Đào tạo nguồn nhân lực tại sở công thương Tỉnh Kon Tum
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (6.19 MB, 112 trang )
ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
PHẠM THỊ VINH HOA
ĐÀO TẠO NGUỒN NHÂN LỰC
TẠI SỞ CÔNG THƢƠNG TỈNH KON TUM
LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH
Đà Nẵng – 2017
ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
PHẠM THỊ VINH HOA
ĐÀO TẠO NGUỒN NHÂN LỰC
TẠI SỞ CÔNG THƢƠNG TỈNH KON TUM
LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH
Mã số: 60.34.01.02
Ngƣờ
ƣớng
n
o
ọ : GS.TS. L THẾ GIỚI
Đà Nẵng – 2017
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đề tài “Đào tạo nguồn nhân lực tại Sở Công
Thương tỉnh Kon Tum” là cơng trình nghiên cứu của riêng tơi.
Các số liệu cũng như kết quả nêu trong luận văn là hoàn toàn trung
thực và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ cơng trình nghiên cứu nào
khác.
Kon Tum, ngày tháng
năm 2017
Tá g ả
P ạm T ị V n Ho
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU ...........................................................................................................1
1 T nh ấp thiết ủ
ề t i .......................................................................1
2 Mụ tiêu nghiên ứu ............................................................................2
3 Đối tƣợng v phạm vi nghiên ứu .......................................................2
4 Phƣơng pháp nghiên ứu .....................................................................3
5 Ý nghĩ kho họ v thự tiễn ủ
6 Bố ụ
ề t i .............................................3
ề t i.........................................................................................3
7 Tổng qu n t i liệu nghiên ứu .............................................................4
CHƢƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ ĐÀO TẠO NGUỒN NHÂN LỰC ....8
1 1 TỔNG QUAN VỀ ĐÀO TẠO NGUỒN NHÂN LỰC ..............................8
1 1 1 Một số khải niệm ơ bản................................................................8
1 1 2 V i trò ủ
1 1 3 Ý nghĩ
ủ
ông tá
o tạo nguồn nhân lự ..............................10
ông tá
o tạo nguồn nhân lự .............................12
1 2 NỘI DUNG CỦA CÔNG TÁC ĐÀO TẠO NGUỒN NHÂN LỰC ........12
1 2 1 Đánh giá nhu ầu
o tạo v lự
1 2 2 Xá
ịnh mụ tiêu
o tạo ............................................................15
1 2 3 Xá
ịnh nội dung
o tạo ...........................................................16
1 2 4 Lự
họn phƣơng pháp
1 2 5 Xá
ịnh phƣơng tiện, thiết bị ho ông tá
1 2 6 Xây dựng kị h bản
1 2 7 Dự t nh kinh ph
o tạo ............12
o tạo ...................................................17
o tạo ...................20
o tạo ..........................................................20
o tạo ..............................................................21
1 2 8 Thự hiện hƣơng trình
1 2 9 Đánh giá kết quả
họn ối tƣợng
o tạo ...................................................22
o tạo..............................................................23
1 3 ĐẶC ĐIỂM CỦA NGUỒN NHÂN LỰC TRONG TỔ CHỨC CÔNG ..25
1 3 1 Tổ hứ
1 3 2 Đặ
ông................................................................................25
iểm ủ nguồn nhân lự trong tổ hứ
ông ......................25
1 3 3 Một số yếu tố ảnh hƣởng ến ông tá
o tạo nguồn nhân lự
hành chính công ...............................................................................................28
1 4 CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN ĐÀO TẠO NGUỒN NHÂN LỰC
......................................................................................................................... 31
1 4 1 Nhân tố thuộ về bản thân ngƣời l o ộng ..................................31
1 4 2 Nhân tố thuộ môi trƣờng l o ộng .............................................33
KẾT LUẬN CHƢƠNG 1.................................................................................35
CHƢƠNG 2. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC ĐÀO TẠO NGUỒN NHÂN
LỰC TẠI SỞ CÔNG THƢƠNG KON TUM ..............................................36
2 1 GIỚI THIỆU CHUNG VỀ SỞ CÔNG THƢƠNG KON TUM ...............36
2 1 1 Chứ năng - nhiệm vụ ..................................................................36
2 1 2 Bộ máy tổ hứ ............................................................................40
2 1 3 Đặ
iểm nguồn lự t i h nh ủ Sở Công Thƣơng tỉnh Kon
Tum ..................................................................................................................43
2.1.4 Đặ
iểm nguồn nhân lự ............................................................44
2 1 5 Ch nh sá h tuyển dụng.................................................................47
2 2 THỰC TRẠNG ĐÀO TẠO NGUỒN NHÂN LỰC CỦA SỞ CÔNG
THƢƠNG THỜI GIAN QUA .........................................................................49
2.2 1 Thự trạng về xá
ịnh nhu ầu
o tạo ......................................49
2.2 2 Thự trạng về xá
ịnh mụ tiêu
o tạo .....................................51
2.2 3 Thự trạng về việ xá
ịnh nội dung v lự
họn phƣơng pháp
o tạo ..............................................................................................................52
2.2 4 Thự trạng về việ lự
họn ối tƣợng
o tạo ...........................55
2.2.5. Thự trạng về việ xây dựng hƣơng trình
2.2 6 Thự trạng về ánh giá kết quả
o tạo .....................57
o tạo .......................................58
2 3 ĐÁNH GIÁ TÌNH HÌNH CƠNG TÁC ĐÀO TẠO NGUỒN NHÂN
LỰC TẠI SỞ CÔNG THƢƠNG KON TUM..................................................59
2.3.1. Những kết quả ạt ƣợ ...............................................................59
2 3 2 Những tồn tại ...............................................................................61
2 3 3 Nguyên nhân ủ những tồn tại ...................................................62
KẾT LUẬN CHƢƠNG 2.................................................................................64
CHƢƠNG 3. CÁC GIẢI PHÁP HỒN THIỆN CƠNG TÁC ĐÀO TẠO
NGUỒN NHÂN LỰC TẠI SỞ CÔNG THƢƠNG TỈNH KON TUM ......65
3 1 CĂN CỨ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP ............................................................65
3 1 1 Căn ứ ịnh hƣớng
o tạo nguồn nhân lự ................................65
3 1 2 Một số qu n iểm khi xây dựng giải pháp ..................................66
3 2 MỘT SỐ GIẢI PHÁP ĐỀ XUẤT NHẰM HOÀN THIỆN QUY TRÌNH
ĐÀO TẠO NGUỒN NHÂN LỰC ...................................................................66
3 2 1 Ho n thiện việ xá
ịnh nhu ầu
o tạo v lự
họn ối tƣợng
o tạo ..............................................................................................................66
3 2 2 Xá
ịnh mụ tiêu
o tạo ...........................................................68
3 2 3 Xá
ịnh nội dung
o tạo ...........................................................71
3 2 4 Phân loại ối tƣợng ......................................................................73
3 2 5 Xây dựng hƣơng trình
3 2 6 Tổ hứ
o tạo ...................................................74
o tạo............................................................................79
3 2 7 Đánh giá kết quả
o tạo..............................................................80
3 3 KIẾN NGHỊ ..............................................................................................82
3 3 1 Kiến nghị với ơ qu n Trung ƣơng .............................................82
3 3 2 Kiến nghị với UBND tỉnh Kon Tum ...........................................83
3 3 3 Kiến nghị với lãnh ạo Sở Công Thƣơng tỉnh Kon Tum ............83
KẾT LUẬN CHƢƠNG 3.................................................................................84
KẾT LUẬN .....................................................................................................85
PHỤ LỤC
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
QUYẾT ĐỊNH GIAO ĐỀ TÀI LUẬN VĂN (Bản s o)
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Ký
ệu
Ý ng ĩ
CBCC
Cán bộ ông hứ
CBCNV
Cán bộ ơng nhân viên
NNL
Nguồn nhân lự
NXB
Nh xuất bản
PGS
Phó giáo sƣ
TS
Tiến sĩ
ThS
Thạ sĩ
UBND
Uỷ b n nhân dân
CCLLCT
C o ấp lý luận h nh trị
QLNN CVC
Quản lý nh nƣớ Chuyên viên h nh
DANH MỤC BẢNG
Số
ệu
Tên bảng
Trang
Nguồn lự t i h nh ủ Sở Công Thƣơng tỉnh Kon Tum
43
bảng
2.1.
2.2.
2.3.
Số lƣợng l o ộng ủ Sở Công Thƣơng Kon Tum giai
oạn 2014-2016
Cơ ấu nguồn nhân lự theo ộ tuổi, giới t nh, v th nh
phần dân tộ
2.4.
Cơ ấu l o ộng năm 2016 theo trình ộ
2.5.
Tình hình tuyển dụng tại Sở Cơng Thƣơng Kon Tum
2.6.
2.7.
2.8.
2.9.
3.1.
Bảng tổng hợp á
hƣơng trình
o tạo
o tạo tạo tại Sở Công
Thƣơng từ năm 2014 - 2016
Nội dung
o tạo nhân viên mới
Phƣơng pháp
2014-2016
á lớp bồi
dƣỡng nghiệp vụ năm 2015
Báo cáo nhu ầu
45
47
47
50
53
o tạo tại Sở Công Thƣơng gi i oạn
D nh sá h ử án bộ, viên hứ th m gi
44
o tạo, bồi dƣỡng án bộ lãnh ạo,
quản lý năm
54
56
68
3.2.
Khó họ d nh ho án bộ lãnh ạo
72
3.3.
Khó họ d nh ho hun viên, nhân viên văn phịng
72
3.4.
Chƣơng trình
bộ nhân viên
o tạo huyên biệt ần thự hiện với án
73
DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ
Số
ệu
Tên sơ đồ
sơ đồ
2.1.
Sơ ồ tổ hứ
ủ Sở Công Thƣơng tỉnh Kon Tum
2.2.
Cơ ấu nguồn nhân lự năm 2016 theo ộ tuổi
Trang
40
46
1
MỞ ĐẦU
1. T n
ấp t
t ủ đ tà
Nguồn nhân lự l vốn quý nhất ủ bất kỳ một xã hội h y một tổ hứ
n o Chỉ khi nguồn nhân lự
ƣợ sử dụng một á h ó hiệu quả thì tổ hứ
ấy mới ó thể hoạt ộng một á h trơn tru v
mong ợi Hoạt ộng ủ mỗi tổ hứ
bởi á nhân tố v mứ
ạt ƣợ những th nh ông nhƣ
ều hịu ảnh hƣởng v
ộ ảnh hƣớng khá nh u qu
hịu sự hi phối
á thời kỳ, nhƣng
nguồn nhân lự vẫn ln giữ ƣợ v i trị quyết ịnh trong hoạt ộng ủ bất
ứ tổ hứ n o Tuy nhiên, với v i trị qu n trọng ủ mình thì nguồn nhân lự
trong á tổ hứ
ũng phải ng y
những nhu ầu ặt r
ng tự ho n thiện ể ó thể áp ứng ƣợ
Cá tổ hứ
ể ó thể tồn tại v phát triển trông môi
trƣờng ạnh tr nh g y gắt ùng với sự phát triển ng y
họ
ng mạnh mẽ ủ kho
ông nghệ thì phải tìm mọi á h ể tr ng bị ho mình ội ngũ l o ộng
lớn mạnh ả về số lƣợng v
hất lƣợng Để l m ƣợ
iều n y tổ hứ
phải thự hiện ồng thời nhiều ông việ v một trong số ó l
ơng tá
ần
o
tạo nguồn nhân lự
Đ o tạo, bồi dƣỡng án bộ, ông hứ l một yếu tố then hốt trong
hất lƣợng quản lý phát triển ủ mỗi quố gi Ở nƣớ t ,
nhằm nâng
o tạo, bồi dƣỡng
o hất lƣợng án bộ, ông hứ theo yêu ầu ủ
h nh l một nhiệm vụ trọng tâm ủ
ải á h h nh
ả hệ thống h nh trị dƣới sự lãnh ạo
ủ Đảng Nghị quyết lần thứ 5 B n hấp h nh Trung ƣơng Đảng khó X tiếp
tụ khẳng ịnh sự ần thiết v tầm qu n trọng ủ việ
lƣợng
ổi mới, nâng
o hất
o tạo ội ngũ án bộ, ông hứ ở nƣớ t không hỉ trong gi i oạn
hiện n y m
ịn ả về lâu d i
Sở Cơng Thƣơng l
ơ qu n huyên môn thuộ UBND Tỉnh; giúp
UBND Tỉnh thự hiện hứ năng quản lý nh nƣớ về ông thƣơng, b o gồm:
2
ơ kh , luyện kim, iện, năng lƣợng mới, năng lƣợng tái tạo, hó
hất, vật liệu
nổ ơng nghiệp, … Đội ngũ l o ộng ủ Sở ần ổi mới, tiếp ận á nguồn
thơng tin, á kỹ thuật mới ể ó thể áp ứng ƣợ nhu ầu ặt r
ủ Sở
Công Thƣơng
Từ v i trị vơ ùng qu n trọng ủ
thự trạng ông tá
ội ngũ án bộ, ông hứ
ũng nhƣ
o tạo bồi dƣỡng, án bộ, ông hứ , phát huy trá h
nhiệm ống hiến ủ tr thứ
ối với tổ hứ
Tôi họn ề t i “ Đào tạo
nguồn n ân lự tạ Sở Cơng T ƣơng tỉn Kon Tum” nhằm tìm hiểu thự
trạng
o tạo nguồn nhân lự tại Cơ qu n, từ ó ề xuất ƣợ những giải pháp
ể giải quyết những vấn ề òn tồn tại, ho n thiện v phát triển hất lƣợng
nguồn nhân lự
ủ tổ hứ
2. Mụ t êu ng ên ứu
- Hệ thống hó
á lý luận về
- Phân t h thự trạng v
o tạo nguồn nhân lự
ánh giá về ông tá
o tạo nguồn nhân lự
- Đề xuất á giải pháp ể ho n thiện ông tá
o tạo nguồn nhân lự
tại Sở Công Thƣơng Kon Tum
tại ơ qu n
3. Đố tƣợng và p ạm v ng ên ứu
a. Đối tượng nghiên cứu:
Vấn ề
o tạo nguồn nhân lự tại Sở Công Thƣơng Kon Tum.
b. Phạm vi nghiên cứu:
- Nội dung: tập trung v o phân t h thự trạng ông tá
nhân lự
o tạo nguồn
ho l o ộng d i hạn tại Sở Công Thƣơng tỉnh Kon Tum trong gi i
oạn 2014 – 2016, tìm r nguyên nhân v
thiện hoạt ộng
o tạo nguồn nhân lự
ề xuất một số giải pháp nhằm ho n
ho ơ qu n
- Không gi n: nội dung nghiên ứu ƣợ tiến h nh tại Sở Công Thƣơng
tỉnh Kon Tum
3
- Thời gi n: á số liệu về
o tạo nguồn nhân lự
ƣợ thu thập v xử
lý trong 3 năm 2014 – 2016..
4. P ƣơng p áp ng ên ứu
Đề t i sử dụng phƣơng pháp tổng hợp, phân t h, dự trên ơ sở nghiên
ứu á t i liệu thứ ấp từ á báo áo tổng hợp ủ Sở Công Thƣơng Kon
Tum, á tr ng web, tạp h
ó liên qu n tới nội dung nghiên ứu Kết hợp
giữ việ tổng hợp t i liệu với việ
i sâu v o phân t h thự tiễn, th m khảo
ý kiến nhằm tìm r hƣớng i hợp lý nhất
Phƣơng pháp so sánh, phỏng vấn, iều tr xã hội họ … nhằm thu thập
thông tin từ thự tế ể l m ơ sở phân t h
Phƣơng pháp huyên gi : th m khảo ý kiến á
huyên gi trong lĩnh
vự nghiên ứu ể ịnh hƣớng v xây dựng giải pháp phù hợp
5. Ý ng ĩ
o
ọ và t ự t ễn ủ đ tà
- Hệ thống hó những vấn ề lý luận về
o tạo nguồn nhân lự trong
thời kỳ hội nhập theo qu n iểm tổng thể thống nhất
- Mô tả v phân t h thự trạng về
o tạo nguồn nhân lwu j tại Sở
Công Thƣơng tỉnh Kon Tum
- Đề xuất ịnh hƣớng v giải pháp
o tạo nguồn nhân lự
ủ Sở Công
Thƣơng tỉnh Kon Tum
6. Bố ụ đ tà
Ngo i phần mở ầu, kết luận, t i liệu th m khảo v phụ lụ , luận văn
gồm ó 3 hƣơng:
Chƣơng 1: Cơ sở lý luận về
o tạo nguồn nhân lự
Chƣơng 2: Thự trạng ông tá
o tạo nguồn nhân lự tại Sở Công
Thƣơng tỉnh Kon Tum
Chƣơng 3: Giải pháp ho n thiện ông tá
Công Thƣơng tỉnh Kon Tum
o tạo nguồn nhân lự tại Sở
4
7. Tổng qu n tà l ệu ng ên ứu
Trên ơ sở kế thừ những ơng trình nghiên ứu ủ
trƣớ Trong luận văn n y, tơi hệ thống hó
á tá giả i
ơ sở lý luận
o tạo nguồn nhân
lự trong phần nghiên ứu ủ mình, ánh giá thự trạng
o tạo nguồn nhân
lự tại Sở Công Thƣơng tỉnh Kon Tum Chỉ r những tồn tại, bất ập trong
việ bố tr , sắp xếp CBCC, ông tá
o tạo v sử dụng ội ngũ CBCC từ ó
ề xuất giải pháp v kiến nghị nhằm tiếp tụ
ổi mới, ho n thiện về ơ hế,
h nh sá h quản lý án bộ, h nh sá h thu hút nguồn nhân lự
ổi mới ông tá
o,
o tạo bồi dƣỡng, bố tr sắp xếp v sử dụng CBCC Từ ó,
ƣ r những giải pháp
dụng
hất lƣợng
o tạo nguồn nhân lự phù hợp v m ng t nh ứng
o nhằm phát huy hiệu quả, góp phần nâng
o hất lƣợng nguồn nhân
lự tại Sở Công Thƣơng Kon Tum trong thời gi n tới
Trong quá trình nghiên ứu, tìm hiểu t i liệu thự tiễn liên qu n ến ề
t i
o tạo nguồn nhân lự , hiện n y ó rất nhiều ề t i i sâu v o lĩnh vự
n y, ụ thể nhƣ:
Giáo trình PGS TS Trần Thị Kim Dung (2011), Quản Trị Nguồn Nhân
Lự , Nh Xuất Bản Tổng Hợp Th nh Phố Hồ Ch Minh ã ung ấp những
hiểu biết ơ bản về quản trị nguồn nhân lự nói hung v
o tạo nguồn nhân
lự nói riêng; tá giả ã tổng hợp những qu n iểm, ý kiến trong á sá h, báo
v nghiên ứu ủ một số tá giả trên thế giới về
trong tở hứ ; v
trình
o tạo nguồn nhân lự
ƣ r luận iểm á nhân tá giả về bản hất ũng nhƣ tiến
o tạo nguồn nhân lự trong do nh nghiệp Tá giả ũng ã tổng kết về
nguyên tá
ũng nhƣ nội dung, phƣơng pháp v tiến trình thự hiện hoạt ộng
o tạo nguồn nhân lự phổ biến trong do nh nghiệp
Quyển sá h
ủ
M n gement In Austr li
Kr m r Mc Schuler (1997), Human Resource
ã trình b y những iểm ơ bản về quản trị nguồn
nhân lự nói hung Riêng về
o tạo nguồn nhân lự , tá giả ã nêu lên á h
5
thứ v tiến trình thự hiện hoạt ộng n y, b o gồm ả việ xá
ịnh những
yếu tố ần thiết v lên hƣơng trình h nh ộng, v so sánh việ thự hiện hoạt
ộng n y trong don h nghiệp tại một số quố gi phát triển trên thế giới nhƣ
Nhật bản, Đứ , Austr li
Michael R. Carrell, Nobert F. Elbert, Robert D. Hatfield (2000), trong
Human Resource Management Global: Strategies For Managing Diverse
Work For e phân biệt ó h i lại
o tạo hung v
nên hi trả ho
o tạo nguồn nhân lự trong do nh nghiệp:
o tạo huyên biệt; v nhấn mạnh rằng do nh nghiệp hỉ
o tạo huyên biệt bởi
suất v hiệu quả l m việ
o tạo huyên biệt giúp tăng năng
ủ nhân viên
B i báo kho họ : “Một số vấn đề về đào tạo và phát triển nguồn nhân
lực” ủ V Xuân Tiến, Trƣờng Đại họ Kinh tế, Đại họ Đ Nẵng B i báo
n y l m sáng tỏ nội dung: Nguồn nhân lự l nguồn lự qu giá nhất ủ
á
tổ hứ , ơn vị l yếu tố quyết ịnh sự th nh bại ủ họ trong tƣơng l i Bởi
vậy, á tổ hứ v
lự
ơn vị luôn tìm á h ể duy trì v phát triển nguồn nhân
ủ mình Một trong á biện pháp hữu hiệu nhất nhằm thự hiện mụ
tiêu trên l
o tạo v phát triển nguồn nhân lự
á nội dung ủ phát triển nguồn nhân lự v
Qu
ó, b i báo ã l m r
ƣợ th m khảo ể xây dựng
hệ thống ơ sở lý luận ho ề t i
Giáo trình “ Quản lý nguồn nhân lực trong tổ chức công” ủ PGS TS
Trần Thị Thu v PGS TS Vũ Ho ng Ngân – NXB Đại họ kinh tế quố dân
H Nội – Năm 2011 ó ề ấp ến những vấn ề hủ yếu về phát triển nguồn
nhân lự trong tổ hứ
ông, b o gồm: khái niệm về tổ hứ
nguồn nhân lự trong tổ hứ
nhân lự trong tổ hứ
tổ hứ
ông, ặ
iểm ủ
ông, khái niệm
ông tá quản lý nguồn
ông và các nội dung phát triển nguồn nhân lự trong
ông
Luận văn “Đ o tạo v Phát triển nguồn nhân lự tại Họ viện h nh trị -
6
H nh h nh khu vự 3” Luận văn thạ sĩ kinh tế năm 2010 Đại họ Đ Nẵng
– Chế Viết Trung Thu Luận văn ã l m r
ƣợ những vấn ề ơ bản về Đ o
tạo v phát triển nguồn nhân lự trong tổ hứ
Trên ơ sở phân t h thự
trạng những vấn ề về ông tá Đ o tạo, phát triển nguồn nhân lự tại Họ
Viện H nh h nh khu vự 3, những kết quả ạt ƣợ , tìm r
ể từ ó ã ƣ r
á ngun nhân
á giải pháp ó hiệu quả Điểm nổi bật nhất ủ
ề t i tá
giả ã tiến h nh lập phiếu iều, khảo sát, xử lý số liệu về việ nhận thứ
án bộ, ông hứ , viên hứ về ông tá
ủ
o tạo ối với án bộ nghiên ứu
tại họ viện
Luận văn “Giải pháp
o tạo v phát triển nguồn nhân lự tại ụ Thuế
Đ Nẵng”, Luận văn Thạ sĩ kinh tế, Đại họ Đ Nẵng – Dƣơng Tấn Bình
Luận văn ã l m r những vấn ề ơ bản về ông tá
nguồn nhân lự ; luận văn ã ƣ r mơ hình về
o tạo v phát triển
o tạo v phát triển nguồn
nhân lự ở Nhật bản v b i họ kinh nghiệm Phần thự trạng tá giả tập trung
ánh giá nguồn nhân lự m
hƣ
ƣ
ánh giá ƣợ thự trạng quy trình
tạo Phần giải pháp, tá giả tập trung quá nhiều v o á
nghiên ứu thự trạng
o tạo nguồn nhân lự
ủ
o
ăn ứ phát hiện qu
ụ Thuế m
hƣ
ƣ r
những phƣơng pháp ụ thể Chẳng hạn trong phần thự trạng tá giả ó ề ập
ến việ xá
ịnh nhu ầu hỉ thơng qu tổng hợp trình ộ án bộ ủ phòng
tổ hứ h nh h nh ể xem xét nhu ầu thự tế nhƣng trong phần giải pháp tá
giả ã không ƣ r
ƣợ phƣơng pháp ụ thể ể xá
ho n thiện quy trình ánh giá kết quả
ịnh nhu ầu Giải pháp
o tạo ũng hƣ
ƣợ l m ụ thể, hỉ
ề ập hung hung về lý thuyết
Ngo i r
ịn ó nhiều ơng trình kho họ nghiên ứu, hội thảo, á b i
viết ăng tải trên trên nhiều tạp h khá nh u nhƣ: “Quản lý nguồn nhân lực
ở Việt Nam, ủ Phạm Th nh Nghị, Vũ Ho ng Ngân; “Những luận cứ khoa
học của việc phát triển nguồn nhân lực công nghiệp cho vùng kinh tế trọng
7
điểm phía Nam” ủ Trƣơng Thị Minh Sâm, Viện Kho họ v Xã hội tại
Th nh phố Hồ Ch Minh thuộ Trung tâm Kho họ Xã hội v Nhân văn
Quố gi ; “ Phát triển nguồn nhân lực phục vụ cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa
đất nước” ủ Nguyễn Th nh, Trƣờng Đại họ Kinh tế Th nh phố Hồ Ch
Minh…Cá
việ
ơng trình nghiên ứu trên ã ó những óng góp nhất ịnh trong
ung ấp lý luận về phát triển nguồn nhân lự nói hung trên á lĩnh
vự , á ng nh, á vùng ủ nền sản xuất xã hội trong phạm vi ả nƣớ
8
CHƢƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ ĐÀO TẠO NGUỒN NHÂN LỰC
1.1. TỔNG QUAN VỀ ĐÀO TẠO NGUỒN NHÂN LỰC
1.1.1. Một số
ả n ệm ơ bản
a. Nguồn nhân lực
Nguồn nhân lự – h y òn gọi l nguồn lự
on ngƣời – l khái niệm
ƣợ nhiều ơng trình nghiên ứu trong nƣớ v thế giới ề ập ến với á
gó
ộ khá nh u
Theo ịnh nghĩ
ủ Liên Hợp Quố : “nguồn nhân lự l tất ả những
kiến thứ , kỹ năng v tiềm năng ủ
mỗi á nhân, mỗi tổ hứ v
ủ
nghề, l kiến thứ v năng lự
on ngƣời liên qu n tới sự phát triển ủ
ất nƣớ ” nguồn nhân lự l trình ộ l nh
ủ to n bộ uộ sống on ngƣời hiện ó thự
tế hoặ tiềm năng ể phát triển kinh tế xã hội trong một ộng ồng
Theo GS TX Phạm Minh Hạ : “nguồn nhân lự l tổng thể á tiềm
năng l o ộng ủ một nƣớ hoặ một ị phƣơng, tứ nguồn l o ộng ƣợ
huẩn bị (ở á mứ
ộ khá nh u) sẵn s ng th m gi một ơng việ l o ộng
n o ó, tứ l những ngƣời l o ộng ó kỹ năng (h y khả năng nói hung),
bằng on ƣờng áp ứng ƣợ yêu ầu ủ
ơ hế huyển ổi ơ ấu l o
ộng, ơ ấu kinh tế theo hƣớng ơng nghiệp hó , hiện ạo hó ” [5]
Nhƣ vậy, á khải niệm trên ho thấy nguồn lự
ơn thuần l lự lƣợng l o ộng ã ó v sẽ ó, m
ủ thể hất, tr tuệ, tinh thần ủ
gi
ƣợ
em r hoặ
á
on ngƣời khơng hỉ
ịn b o gồm sứ mạnh
á nhân trong một ộng ồng, một quố
ó khả năng em r sử dụng v o quá trình phát triển xã
hội
Xem xét dƣới á gó
ộ khá nh u ó thể ó những khái niệm khá
nh u về nguồn nhân lự nhƣng những khái niệm n y ều thống nhất nội dung
9
ơ bản: nguồn nhân lự l nguồn ung ấp sứ l o ộng ho xã hội Con
ngƣời với tƣ á l yếu tố ấu th nh lự lƣợng sản xuất giữ vị tr h ng ầu, l
nguồn lự
ơ bản v nguồn lự vô tận ủ sự phát triển không thể hỉ ƣợc
xem xét ơn thuần ở gó
số lƣợng v
m l
ộ số lƣợng h y hất lƣợng m l sự tổng hợp ủ
ả
hất lƣợng; không hỉ l bộ phận dân số trong ộ tuổi l o ộng
á thế hệ on ngƣời với những tiềm năng, sứ mạnh trong ải tạo tự
nhiên, ải tạo xã hội
Vì vậy, ó thể ịnh nghĩ : Nguồn nhân lực là tổng thể số lượng và chất
lượng con người với tổng hịa các tiêu chí về trí lực, thể lực và những phẩm
chất đạo đức – tinh thần tạo nên năng lực mà bản thân con người và xã hội
đã, đang và sẽ huy động vào quá trình lao động sáng tạo vì sự phát triển và
tiến bộ xã hội.
Nguồn nhân lự
ó v i trị khá nh u v
ủ một tổ hứ
ƣợ hình th nh trên ơ sở á nhân
ƣợ liên kết với nh u theo những mụ tiêu nhất ịnh
Nguồn nhân lự trong tổ hứ l tổng thể những tiềm năng ủ
trƣớ hết v
on ngƣời,
ơ bản nhất l tiềm năng l o ộng, b o gồm ả phẩm hất, trình
ộ hun mơn, kiến thứ , ó sáng tạo, năng lƣợng, nhiệt huyết v kinh
nghiệm sống ủ
on ngƣời, nhằm áp ứng ơ ấu kinh tế xã hội òi hỏi
Nguồn nhân lự khá với nguồn lự khá
on ngƣời Nhân viên ó á năng lự , ặ
ủ tổ hứ do bản hất ủ
iểm khá nh u, ó tiềm năng phát
triển, ó khả năng hình th nh á nhóm hội, á tổ hứ
quyền lợi ủ họ Họ ó thể ánh giá v
ủ
ông o n ể bảo vệ
ặt âu hỏi ối với những hoạt ộng
án bộ quản lý, h nh vi ủ họ ó thể th y ổi phụ thuộ v o h nh bản
thân họ hoặ sự tá
ộng môi trƣờng xung qu nh Do ó, quản trị nguồn nhân
lự khó khăn v phứ tạp hơn nhiều so với quản trị á yếu tố khá
b. Đào tạo nguồn nhân lực
Đ o tạo nguồn nhân lực là quá trình trang bị kiến thức nhất ịnh về
10
chuyên môn nghiệp vụ ho ngƣời l o ộng, ể họ có thể dảm nhiệm ƣợc một
cơng việc nhất ịnh. Một hoạt ộng có tổ chứ ; ƣợc thực hiện trong một thời
gian nhất ịnh và nhằm em ến sự thay ổi nhân á h, năng lực củ ngƣời
ƣợ
o tạo.
Đ o tạo l quá trình on ngƣời tiếp nhận ƣợc khả năng ể hỗ trợ trong
việ
ạt ƣợc các mục tiêu của tổ chức. Quá trình này gắn với nhiều mục tiêu
của tổ chức, việ
nghĩ hẹp,
o tạo có thể quan niệm theo phạm vi rộng hoặc hẹp. Theo
o tạo nguồn nhân lự
ó ịnh hƣớng vào hiện tại, chú trọng vào
các cơng việc hiện thời của cá nhân, giúp các cá nhân có ngay các kiến thức
và kỹ năng ần thiết ể thực hiện tốt các cơng việc hiện tại.
1.1.2. V
trị ủ
ơng tá đào tạo nguồn n ân lự
a. Đối với tổ chức
Đ o tạo ƣợ xem l một yếu tố ơ bản nhằm áp ứng á mụ tiêu,
hiến lƣợ
ủ tổ hứ
tr nh qu n trọng nhất ủ
Chất lƣợng nguồn nhân lự trở th nh lợi thế ạnh
á tổ hứ
Nó giúp tổ hứ giải quyết ƣợ
ác
vấn ề về tổ hứ , huẩn bị ội ngũ án bộ quản lý, huyên môn kế ận v
giúp ho tổ hứ th h ứng kịp thời với sự th y ổi ủ xã hội Quá trình
o
tạo nguồn nhân lự m ng lại những lợi h s u:
- Cải tiến về năng suất, hất lƣợng v hiệu quả ơng việ
- Giảm bớt sự giám sát vì khi ngƣời l o ộng ƣợ
ầy ủ những kiến thứ
o tạo v tr ng bị
hun mơn, nghiệp vụ ần thiết thì họ ó thể tự giám
sát ƣợ
- Tạo thái ộ tán th nh v hợp tá trong l o ộng
- Đạt ƣợ u ầu trong ơng tá kế hoạ h hó nguồn nhân lự
- Giảm bớt t i nạn l o ộng
- Sự ổn ịnh năng ộng ủ tổ hứ tăng lên, ảm bảo sự bền vững ho
hoạt ộng ủ do nh nghiệp ng y ả khi thiếu những ngƣời hủ hốt do ó
11
nguồn
o tạo dự trữ ể th y thế
- Tạo r
ƣợ lời thế ạnh tr nh ủ tổ hứ
b. Đối với người lao động
Công tá
tổ hứ m
họ v
o tạo nguồn nhân lự khơng hỉ m ng lại nhiều lợi
h ho
ịn ả với ngƣời l o ộng Trong iều kiện sử phát triển ủ kho
ông nghệ, ngƣời l o ộng luôn phải nâng
o trình ộ văn hó v
nghệ nghiệp hun mơn ể không bị tụt hậu Đ o tạo giúp ho ngƣời l o
ộng ập nhật kiến thứ , kỹ năng mới, áp dụng th nh ông á th y ổi về
ông nghệ, kỹ thuật Đ o tạo òn tạo ho ngƣời l o ộng ó á h nhìn, á h
tƣ duy mới trong ông việ
ủ họ, ây l
ơ sở ể phát huy t nh sáng tạo ủ
ngƣời l o ộng V nó ịn góp phần l m thỏ mãn nhu ầu phát triển ủ
ngƣời l o ộng, nhƣ:
- Tạo ƣợ sự gắn bó giữ ngƣời l o ộng v tổ hứ
- Tạo ƣợ t nh huyên nghiệp trong ngƣời l o ộng
- Tạo sự th h ứng giữ ngƣời l o ộng v
ông việ hiện tại ũng nhƣ
tƣơng l i
- Đáp ứng nhu ầu, nguyện vọng họ tập v phát triển á nhân ủ
ngƣời l o ộng
- Tạo ho ngƣời l o ộng á h nhìn, á h tƣ duy mới trong ông việ
ủ họ; l
ơ sở ể phát huy t nh năng ộng, sáng tạo ủ ngƣời l o ộng
trong ông việ
c. Đối với xã hội.
Sự phát triển nguồn nhân lự
thú
ủ
á tổ hứ
h nh l yếu tố t h ự
ẩy nền kinh tế phát triển Đ o tạo nguồn nhân lự l
yêu ầu ông việ
ủ tổ hứ , nghĩ l
triển ủ do nh nghiệp
ể áp ứng ƣợ
áp ứng ƣợ nhu ầu tồn tại v phát
12
1.1.3. Ý ng ĩ
ủ
ông tá đào tạo nguồn n ân lự
Đ o tạo nguồn nhân lự l
ó ý nghĩ vơ ùng to lớn Đối với một tổ
hứ thì qu n hệ giữ tổ hứ v ngƣời l o ộng sẽ ƣợ
nh u hơn, nâng
o t nh ổn ịnh v năng ộng ủ tổ hứ ; tạo r lợi thế ạnh
tr nh ủ do nh nghiệp Đ o tạo nguồn nhân lự
ối với tổ hứ
ải thiện, gắn kết với
ịn ó ý nghĩ vơ ùng lớn
ó l giúp tổ hứ ứng phó với sự biến ổi ủ xã hội diễn r
nhanh chóng.
Đối với ngƣời l o ộng, việ
ƣợ
o tạo giúp họ ảm thấy mình ó
v i trị qu n trọng trong tổ hứ , từ ó tạo r một sự gắn bó giữ họ v tổ
hứ
Đ o tạo òn l hoạt ộng áp ứng nhu ầu phát triển ủ ngƣời l o
ộng Khi nhu ầu ơ bản ủ
á th nh viên trong tổ hứ
ƣợ thừ nhận v
ảm bảo, họ sẽ l m việ nhiệt th nh v hiệu quả hơn, tạo ộng lự l m việ
ho ngƣời l o ộng vì nó ã áp ứng nhu ầu, nguyện vọng phát triển ủ họ
Đối với nền kinh tế,
thiết thự
o tạo v phát triển nguồn nhân lự
ó ý nghĩ
ó l tạo r một nền kinh tế phát triển, khẳng ịnh vị thế ạnh tr nh
ủ mình với á nƣớ trong v ngo i khu vự Nền kinh tế thị trƣờng ịi hỏi
phải ó nguồn nhân lự
ó hất lƣợng
Trong gi i oạn hội nhập n y,
o, muốn vậy, phải
o mới tồn tại v phát triển ƣợ
ng ịi hỏi ngƣời l o ộng phải ó trình ộ
o tạo nguồn nhân lự
1.2. NỘI DUNG CỦA CÔNG TÁC ĐÀO TẠO NGUỒN NHÂN LỰC
1.2.1. Đán g á n u ầu đào tạo và lự
ọn đố tƣợng đào tạo
a. Đánh giá nhu cầu đào tạo
Nhu ầu
l i xét về kh
o tạo l khoảng á h giữ những gì mong muốn trong lƣơng
ạnh v thái ộ ủ ngƣời quản lý v ngƣời l o ộng trong
do nh nghiệp
Đánh giá nhu ầu ạo tạo l quá trình thu thập v phân t h thông tin
nhằm l m r nhu ầu ần ải thiện kết quả thự hiện ông việ v xá
ịnh
13
o tạo hiện tại ó phải l giải pháp nân
o hiệu quả l m việ , khả năng phát
triển với từng án bộ, nhân viên ụ thể
Phân t h ánh giá nhu ầu
nhằm xá
o tạo l một quá trình m ng t nh hệ thống
ịnh v xếp thứ tự á mụ tiêu, ịnh lƣợng á nhu ầu v quyết
ịnh á mứ
ộ ƣu tiên ho á quyết ịnh trong lĩnh vự
Công tá
o tạo v huấn luyện phải giúp
o tạo
h ho việ thự hiện mụ
tiêu ủ tổ hứ , h y nói một á h khá l khơng ó sự khá biệt giữ mụ
tiêu ủ tổ hứ với mụ tiêu ủ việ
ầu
o tạo nhân viên Ch nh vì vậy, nhu
o tạo nhân viên ƣợ xem xét bắt ầu tƣ nhu ầu ủ
h nh bản thân tổ
hứ
Đ o tạo thƣờng ƣợ sử dụng ể nâng
o năng suất, hiệu quả l m việ
ho nhân viên trong á do nh nghiệp Nguyên nhân dẫn ến năng suất v
hiệu quả l m việ thấp rất
dạng: năng lự nhân viên kém; khơng ó hệ
thống k h th h nhân viên; á h tổ hứ kém; nhân viên không biết á yêu
ầu, tiêu huẩn mẫu trong thự hiện ông việ … nhu ầu
o tạo thƣờng ƣợ
ặt r khi nhân viên khơng ó ủ á kỹ năng ần thiết ể thự hiện á
nghiên ứu:
Đề xá
- Tổ hứ
ịnh h nh xá nhu ầu
o tạo ần thự hiện á nghiên ứu:
ần thự hiện á mụ tiêu ở mứ
ộ nhu thế n o? (phân t h
tổ hứ )
- Đội ngũ l o ộng ần ó những kỹ năng n o ể thự hiện tốt á
ông
việ ? (phân t h tá nghiệp)
- Điểm mạnh v
iểm yếu ủ
ội ngũ l o ộng trong tổ hứ l gì?
(phân tích nhân viên)
Nhu ầu
thứ
o tạo ủ mỗi nhân viên l
ó những iểm khá biệt do kiến
ơ bản, tiềm năng v ho i b o phát triển ủ họ trong giống nh u Do
ậy á hoạt ộng
o tạo phải hƣớng tới việ thiết kế hƣơng trình s o ho
14
áp ứng ƣợ yêu ầu ủ từng ối tƣợng Nhu ầu
phƣơng pháp
o tạo, khơng ó bất kì hƣơng trình h y phƣơng thứ n o phù
hợp với mọi nhu ầu Cá
mong muốn ủ
o tạo quyết ịnh
á
quả kinh do nh ƣợ
hƣơng trình
o tạo ƣợ dự trên ơ sở dung hị
á nhân với mụ tiêu ủ do nh nghiệp, trong ó hiệu
ƣ r l m tiêu h ảnh hƣởng ó t nh quyết ịnh
Phân tích tổ chức
- Phân t h hỉ số hiểu quả về mặt tổ hứ b o gồm việ phân t h á
tiêu thứ tổ hứ nhƣ: năng suất, hất lƣợng thự hiện ông việ , tỷ lệ thuyên
huyển, kỷ luật l o ộng… giúp ho nh quản trị xá
ịnh những vấn ề ơ
bản ủ tổ hứ , khả năng ảnh hƣởng do nhân viên không ƣợ
ủ v xá
ịnh sử ần thiết áp dụng á hình thứ
o tạo
- Kế hoạ h huẩn bị ội ngũ án bộ kế ận Tổ hứ
những hứ vụ sẽ trống v
á h thứ
o tạo ầy
ần xá
ịnh ƣợ
huẩn bị ứng viên ho á
hứ vụ
trống
Phân tích tác nghiệp
Phân t h tá nghiệp xá
ịnh loại kỹ năng v
á h nh vi ần thiết ho
nhân viên ể thự hiện tốt ông việ Phân t h tá nghiệp hú trọng xá
ịnh
xem nhân viên ần l m gì ể thự hiện ông việ tốt Loại phân t h n y
thƣờng ƣợ sử dụng ể xá
ịnh nhu ầu
o tạo nhân viên mới hoạ
á
ông việ mới ƣợ thự hiện lần ầu với nhân viên
Phân tích nhân viên
Loại phân t h n y hú trọng lên á năng lự v
ủ nhân viên, ƣợ sử dụng ể xá
á
ặ t nh á nhân
ịnh i l ngƣời ó thể ảm ƣơng ƣợ
ơng việ v họ thiếu những kiến thứ , kỹ năng gì, ể từ ó xá
trọng
o tạo những kiến thứ , kỹ năng n o Cá
hú trọng v o ối tƣợng thự sự ần thiết ƣợ
Ngo i r nhu ầu
hƣơng trình
o tạo
o tạo òn dự trên á trƣờng hợp:
ịnh ần hú
o tạo ần
15
- Đ o tạo khi tuyển dụng:
o tạo ho nhân viên mới về lị h sử hình
th nh ủ tổ hứ , nội quy l o ộng, quy ịnh về n to n, h nh sá h v quy
ịnh về lƣơng bổng, á
hế ộ, giờ l m việ , tăng
…
- Đ o tạo ịnh kì: n to n l o ộng, hƣớng dẫn thự hiện ông việ
- Đ o tạo ột xuất: th y ổi môi trƣờng l m việ , máy mó …
Trên ơ sở ó, á trƣởng bộ phận luôn ân ối nhân sự ể xá
nhu ầu
o tạo nhằm áp ứng kịp thời nguồn nhân lự
ho ông việ
ịnh
ủ bộ
phận mình
b. Lựa chọn đối tượng đào tạo
Để
o tạo ƣợ một ngƣời l o ộng l rất tốn kém, vì vậy trƣớ khi
thự hiện hƣơng trình
o tạo phải xá
ịnh, lự
họn ối tƣợng ƣợ
o tạo Trƣớ hết, ngƣời ó phải nằm trong số nhu ầu ần
ho i
o tạo, s u ó
xem xét ộng ơ họ tập ủ họ ó muốn ƣợ th m gi khó
o tạo hay
khơng? Tuy nhiên, ũng phải xem xét ến khả năng họ tập ủ từng ngƣời,
ó thể do trình ộ thấp hoặ tuổi
nên khơng nên lự
họn V
o nên khơng ó khả năng tiếp thu b i họ
uối ùng l dự oán việ th y ổi h nh vi nghề
nghiệp ủ ngƣời l o ộng tới âu Nếu thấy k hr thi thì sẽ lự
họn ngƣời l o
ộng ó
1.2.2 Xá địn mụ t êu đào tạo
L xá
ịnh kết quả hy vọng ạt ƣợ s u khi thự hiện hƣơng trình
o tạo Yêu ầu khi xá
ịnh mụ tiêu
o tạo l :
- Phải xuất phát từ nhu ầu
- Mụ tiêu phải r r ng, ụ thể, phụ vụ ƣợ
Cá mụ tiêu
ho việ
ánh giá
o tạo ó thể ƣợ thiết lập trong bất kỳ lĩnh vự n o,
bằng một trong số á phƣơng diện s u:
- Số lƣợng ông việ do kết quả ủ việ
- Chất lƣợng ông việ s u
o tạo
o tạo
16
- Sự kịp thời ủ
ông việ s u
- Tiết kiệm hi ph ho
Một mụ tiêu
bằng, việ xá
o tạo
o tạo
o tạo tốt ho phép việ
ịnh hƣơng trình
ánh giá, hấm iểm ơng
o tạo phù hợp giữ nội dung v mụ tiêu
ho ho hiệu quả khuyến kh h ngƣời l o ộng tự ánh giá vì họ biết phải ạt
ƣợ những gì, mong muốn
o tạo tốt hơn Do ó, mụ tiêu
o tạo ần: ro
r ng, ụ thể, o lƣờng ƣợ , ạt ến ƣợ trong thời gi n hữu hạn
Kết quả ạt ƣợ b o gồm:
- Những kỹ năng ụ thể ần ƣợ
s u
o tạo v trình ộ kỹ năng ó ƣợ
o tạo
- Số lƣợng v
- Thời gi n
ơ ấu họ viên
o tạo
1.2.3. Xá địn nộ
ung đào tạo
Cần lên kế hoạ h về nội dung giảng dạy ũng nhƣ thời gi n biểu, họ
mơn gì, b i gì, do i giảng dạy v họ b o lâu
Nội dung
o tạo phải ƣợ xây dựng thật ụ thể về:
- Nội dung giảng dạy: số môn họ , á mơn họ sẽ ung ấp trong
hƣơng trình Cần l m r : Họ
á kỹ năng ơ bản h y kiến thứ
kinh nghiệm h y họ từ lý luận sá h vở, phân loại kiến thứ
ƣợ
ơ bản, họ
o tạo ( ơ
sở, ơ bản, kỹ thuật huyên sâu, riêng ó ủ tổ hứ …)
- Thời gi n biểu: số giờ họ , tiết họ
ủ từng môn
- Ngƣời giảng dạy
Nội dung
o tạo thƣờng b o gồm:
- Đối với việ
o tạo nhân viên mới: Giới thiệu hung về tổ hứ , á
quy ịnh nội quy, quy hế hoạt ộng ủ tổ hứ v một số vấn ề hung
khác.
- Đối với việ
o tạo trong khi l m việ : Xá
ịnh xem ngƣời l o ộng
