THIẾT KẾ MỚI VÀ THỰC HIỆN MẪU GIÀY NỮ ĐỒ án tốt NGHIỆP (phạm thị mỹ trường)

Đồ án tốt nghiệp

SVTH: Phạm Thị Mỹ Trường

Ngành: Công nghệ Da Giày

Trang 1

Khóa:37


Đồ án tốt nghiệp

Ngành: Công nghệ Da Giày

MỤC LỤC
Trang bìa .......................................................................................................... 1
Mục lục ............................................................................................................. 2
Lời cám ơn........................................................................................................ 5
Tóm tắt đề tài.................................................................................................... 6
Lời mở đầu ....................................................................................................... 7
Danh mục hình ảnh .......................................................................................... 8
Danh mục bảng biểu......................................................................................... 9
Danh mục từ viết tắt ........................................................................................ 10
CHƯƠNG 1 MỞ ĐẦU
1.1. Cơ sở hình thành ý tưởng ..................................................................... 11
1.2. Mục tiêu của đề tài ............................................................................... 11
1.3. Ý nghĩa thực tiễn của đề tài.................................................................. 11
1.4. Phạm vi giới hạn đề tài......................................................................... 12
1.5. Phương pháp nghiên cứu...................................................................... 12
1.5.1. Phương pháp tham khảo tài liệu.................................................... 12

1.5.2. Phương pháp trao đổi với giáo viên hướng dẫn ............................ 12
1.5.3. Phương pháp trực tiếp thực hiện làm mẫu giày ............................ 12
CHƯƠNG 2 CƠ SỞ LÝ THUYẾT
2.1. Lịch sử ra đời của đôi giày ................................................................... 13
2.2. Lịch sử ra đời của giày cao gót ............................................................ 17
2.3. Lịch sử phát triển ngành giày dép Việt Nam ....................................... 20
2.4. Khái niệm, cấu tạo và công dụng của giày .......................................... 21
2.4.1. Các khái niệm................................................................................ 21
SVTH: Phạm Thị Mỹ Trường

Trang 2

Khóa:37


Đồ án tốt nghiệp

Ngành: Công nghệ Da Giày

2.4.2. Cơ sở biên soạn ............................................................................. 22
2.4.3. Cấu tạo và công dụng của giày ..................................................... 23
2.4.4. Cơ sở phác họa mẫu ...................................................................... 24
2.4.5. Cơ sở thiết kế giày ........................................................................ 25
2.4.6. Phân loại phom.............................................................................. 29
2.4.7. Các cách bọc áo phom .................................................................. 31
CHƯƠNG 3 GIỚI THIỆU MẪU GIÀY, THỰC HIỆN THIẾT KẾ VÀ TÁCH
RẬP
3.1. Dòng chảy lịch sử của đôi giày Boot ................................................... 32
3.2. Mẫu giày, phác họa mẫu và bảng phối màu......................................... 34
3.2.1. Mẫu giày........................................................................................ 34

3.2.2. Phác họa mẫu ................................................................................ 35
3.2.3. Bảng phối màu .............................................................................. 38
3.3. Quy trình thiết kế rập tổng ................................................................... 39
3.3.1. Chuẩn bị dụng cụ .......................................................................... 39
3.3.2. Kiểm tra phom............................................................................... 39
3.3.3. Các bước bọc áo phom .................................................................. 39
3.3.4. Thiết kế rập tổng ........................................................................... 42
CHƯƠNG 4 QUY CÁCH, QUY TRÌNH CÔNG NGHỆ
4.1. Các tiêu chuẩn kỹ thuật (quy cách) ...................................................... 56
4.1.1. Quy cách mẫu ................................................................................ 56
4.1.2. Quy cách nguyên phụ liệu chung .................................................. 57
4.1.3. Quy cách nguyên phụ liệu cắt ....................................................... 59
4.1.4. Quy cách cắt .................................................................................. 60
4.1.5. Quy cách xếp dao trên da .............................................................. 62
SVTH: Phạm Thị Mỹ Trường

Trang 3

Khóa:37


Đồ án tốt nghiệp

Ngành: Công nghệ Da Giày

4.1.6. Quy cách xếp dao trên vật liệu cuộn, tấm ..................................... 64
4.2. Quy trình công nghệ ............................................................................. 67
4.2.1. Quy trình công việc cắt ................................................................. 67
4.2.2. Quy cách lạng................................................................................ 69
4.2.3. Sơ đồ may ráp ............................................................................... 72

4.2.4. Quy cách nguyên ohuj liệu may.................................................... 73
4.2.5. Quy trình công việc may ............................................................... 74
4.2.6. Phiếu hướng dẫn công việc may ................................................... 76
4.2.7. Quy cách nguyên phụ liệu gò........................................................ 84
4.2.8. Quy trình công việc gò .................................................................. 85
CHƯƠNG 5 ĐỊNH MỨC NGUYÊN VẬT LIỆU
5.1. Định mức nguyên liệu .......................................................................... 91
5.2. Giải trình định mức vật liệu da ............................................................ 93
5.2.1. Da mặt ........................................................................................... 93
5.2.2. Da lót ............................................................................................. 93
5.3. Giải trình định mức vật liệu cuộn, tấm ................................................ 94
5.3.1. Giải trình định mức vật liệu cuộn ................................................. 94
5.3.2. Giải trình định mức vật liệu tấm ................................................... 95
5.4. Giải trình định mức nguyên phụ liệu ................................................... 96
5.5. Tính giá thành sản phẩm ...................................................................... 97
CHƯƠNG 6 KẾT LUẬN – KIẾN NGHỊ
6.1. Kết luận ............................................................................................... 100
6.2. Kiến nghị ............................................................................................. 100
TÀI LIỆU THAM KHẢO .............................................................................. 101

SVTH: Phạm Thị Mỹ Trường

Trang 4

Khóa:37


Đồ án tốt nghiệp

Ngành: Công nghệ Da Giày

LỜI CẢM ƠN
…………
Trên thực tế, không có sự thành công nào không gắn liền với những sự hỗ
trợ, dù ít hay nhiều dù trực tiếp hay gián tiếp của người khác.
Để hoàn thành khóa luận này, em xin tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến thầy Vũ
Tiến Hiếu đã hướng dẫn, phân tích cho em những nội dung trong suốt quá trình
viết khóa luận tốt nghiệp.
Em xin chân thành cảm ơn quý Thầy cô trong khoa Công nghệ Da Giày, đã
tận tình truyền đạt kiến thức trong 3 năm học tập.Với vốn kiến thức được tiếp
thu trong quá trình học không chỉ là nền tảng cho quá trình nghiên cứu khóa
luận mà còn là hành trang qúy báu để em bước vào đời một cách vững chắc và
tự tin.
Bên cạnh đó, em cũng xin gởi lời cảm ơn đến Trường Cao Đẳng Công
Thương TP.HCM đã cung cấp cho em một môi trường học tập và rèn luyện thật
tốt.
Đặc biệt em xin cảm ơn đến gia đình, bạn bè đã luôn ủng hộ, động viên và
giúp đỡ em trong suốt thời gian vừa qua.
Em xin chân thành cám ơn!
Tp.HCM, ngày 10 tháng 06 năm 2016
Phạm Thị Mỹ Trường

SVTH: Phạm Thị Mỹ Trường

Trang 5

Khóa:37


Đồ án tốt nghiệp

Ngành: Công nghệ Da Giày

TÓM TẮT ĐỀ TÀI
…………
Hiện nay xã hội càng ngày càng phát triển, công nghiệp hóa-hiện đại hóa
ngày càng cao, nhu cầu của con người cũng tăng theo, xu hướng thời trang phải
lên tục thay đổi và giày dép cũng thế.
Trong mỗi chúng ta ai cũng có một tính cách khác nhau không có ai là
giống nhau hoàn toàn nên việc chọn một đôi giày dép yêu thích cũng ảnh hưởng
khá nhiều từ tính cách của bạn.
Để được con người yêu thích và ưa chuộng thì một đôi giày chỉ đẹp thôi là
chưa đủ, nó còn phải phù hợp với môi trường làm việc và phải thể hiện lên
phong cách của người mang. Đối với phái đẹp, việc lựa chọn một đôi giày vừa
hợp thời trang vừa thể hiện tính cách và tôn lên nét đẹp của họ là một điều
không hề dễ dàng.
Vì vậy nhiều doanh nghiệp đã nắm bắt được thì hiếu của khách hàng và cho
ra nhiều dòng sản phẩm để bắt kịp xu thế mới. Các mẫu mã ngày càng phát triển
và đa dạng: giày phá cách, giày lai các kiểu lại với nhau, …
Mọi người cứ nghĩ việc chọn giày dép chủ yếu là sở thích đơn thuần thôi
nhưng thực chất nó bắt nguồn từ tính cách của bạn. Đối với tính cách thì bạn gái
bạn gái nào cá tính mạnh mẽ sẽ chọn giày boot. Đó là lý do em chọn giày boot là
đề tài nghiên cứu cho khóa luận này.
Trong quá trình nghiên cứu đề tài, em đã thực hiện các công việc sau:
1. Cơ sở hình thành ý tưởng, mục tiêu đề tài, ý nghĩa thực tiễn của đề tài,
phạm vi giới hạn và phương pháp nghiên cứu của đề tài.
2. Tóm tắt về lịch sử và phát triển của ngành giày.
3. Giới thiệu mẫu giày, thực hiện thiết kế và tách rập.
4. Quy cách, quy trình công nghệ làm giày.
5. Phân tích, giải trình định mức và giá thành sản phẩm.

6. Kết luận và kiến nghị.

SVTH: Phạm Thị Mỹ Trường

Trang 6

Khóa:37


Đồ án tốt nghiệp

Ngành: Công nghệ Da Giày

LỜI MỞ ĐẦU
…………
Trong cuộc sống hàng ngày, mỗi người chúng ta cùng với nhu cầu ăn mặc
thì đôi giày không thể thiếu được, vì nó luôn bảo vệ và tô them vẻ đẹp của đôi
chân chúng ta.
Trong phần lớn các thời kỳ lịch sử, nhưng đôi giày phụ nữ giấu dưới váy áo
nhưng nó lại là một trang phục tiết lộ nhiều nhất về chủ nhân của nó. Đôi mắt là
cửa sổ tâm hồn nhưng đôi giày chính là cánh cửa mở vào tâm lý và tính cách.
Đôi giày ngày nay không chỉ có thế mà còn có ý nghĩa quan trọng và thiết thực
hơn trong cuộc sống con người. Thử hỏi rằng, có ai đi chân không ra đường hay
đi dự lễ tiệc, hay bàn bạc công việc bằng đôi chân trần mà không cần đến đôi
giày.
Giày đã trở thành ngành thời trang, giày có sự thăng trầm rất lớn. Trải qua
nhiều thế kỷ lao động sản xuất phát triển, kỹ năng chuyên môn ngày càng cao.
Đôi giày ngày càng hoàn thiện hơn về chất lượng cũng như mẫu mã, từ khâu
chuẩn bị đến khâu hoàn tất và giày có truyền thống được làm từ da, gỗ, vải,...
nhưng đang ngày càng được làm từ cao su, nhựa và các vật liệu hoá dầu

khác,…Giày còn được phân ra thành nhiều loại: giày đi phố, giày chuyên dung,
giày bảo hộ lao động, giày chữa bệnh, giày mùa hè, giày mùa đông, giày thời
trang, giày thể thao,…
Trong quá tình học tập tại trường và đi thực tế tại công ty. Em đã được học
hỏi và hiểu thêm được nhiều điều thú vị về ngành da giày, nó đã tạo cho em
niềm đam mê và chính vì thế giày nữ boot thấp là đề tài mà em đã chọn cho bài
khóa luận này. Có thể kiến thức của em còn nhiều hạn chế và thiếu sót kính
mong thầy cô góp ý để em được học hỏi nhiều hơn. Em xin chân thành cám ơn!

SVTH: Phạm Thị Mỹ Trường

Trang 7

Khóa:37


Đồ án tốt nghiệp

Ngành: Công nghệ Da Giày

DANH MỤC HÌNH ẢNH
Hình 1. Những đôi giày đầu tiên của loài người ................................................. 13
Hình 2. Giày của người Do Thái ......................................................................... 13
Hình 3. Giày dép được bện từ lá cói ................................................................... 14
Hình 4. Giày dép để phục vụ cho những người có thẩm mỹ cao và giàu có. ..... 14
Hình 5. Giày dép quai lại được chú trọng đến tính thẩm mỹ .............................. 15
Hình 6. Loại giày mũi rất nhọn và dài ................................................................ 15
Hình 7. Các loại đế bằng và thẳng ...................................................................... 16
Hình 8. Loại giày cổ cao ..................................................................................... 16
Hình 9. Những mẫu giày được sử dụng đến nay ................................................ 17

Hình 10. Giày cao gót “louis”, gắn với tên nhà vua ........................................... 17
Hình 11. Khởi nguồn của giày búp bê, bốt ở Pari năm 1870 .............................. 18
Hình 12. Đế guốc của những năm đầu thế kỷ 19 ................................................ 18
Hình 13. Giày những năm 1920 .......................................................................... 19
Hình 14. Nhà thiết kế lừng danh Salvatore Ferragamo....................................... 19
Hình 15. Những đôi giày cao gót hiện tại ........................................................... 20
Hình 16. Cấu trúc bàn chân ................................................................................. 24
Hình 17. Các dạng cấu tạo của bàn chân ............................................................ 24
Hình 18. Các đường xác định vòm chân ............................................................. 25
Hình 19. Vòm/cung bàn chân được tạo bởi các xương cổ chân và bàn ngón..... 25
Hình 20. Dụng cụ đo chân................................................................................... 26
Hình 21. Phương pháp đo lường ......................................................................... 26
Hình 22. Cách xác định chiều dài và chiều rộng của chân ................................. 27
Hình 23. Đo chiều dài bàn chân .......................................................................... 27
Hình 24. Các kích thước đo chân ........................................................................ 28
Hình 25. Hệ thống cỡ số...................................................................................... 28
Hình 26. Boots da bò từ Loulan, Tân Cương, Trung Quốc khoảng 220 trước
Công nguyên (bên trái) và đôi boot Hy Lạp cổ đại làm bằng đất nung. ............. 32
Hình 27. Đôi boots đi tuyết và đôi boots dùng trong quân đội của người Nga. . 33
Hình 28. Dụng cụ thiết kế ................................................................................... 39
Hình 29. Phom 232.............................................................................................. 39

SVTH: Phạm Thị Mỹ Trường

Trang 8

Khóa:37


Đồ án tốt nghiệp

Ngành: Công nghệ Da Giày

DANH MỤC BẢNG BIỂU
Bảng 1. Phân loại các loại phom ......................................................................... 30
Bảng 2. Các bước bọc áo phom .......................................................................... 42
Bảng 3. Tách rập phần mặt.................................................................................. 51
Bảng 4. Tách rập phần lót ................................................................................... 52
Bảng 5. Tách rập phần tăng cường ..................................................................... 53
Bảng 6. Tách rập phần đế .................................................................................... 53
Bảng 7. Cách hướng dẫn xoay rập ...................................................................... 55

SVTH: Phạm Thị Mỹ Trường

Trang 9

Khóa:37


Đồ án tốt nghiệp

Ngành: Công nghệ Da Giày

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
Chữ cái viết tắt

Cụm từ đầy đủ

PVC

Polyvinyl clorua

TPR

Thermal Plastic Rubber
(Cao su nhiệt dẻo)

USD

United States dollar
(Đồng đô la Mỹ)

EU

SVTH: Phạm Thị Mỹ Trường

European Union (Liên
hiệp châu Âu)

Trang 10

Khóa:37


Đồ án tốt nghiệp

Ngành: Công nghệ Da Giày

CHƯƠNG 1 MỞ ĐẦU
1.1.

Cơ sở hình thành ý tưởng

“Một đôi giày không chỉ là một sản phẩm thiết kế, mà đó là một phần
ngôn ngữ cơ thể của bạn, cũng như cách bạn bước đi. Cách bạn di chuyển sẽ
được quyết định bởi đôi giày của bạn.” [4]
Cuộc sống ngày càng hiện đại, nhu cầu của con người ngày càng cao. Đôi
giày không chỉ là giúp bảo vệ đôi chân mà nó còn phải thể hiện thời trang, thẩm
mỹ và nói lên được tính cách của người sử dụng.
Khi nói đến thời trang giày dép thì không thể không nói đến giày Boot nữ,
nó là người bạn đồng hành của những cô nàng cá tính thích sự mới lạ và năng
động. Chính vì vậy ngay sau khi nhận đề tài làm đồ án, thông qua tìm hiểu và sự
yêu thích những mẫu giày này. Cuối cùng em đã thực hiện đề tài “thiết kế mới
và thực hiện sản phẩm giày nữ”.
Em lựa chọn màu đỏ cho mẫu giày này để thể hiện sự độc lập, quyết đoán
và ý chí vô cùng quyết liệt. Đây cũng là màu sắc tượng trưng cho sự quyến rũ,
cũng tôn thêm phần nào sự cá tính nhưng vẫn giữ được nét nữ tính dịu dàng của
phái đẹp. Phần lót bên trong được làm từ da heo tạo êm cho đôi bàn chân và hút
ẩm tạo cảm giác thoải mái cho người sự dụng vói phong thái tự tin bước đi.
1.2.

Mục tiêu đề tài

Từ đề tài mà em đã chọn, em muốn tạo ra được một sản phẩm mang xu
hướng năng động, thời trang và đạt tính thẩm mỹ cao. Không chỉ tạo ra sự mới
mẻ, tự tin mà còn thu hút sự chú ý của người nhìn. Làm tôn lên nét cá tính cho
phái đẹp.
Tạo ra một sản phẩm do chính mình thiết kế và thực hiện nhằm phục vụ
cho nhu cầu bảo vệ đôi bàn chân, thời trang và cái đẹp của mọi người.
1.3.

Ý nghĩa thực tiễn của đề tài

Giới thiệu, trình bày ý tưởng, cách thức thiết kế, quá trình làm rập…cho tới
các công đoạn tiến hành thực hiện sản phẩm, để mọi người có thể hiểu rõ hơn,
nắm bắt được nhiều thông tin hơn về quá trình để làm ra một đôi giày. Từ đó có
thể đưa ra những ý kiến, biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả trong quá trình thực
hiện để tạo ra một sản phẩm hoàn chỉnh hơn, có tính thẩm mỹ cao hơn, đảm bảo
an toàn sinh lý sử dụng, không gây cảm giác khó chịu khi di chuyển.
Tạo ra một sản phẩm với nhiều tính năng đáp ứng được những yêu cầu
ngày càng cao của khách hàng không chỉ thẩm mỹ, thời trang mà còn phải thể
hiện được đẳng cấp của người mang giày.

SVTH: Phạm Thị Mỹ Trường

Trang 11

Khóa:37


Đồ án tốt nghiệp

1.4.

Ngành: Công nghệ Da Giày

Phạm vi giới hạn đề tài

Khóa luận nhiên cứu trong phạm vi 16 tuần sản phẩm tạo ra là một đôi giày
hoàn thiện và quyển khóa luận tốt nghiệp. Đề tài nêu lên quy trình công nghệ,

phân tích tổng hợp những nội dung, kiến thức đã học để làm ra một sản phẩm.
Vì thời gian thực hiện đề tài có hạn lại do một người nghiên cứu, kiến thức
về công nghệ sản xuất còn ở mức độ cơ sở nên phải nghiên cứu đề tài có phần
hạn chế.
Đề tài là tâm huyết tuy nhiên trong khi thực hện đề tài bản thân em còn
mắc phải một số giới hạn nên rất mong được sự quan tâm, đóng góp ý kiến bổ
ích từ quý thầy cô, bạn bè để đề tài có thể được nghiên cứu hoàn chỉnh hơn.
1.5. Phương pháp nghiên cứu
1.5.1. Phương pháp tham khảo tài liệu
Dựa trên đề tài đã lựa chọn, em đã tìm hiểu, thu thập tài liệu, thông tin từ
sách,báo, các kiến thức đã học được tại trường và các nguồn trên internet…, các
nội dung lien quan đến đề tài. Đồng thời em đã chọn lọc, trích dẫn những nội
dung cần thiết, phù hợp với đề tài mà em đang thực hiện. Từ đó xây dựng nên
cấu trúc, tóm tắt đề cương cho phù hợp với nội dung của mình.
1.5.2. Phương pháp trao đổi với giáo viên hướng dẫn
Trong quá trình thực hiện đề tài em đã nhận được nhiều sự giúp đỡ từ các
thầy cô giáo. Từ đó em có thể rút ra những bài học quý báu để hoàn thiện được
mẫu giày và những biện pháp xử lý khắc phục trong quá trình làm ra đôi giày.
Đồng thời rút ra được nhiều kinh nghiệm cho bản thân.
1.5.3. Phương pháp trực tiếp thực hiện mẫu giày
Để tạo ra được một sản phẩm thì phải trực tiếp tham gia vào quá trình sản
xuất. Dựa trên những kiến thức đã học để em vận dụng vào việc thực hành một
mẫu giày.Cũng chính vì vậy mà em nhận được sự sự khác biệt giữa cở sở lý
thuyết và thực hành thực tế.khi bắt tay vào thực hiện thì mới biết được làm ra
một đôi giày khó đến thế nào. Cũng từ đó em biết được sự khác biệt mới mẻ khi
tự tay mình thiết kế và thực hiện mẫu.

SVTH: Phạm Thị Mỹ Trường

Trang 12

Khóa:37


Đồ án tốt nghiệp

Ngành: Công nghệ Da Giày

CHƯƠNG 2 CƠ SỞ LÝ THUYẾT
2.1. Lịch sử của đôi giày trên thế giới
Có nhiều bằng chứng cho thấy, phát minh ra giày dép là một trong những
phát minh đầu tiên của loài người. Trong những lần săn bắt hay di chuyển tìm
nơi chú ẩn, tổ tiên chúng ta phải tìm cách bảo vệ bàn chân khỏi những địa hình
lởm chởm, ghồ ghề đá và cát nóng.

Hình 1. Những đôi giày đầu tiên của loài người [1]
Lịch sử phát triển của loài người đã chứng minh được rằng con người sớm
nhận thức rõ tầm quan trọng của việc bảo vệ bàn chân. Những tài liệu về người
Ai Cập, Trung Quốc và các nền văn mình cổ khác đều có đề cập đến giày. Giày
cũng được đề cập nhiều trong Kinh Thánh, và người Do Thái hay sử dụng giày
trong một vài trường hợp đặc biệt liên quan đến pháp lý hoặc giao dịch mua bán.

Hình 2. Giày của người Do Thái [1]
Ban đầu, giày chỉ đơn giản là miếng cỏ bện lại hoặc miếng da sống được
gắn vào chân. Trong những di tích của người Ai Cập cổ xưa, một số loại giày
dép được bện từ lá cói, trang trí rất nghệ thuật và đẹp mắt. Trong các bản ghi
chép cho thấy việc làm dép đã trở thành một môn nghệ thuật rất phổ biến trong
lịch sử của nước này. [1]

SVTH: Phạm Thị Mỹ Trường

Trang 13

Khóa:37


Đồ án tốt nghiệp

Ngành: Công nghệ Da Giày

Hình 3. Giày dép được bện từ lá cói [1]
Dép quai hậu vẫn là loại được sử dụng nhiều ở các nước có khí hậu ấm áp.
Hình dáng và cách trang trí chịu sự ảnh hưởng của môi trường và thẩm mỹ của
mọi người. Ở một số quốc gia, dép quai hậu chỉ đơn giản là để đi giống như mục
đích ra đời ban đầu của nó, trong khi đó, với nhiều nước khác, người ta lại chú
tâm vào việc sáng tạo hình dáng và trang trí để phục vụ cho những người có
thẩm mỹ cao và giàu có.

Hình 4.Giày dép để phục vụ cho những người có thẩm mỹ cao và giàu có [1]
Đối với người Nhật Bản, hình dáng đôi dép thể hiện địa vị xã hội của người
mang nó. Có sự khác biệt lớn giữa những người trong hoàng gia, những thương
nhân và nghệ sĩ, thực tế là sự phân biệt thể hiện rõ nét trong nghề nghiệp.
Người Hi Lạp chú trọng đến thiết kế và thẩm mỹ, trong khi đó, người La
Mã lại phát minh ra loại dép dã chiến giúp cho quân đoàn của họ đi chinh chiến
khắp nơi trên thế giới. Vào kỷ nguyên của các đế chế giàu có hơn về sau, dép
quai lại được chú trọng đến tính thẩm mỹ, thường được trang trí kèm với vàng
và đá quý. [1]

SVTH: Phạm Thị Mỹ Trường

Trang 14

Khóa:37


Đồ án tốt nghiệp

Ngành: Công nghệ Da Giày

Hình 5. Giày dép quai lại được chú trọng đến tính thẩm mỹ [1]
Giày Moca dùng ở những nước có khí hậu lạnh. Đặc trưng của loại giày
này là các đường may nhăn tạo thành rãnh nhỏ phía mũi giày, phần còn lại ôm
lấy mắt cá chân. Kiểu may đặc biệt này cũng xuất hiện trên giày dép của người
dân ở những xứ lạnh như người Mỹ da đỏ, người Eskimo…
Giày dép luôn giữ một vị trí quan trọng trong trang phục. Cho đến những năm
gần đây, vẫn có rất nhiều loại giày được thiết kế để dùng cho những sự kiện đặc
biệt. Trong số đó, có những đôi được thiết kế và trang trí rất cầu kỳ, nhấn mạnh
tầm quan trọng và sự khác biệt so với trang phục chính của người mang nó.
Cả một giai đoạn phát triển này cho thấy người ta không mấy quan tâm đến chất
lượng và tính tiện ích một đôi giày. Khi những người cầm quyền kiểm soát nghề
thủ công ở Châu Âu, họ quan tâm nhiều hơn đến sự hoàn hảo của tay nghề và
phong cách mà quên mất khía cạnh bảo vệ và sự thoải mái.

Hình 6. Loại giày mũi rất nhọn và dài [1]
Trong các loại giày kỳ quặc, có kiểu giày Crackow, là loại giày mũi rất
nhọn và dài, rất khó đi nếu không muốn nói là không thể đi, và các nhà luật pháp
đã phải ra lệnh cấm phát triển nó. Những nhà sáng tạo vẫn tiếp tục thừa kế và
phát huy những mẫu giày kỳ quặc này. [1]

SVTH: Phạm Thị Mỹ Trường

Trang 15

Khóa:37


Đồ án tốt nghiệp

Ngành: Công nghệ Da Giày

Hình 7. Các loại đế bằng và thẳng [1]
Vào cuối thập niên 50 của thế kỷ 19, hầu hết giày dép được sản xuất là các
loại đế bằng và thẳng, chẳng có sự khác biệt nào giữa chiếc trái và chiếc phải.
Phá vỡ truyền thống để tạo ra một loại mới không phải là đơn giản. Có tới hai
lớp cho một chiếc giày, một lớp đế nền để tạo ra một chiếc giày “siêu mỏng”,
còn một miếng làm từ da được người thợ giày đặt lên phía mũi để tạo ra một
khoảng trống cần thiết cho chân nếu muốn chiếc giày trông đầy đặn và chắc
chắn hơn.
Cho đến năm 1850, người ta mới sản xuất giày bằng các dụng cụ cầm tay
như đã được sử dụng ở Ai Cập vào thế kỷ 14 trước Công nguyên. Chiếc dùi uốn
cong, cái đục giống như con dao và dao cạo là một phần dụng của của thợ làm
giày, các dụng cụ này đã được tạo ra từ 33 thế kỷ về trước, thời này chỉ thêm
vào một số dụng cụ như: kìm, búa, giấy ráp, kê đá để hoàn thiện phần cạnh và
phần đế. [1]

Hình 8. Loại giày cổ cao [1]
Người ta đã rất cố gắng chế tạo và phát triển máy sản xuất giày. Và tất cả
đều thất bại cho tới khi những người làm giày ở nước Mỹ thành công trong việc
phát minh ra chiếc máy làm giày đầu tiên.

SVTH: Phạm Thị Mỹ Trường

Trang 16

Khóa:37


Đồ án tốt nghiệp

Ngành: Công nghệ Da Giày

Vào năm 1845 chiếc máy đầu tiên được đưa vào sử dụng, đó là máy cán dùng để
thay thế cho búa và kê bằng đá – những dụng cụ được người thợ thủ công sử
dụng để cán mỏng da, một phương pháp dùng để tăng độ bền bằng cách nén sợi.
Tiếp theo sau vào năm 1846, Elias Howe đã phát minh ra máy may. Phát minh
này đã làm bùng nổ hoạt động nghiên cứu và phát triển hơn bao giờ hết. Ngày
nay, chỉ có duy nhất ngành sản xuất giày, hoạt động sản xuất bằng máy vẫn
không thể thay thế được sản xuất thủ công.
MacKay đã phát hành “Tem bản quyền” để đại diện cho việc thanh toán
trên những đôi giày làm từ máy. Phương pháp giới thiệu các cỗ máy này dần dần
được chấp nhận trong ngành công nghiệp. Có hai lý do quan trọng để tạo nên sự
thành công này. Đầu tiên là những người thợ làm giày được sử dụng máy móc
mà không cần phải bỏ ra một khoản tiền lớn. Nghĩa là những người thợ làm giày
không phải đầu tư cũng như phát triển những cỗ máy mà giúp họ sản xuất ra
được những đôi giày mang phong cách mới rất phổ biến. Thứ hai, điều này phát
triển một loại dịch vụ có giá trị lớn trong ngành công nghiệp sản xuất giày và cả
các ngành công nghiệp khác. Dịch vụ đặc sắc này đã phát triển trong ngành giày
rất lâu trước khi nó được phổ biến sang các ngành công nghiệp khác. [1]

Hình 9. những mẫu giày được sử dụng đến nay [1]

2.2. Lịch sử ra đời của giày cao gót

Hình 10. Giày cao gót “louis”, gắn với tên nhà vua [2]

SVTH: Phạm Thị Mỹ Trường

Trang 17

Khóa:37


Đồ án tốt nghiệp

Ngành: Công nghệ Da Giày

Sau Cách mạng Pháp 1789 đã có một sự thay đổi lớn trong phong cách giày của
người giàu. Những đôi giày bằng chất liệu lụa, satin đắt tiền và trang trí cầu kỳ
biến mất. Ý tưởng mang tính cách mạng về bình đẳng giới cũng ảnh hướng tới
thiết kế giày, giày da cho cả đàn ông và phụ nữ đã trở nên phổ biến. Ở các quốc
gia khác, nhiều loại hình giày cao gót có hình thù độc đáo vẫn được sử dụng.
Tuy nhiên, những đôi giày cao gót có lúc còn bị coi là biểu tượng của sự mê
hoặc, ma quái và bị cấm sử dụng.

Hình 11. Khởi nguồn của giày búp bê, bốt ở Pari năm 1870 [2]

Hình 12. Đế guốc của những năm đầu thế kỷ 19 [2]
Trong suốt thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20, chân của phụ nữ luôn ẩn dưới chiếc
váy dài nên phong cách giày không được quan tâm nhiều. Đến những năm 1920,
thời trang Flapper dành cho những phụ nữ trẻ, yêu lối sống tự do, phóng túng
trỗi dậy với kiểu trang điểm đậm, tóc bob, đội mũ chuông, mặc váy ngắn ngang

gối, đã làm thổi bùng ngành sản xuất giày dép. Loại phụ kiện này bắt đầu được
sản xuất hàng loạt, trở thành một mặt hàng thời trang dành cho tầng lớp trung
lưu. Lúc này, giày có đế khoảng 2-3 cm.
SVTH: Phạm Thị Mỹ Trường

Trang 18

Khóa:37


Đồ án tốt nghiệp

Ngành: Công nghệ Da Giày

Hình 13. Giày những năm 1920 [2]
Những năm 1930, giày gót nhọn ra đời, nhưng đến khoảng thập niên 50
mới trở nên phổ biến. Gót giày mảnh mai hơn, thon nhọn dần về phía dưới. Giữa
thế kỷ 20, nhiều chất liệu khác như cao su, nhựa, vải tổng hợp… tiếp tục được
đưa vào ngành công nghiệp giày dép. Giày da với kỹ nghệ thủ công vốn đã xa xỉ
lại càng trở thành những tuyệt phẩm thời trang đỉnh cao.
Khoảng những năm 1950, hai thợ giày bình dân là Salvatore Ferragamo
(người Italy) và Roger Vivier (người Pháp) đã cho ra đời các thiết kế giày cao
gót kiêu sa. Ngay lập tức, giày cao gót trở thành "cơn sốt" của phái đẹp, trở
thành biểu tượng của sắc đẹp phụ nữ.

Hình 14. Nhà thiết kế lừng danh Salvatore Ferragamo [2]
Bảo tàng Mỹ thuật Boston là nơi nổi tiếng có bộ sưu tập giày qua các thời
kỳ, từ thời Ai Cập cổ đại tới các thiết kế đương đại của Vivienne Westwood và
Marc Jacobs, để khám phá về lịch sử giày dép và ý nghĩa văn hóa của nó.

SVTH: Phạm Thị Mỹ Trường

Trang 19

Khóa:37


Đồ án tốt nghiệp

Ngành: Công nghệ Da Giày

Hình 15. Những đôi giày cao gót hiện tại [2]
Giày cao gót ngày nay vẫn được các nhà thiết kế miệt mài sáng tạo, ngày càng
trau chuốt về kiểu dáng, họa tiết, chất liệu... Chúng là thứ phụ kiện quyền năng,
có tác dụng đắc lực cho hầu hết phụ nữ để trở nên yêu kiều khi xúng xính váy áo
xuống phố. [2]
2.3. Lịch sử phát triển ngành giày dép Việt nam
Ngay từ thế kỷ XV ngành giày dép Việt Nam đã được hình thành dựa trên
sự kiên trì học hỏi kinh nghiệm của người Trung Quốc cùng với sự sáng tạo của
người dân Việt Nam. Trải qua bao thời gian và biến động của lịch sử ngành giày
dép Việt Nam đã khẳng định mình và trở thành ngành công nghiệp mũi nhọn
trong công nghiệp. Cách đây gần 22 năm, ngày 11 tháng 10 năm 1986, Chủ tịch
hội đồng Bộ trưởng đã ký quyết đinh thành lập Liên hiệp các xí nghiệp Da giày
Việt Nam, tổ chức tiền thân của Tổng công ty Da giày Việt Nam ngày nay.
Liên hiệp các xí nghiệp Da giày Việt Nam được thành lập trên cơ sở tách
các nhà máy thuộc da và các xí nghiệp sản xuất giấy từ công ty tạo phẩm thuộc
Bộ công nghiệp nhẹ, lúc đầu gồm 6 thành viên quốc doanh trung ương, để thực
hiện hợp đồng hợp tác sản xuất hàng công nghiệp nhẹ. Trong đó có chương trình
gia công mũ giày giữa Việt Nam và Liên Xô cũ (hiệp định 19/5).
Từ khi thành lập đến nay, liên hiệp các xí nghiệp Da giày Việt Nam đã

được chuyển đổi qua các tên Liên hiệp sản xuất-Xuất nhập khẩu da giày (1989),
Tổng công ty da giày Việt Nam (1993), công ty da giày Việt Nam (1995) và
tổng công ty da giày Việt Nam ngày nay (11/1996).
Tổng công ty da giày Việt Nam là tổng công ty nhà nước, Tổng công ty có
nhiệm vụ tổ chức, quản lý sản xuất kinh doanh các sản phẩm thuộc ngành da
giày. Tổng công ty da giày việt Nam được nhà nước giao nhiệm vụ là đầu mối
quản lý ngành da giày, thực hiện các nhiệm vụ tư vấn đầu tư, thông tin quảng
SVTH: Phạm Thị Mỹ Trường

Trang 20

Khóa:37


Đồ án tốt nghiệp

Ngành: Công nghệ Da Giày

cáo, tổ chức các hội chợ chuyên ngành, dịch vụ chuyển giao công nghệ và đào
tạo cho ngành.
Tổng công ty da giày Việt Nam là thành viên nòng cốt của Hiệp hội da giày
Việt Nam, giữ vai trò chủ đạo trong ngành da giày.
Qua 22 năm xây dựng và phát triển, Tổng công ty đã có sự trưởng thành
nhanh chóng về cơ sở vật chất, kỹ thuật, về năng lực sản xuất (đến 2007 xuất
khẩu đạt hơn 5 triệu đôi) về trình độ quản lý, về tay nghề của công nhân, công
nghệ sản xuất,…từ chỗ chỉ có những cơ sở, những thiết bị may mũ giày gia công
cho Liên Xô (1986-1991). Đến nay, Tổng công ty đã có gần 750 dây chuyền sản
xuất giày dép hoàn chỉnh có khả năng sản xuất được tất cả các loại giày dép
như: giày vải, giày da, giày thể thao, các loại giày dép thời trang, giày phục vụ
bảo hộ lao động, giày chuyên dung cho ngành điện, than, dầu khí, hóa chất, lâm

nghiệp,… [10]
Ngành da giày của Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để đẩy mạnh xuất
khẩu trong quá trình hội nhập. Việt Nam đã ký Hiệp định thương mại tự do song
phương (FTA) với Nhật Bản, Hàn Quốc, Chi Lê, Lào với những cam kết cắt
giảm thuế đối với mặt hàng da giày và đã có những bước tăng trưởng tốt trong
năm 2015. Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, kim ngạch xuất khẩu của ngành
da giày trong năm vừa qua đã đạt 10,32 tỷ USD, dự báo kim ngạch xuất khẩu da
giày năm 2015 đạt khoảng 12 tỷ USD, đạt kỷ lục cao nhất từ trước đến nay.
Theo Báo cáo từ Vụ Công nghiệp nhẹ (Bộ Công Thương), Việt Nam nằm trong
top 4 nước sản xuất giày dép lớn nhất thế giới về số lượng (sau Trung Quốc, Ấn
Độ và Braxin), là nước đứng thứ 3 thế giới về giá trị (sau Trung Quốc và Italy).
Sản phẩm giày dép của Việt Nam đã xuất khẩu tới trên 50 nước. Tại Hoa Kỳ,
EU, Nhật Bản, giày dép của Việt Nam tiếp tục tăng thị phần và đứng vị trí thứ 2
sau Trung Quốc.[7]
2.4. Khái niệm, cấu tạo và công dụng của giày
2.4.1. Các khái niệm
2.4.1.1. Giày
Giày là trang phục cho chân, bao kín phần trên của bàn chân có tính bền
chắc, thẩm mỹ và không gây hại cho sức khỏe. Nó có tác dụng bảo vệ đôi chân
tránh những tổn thương và tác động bên ngoài. [9]
2.4.1.2. Phom
Phom giày là mô hình phản ánh tương dối kích thước của bàn chân người
mà giày dép được gò theo nó.
Phom giày là công cụ được sử dụng trong sản xuất giày dép. [9]
SVTH: Phạm Thị Mỹ Trường

Trang 21

Khóa:37

Đồ án tốt nghiệp

Ngành: Công nghệ Da Giày

2.4.1.3. Làm áo phom
Áo phom là kích thước bề mặt phom được trải phẳng, là cơ sở tương đối
chính xác cho việc thiết kế giày. Có nhiều cách làm áo phom và không có cách
nào chính xác hoàn toàn cả, đơn giản vì bề mặt phom có dạng lồi lõm nên không
thể trải phẳng mà giữ nguyên diện tích được. Vì vậy cho dù cách nào thì người
làm áo phom phải chú ý khảo sát kỹ lưỡng những vùng bị co và dãn của áo và
tìm cách bù trừ vào các chi tiết khi thiết kế.[8]
2.4.1.4. Thiết kế rập tổng
Rập tổng là bản vẽ kỹ thuật trong thiết kế giày, nó mô tả tất cả các chi tiết
của mũ giày. Yêu cầu chung của rập tổng là phải tuân thủ áo phom và đường cơ
bản, tính đủ độ dày vật liệu và bù trừ đủ các phần thiếu thừa của áo phom.
2.4.1.5. Kỹ thuật tách rập
Thiết kế giày không thể hiện lên vật liệu vì da không có kích thước thống
nhất, mặc khác bản vẽ thiết kế chỉ thể hiện một bên. Vì vậy từ bản vẽ thiết kế ta
phải làm ra mẫu cắt, mẫu dao chặt, mẫu định vị, in, thêu. Các mẫu này còn được
gọi là rập.
2.4.2. Cơ sở biên soạn
2.4.2.1. Quy trình công nghệ
Là tài liệu hướng dẫn cách tạo ra sản phẩm giày bao gồm bước công việc,
thứ tự thực hiện các công việc, thao tác thực hiện công việc,…
Một số quy trình công nghệ:
- Quy trình cắt
- Quy trình lạng
- Quy trình may
- Quy trình gò, hoàn tất

2.4.2.2. Tiêu chuẩn kỹ thuật
Là những yêu cầu, tiêu chuẩn thông số kỹ thuật, quy cách, kỹ thuật liên
quan đến từng kiểu giày cụ thể. Các tiêu chuẩn kỹ thuật này hình thành trong
quá trình sản xuất mẫu.
Một số tiêu chuẩn kỹ thuật chính
- Quy cách mẫu
SVTH: Phạm Thị Mỹ Trường

Trang 22

Khóa:37


Đồ án tốt nghiệp

Ngành: Công nghệ Da Giày

- Quy cách nguyên phụ liệu
- Quy cách xếp dao
- Quy cách lạng
2.4.3. Cấu tạo và công dụng của giày
- Mũ giày: là phần che phủ toàn bộ phía trên bàn chân, mũ giày hoàn hảo
được hình thành bởi các chi tiết bên ngoài, các chi tiết lót bên trong và các
chi tiết tăng cường nằm giữa các chi tiết bên ngoài và chi tiết lót.[9]
- Phần mặt: là phần nhìn thấy bên ngoài của mũ, nó quyết dịnh đặc điểm
cấu tạo của đôi giày.[9]
- Phần lót: là phần nhìn thấy bên trong của mũ, tiếp xúc với chân. Có công
dụng che bàn chân tránh những phần cứng của mũ, giữ ấm chân và hút
mồ hôi.[9]
- Phần tăng cường: là phần không nhìn thấy được của mũ, nằm giữa phần

mặt và lót, có tác dụng tăng cường. Các loại tăng cường: tăng cường toàn
bộ, tăng cường công nghệ, tăng cường chống biến dạng, tăng cường tạo
dáng, tăng cường tạo êm.[9]
- Phần đế: là phần dưới của giày tiếp xúc trực tiếp với mặt đất. Dùng để đỡ
toàn bộ trọng lượng của cơ thể, bảo vệ chân tránh các tổn thương và ảnh
hưởng của thời tiết, chịu uốn và mài mòn.[9]
- Đế lửng: là chi tiết tăng cường phần sau của đế giày. Có tác dụng tăng
cường hoặc nâng cao phần hậu ở giày cao gót.[9]
- Độn sắt: là chi tiết tăng cường cho lửng, chi tiết này bắt buộc sử dụng cho
các loại giày đế có gót và thường làm bằng thép.[9]
- Đế trong: là bộ phận cơ bản của chiếc giày, là chi tiết gắn vào phom giúp
định hình được mũ giày và giữ dáng.[9]
- Gót giày: là mặt sau của giày giúp bảo vệ mắt cá chân và phần gân ở phía
sau cổ chân.[9]
- Mặt gót: là chi tiết tiếp xúc với mặt đất của gót
- Pho mũi: là chi tiết tăng cường tạo dáng cho mũi giày
- Pho hậu: là chi tiết tăng cường tạo dáng cho hậu giày

SVTH: Phạm Thị Mỹ Trường

Trang 23

Khóa:37


Đồ án tốt nghiệp

Ngành: Công nghệ Da Giày

2.4.4. Cơ sở phác họa mẫu

2.4.4.1. Cấu trúc bàn chân
- Chân được cấu tạo bởi các xương và bắp cơ, mạch máu và hệ thần kinh.
- Bàn chân người được chia làm 5 phần: ngón chân, mu bàn chân, cổ chân,
gót chân, gan bàn chân.[8]
- Cấu tạo bộ xương chi dưới:
Bàn chân con người có tổng cộng 26
xương, 2 ở mặt sau bàn chân, 5 ở giữa chân,
19 ở các bàn chân và các ngón chân. [6]

Hình 16. Cấu trúc bàn chân [7]
2.4.4.2. Chức năng bàn chân
- Mang vác trọng lượng của cơ thể, giữ cho cơ thể cân bằng ở mỗi trạng
thái
- Giảm chấn và đẩy cơ thể về phía trước, giúp cơ thể di chuyển nhẹ nhàng
2.4.4.3. Cấu tạo chân
Chia làm 3 dạng chính
1. Loại chân bình thường (normal arch): là cấu tạo vòm chân không quá cong
hay quá phẳng.
2. Loại bàn chân bẹt (flat arch) là một dạng bàn chân rất dễ bị chấn thương khi
chạy và thậm chí khi đi bộ bình thường cũng có thể đau. Người ta cần phải chữa
trị dạng bàn chân bẹt này, nhẹ thì làm các miếng đệm hay lót vào giày, nặng có
khi phải phẫu thuật chỉnh hình. Loại nhẹ thì chỉ cần chú ý và tập luyện là được.
3. Loại bàn chân có vòm lớn (high arch)
Bạn cũng có thể thử theo cách này: nhúng chân ướt, đặt lên tờ giấy, nhìn xem
chân bạn kiểu gì.

Hình 17. Các dạng cấu tạo của bàn chân [7]
SVTH: Phạm Thị Mỹ Trường

Trang 24

Khóa:37


Đồ án tốt nghiệp

Ngành: Công nghệ Da Giày

Các xương cổ chân và bàn ngón tạo nên ba vòm, hai vòm chạy theo chiều dọc và
một vòm chạy ngang bàn chân. Cơ cấu này tạo nên một hệ thống hấp thụ sốc
đàn hồi. Khi đứng, một nửa trọng lượng được chịu bởi gót chân và một nửa bởi
các xương bàn ngón ở trước với một phần ba trọng lượng này là ở xương bàn
ngón thứ nhất. [6]

Hình 18. Các đường xác định vòm chân [7]
▪

Vòm dọc bên ngoài được hình thành bởi xương gót, xương hộp, xương bàn ngón
thứ tư và thứ năm.

▪

Vòm dọc trong chạy từ xương gót đến xương sên, ghe, chêm và ba xương bàn
ngón đầu tiên.

▪

Vòm ngang được tạo bởi các xương cổ chân nêm vào và nền các xương bàn
ngón. Các xương hoạt động như các thanh xà nâng đỡ vòm này, dẹt xuống khi
chịu trọng lượng và có thể chịu ba đến bốn lần trọng lượng cơ thể. [6]

Hình 19. Ba vòm/cung bàn chân tạo bởi các xương cổ chân và bàn ngón [7]
2.4.5. Cơ sở thiết kế giày
2.4.5.1. Các kích thước chân
 Đo chân:
Bước 1: chuẩn bị dụng cụ đo
- Một tờ giấy lớn hơn so với bàn chân
SVTH: Phạm Thị Mỹ Trường

Trang 25

Khóa:37