Cảm nhận nhân vật anh thanh niên trong truyện ngắn lặng lẽ sa pa của nguyễn thành long

Cảm nhận nhân vật anh thanh niên trong truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long.
I.Mở bài:
-Nguyễn Thành Long là nhà văn chuyên viết truyện ngắn và kí.Các tác phẩm của ông
giàu chất thơ, mang hơi thở của cuộc sống mới, thời đại mới. “Lặng lẽ Sa Pa” là một
truyện ngắn hay và đặc sắc được viết vào năm 1970,trong chuyến đi thực tế ở Lào Cai
của tác giả. Mỗi trang truyện dường như là một trang đời được chắt lọc từ hiện thực cuộc
sống. Những trang đời ấy chính là hình ảnh người lao động trong công cuộc xây dựng
chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc mà nhà văn đã trân trọng ngợi ca. Để lại trong lòng người
đọc ấn tượng sâu sắc là anh thanh niên – nhân vật chính của truyện với bao phẩm chất
cao đẹp.
II. Thân bài:
1.Khái quát (Dẫn dắt vào bài):
- Đến với “Lặng lẽ Sa Pa”,ta thấy anh thanh niên không xuất hiện ngay từ đầu truyện mà
chỉ hiện ra trong cuộc gặp gỡ ngắn ngủi với các nhân vật khác khi xe của họ dừng lại
nghỉ 30 phút. Chỉ 30 phút nhưng cũng đủ để những người tiếp xúc kịp ghi một ấn tượng –
kịp để ông họa sĩ thực hiện bức kí họa chân dung, kịp để cô kỹ sư bàng hoàng và có
những cái gì đó như hàm ơn về anh.Rồi dường như anh lại khuất lấp vào trong mây mù
bạt ngàn và cái lặng lẽ muôn thuở của núi cao Sa Pa. Tạo dựng một tình huống truyện
như thế, nhân vật anh thanh niên hiện ra qua sự nhìn nhận, đánh giá của các nhân vật
khác càng thêm rõ nét và đáng quý.
2. Hoàn cảnh sống và làm việc của anh thanh niên:
-Ấn tượng đầu tiên mà người đọc cảm nhận khi tiếp xúc văn bản là hoàn cảnh sống và
làm việc của anh thanh niên khá đặc biệt: một mình sống trên đỉnh Yên Sơn cao 2600m,
quanh năm suốt tháng sống “bốn bề chỉ có cây cỏ và mây mù lạnh lẽo”.Anh làm công tác
khí tượng, kiêm vật lí địa cầu: đo nắng,đo gió,đo mưa,tính mây,đo chấn động mặt đất dự


vào việc báo trước thời tiết hằng ngày để phục vụ sản xuất,phục vụ chiến đấu. Công việc
ấy đòi hỏi sự tỉ mỉ, chính xác và có tinh thần trách nghiệm cao. Bốn lần trong một ngày
đêm đều đặn,dù mưa,nắng,gió,bão,... công việc ấy không khó nhưng gian khổ. “Gian khổ
nhất là lần ghi và báo lúc một giờ sáng. Rét, có cả mưa tuyết. Nửa đêm,chui ra khỏi chăn

ngọn đèn báo vặn to đến cỡ nào vẫn thấy là không đủ sáng.Xách đèn ra vườn, gió tuyết
và cái lặng im bên ngoài như chỉ chực đợi mình ra là ào ào xô tới”. Tuy nhiên, cái gian
khổ của công việc vẫn chưa đáng sợ bằng cái gian khổ của hoàn cảnh sống, đó là sự cô
đơn vắng vẻ, quanh năm suốt tháng chỉ một mình với núi cao, không có lấy một bóng

người. Cô đơn đến mức “thèm người”, phải lăn cây chặn đường dừng xe khách qua núi
để được gặp gỡ, trò chuyện. Điều gì đã giúp anh vượt qua hoàn cảnh ấy để làm tốt công
việc của mình? Phải chăng, đó là những phẩm chất cao đẹp của con người lao động trong
những năm xây dựng và bảo vệ Tổ quốc?
3.Những phẩm chất tốt đẹp:
a,Lòng yêu nghề, tinh thần trách nhiệm về công việc:
-Trước hết đó là ý thức trách nhiệm về công việc và lòng yêu nghề. Anh hiểu rằng, công
việc mình làm tuy nhỏ bé nhưng liên quan đến công việc chung của đất nước, của mọi
người. Làm việc một mình trên đỉnh núi cao,không có ai giám sát, thúc giục anh vẫn luôn
tự giác, tận tụy. Suốt mấy năm ròng rã ghi và báo “ốp”đúng giờ.Phải ghi và báo về nhà
trong mưa tuyết lạnh cóng, gió lớn và đêm tối lúc 1h sáng, anh vẫn không ngần ngại. Và
anh đã sống thật hạnh phúc khi được biết do kịp thời phát hiện đám mây khô mà anh đã
góp phần vào chiến thắng của không quân ta trên bầu trời Hàm Rồng. Anh yêu công việc
của mình, anh kể về nó một cách say sưa và tự hào. Với anh, công việc là niềm vui, là lẽ
sống. Hãy nghe anh tâm sự với ông họa sĩ:“Công việc của cháu gian khổ thế đấy chứ cất
nó đi cháu buồn đến chết mất”. Qua lời anh kể và lời bộc bạch này, ta hiểu rằng anh đã


thực sự tìm thấy niềm vui và hạnh phúc trong công việc thầm lặng giữa Sa Pa và sương
mù bao phủ.
b, Biết sắp xếp cuộc sống một cách khoa học:
- Giá trị đích thực ở anh là tâm hồn đẹp, là sống có lí tưởng. Mặc dù, chỉ có một mình
trên đỉnh núi cao, anh vẫn chủ động, sắp xếp cho mình một cuộc sống ngăn nắp, đầy đủ,
phong phú và thơ mộng: trồng hoa, nuôi gà,đọc sách... Hình ảnh người con trai nhỏ bé
đứng giữa vườn hoa thược dược vàng,tím,đỏ,hồng phấn, tổ ong... thật là đẹp! Con người

anh là sự kết hợp hài hòa giữa nghị lực phi thường và một tâm hồn lãng mạn, một đời
sống nội tâm phong phú. Trong cái cuộc sống lẻ loi của mình, ngoài công việc anh còn
tìm thấy một niềm vui khác nữa – đó là đọc sách. Với anh, đọc sách không chỉ là nâng
cao kiến thức mà còn để trò chuyện, để thanh lọc tâm hồn. Bởi thế, ta hiểu vì sao anh lại
mừng quýnh lên khi bác lái xe đưa cho anh mấy quyển sách. Có thể nói, trong cái lặng im
của Sa Pa – nơi ít người biết đến và đặt chân tới,anh thanh niên đã tạo cho mình không
gian riêng, rất đẹp về đời sống tinh thần.
c, Sự chân thành, cởi mở và lòng hiếu khách:
- Một nét đẹp khác ở anh là sự cởi mở, chân thành, chu đáo trong quan hệ với mọi người.
Vì “thèm người”mà anh đã đẩy một khúc gỗ ra chắn giữa đường, buộc xe khách đi qua
phải dừng lại. Việc làm ấy thể hiện niềm khao khát được gặp gỡ, được trò chuyện. “Thèm
người” nhưng chính anh lại quan tâm đến người khác một cách thật lòng. Anh gửi biếu
vợ bác lái xe củ tam thất vì hôm nọ “bác chẳng bảo bác gái vừa ốm dậy là gì?”. Anh đón
tiếp ông họa sĩ và cô kĩ sư thật thân tình,nồng hậu – đón bằng sự niềm nở cùng hoa tươi
trong vườn, cùng chè pha nước mưa Yên Sơn, rồi cả làn trứng lúc chia tay để hai người
làm thức ăn đi đường. Đằng sau những món quà bình thường là tấm lòng yêu mến khách
đến thành thực chẳng phải ai cũng có được. Lòng mến khách của anh đã khiến ông họa sĩ
xúc động:“người con trai ấy đáng yêu thật!”. Phải chăng, đó chính là âm vang của cuộc


sống đẹp, của một con người bình thường trên đỉnh núi cao lặng lẽ mà người họa sĩ từng
trải nay mới có dịp tìm đến để yêu mến và kính trọng? Không chỉ vậy,người đọc còn cảm
nhận những âm vang sâu sắc và có sức gợi mạnh mẽ từ những điều anh thanh niên suy
nghĩ. Những con người có cách sống đẹp thường có suy nghĩ đẹp khiến ta phải ngạc
nhiên và cảm phục.Bác lái xe đùa anh là “người cô độc nhất thế gian” nhưng anh lại thổ

lộ với ông họa sĩ: “Khi ta làm việc, ta với công việc là đôi, sao gọi là một mình được?
Huống chi việc của cháu gắn liền với việc của bao anh em đồng chí dưới kia.” Và anh
tâm sự cùng cô kĩ sư: “Lúc nào tôi cũng có người trò chuyện nghĩa là có sách ấy
mà”. Anh nhớ người nhưng không phải là nỗi nhớ phồn hoa đô thị bởi “người thì ai mà

chả thèm, song mình sinh ra để làm gì? Mình đẻ ở đâu? Mình vì ai mà làm việc?”.Anh đã
chân thành nói lên những điều đáng lẽ người ta chỉ nghĩ. Từ đó ta thấy thực chất của nỗi
khát khao là được hòa nhập, được sống vì mọi người. Anh đã lập được những kì tích
trong công việc, trong cuộc sống khiến ông họa sĩ cảm phục và xúc động.
d,Sự khiêm tốn, thành thật:
- Công việc vất vả có những đóng góp quan trọng với đất nước như thế, nhưng người
thanh niên hiếu khách, sôi nổi ấy lại rất khiêm tốn. Anh cảm thấy mình là người bình
thường trong muôn vàn những người khác. Anh hiểu được ý nghĩa công việc mình làm là
lớn lao nhưng lại cho những đóng góp của mình là vô cùng nhỏ bé so với bao người khác.
Bởi thế, khi ông họa sĩ phác họa bức chân dung anh, anh đã khẩn khoản: “Không,xin bác
đừng mất công vẽ cháu. Cháu không xứng đáng đâu, để cháu giới thiệu với bác những
người khác đáng vẽ hơn”. Dù còn trẻ tuổi nhưng anh đã thấm thía cái nghĩa, cái tình của
mảnh đất Sa Pa nơi mà mình được sinh ra và lớn lên; thấm thía sự hi sinh thầm lặng của
những con người ngày đêm làm việc và lo nghĩ cho đất nước. Có thể nói, qua cuộc gặp
gỡ và trò chuyện, nhân vật anh thanh niên được khắc họa giản dị, khiêm nhường, đẹp


trong suy nghĩ, trong cách sống và trong tâm hồn. Đó là nét vẽ đơn sơ, chân dung một
con người có tầm vóc nhỏ bé mà nét mặt rạng rỡ.
* Không đặt tên cho nhân vật của mình, dường như nhà văn thể hiện anh thanh
niên như một con người bình dị, mà ta có thể gặp ở nhiều nơi trên đất nước. Thế
đấy, mỗi suy nghĩ của anh đều thấm đẫm tình yêu con người,yêu cuộc đời,yêu đất
nước... Trong truyện, vẻ đẹp của nhân vật anh thanh niên được khắc họa dưới các
tác động từ nhiều nhân vật khác. Với ông họa sĩ sắp về hưu, ngay từ phút đầu gặp
gỡ ông đã xúc động đến bối rối vì gặp được một điều ông vẫn ao ước mà chưa được
biết: “Ôi!Chỉ một nét vẽ thôi đủ để khẳng định một tâm hồn, khơi gợi một ý sáng
tác”.Còn cô kỹ sư trẻ được gặp gỡ , trò chuyện với anh qua trang sách anh đang
đọc,cô thấy khâm phục, cảm mến bởi suy nghĩ chân thành, bởi cách sống. Để rồi, từ
lẽ sống của anh, cô yên tâm vào quyết định của mình, tin tưởng vào con đường mình
đã lựa chọn. Âm vang và ánh sáng từ cuộc sống đẹp trong cách nghĩ, cách sống của

anh thanh niên khiến cô gái cũng cảm thấy mình rực rỡ như bó hoa anh đã tặng cô.
Quả là thần tình trong nghệ thuật “vẽ mây nẩy trăng”.
4. Ý kiến đánh giá,bình luận:
- Bằng cốt truyện nhẹ nhàng, những chi tiết chân thực và ngôn ngữ chọn lọc, trong trẻo,
Nguyễn Thành Long đã kể lại cuộc gặp gỡ tình cờ mà thú vị nơi Sa Pa lặng lẽ. Nhân vật
anh thanh niên trong truyện đã hiện ra với tất cả những phẩm chất đáng yêu, đáng quí.
Anh chính là hình ảnh tiêu biểu của tuổi trẻ Việt Nam, con người Việt Nam trong công
cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ đất nước.
III. Kết bài:
- “Lặng lẽ Sa Pa” là truyện ngắn đầy chất thơ. Nhân vật anh thanh niên dưới ngòi bút của
nhà văn đã hiện lên với nét đẹp tỏa sáng từ ý nghĩa công việc, từ cách sống, cách
nghĩ,cách bộc lộ tình cảm. Nguyễn Thành Long –cây bút văn xuôi giàu chất kí đã không


tô hồng mà chỉ thoáng gợi lên “một trang đời, một mảng, một nét của cuộc sống chắt
ra” thấm thía vô cùng. Nhân vật anh thanh niên và các nhân vật khác trong truyện giúp ta

thêm yêu cuộc đời, yêu con người và tự thấy mình cần phải sống tốt đẹp, phải là một mùa
xuân nho nhỏ,lặng lẽ dâng cho đời như anh thanh niên đã sống.