DSpace at VNU: Một cách tiếp cận phát triển hệ thống đào tạo trực tuyến dựa trên công nghệ Portal

T ạp chí Khoa học Đ H Q G H N , K hoa học T ự nhiên và C ông nghệ 23 (2007) 152-159

Một cách tiếp cận phát triển hệ thống đào tạo trực tuyến dựa
trên công nghệ Portal
Trần Vũ Việt Anh1, Nguyễn Việt Hà2’*
1Phòng

nghiên cứu và phát triển, Công ty cồ phần phần mềm Việt
2Khoa Công nghệ Thông tin, Trường Đại học Công nghệ, Đại học Quốc gia Hà Nội,
144 Xuân Thủy, Hà Nội, Việt Nam
N hận ngày 2 tháng 4 năm 2007

T ó m tắ t. C ác hệ thố n g đ ào tạo trực tuyến tạo ra m ột m ôi trư ờ n g dạy và học linh đ ộ n g và từng
bư ớc làm thay đổi p h ư ơ n g th ứ c dạy và học. T u y nhiên, việc x ây d ự n g m ột hệ thố n g đ áp ứ ng được
các nhu cầu học của các đối tu ợ n g học viên khác nhau cũng n h ư đ áp ứ ng được sự th ay đồi về công
nghệ tro n g biểu diễn và phát tán nội dung học là không đơn g iản . T ro n g bài b áo này, chúng tôi
trình b ày m ột cách tiếp cận phát triển các hệ đào tạo trực tu y ến d ự a trên cô n g n g h ị Portal với khả
n ăng tùy biến và m ở rộng cao. C ụ thề, hệ thống được phân rã thảnh các tầng độc lập, mỗi tầng được
phân ră thành các khối chức năng riêng biệt. M ỗi chức năng là m ột tập các portlet hoạt động độc lập.
H ệ thống dễ dàng tùy biến và m ở rộng dựa trên cơ chế tích hợp portlet.
Từ khóa: E -le a m in g , W eb-B ased T raining, Portal.

1. Đăt vấn đề
•

M ột tro n g nhữ ng nhiệm vụ đặt ra khi phát
triển m ột h ệ th ố n g W B T là phải hỗ trợ m ột số

Đ ào tạo điện tử (E -leam in g ) [1,2] với khả

lư ợng n gư ời dùng đ ô n g đ ảo với các nhu cầu về

năng cung cấp bài giảng đa p hư ơ ng tiện và hỗ

nội du n g , g iao diện và tư ơ n g tác khác nhau. Hệ

trợ việc dạy và học cho m ọi người, ở m ọi nơi và

th ống W B T cò n cần phải có k hả năng cung cấp

mọi lúc đang nổi lên như là m ột phư ơng thức

nội dung h ọ c đến các th iết bị đầu cuối khác

hữu hiệu để hỗ trợ và th ay th ế hình thức đào tạo

nhau sử d ụ n g các m ôi trư ờ n g truyền thông khác

truyền thống. M ô hình E -leam in g phổ biến nhất

nhau. H ệ th ố n g cũ n g cần phải sẵn sàng được

hiện nay là phát triển các hệ th ống đào tạo trực

m ở rộng và thích nghi với các yêu cầu đào tạo

tuyến dựa trên nền w eb (W eb -B ased T raining-

thay đổi v à các chuẩn quản lý nội dung mới.

W B T ) cho phép quản lý m ột số lượng lớn

H ầu h ết các hệ th ố n g W B T hiện tại được

người dùng và cung cấp các hình thứ c tư ơng tác

xây d ụ n g n h ư m ột ứng d ụ n g w eb động đơn

phong phú. Đ ã có nhiều hệ th ố n g W B T được

nhất, h o àn ch in h và đư ợ c tối ưu cho một số ngữ

phát triển và số người tham gia vào các hệ

cảnh sử d ụ n g nhất định. C ác hệ thống như vậy

thống này ngày càng tăng.

tư ơ ng đối dễ cài đặt, tuy nhiên rất khó cá nhân
hóa cho các đổi tư ợ ng ngư ời học khác nhau.

* Tác giả liên hệ. ĐT: 84-4-7549016.
E-mail:

V iệc tà y biến chứ c năng để phù hợp với các qui


T. V. V. Anh, N. V. H à / Tạp chí Khoa học ĐHQGHN, Khoa học T ự Nhiên và Công nghệ 23 (2007) 152-159

15 3

trình đào tạo và các loại hình đào tạo khác nhau

chất lư ợng học, hỗ trợ các h inh thức tương tác

cũng không đon giản. T hêm nữ a, các chuẩn

trực tuyến và bài giảng đồng bộ.

quản lý nội dung và các h ìn h thức tư ơ ng tác
đang thay đổi nhanh đòi hỏi phải n ân g cấp hệ
thống m ột cách liên tục.

L C M S là hệ th ố n g hỗ trợ việc xây dựng nội
dung học tập bao gồm v iệc tạo, cập nhật, tìm
kiếm và sử dụng lại các m od u le bài giảng. Bài

M ột m ặt, công nghệ Portal [3,4] cho phép
xây dựng ứng dụng w eb có khả năng tùy biến
cao đang dần đư ợ c hoàn thiện và chuẩn hóa. Đ ã
có nhiều hệ th ố n g th ô n g tin phục vụ cộng đồng
dựa trên Portal đư ợ c đưa vào sử dụng. V iệc ứng
đụng Portal để xây dự ng các hệ th ố n g W B T thế
hệ m ới là m ột xu hư ớng tất yếu. T ro n g nghiên
cứu này, chúng tôi tập ch u n g vào p h ân tích các
yêu cầu đối với v iệc xây d ự n g hệ th ố n g W BT,
khả năng phát triển các h ệ th ố n g W B T dựa trên
Portal, làm rõ các ưu điểm và đ ư a ra kiến trúc
tổng quát cho các hệ th ố n g này.

giảng có th ể đư ợc th ể hiện dưới nhiều m ức khác

nhau từ v ăn bản ch o đến bài giảng đa phương
tiện chứ a v id eo và bài giảng dạng m ô phỏng hỗ
ữ ợ tư ơ ng tác. Hầu hết các hệ LC M S đều tiến tới
hỗ trợ v iệc biểu diễn bài giảng th eo các chuẩn
th ống n h ất (v í dụ: S C O R M hay X M L ) để dễ
dàng chia sè và sử đụng lại.
v ề k h ía cạnh người sử dụng, chúng ta có
thể phân loại thành các n hóm như sau:
♦ H ọ c viên: Đ ây là nhóm đối tư ợng sử
dụng đ ô n g đảo nhất và đa d ạn g nhất của hệ

thống. Đối với một hệ W BT cho cộng đồng,
học viên c ó thể là m ọi đối tư ợ n g trong xã hội.
2. C á c ch ứ c n ă n g v à y ê u c ầ u đ ố i v ó i m ộ t hệ

H ọc viên chủ y ếu khai thác trực tiếp các chức

th ố n g W B T

năng của phân hệ LM S.
♦ G iản g viên: G iản g viên khai thác chức

W B T là việc cu n g cấp các chức năng dạy
và học sử dụng cô n g nghệ w eb. C ùng với sự

năng của cả LM S và L C M S để xây dựng bài
giảng và q u ản lý v iệc sử dụng bài giảng.

phát triển của Internet và các cô n g nghệ w eb,

♦ N g ư ờ i quản lý: N hóm người quàn lý cần

W B T m ở ra khả năng cu n g cấp các khóa học

đư ợc hỗ trợ các chứ c n ăn g để theo dõi qui mô,

với nội dung và h ìn h thức ngày càng p hong phú

tiến trình và ch ất lư ợng đào tạo để có thể ra các

với đối tư ợng sử d ụ n g ngày càng đông đảo.

quyết sách h ọ p lý.

M ột hệ thống W B T hoàn chinh th ư ờ n g bao
gồiĩi hai thành phần chính: (i) phân hệ quản lý
đào tạo (L eam ing M an ag em en t System - LM S),
và (ii) phân hệ quản lý nội dung đào tạo
(Leam ing Content M anagem ent System -LCM S).
LM S là m ột hệ th ố n g quản lý các quá trình
học tập, bao gồm việc đ ăn g ký khoá học cùa
học viên, phân p h ổ i các nội dung học cho học
viên, các hoạt đ ộ n g kiểm tra đánh giá, và các
hoạt động tư ơng tác tro n g cộ n g đồng người sử
dụng. M ột sổ LM S cò n h ồ trợ nhà quản lý và
giảng viên thực hiện giám sát tiến trinh học và

♦ Q u ản trị viên: đảm bảo về kỹ thuật cho
hoạt động cùa hệ thống.
C ù n g v ớ i sự g ia tăn g củ a cộ n g đồng người

sử dụng v ả sự phát triển không ngừ ng cùa công
nghệ, ngoài các đòi hòi ch u n g đổi với m ột
H T T T , m ộ t hệ th ổ n g W B T cần thỏa m ãn các
yêu cầu sau:
♦ T ín h dễ truy cập: c ầ n phải dễ dàng truy
cập từ các th iết bị khác nhau (m áy tính cá nhân,
các thiết bị di đ ô n g ,...), sử d ụ n g các hệ điều
h ành và trìn h d u y ệt khác nhau và dùng các


154

T.v.v. A n h , N .v . Hà / Tạp chí Khoa học ĐHQGHN, Khoa học T ự N hiên và Công nghệ 23 (2007) 152-159

đư ờ ng truyền với b ăn g th ô n g k hác nhau (L A N ,

trên các ứ n g d ụ n g khác nhau th e o nguyên tắc là

vvireless, d ia l-u p ,.. .)•

m ột cử a d u y nhất và d ự a trên n ền tản g W eb.

♦ T ín h c á n h ân hóa: c ầ n d ề d à n g c á n h â n

P ortal c ó th ể nói là m ộ t b ư ớ c p h át triển tiếp

hóa cho các đối tư ợ n g ngư ời dùng khác nhau,
đối tư ợ n g ngư ời d ù n g ờ đây k hông chi được
phân loại bời nội d u n g ừ u y cập m à còn được
p h ân loại bởi m ôi trư ờ n g , ngữ cảnh sử dụng.

theo của các ứng d ụ n g d ự a trên W eb, có n h ừ n g

♦ T ín h dễ th ích nghi: y êu cầu đối với đào
tạo điện tử ở các đom vj khác nhau là rất khác
nhau, hệ th ố n g cần d ễ dàng hiệu chỉnh thích
nghi với các n gữ cản h sử d ụ n g khác nhau. M ặt
khác các chuẩn v ề tư ơ n g tác và quản lý nội
d ung cũ n g k h ông n g ừ n g th ay đổi, hệ th ống cần
dễ dàng n ân g cẩp để k h ô n g bị lạc hậu.

cổ n g th ô n g tin tích hợp. Portal tích hợp các nội

ưu điểm v ư ợ t trội so với các W ebsite truyền
thống.
M ột P o rtal th ô n g th ư ờ n g đ ư ợ c hiểu là m ột
dung từ c á c nguồn khác nhau đ ể cu n g cấp cho
người d ù n g trong m ột giao diện vveb. C ác nội
dung đ ư ợ c tích hợp k h ô n g chi đcm thuần là
cung cấp th ô n g tin m à còn có thể là các ứng
dụng w eb tư ơ n g tác. Phụ trách m ỗi kênh nội
dung là m ộ t th àn h phần đư ợc gọi là portlet. C ó

♦ T ư ơ n g th ích chuẩn: c ầ n phải tư ơng thích
với các chuẩn g iao tiếp và quản lý nội dung
thông dụng.

thể coi m ộ t p ortlet là m ộ t m ô đ u n ứng d ụng

Phần lớn các hệ th ố n g W B T hiện nay đều

xây dụmg dưới dạng m ột ứng dụng web đơn
n h ất tích hợp cả L M S và LC M S. H ệ th ố n g quản
lý việc thự c hiện các chứ c n ăn g th ô n g qua phân
quyền cho ngư ời sử dụng. Vì vậy, hầu hết các
hệ th ố n g đ ều k h ôn g cu n g cấp khả năng cá nhân
hóa hoặc chi có th ể cá nhân hóa ở m ức rất hạn
chế. V iệc hiệu ch in h và b ổ sung các chứ c nàng
cũng rất phứ c tạp do phải sử a đổi lại kiến trúc
và m ã n g uồn củ a to à n b ộ hệ thống.

các p o rtlet khác nhau để cu n g cấp nội dung

hoàn ch ỉn h v à hoạt đ ộ n g đ ộ c lập. D o đó, người
ta cỏ thể dễ d àn g tùy biến m ộ t tra n g portal với
khác n h a u ch o n h ữ ng người d ù n g khác nhau.
K iến trú c của m ột hệ th ố n g Portal thông
thư ờ ng g ồ m 3 tầng: tầng trìn h diễn, tần g ứng
dụng và tầ n g d ữ liệu (H ình 1). T ần g ứ ng dụng
(B u sin ess L ogic Layer) là p h ần m ềm lõi của
P ortal x ử lý các giao dịch và th ự c hiện các chức
năng hệ th ố n g nội tại trên serv er (server-side),

tầng trình diễn là các phần mềm Client chi có
chứ c n ăn g hiển thị các tran g W eb đư ợc kết xuất

3. Công nghệ Portal và ứng dụng web thế hệ mói

động tại serv er. T ần g d ữ liệu q u ản lý dữ liệu

3.1. Khái niệm về Portaỉ

quản trị c ơ sở dữ liệu khác n h au n hư O racle,
SQ L S erv er, M y S Q L , D B 2 ...

P ortal [3,4] là cô n g n g h ệ phát triển ứng
dụng cho phép truy cập v ào các nguồn thông tin

của hệ th ố n g và cỏ thể kết nối đến nhiều hệ


T.v.v. Anh, N .v . Hà / Tạp chí Khoa học ĐHQGHN, Khoa học T ự Nhiên và Công nghệ 23 (2007) 152-159

155

P resen tatlo n Layer
IE. Neacape - brow*ef*

PDA browsôr

WAP brow5©f

Business Logic Layer
Appềkation ServerAVeb
Server
LDAP/Karbéroe Server

T om cat Apache server on Linux o r Wỉndows

s«rvlet

JSP

Java

XML

XSLT

Data Access layer

RDBMS Layer
•
•
--------------- •
•
)
•
ơátabasa Secv«r

MS SQL Server
MySQL
PostgreSQL
Oracle
Hypereoníc

Database

H ình 1. K iến trúc phân tầng của uP ortal [5].

3.2. Các đặc tnm g cơ bàn cùa một hệ thống

ứng dụng công nghệ Portaỉ

- C á n h ân hóa và tùy biến th eo ngư ời dùng:
N gườ i d ù n g có thể dễ d àn g th ay đổi cách Portal
p h ụ c vụ h ọ th ô n g q u a việc tù y b iến các chức

M ột hệ th ố n g trên nền w eb ứ n g dụng công
nghệ P ortal sẽ có các đặc tru n g như sau:
Đ ă n g n h ậ p một lầ n (SSO - S in g le Sign

-

năng Portal cu n g cấp. V iệc tù y biến này bao
gồm việc tùy biến tuyển tậ p các p ortlet m à
người d ù n g quan tâm và v iệc tù y biến chứ c

On): Khi người dùng đ ăn g nhập lần đầu vào

năng cùa các portlet. N h ư vậy từ n g người dùng

m ột P ortal, tài khoản đ ăn g nhập đ ó sẽ tự động

sẽ sử d ụ n g hệ th ố n g m ột cách hiệu q uà theo

được sử dụn g cho phiên làm việc củ a người đó

cách thứ c riên g của cá nhân họ.

trong toàn b ộ hệ thống. T ừ hệ th ố n g ở đây được
hiểu là tập hợp các ứng dụng khác nhau có thể

đư ợc d ùng thông q u a giao diện Portal. C ơ chế
này có thể xây dự ng d ự a vào m ộ t điểm chứ ng
thực

tru n g

Service),

tâm

dựa

(C en tral
vào

LDAP

A uthentication
(L ig h tw eig h t

D irectory A ccess P rotocol), hoặc hoặc thậm chí
dự a vào co o k ie của trinh duyệt.

- T ập h ợ p và quản lý nội d u n g th ô n g tin:
Portal đảm bảo chứ c năng thu th ập và quản lý
thông tin từ các nguồn khác nhau và tổ n g hợp

lại thành các nội dung nhất quán phù hợp với
yêu cầu cù a người dùng. C ác n g u ồ n thông tin
khác nhau đ ư ợ c quản lý v à khai thác độc lập

th ông q u a các p o rlets khác nhau.


156

T.v.v. A n h , N .v . Hà / Tạv chi Khoa học Đ H Q G H N , Khoa học T ự Nhiên và Công nghệ 23 (2007) 152-159

-

Q uàn lý lu ồ n g c ô n g v iệ c (w o rk flo w ):

L uồng công việc cỏ th ể hiểu là sự tự đ ộ n g hóa

h ay n g àn h x ã hội ch ú n g ta cần có các m ôđun
quàn trị nội d u n g k hác n h a u ...

cho việc trao đổi th ô n g tin , v àn bản h oặc các tác

M ột hệ th ố n g W B T cũ n g đồng thời là m ột

vụ từ người này san g n gư ờ i k h ác [ 6 ]. Portal

cổ n g th ô n g tin tích hợp (bài giảng, diễn đàn, thư

hướng tới m ôi trư ờ n g c ộ n g đ ồ n g và th ô n g

viện điện tử, ...) do đó việc triển khai trên công

thường ch ứ a sẵn chứ c n ăn g q u ản trị lu ồ n g cô n g

nghệ P ortal sẽ khai thác tối đa lợi điểm m à công

việc.

nghệ n ày m an g lại như việc quản trị đăng nhập
m ộ t cử a, q u ản lý nội d u n g và luồng công việc.

4. Hệ thống Web-Based Trainỉng dựa trên
Portál

V ới các c ơ ch ế v ề luồng cô n g việc và quản lý
nội du n g , ch ú n g ta có thể xây dựng các khóa
h ọc đ ộ n g v ớ i nội d u n g phù hợp với từ n g học

4.1. Khả năng ứng dụng Portaỉ cho WBT

viên và quản trị tiến trinh học cùa từ ng học
viên.

Ư u điểm chù ch ố t cù a m ộ t hệ th ố n g d ự a

C ỏ thể nói, Portal là cô n g nghệ phát triển

trên P ortal là khả n ăn g c á n h ân h ó a d ự a trên

ứ ng d ụ n g w eb th ế hệ m ới và rất phù hợp với

việc lựa chọn sử dụng các p o rtlet. D o đó ch ú n g

các ứng d ụ n g cộ n g đồng. V iệc ứng dụng Portal

ta có thể dễ dàng p h át triển các hệ th ố n g W B T

vào phát triền các hệ thống W BT là một xu

phục vụ ch o m ột tập hợp n gư ờ i đ ù n g khác n h au

hư ớ ng tất y ếu .

như giảng viên, sinh v iên ch ín h q u i, học viên
của các hệ đào tạo k h á c ... C ác đối tư ợ n g khác
nhau sẽ dễ dàng tùy b iến g iao diện và chứ c

4.2. Kiến trúc hệ thống WBT ứng dụng Portal

năng cho phù hợp. K hả n ăn g c á n h ân h óa sẽ
giúp hệ th ố n g thể hiện đ ư ợ c tin h thần th iết kế

về c ơ bản, Portal chi là m ột bộ khung

lấy người học làm tru n g tâm . V iệc tùy biến giao

(fram ew o rk ) cung cấp các chứ c năng chung

diện và tù y biến các m ô đ u n p h án tán và hiển thị

nhất n h ư xác thự c, quản trị ngươi dùng và kết

nội dung cũ n g sẽ g iú p n gư ời d ù n g d ễ d àn g truy

nối với C S D L . T ùy vào ứng dụng cụ thể chúng

cập hệ th ố n g từ các m ô i trư ờ n g sử d ụ n g khác

ta sẽ phải th iết kể các m ô-đun ứng với các chức

nhau n hư từ p h òn g thự c h àn h th ô n g q ua m ạng

năng cần triển khai. Đ ối với m ột hệ thống W BT

LAN, từ PC kết nối từ x a q u a đ ư ờ n g dial-up,

chúng ta sẽ phải thiết kế các phân hệ quản trị

hay từ các th iết bị cầm tay q u a đ ư ờ n g truyền

học LM S và quản trị nội dung LCM S.

không dây.

C ác p h ân hệ L M S và L C M S cần được thiết

D o các p o rtle t là các ứ ng d ụ n g đ ộ c lập,

k ế là tập các m ô-đun (p o rtlet) riêng rẽ, mỗi

chúng ta dễ dàng tù y b iến ch ứ c n ăn g hệ th ố n g

m ô-đun khi đó sẽ là m ột hoặc m ột tập các

bằng việc th êm /b ớ t các p o rtlet để p h ụ c vụ ch o

portlet tư ơ n g ứng hoạt động trong Portal [7].

các m ôi trư ờ ng đ ào tạo cụ th ể k h ác n h a u . V í dụ,

H ình 2 m in h họa m ộ t m ô hỉnh phân tách các hệ

với các loại h ìn h đ ào tạo ch ín h qui hay phi

LM S và L C M S thành các tập các portlet nhỏ

chính qui, chúng ta có th ể sử d ụ n g các m ô đun

hơn để tích hợp th àn h m ột Portal.

quản lý tiến trình khác n h au , với n g àn h kỹ th u ậ t


T.v.v. A nh, N .v . Hà / Tạp chí Khoa học ĐHQ GHN, Khoa học T ự N hiên và Công nghệ 23 (2007) 152-159

157

H ình 2. K iến trúc của m ộ t hệ W B T trê n P ortal.

T rong m ô hìn h này, các phân hệ LM S và

4.3. Một sổ kháo sát

LC M S có thể xem n h ư là m ột tậ p các portlet

hoạt động độc lập và có thể tư ơ n g tác với nhau.

H iện n ay đã có m ộ t số sàn phẩm W B T sử

Khi đó từng người dùng có thể cá nhân hóa

d ụ n g cô n g n g h ệ P o rtal đ ư ợ c p h át triển. T rong

giao diện của hệ th ố n g bằng cách tập hợp các

lĩnh vự c n g u ồ n m ã n g u ồ n m ở , hai hệ th ố n g điển
h ìn h là d o tL R N và S akai.

portlet cần thiết từ LM S và L C M S . K hi các
portlet hoạt động thự c sự độc lập thì việc phân

d o tL R N [9] đ ư ợ c p h át triển tại học viện

chia khái niệm LM S và L C M S chỉ m ang tính

M IT v à dã có đ ộ h o àn th iện cao, đ ư ợ c ứ ng dụng

tương đối và chúng ta có thể dễ d àn g thêm các

tại n h iều trư ờ n g đ ại h ọc c ủ a M ỹ. T uy nhiên,

portlet để m ờ rộng, th ay đổi ch ứ c năng củ a hệ

m ộ t đ iểm h ạn ch ế cù a d o tL R N là sử d ụ n g m ột

thống. M ột hệ th ố n g như v ây sẽ đ ạt được tính

cô n g n g h ệ P ortal riên g d o đ ó v iệc tích hợp các

thích nghi cao và phục vụ đư ợ c m ộ t cộng đồng

ch ứ c n ăn g k h ác vào h ệ th ố n g này sẽ gặp nhiều

người sừ dụng đa dạng.

khó khăn.

N goài các chứ c năng cù a LM S và LCM S

M ộ t m ặt, Sakai [10] đ ư ợ c p h át ừ iển bởi sự

chúng ta cũng cần bổ sung hoặc tích hợp các

cộ n g tác c ủ a m ộ t số trư ờ n g đại học ờ M ỹ và tổ

portlet cần thiết như các diễn đàn, các chức

ch ứ c p h át triển u P o rtal [5]. H ệ th ố n g đ ư ợ c hỉnh

năng sinh báo cáo, chứ c năng tim kiếm th ô n g

th àn h trên c a s ở k ết hợ p m ộ t số sản phẩm E-

tin ... Do tính độc lập và liên th ô n g cù a các ứng

le arm in g

dụng, chúng ta hoàn toàn có thể tích h ọ p các

C o u rseT o o ls, W o rk T o o ls, S tellar, O S ID s và

ứng dụng đào tạo khác vào P ortal và tiến tới
việc xây dựng m ột hệ th ố n g th ô n g tin đại học

tích h ợ p c h ú n g trên u P o rtal, m ộ t sản phẩm
P o rtal m ã n g u ồ n m ờ đ ư ợ c p h át triển cho môi

tổng hợp bao gồm hạt nhân là h ệ th ố n g W B T và

trư ờ n g đại học. H ìn h 3 là kiến trú c phân tầng và

các hệ thống khác như quản lý đào tạo, quản lý

p h ân tách các th à n h p h ần c ủ a hệ th ố n g Sakai.

sinh viên, quản lý tuyển sinh, th ư viện điện tử [ 8 ].

mã

nguồn

mở

như

C H EF,


158

T.v.v. A nh, N .v . Hà / Tạp chí Khoa học ĐHQGHN, Khoa học T ự Nhiên và Công n g h ệ23 (2007) 152-159

H ình 3. K iến trúc của Sakai.

D ự án Sakai là h ư ớ n g tới các m ục tiêu:

Đ ượ c phát triển th e o công nghệ Portal và

- Q uản lý kho á h ọc hoàn chinh

tích

- Hỗ ữ ợ cộng tác trong đào tạo và n g h iên cứu

E -leam in g đ ã có, Sakai cung cấp các chứ c năng

- Sử dụng cô n g nghệ Portal

và có các ưu điểm n h ư sau:

hợp các ưu điểm

phẩm

- Q uản lý khoá học: quản trị, danh sách, tài

N h ư vậy, Sakai không chỉ phục vụ đào tạo
trự c tuyến m à cò n là m ột môi trư ờ n g cộng tác
và hướng tới là hệ thống quản lý đào tạo toàn diện.

nguyên, ...

H ình 4 trình b ày kiến trúc phân tầng thu
gọn cù a từ n g ch ứ c n ăn g tro n g Sakai.

đề t à i , ...

Client

của các sản

- Q uản lý việc đánh giá học tập: thi, bài tập,
- Q uản lý điểm : sinh viên, nhóm , lớp, hệ số,
đơn vị h ọ c trình, th ố n g k ê , ...
- C ộ n g tác: diễn đàn, trao đổi, th ô n g báo,
lịch, tài nguyên, ...
- T ích hợp hệ thống: Hệ thống thông tin
sinh viên, đ ăn g ký học, th ư viện điện tử, đăng
nhập, ...
- M ờ rộ n g và phân tán: cờ sờ d ữ liệu độc
lập (cỏ th ể sử d ụ n g các h ệ thống lớn như O racle
hay nguồn m ờ n h ư m yS Q L , P ostgreS Q L ), hệ
thống có th ể phân tán trên nhiều m áy chù, có
tính năng phân tải,...

System
H ỉnh 4. K iến trúc phân tầng thu gọn của Sakai.
- Client: không phụ thuộc trinh duyệt nào
- Aggrcgators: Được hiểu là portal
- Presentation: nhằm tách biệt đề dễ điều khiển và bố sung
- Tools: Kết nối giao diện và dịch vụ
- Services: Cung cấp các dịch vụ cùa hệ thống
- System: Hệ thống trên máy chủ

H iện tại Sakai vẫn đang được phát triển
hướng tới cu n g cấp khà năng tối ưu h óa cho các
môi trư ờ n g đào tạo khác nhau và tiến tới hỗ trợ
các chuẩn quản lý nội d u n g như S C O R M 2004.
Do tính m ở của bàn th ân thiết kế Sakai cũng
như của uPortal [4,5] ngày càng có nhiều trường
đại học tham gia phát ừ iển cũng như ứng dụng hệ
thống này.


T.v.v. A n h, N .v . Hà / Tạp chỉ Khoa học ĐHQGHN, Khoa học T ự Nhiên và Công nghệ 23 (2007) 152-259

159

[2] Terry Anderson, Fathi Elloumi (cd.), Theory and

5. K ế t l u â n

Bài báo đã trình b ày n h ữ n g đ ặc đ iểm của
m ột hệ thống đào tạo trự c tuyến (W B T ) và
n h ữ ng ưu điểm và k h ả n ăn g c ủ a cô n g nghệ

Portal. Q ua đó cho th ấy việc p h át triển các hệ
th ố n g W B T thế hệ m ới th eo cô n g n g h ệ Portal là
xu hư ớng tất yếu. Bài b áo cũ n g trin h b ày m ột

Practice o f Online
University Press, 2004.

Learning,

Athabasca

[3] R obert Geib, U nderstanding Portals - A business
persorTs to guide entcrprise Portal term and
business im pacts,
M edia ÌVhiíe P apers,
w w w .cio.com /sp o n so rs/
available
at
portalsw hitepaper.pdf.

cxo

kiến trúc khái quát ch o các hệ th ố n g này bao

[4] M ike Heck, Diving into Portals, Infow orId 2004,
37.

gồm mô hình phân tần g và p h ân rã các chức

[5] uPortal Prọịect, available at .

n ăn g LM S và L C M S , m ỗi ch ứ c n ăn g là m ột tập

[6] F. Leym ann, D. Rollcr, P roduction W orkflows,
Prcntice H&I1, 2000.

các ứng dụn g d ạn g p o rtlet h o ạt đ ộ n g đ ộ c lập.
ứ n g dụn g cô n g n g h ệ P ortal k h ô n g nhừng
cho phép xảy dự n g hệ th ố n g W B T m ềm dẻo đễ
d àng m ở rộng và cá n h ân hóa với n gư ờ i học mà
còn cho phép tích h ợ p các hệ th ố n g k hác trên
nền Portal thành m ột cồ n g th ô n g tin v à dịch vụ
đào tạo thống nhất.

[7] Lưu H ồng Vân, Trần Vũ Việt Anh, N guyễn Việt
Hà, Khảo sát khả nàng xây dựng hệ thống E Leam ing dựa trcn nền tảng công nghệ Portal,
H ội thảo quốc gia lần thứ 8 44M ột sỏ vấn đề chọn
lọc của công nghệ thông tin và truyền thông",
Hải Phòng, 2005.
[8] Hồ S ĩ Đàm, Nguyễn Việt Hà, Đào Kiến Quốc,
Lê Q uang Hiéu> Mỏ hình đại học số hóa - M ột
giải pháp tất yếu đề đồi mới giáo dục đại học,
Tạp c h í Giáo dục số 88 (2004) 7.

T à i liệu th a m k h ả o

[9] dotLRN Prọịect, available at .

[1] Susan Ko, Stcvc Rosscn, Teachỉng Online: A
Practical G uide, Houghton M iíílin Press, 2003.

[10] Craig Countcrm an et al, Sakai Java Framcwork,
Technical Report Sakai Project, 2005, available
at http://w w w .sakaiproject.org.

An approach to develop web-based training system based on
Portal technology
Tran Vu Viet Anh1, Nguyên Viet Ha2
'Research and Development Division, VietSoftware Inc., Hanoi
1Faculty o f Infonnation Technology, Coỉỉege o f Technology, VNU
144 Xuan Thuy, Hanoi, Vietnam
T oday, E -leam in g is g ettin g m o re in terest and it is hoped th a t E- le am in g w ill have an im portant
role in universalizin g an d im p ro v in g ed u catio n quality. T here are m any w eb -b ased train in g system s
has been d eveloped w ith in creasin g n u m b er o f students. T he w eb -b ased training creates a ílexible
teaching and leam in g en v iro n m en t an d changes training m ethod basically. Hovvever, it is not easy to
developing a w eb-b ased train in g sy stem th at could m eets d iv ersiíĩed req u irem en t o f stu d en ts as w ell as
changes in technology in sh o w in g an d dispersing training co n ten t. M oreover, portal tech n o lo g y allovvs
build up new g en eratio n w eb ap p licatio n s w ith high ílexibility. In this paper, w e p resen t an approach
for developing w eb -b ased ừ a in in g sy stem b ased on portal tech n o lo g y w ith stu d e n t’s cu sto m ization
and expanding cap ab ility su itable w ith changes in requirem ents an d content technology.