diệìỉ từ, cLetìrnhĩỊị [2]
th ê 'k ỳ
2 h
SỊr //i^ỉĩ
k liC n ìịỊ b i ẽ ì
ìtọ c
(ÌỊÌC ,
sẽ
b iv ĩ
k h ô ỉiịỊ
v iê ì
d ch
m à
ỉà
W,
vớ
nliừn»Ị ai khCvĩ^ bicì học, hiêì quén và bicì bọc lại"
N h ữ n g cõ n g n g h ộ m ớ i v ế ICT ứ n g d ụ n g
v à o giáo dục, đ a n g m a n g m ẩ m m ô n g cú a m ột
cuộc cách m ạ n g s ư p h ạ m Ih ụ c sự. T heo tài
S ự p h á t trién cú a k h o a học và c ò n g n gh ộ
trư ớ c hêt là ICT đ ã kéo ih e o n h ử n g tác độn>:
k h ách q u a n làm Ih ay d ổ i cà bân ch ât cú a VÌC'(
liệu Hội n ghị qucK t ê 'v ế giíio d ụ c đ ạ i họ c thê*
ký 21, cỏ m ộ t b â n p p h ả n loại các m ô hìn h
tự học, n h ấ t là ịự h ọ c c ù a sinh v iê n đại học
g iáo dục, th eo h ư ớ n g tiẽh hóo: g iáo d ụ c từ
m ò h\nh tru y ê n th ố n g (I) s a n g m ò h ìn h ỉh ỏn g
Internet, k h o íà n g tri th ứ c cùii n h â n loại đi
N h ờ cỏ m ạn j; m á y tính, đ ặ c biệt là m ạ n ị
Hn (2) rổi l ừ m ò h ìn h th ô n g Un c h u v c h sang
đ u ọ c lưu trử , xừ lý và írno đổi đ ễ d à n g trór
p h ạ m vi lo àn CÙU, th e o n h u cẩu v à k h ò n g phu
m ô hình kich th ứ c n h ư sau:
th u ộ c vào vị trí đ ịa lý cún n g ư ờ i s ử d ụ n g . T ì
đ ó xuâ'ỉ hiộn p h ư ơ n g th ứ c đ à o tạo t ừ xa, nic
Ba m ỏ h'mh q u á trìn h d ạ y học (giáo dục).
M ô hìn h
T ru n g
Vai trò
lâm
n ^ ư ò l học
T ruyến
N gười
T hụ đ ộ n g
th ố n g (1)
dạy
T hõng
tin (2)
N gưòi
T ri th ứ c
N hôm
thực chất cũ n g lả m ộ t kiốu tự học có đicu khiốn
N g ư ò i ìa gọi in tern e! là ''n g ư ờ i'' th ẵy V
c ỏ n p nghệ
B áng/TV /R âdío
đ ại n h ấ t thỏ'giỏi đ(Vi với n g ư ờ i ìự học. ''T hẩy'
in te rn e t cỏ '"trí n h ớ " tu y ệ t vời, v ớ i s ự tậ n ỈỤ)
v ô b ò ben, sẵn s à n g c h ắ p c á n h g iú p n g ư ờ i tụ
C h ú clộnp
học
T hích nghi
nhân*PC
h ọ c bay k h ắ p thê' giới củ a Irí tu ệ loài ngườ i
C á c loại h ìn h t h ứ c các sản p h ẩ m trí tu ệ củ<
PC+ inỉornet
loài n g ư ờ i n g à y c à n g đ ò d ổ n vào k h ô n g giar
M ây
tin h
cá
kVs;
109
internet him ch o kh(' tri th ú c k h ỏ n g lõ trên
internet n g à y c àn g trỏ ncn th ô n g m in h h a n ,
N a m lại ch o ră n g "kh o n j; T háy đ ố m â y làm
í á v là đ iê u kiộn tuyi’t vòi củíỉ n g u ò i tự học.
n g ư ờ i t ự h ọ c cỏ bic't Ciín học cái gi nêu kh ô n g
có n g ư ờ i thSy b ằ n g d a b ă n g t h ị t h ư ớ n g d ẫ n ? .
Mhư vậv khi có " t h í y " intornol viộc tự hục
:u a sinh viên sẽ ihay đổi vổ ch ất so vói tự học
nê n "; inte rn e t là biến th ô n g tin v ô lận liệu
W illiam R. B rad y , C h ú tịch Đợi hục Johns
trưỏc đ â y . N g à y XU4Ì tự họ c nhiou khí chị có
H o p k in s (Mỹ) đ ã nói: "T h e paradox o f o ur times
giiVy, b ú t • t h ậ m
is
chí cỏ n g u ô i chi d ù n g q u c
tiu it
wv
íỉn '
in u r u ỉíita i
b if
in fo n n a tio fi
yvt
Vỉ)ch trên n c n đ ả t n h u n g n h ư n g c h u y ộ n n h ư
sttirzrd for know led\Ịc'’ (N gh ịch lý cúa thòi đại
v ỳ y g iò đ à y đcì ÌTÔ thiình cỏ tích, giai thoại
c h ú n g ta đ ỏ là c h ú n g Ui bội th ự c th ô n g Un m à
dán gian. D o v ậy c o bà kh(KT họ c ve lý luận
v ản đ ỏ i tri thức). Q u a vây, VVcb n h ư m ộ t ih u
:u a " tự học" thòi iníornel sè khác v á i “tụ
viộn trự c tu v c n và p h â n uín k h ố n g lõ, c h ú n g
học” thòi "tion " inkTnot. L àm the* n ào đ é tận
i ụ n g c o s ô m ạ n g viền th ỏng, đ ặ c biệỉ là tận
ta h à n g n g à y h à n g g i à có th ê ImVt trên b iến cả
th ô n g tin b a o la đó, n g ó n n g ả u đ ủ loai thô n g
iựTìẬ trí i u ị củ a “th à y " in le rn e ỉ m ỏ i cách
íin đ ế n b ội ih ự c , vậv n \ã nhiifu lúc v ẫ n đ ó i tri
hiệu q u a tr o n g t ụ học CUA sin h viên n g à n h
thức. Và c h ú n g ta đ a n g cò' g i n g " đ à o bói",
ICT? Xét v ế m ậ t lỵ lu ận g iá o d ụ c t ự họ c thòi
Iiìternet là đ e tài còn tin ng b ò ngỏ, m ộ t m á n h
khai p h á đỏ c h ắt lọ c tinh c h e t ừ b i c n cà th ôn g
:1.Vt il n g u ò i khai phií, d â y th ự c s ự là đ ể tài
khoa học đ a y hnp d<ỉn n h u n g k h ỏ n ^ kém
cái c ỏ n g viộc " đ a o cnt tìm vàng" đ ó ch ín h là
m ụ c tiêu củữ m ộ t h u ớ n g nghiên c ứ u hot sức
ohan k h ỏ k h ă n pln’j c lọp (sô đ u ực trìn h bày ờ
q u a n trọ n g và đ ấ y húti h(,'n cuo ICT m à c h ú n g
:uói bài vièt níjy)...
ta đ ê u biô't: khai pliá dĩi \iịn (d ata mining).
tin đ ó các tri Ih ú c c ân Ihiẽí cho con n g u ò i. Và
N h ư v ậ y tự họ c đ ố n g nghĩii với "khíii ph á d ử
5 2 P/iỉWíự pluỉỊỉ "T ự họi'" <ỉàn liíh với phươĩi<;
')háp n ^ l ì ĩ ê n
kìioiĩ h ọ c luìiỊ "klĩiii y l u ì í ỉ ữ l i ệ u "
iu ớ iỷ ii lutớn\Ị dihì aiíi tlu7if [2]
3 3 . '‘T ự học" •Ịắn tii'h vớ i tri tlĩìh' \2\
Nhiì tin học n g u ô i Dírc (GS- Kudoft
3r^ind) l ù n g nói n h u Scìii: ''lliìỉt^ ĩĩ*Ịàụ bạtĩ ticịy
7n/ cac kií‘h tlĩừ*: tr à i Riuho. tr ô i Tiíù. trnn^^ rạp
'húúi phint, ỉrcĩì báo ilìi, ỉ rí'tỉ oil* fr<í»v; VVVỈỉ, im;...
ii/ vậy m à bạìỉ
liệu'' d ư ó i s ự h ư ó n g díin cúvì Ihẩy,
cú' ỉ/ỉít’!!
/<)í
Ta biêí ra n g co n n g u ò i có n ả n g lực tri
ỉh ứ c k h ỏ n g phiìi là con n g ư ò i d ư ọ c nhổi nh ét
nhiõu tri ih ứ c m ộ t cách íhụ đ ộng, m à p hài ]à
n g u ờ i bict Uép th u ch ú đ ộ n g Iri ihiVc q u a việc
hànsỊ
học, b iê h tri th ú c học d u ọ c thònh tri th ú c cú a
'ỉẠ iìì níìm ìĩiỉif ỉà ìtỉĩtôh IV kii'h iliửv c/ninv ta
m ìn h , biết cách t ự m ìn h íim k icm n h ù n g tri
ĩhải đẽn tn ù m ^Ị và học với
th ứ c m à m in h m u ò n có, và rõi tử đ ó có khả
tìuĩy bần>;^ da
?ằn^ tlìit cụ th ể ìiiw ílỏ. Có ĩihfnĩ>ị côn<ị
vư ợt
n ả n g v ậ n d ụ n g n h ù n g tri Uìức đ â biê^ đ ế tạo
'ãì xa, nhinĩ<ị ihói qui'H à u ì a m ĩĩ^Ịum thì lại Idìó
ra ''ỉri th ứ c m á i'' c ân cho cuộc só n g và hoạt
w t bỏ../'. Đ iou m à GS. R u d o ít B rand m u ố n
ìh â h m ạ n h rà n g , c h ú n g ta có íh ế h ọc d ự a
đ ộ n g củ a m ình- Yêu cẩu cỏ m ột n ă n g lực tri
th ứ c n h ư v ậ y đ a n g trờ th à n h p h ổ biồh đ ô ì vói
.rèn cóng n g h ệ ICT th a y ch o viộc p h ả i đ c h
rư ờ n g đ iẽ u này đ ổ n g n g h ìâ v á i việc iự học
m ồi con n g ư ờ i tro n g xă hội tri th ứ c cù a Ihê^ký
iự ã trèn p h ư ơ n g tiện là m ạ n g v iền th ô n g
nternet. T u y nhiỏn tru v e n th ố n g d â n lộc Việt
21. Và c h ín h vì đ ể có n ă n g lực íri th ứ c đ ó m à
việc h ọ c sẽ chú yeu p h ả i là íự học, họ c liên
tụ c và h ọ c s u ố t đời. N c n giáo d ụ c củ a m ột
Nị^ớ Tir 'Iluvth / 7Vĩ)í chi Khon học D i-ỊQ CÌiN. Khoa học Xà hội IW Nhản I ^ n 24 (20()S) Ì(X>’ĨỈ8
no
qucVc gia tro n g tu o n fi Icii ph ái xem vi ộc íổ
c h ú c m ộ t hỈỊ th ố n g h ọc cho lOtìn xâ hội, vói
cách d ạ y học tích cực, thSy g iá o h ư ó n g d ầ
các hình {hứ c hồ trợ vi ộc lự h ọ c họ c liẽn íục
và học su ô t dòi c h o m ọi c ô n g d á n ià m ột
đ ò i hòi cả thấy và trò phói làm viộc Tữ\ rr\c
cô n g sức. T ro n g k h i hiộn n a y các g ià n g viê
nhiộm vụ q u a n trọ n g và (h ư ờ n g x u v ô n cúa
đại học (đ ặc bi^ỉ là giáo v ièn ICT) đ a n g p h i
d ạ y q u á tải, ihcĩm chí ph ái c h ạy ''xò '' nê
k h ỏ n g m u ỏ n nicìt .sức khi n g h iê n c ứ u các
minh.
4. N h ữ n g b ấ t c ập k h i triế n k h a i " t ự h ọ c " ở
sin h v iên t ự học n g h iê m lúc thi giai đotin đ ẩ
d ạ y m ớ i m à m u ố n d u y trì cách tru y ể n â í
k iến th ứ c ìh ụ đ ộ n g tru y e n th ỏ h g n h à n hi
tr ư ờ n g đại h ọc
T ro n g bỏì cánh có s ự " đ ổ n g loã"' g iư a thẵy V
Irò n h ư vậy viộc tlìẵy g iáo h u ó n ị; d a n sin
4 .ĩ.
v iên t ụ h ọ c gtìỉn n h u bị v ô hiộu hoả.
C f u r ơ n ' Ị Ị r Ì Ị ìh liììo fỢ(> f / ỉ / í ’ỉJ í7uí/ỈH
Bộ G iáo d ụ c và D h o tạo h iện c h ư a ban
h à n h c h ư im g trin h k h u n g n g à n h ICT, VI
4.3. N hận thúi’ Vỉệc tricH khứi cLcỉưnin^Ị troìĩ
dào tạiy chưa í/ú?ỉ\; [7>\
n g à n h này ihữy đổi q u á n h a n h , c h o n ê n mỗi
nông
Đ ả có nhiou b à i viê*t p h â n tích eL e arn in
m inh. T hự c ìù] đ ịn h hư ó n g đ à o tạ o ICT ở Việt
và đ ò o tạo từ Xci (Distanco L earn ing , hay \'ii
N a m k h ô n g cỏ s ự rõ ràn g g iữ a đ ịn h h ư ớ n g
tắ t là d L c a rn in g ) • m ộ t p h u a n g th ứ c đ à o tỌ'
n ghiên cứU; b ằ n g c
c h ư ơ n g ư in h , phuxrng th u c g ià n g d ạ y , việc
p h â n tán, n g ư ò i h ọ c ò Xti co s à tlào tạo d u ọ
trư ờ n g d ạy
th eo c h u ô n g
trìn h cu a
p h á t triến giông v iên c ủ n g k h ô n g rõ ràng...
c u n g c ấp bài giàn g và Ihực hiộn q u y trin h d
tạo Ih ỏn g q u a các p h u o n g tiộn tru y ể n thôn
Và h ậu q uá Kì sinh viên ICT ph.ii g á n h chịu.
p h ố d ụ n g . T rư ó c cĩáy, các h o ạ t đ ộ n g đ
th ư ờ n g đ ư ợ c Ihự c hiộ n n h ò m ạ n g lưói b ir
4 . 2 . T â m lÌỊ
•
th a y ciôì [ 3 ]
Xót vê m ặ l lý lu ận giáo d ụ c ih \ t ự học
chính , đ ê h khi có m ạ n g tru y o n ỉh ò n g interne
thì b ả t đ ủ u xuôỉ hivn các h ị th ô n g đ à o tạo li
xa trự c ỉu y ên c h o p h é p tư o n g tác hai chiei
có s ụ h u ó n g d»ỉn cú a Ihiíy (hay th ẵ y hưcVng
N h ư vậy dLiM rning rã't đn d ạ n g v ế p h u a n
diện, cô n g cụ th ự c thi. T ừ c ác p h ả n tich trô
d ẫ n sinh v iên iự học, lim k iêh ì tri thức).
ta ihây e L e a rn in g k h ô n g chi th ự c hiện tù X
P h ư a n p p h á p d ạ y ò các trư ờ n g đại h ọ c c ù a ta
hiện nay v ả n g iôn g n h ư cách d ạ y các ỉrư ờ n g
m à n ó có Ihc th ự c hiện tại chỗ, tro n g p h ạ m \
" p h ổ Ihỏng CiVp 4" (f). Sinh viên đ ạ i họ c chi là
h iện
n h ữ n g "Ihợ c h ép " : T h5y nói gì, viet gì trên
d L e a rn in g . Tù Iru ó c đóh n a y c h ủ n g {
thưcrng đ ổ n g n g h ĩa e L e a rn in g vói ciLearnin
cú a sinh vicn th ự c chat \s kVi d n y h ọ c tích cực
b à n g thì cử viộc c ặ m cụi c h c p b n n g h ố t và
m ộ t trư ờ n g h ọ c T r o n g tr u ờ n g h ợ p d ư ợ c thụ
lừ xa thì n ỏ chi là m ộ t d ạ n g cu
c u ố n v ỏ trò th à n h c í m nn ng d u y n h â t cho thi
c ử và th ậm chí cả cho viộc h à n h n g h e sau
x u ấ t p h á t từ s u y nghĩ: đò s ử d ụ n g m ạ n g ú
này. Dĩ nh iên học th ụ đ ộ n g sẽ sàn sin h ra
suàV', m ó i "'đáng đ õ n g tien b á t g ạo ". Đ â v 1
n h ữ n g nh à " ư i th ứ c " th ụ đ ộ n g , chi đ â u đ á n h
đ â y c ủ n g c h ư a x o n g c h ứ nói gì đ ê h n g h iê n
m ộ í n h ậ n th ứ c h é t sứ c sai lẵm . ớ các n ư c
p h á t ìTÌèn, n g ư ò i ỉa u i e n k h ai e L e a rn in g cụ
cứu, sá n g tạo. Lý d o ch ín h là Vị nè'u á p d ụ n g
b ộ trư ớ c m ộ t b ư ó c , n g h ĩa là p h à i d ù n g ICT d
p h à i đ à o tạ o t ừ xa m ớ i ''p h á t h u y hết còn
N ^ô T ừ nĩớnh / la p cỉĩi Khoa học D ĩiQ C ỊiN . Khotì học Xa hội t*à Nhổn lííỈM 24 (2(XÌS) U )6-ìĩS
111
đối mói phư(7ng th ú c đ à o tạ o tại chồ đ ã rõi
mcTÌ tim cách ''đ à o tọo từ xa", ở Viột N ữm lại
g iả n g d ạ y h u ó n g d ẫ n cho sin h vicn Ihực
h à n h ) v à p h ẩ n th ụ c hiộn đ ế tài d o sinh vièn
làm n g ư ợ c lại, C á c t r ư à n g đ ạ i học nồ lự c đẩu
tự làm o nhò. Vói phưcTng p h á p n à y c h ú n g ta
hr s ố h óa các tài liộu gicing d ạ y p h ụ c vụ triến
có ìh c g iả m sỏ' g iò đ ú n g lóp ch o các giáng
khai đ à o tạo t ừ \ỉ ì tro n g khi viộc đ à o tạo tại
v iên đ ê họ tậ p tr u n g íhời gian vào nghièn
:h ồ (các lóp đ ạ i học c h ỉn h q u y ) thi hẵu n h ư
vầ n chưíi "sỏ' h ỏ a ' . Viộc h ọ c cúíí sin h viên
c ứ u , tảng thời ịỊÌan tiỏp xúc, h ư ó n g d ầ n và
k iếm tra vỉộc tự học cũ a sin h viên.
:h ủ yeu chi lậ p tr u n g ò t r u ò n g . Ve tn ậ i cô n g
nghệ, s ự p h â l triẽ n cú a hạ ta n g vien th ô n g và
mạnịỊ In tern et ò n u ỏ c ia n h ử n g n ả m g â n đ â y
5.1.2.
Nãn>ị cao nbậtĩ th ứ c cùa thãụ và trỏ v ề
tự học
đ à có thê đ á p ú n g v e c o b à n yôu c ẩu của
K h o tà n g tri th ú c cúii n h ốn loại nói chung,
eL earning c h o viộc t ụ học. N h u trên đ ã p h â n
ICT nói rièn g k h ô n g n g ừ n g ìich luỳ và p h á t
tích, tự học hiộn nay p h ã i g ả n lien vói công
nghệ eL e arn in g , n h u n g VC n h ậ n íhúc, q u a n
triến với m ộ t q u y m ỏ v à tỏc d ộ c h ư a từ n g có,
điem p h á i Iriốn e L e .irn in g Ihi vẫn còn nhiêu
tiếp th u đ ư ợ c m ộ t p h ỉìn n h ò nh o i cú a kho
bâ't cập, nèn viộc á p d ụ n g eL ciirn ing cho tự
ỉ à n g v ô t ậ n đ ó . Bòi vậy, v ớ i m ộ t thcTÌ đ o ạ n
học van còn híM SÍIV xa vòi.
đ à o ỉạo 4 hoặc 5 nảnì; các tr ư ô n g đại học bất
con n g ư ờ i c h o d ù có h ọ c tộp su ố t đ ò i c ũ n g chi
c ứ ở n a i n à o trê n h à n h linh n ày c ũ n g chi có
th ế h u ó n g đòb m ộ t m ụ c tiôu k h iẽ m ỉỏh lâ
5. Đ ể s u ấ ỉ m ộ t s ố g iả i p h á p n â n g cao ch ất
iu ợ n g ị ụ họ c cú a s i n h v iẽ n tr o n g b ố i c án h
c u n g c a p cho h ọ c viên: (1) n h ữ n g kiêh thức
c h u y ó n n g ò n h c ơ b à n và qui3n trọ n g hon, (2)
h iên nay
tậ p d ư ợ t cho sin h vicn khủ n ă n g kh ai p h á và
s á n g tạo í ri thúc, khiì n ă n g lâm vi ộc cộng
5 ĩ Giiìi pliiĩp chuĩĩ^^
5.1 I. Cííim /íH í*/íO
[4]
Biện p h ó p đ ô jỊÌtim tiìi lò Iriỏn k hai áp
d ụ n g p h ư ơ n g phcíp l6 c h ứ c m ó n h ọ c ihoo m ỏ
hìn h m à M ỹ v à các nu(Vc c h á u Ả u đ a n g áp
d ụn g- T h e o p h u o n g phtíp này, c h ú n g ta sè
đ ổ n g , k ha n ă n g tự tạo M viộc làm đ e p h ụ c vụ
c h o viộc hoc tá p và lao đôn>ĩ n ử h ế n g h iê p sau
này. C h in h cái m ụ c tiòu th ử hiìi đó, ỈTÌÓÌ là
ỉh ư ó c đ o ch ú y e u ve chảíì lư ợ n g đ à o tạo cùa
m ồi ư ư ò n g đại h ọ c ư o n g thòi đại hiện nay.
Và đ ié m y èu k é m CỐI lõi nh.Vỉ cuo các tr u ò n g
p h ân bố Lii q ù v th à i g ia n c h o m oi m ô n học
đại h ọc ơ n ư ó c tíí so vói các triiờ n g đại h ọc ò
các n ư ó c p h á t triỏn c ũ n g chính ià ở đỏ. Đ ế
tlu ìrh 4 p h a n : giiing d ộ y lý thuyOÌ tại l á p học
sin h viên cò d ư ợ c các khci n ă n g n c u ra trong
(phụ trách bà i các
v iê n cỏ (rinh đ ộ cao
m ụ c liéu (2) ớ trê n , vảh đ c lụ họ c p hải cỏ sự
n h ằ m giỏi ihiộu c o sò lỷ ih u y è t, p h u a n g p h á p
Ihay đổi m ó i v ế btin chài: K h ò n g còn 111 m ộ t
họ c tập, đ ịn h h ư ớ n ị; ú n g d ụ n g .. .) ; h irú n g dẫn
him bài tậ p trẽn lớ p (d o c ác g iá n g viên tre
hoặc trợ g inn g đ à m nhiìn v á i m ụ c đích ô n lại
h o ạ ỉ đ ộ n g t ự d o m à p hài là m ộ ì h o ạ t đ ộ n g có
p h ần lý thuyo't del họ c ih ỏ n g q u a ciíc biìi [ập
đ ạ i học v à d o v ậy c ủ n g phải đ ư ợ c Ihực hiện
và th à o lu ận trôn các đ ế tái đ ư ợ c g iao đ è thự c
n g h ié m ìú c, khon học và hiộu q u à tro n g các
hiện ỏ nhà); th ự c h ò n h trê n p h ò n g m á y hoặc
tr ư ờ n g đại học.
p h ò n g thi n g h iệ m {do các c án b ộ p h ụ c vụ
đ iể u khiôVi. T ự h ọ c p h à i đ u ợ c x em là m ộ t bộ
p h ậ n k h ò n g thô' tách ròi củíì q u y trin h đ à o tạo
tsJhà t r u ờ n g k h ò n g đ ủ t cho m in h m ụ c tièu
Nv;n T ư V ià ìĩh / Tọ}> chi Khoa học D H Q C H N , Kỉỉoa học X ã hội W Nhổrt vàìi 24 Ì2(ẦÌ8) ĨOé-U Ổ
1 12
c u n g Cấp đ ủ kiôh th ứ c ch o n g ư ò i họ c đ c sô n g
-
Xãy d ự n g th ư viện đ iv n từ. N g o à i chứ'
và làm việc cả c u ộ c đ ò i, m à tra n g bị cho
n ă n g q u ả n lý t h ư viện, hộ th õ n g này c an plìci
n g ư ờ i h ọ c m ộ t v ố n tri th ứ c c ơ b ả n c ộ n g v ớ i
lư u tr ừ ch ín h các tài liộu sô' h ỏ a và c u n g Cđ|
n ă n g lực tự m in h c h ú đ ộ n g tìm k iè m n h ử n g
các c ô n g cụ íim kiếm . T iỏh đ ô h to à n b ộ bà
g ián g, g iá o trinh, các c ò n g trin h n g h iê n cứi
tri ihửc cắn th iỗ ì tro n g s u ô i c u ộ c đòi. Vô'n tri
th ứ c co bản d ó b a o g ồ m n h ử n g tri th ứ c gì, cái
k h o a h ọ c của g iả n g viên, các luận v ă n tô
g i c ẩ n p h ả i t h é m b ó t 5 0 v ó i c á c c h ư ơ n g tr in h
n g h i ệ p c ú a s i n h v i ê n . . . s ẽ đ ư ọ c s ô h ó a Vfì l ư i
hiộn h à n h , và n h ữ n g m ò n h ọc nào, n h ữ n g
Irữ tro n g t h u v iệ n đ iệ n lử đ ế p h ụ c v ụ khn
p h ư ơ n g p h á p d ạ y h ọ c n à o có th ể bổi d ư ỏ n g
thác t ự h ọ c tro n g các t r ư ờ n g đ ạ i học.
n ă n g lực tìm kiêm và s á n g tạo cho n g ư ờ i học.
Đ ể việc học k h ô n g th ụ đ ộ n g k h ô n g chi cẩn
5.2. NấĩiịỊ cao vị trí vai trò củơ (ỊÌảo viên
thay đối p h ư ơ n g p h á p g iá n g bài trê n lớ p m à
còn p h ả i thay đ ố i to à n b ộ p h ư ơ n g th ứ c g iản g
C ấn n h ấ n m ạ n h vai trò hẽ't sứ c q u a n trpnj
dạy, bao g ổ m cả th a y đối c h ư ơ n g trinh, các
c ủ a g iá o viên, vì đ ể g iú p c h o sin h v iên tự họ<
b ài g i ả n g ở lớ p v à c á c k h â u h ư ớ n g d ẫ n tự học,
h iệu quả; n g ư ờ i th ẩ y p h ả i đ ổ i m ớ i p h ư o iìị
tự đọc, đ à o sâu s u y n g h ĩ m ỏ t v ấ n đ ề trọ n vẹn,
th a m k h ả o tài liệu, íh u y ô t trình ỉrư ớ c c ứ toạ.
p h á p g iả n g dạy, p h ả i c h u ả n bị các nội dun^
h ư ớ n g d ẫ n tự học c h o s in h viên, g iú p Hrr
k iế m tài liộu v à c uô ì c ù n g là p h á i Ihco dôi
5.1.3. X â y dựn^Ị cơ ch ech ítih sách và hạ tỡng
cơ sở
-
k iểm tra k ê \ q u à tự họ c c ủ a s in h viên. N g ư ò
th ầ y n h ư vậy k h ô n g chi c ẩ n d ê h trin h đ ộ m ỉ
T ro n g p h ư o n g p h á p d ạ y họ c tru y ể n
còn p hải rất tâm h ix y e ì v ớ i n g h ể , với học ư ò
thông, thẵy tiêp xúc trự c tiếp với trò. T h ẩy
N ế u " ư a n h à n " h o ặ c chi n g h i đ e n th ù !ao tlr
đ ó n g vai trò chù đ ộ n g , trò th ư ờ n g bị đ ộ n g . Elearnin g có th ế làm b iến đổi cách họ c c ũ n g
k h ô n g t h ể làm đ u ọ c , N g ư ợ c lại, c ũ n g có thay
n h ư vai trò củ a h ọc viên. H ọ có t h ể h ọ c mọi
lúc, m ọi nơi (m iên ră n g nơi đ ó có p h ư o n g
đ ư ợ c vì trìn h đ ộ k h ô n g c h o p h é p . Và nỗv
tiện trọ g iú p việc học), n g ư ờ i họ c có t h ế học
theo Ihòi g ian biếu cá nhân. T u y n h iê n cẩn
ịu " q u a y v ể với ỉình tr ạ n g t ự họ c t ự do, tu )
tiện. Bói thc^ b ê n c ạ n h v iệc q u y ch e hí)(V
p h ải á p d ụ n g e L e a rn in g cho đ ạ i họ c ch ín h
c h ư ơ n g trìn h h o á việc t ự h ọ c củ a sin h viên,
q u y là n h iệ m v ụ trọ n g ỉãm. Vì vậy kiêh nghị
Bộ giáo d ụ c n ê n có m ộ t h à n h lang p h á p lý
các c ấp h ữ u q u a n c ần có n h ù n g ch ín h sách cv
thê đ ế tạ o đ iể u kiộn c h o các thây, cô g iá o chìi
giản g d ạ y b ằ n g e L e a rn in g cho sin h v iên
đ ộ n g v à tích c ự c th a m g ia v à o cô n g việc râì
q u a n trọ n g này.
ch ín h q u y ỏ tất cả các trư ờ n g đại họ c đ ế
k h u y ế n khích á p d ụ n g bài g iá n g điện tử. Bân
Tấì
t â m h u y ê l m u ỏ h l à m n h ư n g k h ô n g là rr
th â y đ à b u ò n g xu ô i thi s in h vién sẻ lại "vc
N g ỡâi ra đ ê t ự h ọ c c ủ a sin h v ièn th ự c sụ
c ạn h việc c h u ấ n bị cô n g n g h ệ c h o e L e arn in g
có h iệu quà, giáo v iên p h ả i th ư ò n g x u y é n câp
còn p h ải c h u ẫ n bị c h o n ó m ôi tr ư ờ n g v ă n ho á
- v ă n h o á eL e arn in g , v ă n h o á củ a m ộ t xâ hội
n h ậ t bài giản g , p h ả i c h ịu k h ỏ Kr k h â u ch uẵn
bị bài g iản g, bàỉ lậ p đ ế n v iệc giải đ á p , h ư ớ n g
họ c tập, có n h ư v ậ y c h ú n g la m ớ i có t h ể h y
d ẫ n ch o sin h viên k ịp th ò i trẽ n lớ p h o ặ c trên
v ọ n g vào b ư ớ c p h á t triển cù a c ù a e L e arn in g
cho việc t ự họ c tro n g n h ữ n g n ă m tới đ â y ở
m ạ n g . Xây d ự n g tâ't cả các c h ư ơ n g trìn h m ô n
Việt N am .
h ọ c th ậ t ố n đ ịn h b a o g ổ m g iáo trin h cùa
trư ờ n g , h o ặ c n h ử n g m ô n c h ư a có giáo trinh
N ^ó T ừ Viiĩnỉì / T(jjy chi KĨUMỈ học D H Q C H N . Khoa học Xâ hội và Nhân
rhính th ú c thi g iá o v iên p h á i cô n g b ố công
Khai đ ể cưcmg bài ginng; bài g iả n g chi iièi.
rằ't cà g iáo v icn tro n g tr ư ờ n g đ a n g g ià n g d ạy
ichi lên lóp p hải cỏ bài g iá n g đ ư ợ c c h u ấ n bị
24 (200SỈ106-Ĩ18
113
cách tìm tòi và giái Cịuyò\ các v ấ n đ c tý luận
và th ự c tiễn n ả y sinh. Chi Irong ư ư ờ n g h ợ p
n à y n g ư ờ i d ạ y m ó i có th e h u ớ n g d ẫ n người
l ẩ y đ ú bao g ổ m bài g iá n g và tài liệu th a m
h ọc h ọ c -n g h iê n c ứ u đ ư ợ c. T h ứ htii, nội d u n g
d ạ y h ọc p h i i đ ư ợ c Ihict k ò 'h ư ớ n g v à o các vấn
Khảo c h o s in h v iên sứ d ụ n g , bòi lậ p và câu
ló i th ả o luận c h o tú n g p h ã n cù a từ n g c h ư ơ n g
đ ể /c â u hỏi lý lu ậ n và th ự c tiỗn cụ the cùa
từ n g m ỏ n học h a y lĩnh v ự c ứ n g d ụ n g . T h ứ
iheo m ụ c tiỏu cụ thô c ú a c h iro n g trìn h chi tiê'l
bd, các p h ư a n g tiộn p ỉiục vụ họ c lặp. n h ấ t là
m ón họ c đ ả bnn hành .
tài liệu d ạ y học, p h ả i đ a dạng; đ ẵ y đ ú th eo
h ư ớ n g p h ụ c v ụ n g h ic n cứu. T h ứ tUr p h ư ơ n g
tự học cùn sm/i viên qiíã
p h u p k iếm tra, đ ả n h giá p h à i h u â n g t ru ỏ c hết
iaỉf lì ọc theo p h ư ơ n g pháp nsỊhicn cih i khoa học
v à o đ á n h giá n ă n g lụ c l ự học, tự n g h iê n cứu,
ỉ í 6]
k h á n á n g s á n g tạ o và ỉín h tự giác củ a ngườ i
5 .3 R èn luyựn khả
học. T h ứ n ă m , v iệc q u à n lý q u ả trin h d ạ y học
D ạy họ c th e o p h u c m g p h á p n g h iê n cứu
khoa h ọc b à o đ à m tốt nhòii m ụ c tiêu g iáo d ụ c
p h ả i d ịch c h u y ò h Ihco h ư ớ n g g ắ n vói n h ữ n g
đ ặ c th ù c ú a việc n g h iê n cứ u khoíì họ c h ơ n là
đại học tro n g k h u n g c á n h thòi dại m ỏ i n h ư
you c ẵu cù a L u ậ t giáo dục: 'T h á t h u y tính
củ a việc d ạ y h ọc th u ă n túy.
tích cực, tự giác, c h ù d ộ n g , tu d u y s á n g tạo
:u a n g ư ờ i học; bõi d u a n j ; nảnị» lực tự học,
.òng say m ô học tậ p Vtì ý chí v ư ơ n \ v n ”, và
5.4. Xâ\j dựnịỊ W ebsite rm n học [7)
►'èu c ẩu cú a ChiOh lược p h n t ư iô h g iáo d ụ c
Việt
N a m 2001-2010: "D ạy n g u ô i học
p h ư a n g p h á p t ự học, t ự th u n h ậ n ih ô n g tin
mộỉ cách có hộ th ố n tí Viì có tu d u v p h â n lích,
tông hợp, tả n g c u ờ n g tinh ch ủ đ ộ n g , tính tụ
:h ú cú a sin h viên tro n g họ c lập''. S ự đ ịn h
huiTng vào p h ư a n g phcíp d ạ y h ọc n à y h o àn
loàn p h ù h ợ p với đ ịn h h u ô n g cù a N g h ị q u y é t
:)2-NQ/HNTVV B c n T\v Đánfi kh ỏ a VIII:
" 0 6 i mcVi m ạ n h m è p h u o n g p h á p g iảo d ụ c
điìo tạo, k h ắ c p h ụ c lỏì Iru y e n Ihụ m ộ t chiểu,
ren luyộn nc'p lư d u y s á n g tno c ủ a n g ư ờ i học.
ĩ ừ i i g b ư ỏ c á p d ụ n g các p h ư ơ n g p h á p tièn
tíêh và càc p h ư ơ n g tiụn hiộn đại v ào q u á trình
d ạy học, đ à m b ả o đ iốu kiộn v à Ihòi g ian tự
h ọ c tự n g h iê n c ứ u cho học sinh, nhíVt là sinh
^'iên dại h ọ c '\
Dạy học th e o p h ư ơ n g p h á p n g h iê n cứu
khoa học đòi hòi, trư ò c h c \, n g ư ờ i g iả n g viên
phái là m ộ t n h à n g h iê n cứ u k h o a h ọ c biê't
Xây d ự n g VVebsito m ô n học. r h â n đ â u
100% các m ô n họ c ờ các tru ờ n g đại học đào
tạ o ICT đ ế u đ ư ợ c xây d ự n g W cbsito dỏ cu n g
c ấp bài g iả n g và m ô i Ir u ò n g t u o n g tác giữa
g iá o viên v à sin h viên. ThònR q u a ư a n g VVeb,
s in h v iên đ ư ợ c c ậ p n h â l đ e u đ ả n v ế tài liệu,
th ô n g tin m ô n học, đ ổ n ^ ihòi còn có các
fo ru m đ ế tra o đ o i ve họ c lập. C ũ n g th ô n g q u a
VVebsilc sẽ g i ú p cho viộc lạo bài g ỉả n g d ư ọ c
tố ỉ hon, gicíng v iên có th ê c u n g c ãp bài g ián g
th e o k h u ô n m ầ u th ố n g nhiVt hơn, q u ả n lý
đ ư ợ c việc n ộ p bài qu«i m ạ n g và q u ả n lý đ ư ợ c
th à n h v iên th a m gia CẮC forum... Sinh viên và
g iá o viên p h ải t h u ò n g xuyên c ù n g th à o luận,
n c u và giải đ á p các c h ắ c m ắc x u n g q u a n h bài
giảng , h ư ớ n g giải quyO'ỉ các bài tậ p ... Sinh
v iên p hải v à o tra n g W eb th u ò n g x u y ê n đ ế
x em to àn b ộ bài giííng đỉi qun cù a các m ồn
học, d a n h m ụ c tài liộu th n m khảo, bài tập
th ự c h à n h , ỉh a m k h à o các câu hỏi và trả lòi đ ế
g iú p sin h v iên họ c lậ p Ihco m ộ t p h u ơ n g p h á p
c h ú đ ộ n g tích cực.
T ừ 'n;án h / TỢỊ^ c h Klioa học D h ì Q C H N , Kỉn*n hợc X à hội v à Nịìáìi
Ì\A
C ỏ th ê chi.i việc ú n g ilụ n g m ỏi trư ờ n g
giói íru y n h ậ p h o à n to àn m ic n phỉ.
đ à o tạo Irên nen vveb (W eb- b a se d trainin g)
th à n h b ốn m ứ c độ:
2-í í2í^^v'^níW>-níí
Với tiêu chí ' T r i th ứ c là cù a c h u n g cúé
n h ã n loại và Iri th ứ c c ẩn p hải đ ư ọ c ch ia sc'"
M ức 0 (k h ò i đ ộ n g ), c u n g c ấ p các th ô n g tin
rã”t n h iểu trư ờ n g đ ạ i h ọ c và viện n g h iê n c ứ t
v ế k h ó a học d ư ó i dệing các vvebsiíc tĩnh. H ẩu
h ế t các t r ư ờ n g Đ U Irỏn thê giới đ ể u th ự c hiộn
m ứ c này.
trên t h ế giới đ ẵ th a m gia p h o n g trà o học liỘL
m ò và lậ p lùn Hi(*p hội H ọ c liộu mc
(O penCourseVVare C o n s o r tiu m ) đ ế chia sê
M ức 1 h a y m ứ c co sớ, c u n g c ấ p bài g iản g
nội d u n g ; cò n g cụ c ủ n g n h ư p h ư ơ n g thức
c h o các m ô n họ c d ư ớ i d ạ n g các tra n g w eb
lĩn h . Các bài g ià n g xây d ự n g ò m ứ c đ ơ n giản
triến k hai họ c liệu m ò sao ch o đ ạ t đ ư ợ c hiệu
q u á c ao nhâl. G ià n g viên, sin h viên ở m ọ i noi
n h ư các slido và s ử ciụng h ạ n c h ê 'đ a p h ư ơ n g
trê n th ô 'g ió i cỏ th e ìự h ọ c đ ặ c biột lâ từ các
tiện. C h ư a có s ự tư ơ n g tác g iừ a g iáo v iê n và
n ư ó c đ a n g p h á t triê h n h ư Viột Nam^ đ ể u CC
họ c viên. N h ìn c h u n g , các trư ờ n g đại họ c tiên
c a hội n h ư n h a u tro n g việc tiêp c ận các trí
tiêh trên Ihé giói đ ế u đ ạ t m ứ c này.
th ứ c mới.
M ứ c 2, có thé gọi là m ú c tr u n g gian: q u ả n
Vóí s ự h ọ p tá c c h ặ t chẽ c ù n g tr ư ờ n g đại
lý các bài g iá n g b a n g cơ s ò d ử liệu, c u n g cấp
học
RICE (Mỹ), b ộ c ô n g cụ
phẩn
m òm
k h ả n ă n g t ư o n g tác g iữ a n g ư ò i d ạ y và ngườ i
h ọ c khá n ă n g lự đ á n h giá th ỏ n g q u a trắc
C o n n e x io n s cú n g kh a n ă n g hổ trọ đ ó n g góp
nội d u n g , x uất b ả n và chia SC trên Internol
n g h iệ m trè n m ạ n g , đ ổ n g thời tích cự c s ù
d ụ n g các bài g iá n g đ a p h ư o n g Hộn đ ể n â n g
m ộ t cách m ể m d è o đ ã đ ư ọ c ch in h s ử a cho
cao chiVt lư ợ n g . H iộ n đ ă có m ộ t s ố lư ợ n g lớn
p h ù h ợ p vói V iệt N a m và trién kh ai trẽn
w eb site h ttp ://w w w .v o c w .e d u .v n /, Bât kỷ ai
các tr ư ò n g đ ạ i học trẽ n t h ế giói đ ạ t m ứ c này.
c ủ n g cỏ thê’ khai th á c và s ử d ụ n g n h ữ n g tính
M ức 3, là m ứ c n â n g cao; ỉích h ợ p các
tra n g w eb m ô n họ c, các c h ư o n g trìn h q u ả n lý
năn g , lọi ích d o p h ẩ n m ể m n à y m a n g lại.
Việc tận d ụ n g các n g u ổ n họ c liệu m ò đ ả m
đ à o tạo và c ơ s ò d ử liệu liên q u a n th à n h m ộ t
c ổ n g giao tiế p đại h ọc th ò n g nlìât (UPortal),
b ả o ch o sin h vicn v à RÌáo v iên b ổ s u n g n g u ổ n
th ô n g tin đ ẵ y đ ủ , đ a d ạ n g và p h o n g phú.
S ử d ụ n g các bài g ià n g đ a p h ư ơ n g tiện v à kẽl
h ợ p cà các d ịch v ụ đ à o tạo trự c tu y ch theo
N g à y nay, con đ ư ờ n g đ è h trư ờ n g học cùa
mổi s in h v iên k h ô n g chi là từ ký túc xá hay ỉu
h ìn h th ứ c đ ổ n g bộ-
n h à đ é h ló p họ c n ử a , m à cò n là từ chiếc m áy
tính nôì in te rn e t lới các tr ư ờ n g đại h ọc khác
5.5. T ự học của ^iĩĩlì viên ỊỊẳn ỉiẽn vớ i Học liệu m ở
trôn th e giới; nơi m à các tài liộu học tạ p đ a n g
(O penC ourseW arc) |8Ị
m ở rộ n g c h o tấ t cà m ọ i người.
mò
N g u ổ n học liệu m ỏ g iú p m ọi ng ư ò i phiìt
triến tư duy^ tự h ọ c trò th à n h "học, h ọc nCr<ì,
(OpenCourseVVare) đ ư ợ c Viện C ô n g n g h ệ
M a s sa c h u se tts ‘ M IT (Mỷ) khai sin h v à o n ả m
2002 khi M IT q u y ẽ ỉ đ ịn h đ ư a to à n b ộ nội
họ c m ẵ i’\ V ể n g u y ê n t ắ c n ế u mọi m ô n học
đ ể u có tr a n g học liệu m ò tư ơ n g ú n g thì sinh
v iên có t h ể t ự học, k h ỏ n g c ẵn đ ế n írư ờ n g học
d u n g g iả n g d ạ y củ a m in h lên w e b v à cho
m à v ẫ n th e o dõi đ ủ nội d u n g và v ầ n có thê
p h é p n g ư ò i d ù n g I n t e r n e t ò m ọ i n ơ i trẽ n thê'
th a m d ự k ỳ thi m ô n học.
Thuật
ngữ
Học
liệu
Ngô T ứ Thảnh / Tọịy chi Khoa học D H Q C H N , Khoa học Xâ hội và Nhân vđn 24 (2008) Ĩ06'71â
115
5.6. K êl hợp tự học (S c ự -stu d ỵ ) với học tĩhóm
khác
(G roup-$tudy)
le arn in g ) tro n g n h ỏ m là m ộ t cách h iếu b à i tốt
n h â t tro n g tà't cả các c á c h cúa n ấc th a n g "h ìn h
th á p " .
N h ữ n ^ ích lợi của học nhóm . T ự họ c sẽ
d ư ợ c p h á t h u y tác d ụ n g tò't n ế u biết kết h ọ p
(Teach
o th e rs /im m e d ia te
u se
oí
M ộ t sô' n g u ỵên tẳc học ri/ióm có hiệu quả sau
với học n h ó m . Lọi ích c ủ a việc c ù n g học
n h ó m là th ú c đ ẫ y các t h à n h v iê n c h ẳm chi
T h ứ n h ấ t, m ọ i h o ạ i đ ộ n g c ù a n h ó m ph ải
có m ụ c tìéu . Ví d ụ " n h ó m ph ải đ ịn h ra h ọc
hon. S ự g a n h đ u a , h ợ p tác s ẽ g iú p mọi ngườ i
J a v a tro n g h ọ c k ỳ n à y " là m ộ t m ụ c tiêu.
c ảm th â y việc giái m ộ t s ố lư ợ n g lớn các bài
N h ư n g c h ư a rõ rà n g . H ọ c Java đ ế là m gì?
tậ p tro n g m ộ t thòi g ia n n g a n đ õ n h à m c h án
L à m sao b iế t c hi c ẩn m ộ t học kỳ là x o n g ? H ọ c
x o ng rổi thì ià m gì tiếp? H ọ c n h ư th è' n à o
h a n so v ó i khi t ự học là m b à i tậ p m ộ t m inh.
T ro n g q u á Irìn h học n h ó m , các th à n h viên
trong n h ó m th ư ò n g x u y ê n ỉhảo lu ân
đ ây ?. "V iét m ộ t c h ư ơ n g trinh t ư a n g t ự n h u
(D iscussion g ro u p ) tra o đ ổ i các kiến th ứ c thu
là m ộ t m ụ c tiêu rõ rà n g hon. D o đ ó , n ó có khả
đ ư ợ c q u a t ự học. Tại hội th á o vê' g iáo d ụ c củ a
n ă n g đ ư a n h ó m đ ê h th à n h cô n g c ao hơn.
1 iên H iệ p Q u ô c tỏ c h ú c ò A n h quôc, T r u n g
N h ư n g c h ư a đ ú . C l n làm rõ h ơ n n ử a . C h o
uĩm ih ụ c n g h iệ m v ể đ à o tạ o q u ô c gia, Đại học
đ c h khi n à o các th à n h vièn c ả m th ả ý rằ n g
M ain e - M ỹ đ ả cò n g b ố các n ấc th a n g của
"h ìn h th á p '' m ứ c đ ộ Hep th u tro n g học tập
việc học Java c ũ n g th ú c é p n h ư việc thi h ọ c
n h ư sau [9]:
hiộu q u ả cho các th à n h vicn c ù n g h ọc tập.
T h ứ hai, p h ả i k iên ìr\. Bất kỳ n h ỏ m học
• N g h e g iả n g (L ecture) 5%
• Đ ọc (Reading) 10%
A d d r e s s Book c ủ a W in d o w s b ẳ n g Java", đ â y
kỳ; tức là n h ó m đ â tạo ra đượ c m ộ t môi trư ờ n g
• N g h e n h ìn ( A u d io V isu al) 20%
t ậ p n à o c ủ n g g ặ p k h ó k h ă n ban đ ã u , C ó t h ế là
d o cách lổ c h ứ c n h ó m chư*i hiệu q u ả . C h o d ù
• L à m ihí n g h iộ m trư ớ c m i i sin h viên
h o à n c à n h có th â t v ọ n g th ê 'n à o đ i n ữ a , c ù n g
(Dc^mostration) 30%
“ T h ả o lu ậ n n h ỏ m (D iscu ssio n g ro u p ) 50%
“ L à m bài ò nhà, ghi lại, viôt lại (Practice
b v d o ing ) 75%
D ạy n g u ò i
k h á c {Teach
irnmodi»ite u se of le a rn in g ) 90%
o th e rs/
C ó Ih ế giái thích " h ìn h th á p " này ta n h ư
sau: học m à chi n g h e g ià n g , chi n h ớ 5%
cẩn
CỐ g ắ n g h ơ n , vì nè'u b ỏ CUỘC; c h i c ò n lại
h ai lự a chọn. H o ặ c là \ặ p tru n g h o á n to a n vào
việc học vì đ iể m số, h o ặ c là b u ô n g xuôi tấ t cà,
n g h ĩa là c u ộ c đờ i sin h viên đã c h ấ m hô't. Nc'u
m ộ t n g ư ờ i tro n g n h ó m nan chí, sin h viôn
k h á c hây tru y ố n s ự kiên n h ẩ n cú a m ìn h cho
n g ư ờ i đ ỏ . Đ â y là lợi ích lón n h ấ t và c ũ n g là
d u y n h ấ ỉ m à việc l ự h ọ c m ộ i m ìn h k h ỏ n g thẻ’
n h ữ n g gì d ã ngh e. Đ ọ c b ày : n h ó đ ư ợ c 10%.
N g h e và nhìn c ù n g lúc: n h ó đ ư ọ c 20%. Đ ư ợ c
có đ ư ợ c. E dison từ n g nói: ''N líiếu n gư ờ i bỏ
xem làm Ihí ng h iộ m ÌTUỞC m ắ t sin h vièn: n h ỏ
kỉìoảììịỊ rãì n<ỉẳn'\ S ự đ ộ n g viên, g iú p đ o , g a n h
đ ư ợ c 30%. T h á o lu ậ n n h ó m : n h ó đ ư ọ c 50%.
Thự c h à n h b ằ n g cách làm bài, ghi l ạ t viẻ't lại:
đ u a lan n h a u tro n g n h ó m tạo n è n đ ộ n g lực
m ạ n h m ẽ c h o các t h à n h viẻn.
n h ó đ ư ợ c tói 75%. V ả ứ n g d ụ n g n h ữ n g g\
H ẩ u n h ư n h ử n g n h ả n v ật th à n h c ô n g nhâ't
đ ư ợ c h ọc n g a y sau k h i h ọ c đ ế g iả n g lại cho
Iro n g n g à n h IC T đ ể u có n h ữ n g n g ư ò i b ạ n
n g ư ò i khác, có thê n h ỏ đ ê h 90%. C ó n g h ĩa là
c u n g th a n h c ô n g k h ô n g kém , h ọ đ ẵ từ n g
sau khi t ự h ọ c rổi, tr u y ể n đ ạ t lại cho s in h v iên
c ù n g họ c tậ p v à là m việc với n h a u s u ố t thòi
cuộc ngaỵ k h i họ ở cách SỊf thành c ô n g m ột
116
N ^ỏ T ứ Tĩỉành / TiĩỊUhì KhiW học D H Q u H N . Kỉtoa hạc Xã hội ĨW Nhân
tuổi trê: Bill G a te s v à P aul A lien ò M icrosoft,
Jerry Y a n g v à D a v id Filo d Y a h o o l . . . M ột
n h ó m h ọ c tậ p hiộu q u a d ư ợ c đ á n h g iá q u a
m ộ t tiêu c h u ẩ n d u y nh*Vt; n h ó m ấ y có g iú p
các th à n h v iê n h à i h o à cà đ ô i n ộ i {học các
m ò n tr o n g tr ư ò n g v à c ỏ đ iế m S(Y iố i) lấn dôì
n g o ạ i (học n h ử n g k iê h th ứ c v ô h râ't rộ n g lón
tro n g n g à n h ICT). N ói c á c h k hác, n h ỏ m ấ y có
g iú p th à n h v iê n tr o n g n h ỏ m h ọ c tố ỉ h ơ n hay
k hò ng .
5 7 . X ác đ ịn h nội dun>^ kich íh ứ c học ở tn r ờ n ^ và
kiẽh th ứ c tự học ờ nhả
24 (2008) Ĩ0 6 -ĨĨ8
đ ò i hỏi ĩã ì n h ie u thờ i g ia n v à c ô n g sức. N h iế t
sin h v ièn b ả n k h o ă n khi (hây các t r u n g tập
đ à o tạo lậ p trìn h viên q u ố c te n h ư A p te ch
Inform atics, N IIX .., có chưoTig trìn h đ à o hie
h iện đại v à th ự c tc* h a n rat n h ie u so vói các
trirò n g đ ạ i học cô n g lập, cụ ìh ẽ n h ư írong
tr ư ò n g k h ò n g d ạ y C/C-+-+/CÍ, Java, SQL
Server, ASP, JSP,... Ihì làm sao ra tr u ò n g đi
làm đ ư ợ c. N cu s u y n g h ĩ n h ư v ậy tứ c là các
sin h vièn c h ư a h ieu đ ú n g m ụ c đích c ủ a giáo
d ụ c đ ạ i họ c và m ụ c đ íc h đ à o tạo n g h ể . Sính
v ièn đ ư ợ c đ à o tạ o ò t r ư ò n g đ e trỏ t h à n h kỹ
sư, tro n g khi n h ữ n g n a i kia đ à o tạ o các kỹ
th u ậ t v ic n v ế m ộ ì q u y trìn h cụ th ế tức m ụt
Với tõc đ ộ p h á i ỉriê n n h a n h c h ó n g cùa
ICT, v ò n g đ ò i c ù a m ọ i c ô n g n g h ệ đ ế u rất
n g ô n n g ữ lặp trìn h cụ thế. K h ò n g có c ấ p bậc
n à o là "ca o c ấp " h o n , bòi vì c h ú n g p h ụ c vụ
ng ắn , ỉri th ứ c tiê'p th u đ ư ợ c q u a m â y n ă m học
ờ d ạ i h ọ c lạc h ậ u râ t n h a n h . T r o n g tr ư ò n g
h ọ p đ ó , k h ô n g có c á c h n à o k h á c là g iá o d ụ c
cho n h ũ n g m ụ c đích h o à n to àn k h á c nh au .
C ác tr u n g lâ m đ à o tạ o n g ư ờ i học cách sừ
d ụ n g cô n g cụ, còn tr ư ờ n g đ ạ i học đ à o tạ o cho
đ ại h ọ c chi tr a n g bị k iêh th ứ c n ể n tà n g , kỹ
sin h v iên s u y n g h ĩ v ế cò n g cụ và lạ o ra công
n ă n g c ơ b ả n và d ạ y c á c h h ọ c c h o s in h viên,
tạo c h o h ọ k h á n ă n g , tín h tự g iác tr o n g học
cụ m ói, N ê u sin h v iên nào đ ư ợ c tra n g bị kiòh
tập, thói q u e n v à n ie m say m ê t ự h ọ c suô't
đời. T r a n g bị k iên th ứ c n ê n tả n g có n g h ĩa là
tro n g c h ư ơ n g trìn h đ à o tạ o đ ạ i h ọ c p h ả i chú
Irọ n ^ k te n ih ứ e n ế n
k.\iữ
k iê n
th ứ c v ế m ộ ỉ q u y ỉrìn h cụ ihê, vi k iến íh ứ c n ển
ỉả n g tạ o c h o n g ư ờ i h ọ c m ộ í cái n o n v ử n g chắc
đ ế Hẽ'p tụ c h ọ c tậ p n h ữ n g t h ứ cụ th ố khác.
C ũ n g v ậ y , kỹ n ă n g c ơ b à n là c ò n g cụ đ ể tự
họ c s u ố t đcri (c h a n g h ạ n k ỷ n ă n g đ ọ c hic'u, kỹ
n ă n g v ể m ộ t n g o ạ i ngCr q u a n írọng,... c h ứ
k h ô n g p h ả i kỹ n à n g s ử d ụ n g m ộ t cái m á y cụ
thể, k ỹ n ă n g th a o tác m ộ t q u y tr ìn h cụ thẽ^
n g ô n n g ử lậ p trin h cụ thẽ). T r o n g hJtig lĩnh
vự c , từ n g m ô n h ọ c có m ê n h m ô n g các nội
d u n g , c ác v ấ n đ ể đ ế học. g iá n g v iê n p h ả i b iế ì
ch ọ n nội d u n g gì, vả'n đ ể g i đ ế n g ư ờ i học
th ứ c n ể n tả n g tin học v ữ n g chắc, có t ư d u v lô
gic v ử n g v àn g thi việc tự học n h ử n g kiên
th ứ c n h ư C++, ]à va , ASP, JSP, PH P, Access,
SQL Server... là c h u y ệ n đ ơ n g ià n và t h u ậ n [ợi
h u ii ikUữn^
Lỏ kiOii tUủc Iitii
H o ặ c c ù n g th a m gia họ c ỏ tr u n g tà m thì sinh
v iê n đ ả tô't n g h iộ p đ ạ i họ c ICT sẽ tic'p thu
n h a n h h o n n g ư ờ i b in h th u ò n g . T ro n g trư ờ n j;
h ọ p sin h v iên c h ư a tõt n g h iộ p đại học, k h ô n g
th ê ìự h ọc các c ô n g cụ trcn, m à m ấ t thòi gian
đi h ọc ở các t r u n g tâm , thì s in h v iên đ ó d ă ỏm
đ o m n h iể u th ứ m ộ i lúc nên việc họ c các m ôn
c h ín h k h ó a ở tr ư ò n g sẽ bj p h â n tán, .trở th àn h
n h ữ n g n g ư ò i " d ở ô n g d ò ỉh ằ n g
th ầ y k h ô n g
ra thẩy; th ọ k h ò n g ra th ợ và khi các cô n g cụ
trên lỗi thời m à kièh th ú c nến tản g hk h ô n g v ữ n g , sẽ g iố n g n h ư n g ư ò i m ớ i học.
N g o à i ra, k ỹ n ă n g là m việc n h ó m , kỷ
đ ư ọ c r è n lu y ệ n n ă n g lực t ư d u y c a o cấp, đ ư ợ c
họ c c á c h h ọ c tố t nhả't. N g à n h IC T có rấ t n h iê u
n ă n g g ia o tiếp, a n h v ă n c h u y ê n n g à n h ,.,.
lĩnh vực, m u ố n c h u y ê n s â u v à o m ộ t lĩnh v ự c
c ũ n g p h ả i t ự học là ch ính . N h à trư ờ n g , th ãy
N sỊÔ T ừllĩảnh / T ạpchí Khoỉĩ họtĐ H Q G H N , Khoahọc X âhội và N hản vãn 24 (200S) )06-ĩ18
117
giáo chi có thô h ỗ trọ ph«in nào. N hin chung, có
Intern et, CD; t h ư v iộ n ...) là p h ư ơ n g tiện đê
hai n h ỏ m kien th ứ c s in h v iên cẵn p hải tự học.
T h ứ n h ã 't đ ó là n h ừ n g kiến th ứ c đ ư ợ c giả
n g ư ờ i " t h ẩ y ” s in h v iê n đ ó Iru y c n đ ạ l kiến
th ứ c c h o c h ín h m ìn h . T ự họ c tứ c là t ự c ứ u lấy
đ ịn h là s in h v iẻn b ạ n p h ả i biết, n h ữ n g đ iểu
m ình.
Bài v iế t trê n đ ả p h â n lích v à đ ú c kết
v ừ a liột ké ò trê n n ằ m íro n g n h ó m này.
T h ứ hai, đ ỏ là n h ừ n g kiến th ứ c m à k h ô n g
m ộ t ai^ k h ô n g m ộ t tr ư ờ n g lớ p n à o có Ihể dạy.
K h ô n g ai có th ế chi rõ t ù n g b ư ỏ c đ ế sin h viên
có th ế n g h iê n c ứ u ra m ộ t c ô n g trìn h kh o a học
th à n h lý lu ậ n v ẽ v iệc t ự họ c củ a s in h v iên
n g à n h IC T v ớ i m o n g m u ố n g iú p các b ạ n binh
viên n g à n h IC T n â n g c a o kh ả n ă n g t ự h ọ c của
m in h tr o n g x u t h ế h ộ i n h ậ p h iện nay.
h o à n to àn m ó i, k h ô n g ai có ỉh ế rè n lu y ệ n cho
sin h v iẽn kỹ n ă n g lậ p trin h th u ẵ n thục, k h ô n g
ai có thê’ g iú p sin h v iên m ọ i việc đ ế d ự n g nên
m ộ t c ô n g ty T N H H tin học,-.. N g ư ò i d ạ y đó
chi cỏ t h ế là ch ín h sin h v iên đó,
T à i liệ u t h a m k h ả o
|1] Lô Đ ứ c N gọc, Xác lậ p th a n g b ậ c chất lư ợ n g củữ
sả n p h ấ m g iả o d ụ c làm cơ sờ k h o a h ọ c ch o v iíc
đối m ó i p h ư ơ n g p h á p d ạ y , học v à kiêVn tra đ á n h
6. K ết lu á n
Ncli chì xét k h o á n g thời g ia n b ô n n ă m
rười (hay nh icu hơn?) ữ trư à n g , t ự h ọc c h ư a
luin lá yếu tỏ* q u a n trọ n g quyc't đ ịn h đ êh
(hành c ô n g cùiì m ồi cá n h â n , n h ư n g néU xét
itô'n cà m ộ t đ ò i, m ộ t s ự n g h iộ p tro n g thời gian
dài thi t ự họ c là đ iể u q u a n trọ n g nhất.
Đặc thù cù a n g à n h IC T là kiến ih ứ c thay
đổi rẩt n h a n h . P h ẩ n cứ ng , cụ th e là vi x ử lý,
p h á t tricn th e o đ ịn h lu ậ t M o o re, cứ m ồi 18
Ih án g thi tốc đ ộ C P U tă n g g ấ p đôi. Đ ây là sự
p h á t triên cụ c n h a n h s o với n h ữ n g n g à n h
n g h ? khác. P h ẫ n m c m cò n p h á t triên n h a n h
han, hái vi c h ú n g ta lu ô n th â y p h ẵ n c ử n g ra
d ờ i là đỗ đ á p ứ n g n h u cẩu củ a p h ầ n m ổm ;
Internet c ủ n g là m ộ t m ôi tr u ờ n g p h á t triến
n h a n h đ c h c h ó n g m ị ị . Phái !àm gì d ế theo
kịp lốc đ ộ đó ? C hi cỏ the là t ự học. N h à
ư ư ờ n g chi cỏ Ihc h ổ tr ợ c h o sin h viên p h ẩ n
ncn tang, cò n sin h vidn p h à i t ự h ư ở n g d a n
m ìn h đi trên con đ ư ò n g ricngTóm lại, Sinh v iên n g à n h ICT p h ả i v ừ a là
n g ư ò i Ihẩy g iá o tố t đ ổ n g thòi là n g ư ờ i học
sin h tô*t n h ấ t tro n g tự học. Và sách (cùn g vói
giả, Xem ina tợi Đại học QĩỉOC
9/2007.
hìà Nộỉ, th ả n g
[2| N g u y ề n T h ú c H ải, 'T ự học tro n g th ò i đ ạ i th õ n g
lin" In trong: KJion học giác dục đi fim diện niạo
mới, (n h iẽ u lác giả), NXB Trỏ, 2006, 81.
[3| N g u y ề n T h ú c H ài, " H ư íin g tớỉ m ộ t xà h ộ i học
tậ p q u a g iá o d ụ c đ iộ n tử ". In tro n g : Khoíì học giào
dục đi tìm dỉện nuỊũ mới, ( n h ifu tác giá), NXB Trỏ,
2006, 71.
|4 | Lô K im H ù n g , V õ T ru n g H ìm g , D ào tạ o n g u ổ n
nh ĩìn lư r C N T T
n à Níảnf» fhfinh h n i - c a h ô i •
th ách ỉh ứ c, K ỳ }/ếu Hội tháo Q uôc gia Dào tạo
nguâĩĩ nhâỉĩ iực IC T tlĩCũ niiĩí câu .Víĩ hội, th ả n g
1/2008, 178.
[5| DiC‘p T hj T h a n h , P h ư ơ n g p h á p lự h ọ c • cẩu nối
g iừ a h ọ c tă p v à n g h iê n cử u k h o a h ọ c Tạp chí
Khoíĩ học và Công nghệ, sỏ* 15, 10/2006, 25.
[6j P h a n f l i e n G ia n g , G iả i p h á p v ế tă n g cưcTTìg k h á
n ă n g tự học, !ự n g h iê n c ứ u củĩi sin h v iên , Kỷ ỵếĩi
Hội ihảo đôỉ mới Ị7hi4xm^ phảỊ* day - học ở dại học và
cao đẳng, 2003, 46.
|7) D oàn H o à n g D u y , N g u y ễ r Đ ử c H iển , N g u y ỉn
G ia N h ư , M ô h ìn h đ ạ j học đ iệ n t ú - M ộ t cách
tiẽ p cận, K ý yếu hội nghị quổc ^ia v í C N 7T , Đại
h ọ c H u c \ 9 / 2 0 0 6 , 40.
|8) Đ ồ N g ọ c M in h , T ố n g cỊuan v ổ W e b site H ọ c liệu
m ỏ Viộl N a m , h ttp ://w w v v .v o c w .e d u .v n /.
[9] V ũ K h á n h , C ủng trao đóỉ kỉnh nghiệm v ẽ tự học.
h ttp ://n c w s .v n u .e d u .v n /ttsk A ^ ie tn a m e s c .
118
N^õ Tử Tiwnh f Tợịy chi Khoa học D H Q G H N , Khoa học X â hội và N h in văn 24 (2008Ỉ Ĩ0 6 -ÌÌ8
Some solution to "self-study" of student of information
communication technology (ICT) based on the ICT to base one's argument on facts
N go Tu T hanh
P ost and Telecom m unication In fo rm a tio n Technology,
122 H oang Q uoc Viet, H anoi, V ietnam
In th e p re s e n t tr e n d o f in n o v a tin g m e th o d s 0 Í te a c h in g - l e a r n in g in g e n e r a l a n d te ac h in g in t e a c h i n g
m e th o d s h a s b e en a q u e s tio n o f c o m in o n c o n ce rn . N e v e r th e le s s , it IS n o t a d e q u a t e if a tte n tio n
lea rn in g
in io rm a tio n
c o T T im u n ic a tio n
te c h n o lo g y
in
p a rtic u la r,
in n o v a tio n
is p a id o n ly to te a c h in g m e th o d s . A n e m p h a s is s h o u l d b e p la c e d o n in n o v a tin g s t u d e n t s '
le a rn in g m e t h o d s a n d h o w to d o it so t h a t th e y c an l e a r n a n d le a r n fo r life. S elf-study. T h is is
an objective w h ic h o u r e d u c a tio n h a s to a tta in so as to tr a in a l a b o u r c o n tin g e n t ab le to h ig hly
a d a p t to th e c u r r e n t social realities...
In o r d e r for " se lf-stu d y " of s tu d e n t to b e effectively a n d scientifically, in th is p a p er/ w e w o u ld
like to p re s e n t th e charac te ristic s o f " se lf-stu d y " in h ig h e r e d u c a tio n a n d a im s p r o v id e som e
theoretical g r o u n d s o f s tu d e n t "se li-stu d y " , s e rv in g a s a th e o re tic al b a sic fo r th e s o lu tio n s to
increase th e tra in in g q u a n lity in IC T o f th e college. T h e p a p e r a lso m e n tìo n e d a n d a n a ly z e d the
relation b e tw e e n th e "se lf-siu d y ", " g r o u p - s tu d y " a n d " s e lf-a s s e s s m e n t" a n d m e a n in g o f "selfto
a r g u m e n t d e W<*11 a e t h e T c a ỉ i t y i n t h e c u r r c n l t e a c h i n g m c l K o d r e f o r m .