Đánh giá hiện trạng công tác thu gom, vận chuyển và xử lý rác thải sinh hoạt tại huyện Đồng Hỷ tỉnh Thái Nguyên (Khóa luận tốt nghiệp)

i

I H C THÁI NGUYÊN
I H C NÔNG LÂM

NGUY N TH HÒA
tài :

VÀ X

N TR NG CÔNG TÁC THU GOM, V N CHUY N
LÝ RÁC TH I SINH HO T T I HUY
NG H
T NH
THÁI NGUYÊN

KHÓA LU N T T NGHI

H
o
Chuyên ngành
Khoa
L p
Khóa h c

IH C

: CHÍNH QUY
: KHOA H
:
NG

: K43 KHMT N03
: 2011 - 2015

Thái nguyên, 2015

NG


ii

I H C THÁI NGUYÊN
I H C NÔNG LÂM

NGUY N TH HÒA
tài :

VÀ X

N TR NG CÔNG TÁC THU GOM, V N CHUY N
LÝ RÁC TH I SINH HO T T I HUY
NG H
T NH
THÁI NGUYÊN

KHÓA LU N T T NGHI

H
o
Chuyên ngành
Khoa

L p
Khóa h c
ng d
Gi

IH C

: CHÍNH QUY
: KHOA H
:
NG
: K43 KHMT N03
: 2011 - 2015

Thái nguyên, 2015

NG


iii

L IC

Trong quá trình h c t p, nghiên c
cs

tài t t nghi p, tôi

t n tình c a nhi u t p th

tôi xin bày t lòng c
ng

n: T p th th y cô giáo trong Khoa Môi

ih

tôi trong

quá trình h c t p và nghiên c

tài.

Tôi xin chân thành c

i th

n

ng d n tôi trong su t quá trình nghiên c u và t
cho tôi ho

u ki n thu n l i

tài t t nghi

ng H

và t

nghiên c u t

ng huy n

u ki n cho tôi trong quá trình th c t p và
i dân trong khu v

c

c ch

a bàn nghiên

p thông tin nghiên c

hoàn thành

tài này.
Tôi xin bày t lòng bi

ct

, giúp

tôi trong su t quá trình h c t p, nghiên c

tài t t nghi p

c a mình.
Tuy nhiên, do th i gian có h

còn nhi u h n ch
nh

c và kinh nghi m c a b n thân

tài không tránh kh i còn nhi u thi u sót. R t mong

c nh ng ý ki

a các th

c

hoàn thi
M t l n n a tôi xin chân thành c

tc s

quý báu c a các

t p th
Thái Nguyên, ngày 18
Sinh viên
Nguy n Th Hòa


iv

DANH M C B NG

B ng 4.1 : Tình hình s d
B

t huy

ng H ......................................... 29

u kinh t huy

...................................................... 32

B ng 4.3: Kh

ng rác th i sinh ho t t

.................................. 34

B ng 4.4: Kh

ng rác th i sinh ho t trong y t c a huy

B ng 4.5: Ngu n g c phát sinh rác th i sinh ho t t i huy
B ng 4.6: T l ph
B ng 4.7: L

i rác sinh ho t huy

ng

ng H ........ 36

ng H ........... 38
ng H ................. 39

c c a Công ty qu
u

và

v

ng H 2 quý

......................................... 40

B ng 4.8: D

ng phát sinh và t l thu gom CTR sinh ho t huy n

ng H .......................................................................................................... 41
B ng 4.9: Các t ch c thu gom rác th i huy
B

ng H ............................... 42

n thu gom, v n chuy n và x lý rác th i sinh ho t trên
a bàn huy

ng H ................................................................................... 44

B ng 4.11: M c phí thu gom rác

B ng 4.12: M

huy

ng H ....................................... 45

p c a công nhân ............................................. 46

B ng 4.13: Hi n tr ng các bãi rác t i huy

ng H ................................... 47

B ng 4.14: Hi n tr ng thu gom rác th

a bàn huy

B ng 4.15: Ý ki n c

ng d ch v thu gom rác th i sinh

ho

a bàn huy

B ng 4.16: K t qu

i dân v ch

ng H ........... 50

ng H ................................................................... 51
u tra nh n th c và kh

i rác ................. 52


v

DANH M C HÌNH

ngu n g c phát sinh ch t th i r n [5] ..................................... 6
Hình 4.1: B n

hành chính huy

ng H - t nh Thái Nguyên. ............... 26

Hình 4.2: Bi

chuy n d

Hình 4.3: Bi

ngu n g c phát sinh rác th i t i huy

u các thành ph n kinh t qua

Hình 4.4: Bãi rác Phúc Thành (xóm Phúc Thành

. 32

ng H .............. 38
xã Hóa Trung

huy n

ng H )......................................................................................................... 48


vi

DANH M C CÁC T

VI T T T

nh vi
BVMT

B ov

ng

CBNV

Cán b nhân viên

CT

Công ty

CTR

Ch t th i r n

DN

Doanh nghi p

KLN

Kim lo i n ng

KT XH

Kinh t - xã h i

LBVMT

Lu t b o v

QCVN

Quy chu n Vi t Nam

QL

Qu n lý

RTSH

Rác th i sinh ho t

TCVN

Tiêu chu n Vi t Nam

UBND

U ban nhân dân

ng


vii

M CL C

PH N 1: M
tv

U.......................................................................................... 1
................................................................................................... 1

1.2. M

u.................................................................................. 2

1.3. Yêu c u c

tài ...................................................................................... 2

tài....................................................................................... 3
c t p và nghiên c u khoa h c ....................................... 3
c ti n ...................................................................................... 3

PH N 2: T NG QUAN TÀI LI U............................................................... 4
khoa h c c

tài ........................................................................... 4

2.1.1 Các khái ni m liên quan........................................................................... 4
2.1.2. Ngu n phát sinh, thành ph n và phân lo i ch t th i r n............................ 5
pháp lý.............................................................................................. 9
n quy ph m pháp lu

n qu n lý ch t th i r n........ 9

nh c a t nh Thái Nguyên trong qu n lý ch t th i r n .............. 10
th c ti n c

tài........................................................................... 11

2.3.1. Hi n tr ng qu n lý, x lý rác th i sinh ho t trên th gi i ......................... 11
2.3.2. Tình hình phát sinh và qu n lý rác th i sinh ho t t i Vi t Nam. ............. 15
2.3.3. Tình hình qu n lý, x lý rác th i sinh ho t t i t nh Thái Nguyên. ............ 18
PH N 3:

NG, N

U

......................................................................................................................... 22
ng nghiên c u................................................................................ 22
m và th i gian ti n hành ................................................................. 22
3.3. N i dung nghiên c u ................................................................................. 22
u ki n t nhiên, kinh t - xã h i c a huy
u tra tình tr ng rác th i huy

ng H , t nh Thái Nguyên. 22

ng H , t nh Thái Nguyên ................ 22


viii

n tr ng công tác thu gom, v n chuy n và x lý rác th i sinh
ho t t i huy

ng H - t nh Thái Nguyên...................................................... 23

xu t các gi i pháp x lý và qu n lý rác th i sinh ho
huy

a bàn

ng H ................................................................................................ 23
u ........................................................................... 23
th a .............................................................................. 23

3.4.2

p s li u, tài li u................................................... 23

3.4.3. T ng h p và x lý s li u...................................................................... 24
3.4.4

o ý ki n chuyên gia .......................................... 24

PH N 4: K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N .......................... 25
u ki n t

m kinh t - xã h i c a huy

ng H , t nh

Thái Nguyên.................................................................................................... 25
4.1.1.

u ki n t nhiên................................................................................. 25

4.1.2.

u ki n kinh t xã h i huy

4.1.3

ng H ............................................. 30

u ki n t nhiên, kinh t , xã h i huy
n tr ng qu n lý ch t th i r n sinh ho t t i huy

4.2.1. Ngu n g c và kh

ng phát sinh CTR sinh ho t t i huy

ng H . .... 33
ng H ......... 34
ng H ...... 34

4.2.2. Tình hình thu gom rác th i sinh ho t .................................................... 40
4.2.3. Các t ch c, d ch v thu gom rác th i t i huy
4.2.4. Các v

ng H ................... 42

còn t n t i trong h th ng qu n lý ch t th i r n sinh ho t . 53

PH N 5: K T LU N VÀ KI N NGH ..................................................... 61
5.1. K t lu n .................................................................................................... 61
5.2. Ki n ngh .................................................................................................. 62
TÀI LI U THAM KH O .............................................................................. 1


1

1

Rác th i là s n ph m t t y u c a cu c s
ng s ng c

c t o ra t m i ho t

t, s n xu t công nghi p, nông nghi p,

khám ch a b

n nay, dân s

u tiêu dùng c a con
i vi c s có m

ho t kh ng l

c t o ra v i thành ph

ng rác th i sinh

ng ph c t

nhi u ch t nguy h

c bi t l i ch a

ng không nh t i s c kh e và

ch

ng s ng c a chúng ta. Vì v y, v

tr thành m t v

rác th

nóng b ng c a t t c các qu c gia trên Th gi i nói

chung và Vi t Nam nói riêng.
Theo s li u th ng kê c a T ng c
t

ng B TN&MT, hi n nay,

ng ch t th i r n (CTR) sinh ho t t i Vi t Nam

kho ng 12,8 tri u t

[15]. Bên c

c tính

c phát tri n m nh m c a các

nhà máy, khu công nghi p, vi c s n xu t nông nghi p và s xu t hi n nhi u
i ra m
hi n có c a c

ng l n rác th i. Tuy nhiên, công ngh x lý rác th i

c ph n l

d ng cho nhi u lo i ch t th
lý tri

t s hi
ng

i, s d ng các công ngh

quy mô nh , rác th i

cx

ng, gây ô nhi m nghiêm tr ng.
Trong nh

v n v rác th i sinh ho

th c l n v i t
trong nh

ng H
m nóng ph

im tv iv

thành thách
c coi là m t

này.

ng H là huy n mi n núi c a t nh Thái Nguyên, cách thành ph t nh
l kho ng 3 km v

c. Nh

nhi u chuy n bi n tích c c, quá trình công nghi

huy
hóa di n ra


2

m nh m . Tuy nhiên v n còn nhi u v

b tc

h t ng, k thu t còn

y u,

-

-

-

-

-

ông

chuy n, x lý rác th i sinh ho t.

trong công tác thu gom, v n


3

- Các gi i pháp, ki n ngh

i hi u qu , phù h p v i th c t

c

-

-

-

-

t trong công tác


4

P

2

NG QUAN

2.1.

-

-

-

-

-

- Thu gom ch t th i r n là ho
gi t m th i ch t th i r n t i nhi

ng t p h p, phân lo
m thu gom t

m ho

c có th m quy n ch p thu n.
gian nh
chuy

ch t th i r n là vi c gi ch t th i r n trong m t kho ng th i
nh

m quy n ch p thu
x lý.

c khi v n


5

- V n chuy n ch t th i r n là quá trình chuyên ch ch t th i r n t
, trung chuy

lý, tái ch , tái s d ng

ho c bãi chôn l p cu i cùng.
-

c c p có th m quy n ch p thu

lý, chôn l p các lo i ch t th i r

,x
c có th m

quy n phê duy t.
- X lý ch t th i r n là quá trình s d ng các gi i pháp công ngh , k
thu t làm gi m, lo i b , tiêu h y các thành ph n có h i ho c không có ích
trong ch t th i r n; thu h i, tái ch , tái s d ng l i các thành ph n có ích trong
ch t th i r n.
- Chôn l p ch t th i r n h p v sinh là ho

ng chôn l p phù h p v i các

yêu c u c a tiêu chu n k thu t v bãi chôn l p ch t th i r n h p v sinh.
2.1.1.2 Khái ni m v ch t th i r n sinh ho t.
Rác là thu t ng
v t b t ho

ng c

m t b ph n c a ch t th i r
ng h ng ngày c

ch ch t th i r n hình d

-

nh,

i. Rác sinh ho t hay ch t th i r n sinh ho t là
c hi u là ch t th i r n phát sinh t các ho t
i ( Tr n Quang Ninh, 2007) [6].

2.1.2.1 Ngu n g c phát sinh ch t th i r n

-

i c


6

7].
Nhà dân,

ng
h c
gi i trí

Ch , b n xe,

B nh vi n,

nhà ga

Ch t th i r n

Giao thông,

Nông nghi p,
ho
ng x lý
rác th i

xây d ng

yt
Khu công nghi p,
nhà máy, xí
nghi p

2.1.2.2. Thành ph n ch t th i r n
Ch t th i r n nói chung là m t h n h

ng nh t và ph c t p c a nhi u v t

ch t khác nhau. Tùy theo cách phân lo i, m i m t lo i ch t th i r n có m t s
thành ph

nh.
nh thành ph n c a ch t th i r n có

l a ch n nh ng thi t b và

ng r t l n

n

lý, thu h i và tái ch , h th ng,

n hình c a ch t th i r
- H p ph n có ngu n g c h
- Ch a nhi
-

- 62,22%).

t và cát, s i, v n, g ch v

m cao, nhi t tr th p (900cal/kg) (Tr n Hi u Nhu và cs,2001)[5].

7

2.1.2.3. Phân lo i ch t th i r n.
Theo v trí hình thành:

i ta phân bi t rác hay ch t th i r n trong nhà

ng ph , ch ...
Theo thành ph n hóa h c và v t lý:

i ta phân bi t theo các thành

ph n h

c, kim lo i, phi kim lo i da, gi

v n, cao su, ch t d o...
Theo b n ch t ngu n t o thành:
+ Ch t th i r n sinh ho t: kim lo i, sành s , th y tinh, g ch ngói v
t d o, th c ph
gi

t,

ng v t, tre, g , lông gà v t, v i,

ng v t, v rau qu
+ Ch t th i r n công nghi p: Các ph th i v t li u trong quá trình s n

xu t công nghi p, tro, x trong các nhà máy nhi
ph c v cho s n xu

n ph m.

+ Ch t th i xây d
v do các ho

n; các ph th i nhiên li u

n kim lo i, ch t d o, g ch ngói, bê tông

ng phá v , xây d ng công trình...

+ Ch t th i nông nghi p: nh ng m u bùn th a th i ra t các ho
nông nghi

ng

ng tr t, thu ho ch các lo i cây tr ng, các s n ph m th i ra t

ch bi n s a, các lò gi t m ...
Theo m

nguy h i, ch t th i r

c chia thành các lo i:

+ Ch t th i nguy h i: các lo i hóa ch t d gây ph n

c h i, ch t

sinh h c d th i r a, các ch t d cháy, n ho c các ch t phóng x , các ch t th i
nhi m khu

a t i s c kh

+ Ch t th i y t nguy h i: ch t th i sinh ho t
ph
b

c t b , các lo

ng th c v t.
phòng b nh, mô hay b

c, n p, kim tiêm dùng trong khám

u tr , ph u thu t và các ch t th i trong b nh vi n
Ch t th i không nguy h i: Là nh ng lo i ch t th i không ch a các ch t

có m

c tính nguy h i tr c ti p ho

n. [13]


8

2.1.2.4. Tác h i c a ch t th i r n
a, Tác h i c a ch t th i r

i v i s c kh e c a c

ng c a ch t th i r n lên s c kh

i thông qua

c a chúng lên các thành ph
n s c kh

ng
ng

ng b ô nhi m t t y u s tác
i thông qua chu i th

Theo nghiên c u c a t ch c y t th gi i (WHO), t l

i m c b nh

các khu v c g n bãi chôn l p rác th i chi m t i 15,25% dân s . Ngoài
ra, t l m c b nh ngo i khoa, b nh viêm nhi m
nhi m chi m t i 25% (S

ph n a do ngu

ng Ninh Bình, 2007) [10] , ô

nhi m không khí do quá trình phân h y c a rác th
n s c kh e c

cb ô

ng không nh

ng.

b, Ch t th i r n làm gi m m
Ch t th i r
chuy

c bi t là rác th i sinh ho t n
lý thì s làm gi m m

c thu gom, v n
. Nguyên nhân c a hi n

ng này là do ý th c c

rác b a

bãi ra lòng l

v n còn ph bi n gây ô nhi m ngu

c

và ng

c, Ch t th i r n làm ô nhi
iv

ng

ng không khí:

Quá trình phân h y sinh h c c a rác th i t o ra mùi hôi th i khó ch u t i các
m trung chuy n rác th

ng không

c bi t, t i các bãi chôn l p rác thái l thiên mùi hôi th i còn
n kinh t và s c kho i c
iv
Ch t th i r
KLN, ch t phóng x
rác th

ng

i dân.
t:

c bi t là ch t th i nguy h
uk

cx

ct

t,
c chôn l

ng là r t cao


9

iv

c:

Rác th i và các ch t ô nhi m làm bi

i màu c

n có mùi khó ch u. T
làm cho th y sinh v t trong ngu

c m t thành màu

ng c a các ch t b n h

c m t b xáo tr n (C c b o v Môi

ng,

2004) [2].
iv

t, v

u qu c

nhi m b

t ng nông

c r rác và vi c v t b a bãi rác th i l thiên không có các

bi n pháp ki m soát nghiêm ng t.

- Lu t B o v

ng(2014

c Qu c h

c CHXHCN Vi t

Nam khóa XIII, kì h p th 7 thông qua ngày 23/6/2014 và có hi u l c thi
hành t ngày 01/01/2014;
- Ngh

nh s

-

c a lu t b o v

- Ngh

nh chi ti t thi hành m t s

u

ng 2015;
nh s

-

a Chính

ph v vi c qu n lý ch t th i r n;
- Ngh

nh s

b ov

-CP ngày 29/11/2007 c a Chính ph v phí
i v i ch t th i r n;

-

ch s 01/2001/TTLB-BKHCN-BXD ngày 18/01/2011

c a b Khoa h c và Công ngh

ng và B Xây d

nh v b o v

i v i vi c l a ch

ng d n
m xây d ng và

v n hành bãi chôn l p ch t th i r n;
-

13/2007/TT-

vùng liên t nh và vùng áp t
tr

m;

ng d n m t s

y

u c a ngh

nh s

ng d n các quy ho ch qu n lý ch t th i
iv

và khu công nghi p, khu kinh t

10

- Quy

nh s

ph phê duy t chi

- Quy

-TTg ngày 25/08/2000 c a th
c qu c gia v cung c

nh s 58

ng chính

c s ch và v sinh môi

-TTg ngày 04/05/2007 c a Th

ng Chính

ph v phê duy t quy ho ch t ng th phát tri n kinh t xã h i t nh Thái

- Ch th s 36/2008/CT-BNN v

ng các ho

c

ng b o v

n nhi m v qu n lý ch t th i r n

nông thôn;
- Ch th 81/2007/CT-BNN v

c s ch và v
c

n hai v

chính là c

c

s ch và nhà tiêu;

- Quy

nh s

-

a y ban nhân

dân t nh Thái Nguyên v vi

nh qu

a bàn

t nh Thái Nguyên;
- Quy

nh s

Thái Nguyên v vi

-

a UBND t nh

nh m c giá phí d ch v

a bàn

thành ph Thái Nguyên;
- Quy

nh s

-UBND ngày 14/6/2006 c a UBND t nh Thái

Nguyên v vi c phê duy

ng chi

c Phát tri n b n v ng t nh

Thái Nguyên;
- Ngh quy t s 32/2011/NQThái Nguyên Khoá XII v vi
n 2011 -

nh
án b o v

ng t nh Thái


11

-

902/TCVG

V t giá Thái Nguyên v
2278/2000

vi

a s Tài chính
ng d n th c hi n quy

-

a UBND t nh Thái Nguyên.

- Ch th s

16/CT-UBND ngày 16/9/2009 c a UBND t nh Thái

Nguyên v m t s gi i pháp c
trong th i k

nh s

ng công tác b o v

y m nh công nghi p hoá hi

ng

a bàn t nh

-

) [3].

nhó


12

nh Lâm, 2004) [4].

óa dùng trong

h

-

2007) [12].


13

cho

x
[2].

²


14

[13].

[13].
:


15

70%.

2.3.2.1. Hi n tr ng phát sinh rác th i sinh ho t Vi t Nam

t Nam có kho ng 500 thành ph l n nh , tháng 11/2011,
Vi t Nam hi n có kho
thành nhân t tích c

,t

hóa di n ra r

i v i n n kinh t - xã h i c

c. Tuy nhiên, bên

c nh nh ng l i ích v m t kinh t xã h i, t
s c ép v nhi u m t, d
không b n v

o nên

n suy gi m ch

ng và phát tri n

ng rác th i sinh ho t phát sinh t

nghi

và khu công

i nhi u thành ph n ph c t p (Hàng ngàn t n rác

th i m i ngày: V n ch chôn l p, 2011) [14].
Ch t th i r n sinh ho t
nguy h i l

ng có t l các thành ph n
i pin, các lo i dung môi s d

các lo i ch t th i không phân h
ng phát sinh ch t th i sinh ho t c

a, kim lo i và th

cl i

i dân các vùng nông thôn ch b ng


16

m t n a m c phát sinh ch t th i c
i/ ngày) và ph n l

i/ ngày so v i 0,7

u là ch t th i h

phân h y (t l các thành

ph n d phân h y chi m 99% trong ph th i nông nghi p và 65% trong ch t th i
sinh ho

nông thôn, trong khi ch chi m c 50% trong ch t th i sinh

ho t

(V

v qu n lý ch t th i r n Vi t Nam) [17].

ng ch t th i r n sinh ho t (CTRSH) t
th

ng

ch t th i r n sinh ho

phát sinh ch y u t p trung

c bi t là Hà

N i và TP. H Chí Minh. Tuy ch

ng ch t th i r n

sinh ho t phát sinh t i 8.000 t n/ngày (2.920.000 t

m 45,24% t ng

ng ch t th i r n sinh ho t phát sinh t t t c

(Phân lo i ch t th i r n

sinh ho t t i ngu n, 2010) [18].
2.3.2.2. H th ng qu n lý ch t th i r n sinh ho t Vi t Nam
Vi c qu n lý ch t th i r n sinh ho t

u

trách nhi m:
ch u trách nhi

ng là B Tài

ng. B này có 3 C c/V

ch t

trong qu n lý ch t th i:
-V

ng: Ho

nh các chính sách, chi

c

c và pháp lu t

các

ng d n áp d ng các tiêu chu n Vi t Nam.
- V Th

ng: Th
ng c a ác d án, xây d ng các h th ng qu n lý ch t th i

r n, các khu chôn l p, x lý.
-C cb ov

ng: Ph i h p th c hi

các bãi chôn l p. Th c hi n giám sát và ph i h
iv

. Nâng cao nh n th c c

lý và ph i h p quy ho ch các khu chôn l p.

iv i
ng ch v m
ng, th

ng

nh công ngh x


17

B Xây d ng: Ho

d

nh các chính sách, k ho ch, quy ho ch và xây

qu n lý ch t th i r n. Xây d ng và qu n lý các k ho ch xây

d ng h th

h t

n ch t th i r n

B Yt

ng c a ch t th i r

c c

n s c kh

i.

B Giao thông v n t i: Bao g m s GTVT có trách nhi m giám sát các
ho

ng c

.

B K ho

ch t ng th các d án d

các ngu n v n h tr phát tri n chính th

u ph i

n qu n lý ch t th i.

y ban nhân các T nh/thành ph : Giám sát công tác qu
trong ph m vi quy n h n cho phép. Quy ho ch, qu

ng
và vi c

thu các lo i phí.
tr c thu c UBND các t nh, thành ph :
có nhi m v thu gom và tiêu h y ch t th i (V

v qu n lý ch t th i r n

Vi t Nam) [17].
lý rác th i sinh ho t t i Vi t Nam
Cho mãi t i g n dây ch t th i r n v
và m t s lo i rác t nhà b
C

ng v

t

c s d ng làm th

n th

c m i liên h gi a ch t th i r n v i chu t,

gián, ru i, mu i, r n và ô nhi
ch t th i r

ng v t.

i ta không th bi

c r ng,

ng s ng c a các lo i vi khu n gây b nh: s t,
vang, s t rét, t ... Do v

nh t, nhanh nh t và thu n ti n nh

lý ch t th i r n r
c s d ng. Các khu v c nông thôn và

các th tr n nh s d ng bãi rác ngoài tr i. Các th xã và các thành ph l
s d

t nh . Mãi sau này, chôn l p rác h p v sinh m i tr thành bi n

pháp x lý ch t th i r

c nhi

a ch n. Trên th gi i và Vi
lý rác th i sinh ho t: Chôn l p,s n xu t khí